Na2CO3 + Ba(OH)2 → NaOH + BaCO3 | Na2CO3 ra BaCO3 | Na2CO3 ra NaOH

Phản ứng Na₂CO₃ + Ba(OH)₂ → NaOH + BaCO₃

1. Phương trình phản ứng Na₂CO₃ ra NaOH

Na₂CO₃ + Ba(OH)₂ → 2NaOH + BaCO₃

2. Điều kiện để Na₂CO₃ tác dụng với Ba(OH)₂

Nhiệt độ thường

Nhỏ dung dịch Na₂CO₃ vào ống nghiệm chứa Ba(OH)₂ sau phản ứng xuất hiện kết tủa trắng của muối BaCO₃.

3. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

3.1. Bản chất của Na₂CO₃ (Natri cacbonat)

Na₂CO₃ là chất lưỡng tính tác dụng được cả axit và bazơ, khi Na₂CO₃ tác dụng với bazơ tạo muối mới và bazo mới.

3.2. Bản chất của Ba(OH)₂ (Bari hidroxit)

Ba(OH)₂ là một bazo mạnh phản ứng được với muối.

4. Tính chất hóa học của Na₂CO₃

Na₂CO₃ là chất lưỡng tính tác dụng được cả axit và bazơ, Na₂CO₃ là muối trung hòa tạo môi trường trung tính nên nó có tác dụng đầy đủ tính chất hóa học như sau.

4.1.Tác dụng với axit mạnh tạo thành muối và nước giải phóng khí CO₂

Na₂CO₃+ 2HCl → 2NaCl + H₂O + CO₂↑

4.2. Tác dụng với bazơ tạo muối mới và bazo mới

Na₂CO₃ + Ba(OH)₂ → 2NaOH + BaCO₃↓

4.3. Tác dụng với muối tạo hai muối mới

Na₂CO₃ + BaCl₂→ 2NaCl + BaCO₃

• Chuyển đổi qua lại với natri bicacbonat theo phản ứng:

Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O ⇌ 2NaHCO₃

Khi tan trong nước, Na₂CO₃ bị thủy phân:

Na₂CO₃ → 2Na⁺ + CO₃²⁻

CO₃²⁻ + H₂O ⇌ HCO₃− + OH− ⇒ Dung dịch Na₂CO₃ có tính base yếu.

Na₂CO₃ bị thủy phân mạnh tạo môi trường bazơ, làm đổi màu các chất chỉ thị:

Chuyển dung dịch phenolphtalein không màu sang màu hồng.

Na₂CO₃ làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.

5. Ứng dụng Na2CO3

Được dùng rộng rãi trong các ngành công nghiệp thủy tinh, xà phòng, đồ gốm, phẩm nhuộm, giấy,…đặc biệt được dùng như chất đầu trong điều chế nhiều hợp chất quan trọng của natri như xút ăn da, borac, thủy tinh tan, cromat và đicromat. Dung dịch Na2CO3 dùng để tẩy sạch vết dầu mỡ bám trên chi tiết máy trước khi sơn, tráng kim loại. Na2CO3 còn được dùng trong công nghiệp sản xuất chất tẩy rửa.

6. Tính chất hóa học của Ba(OH)₂

Mang đầy đủ tính chất hóa học của một bazơ mạnh.

Phản ứng với các axit:

Ba(OH)₂ + 2HCl → BaCl₂+ 2H₂O

Phản ứng với oxit axit: SO₂, CO₂...

Ba(OH)₂ + SO₂ → BaSO₃ + H₂O

Ba(OH)₂ + 2SO₂ → Ba(HSO₃)₂

Phản ứng với các axit hữu cơ tạo thành muối:

2CH₃COOH + Ba(OH)₂ → (CH₃COO)₂Ba + 2H₂O

Phản ứng thủy phân este:

2CH₃COOC₂H₅ + Ba(OH)₂ → (CH₃COO)₂Ba + 2 C₂H₅OH

Phản ứng với muối:

Ba(OH)₂ + CuCl₂ → BaCl₂ + Cu(OH)₂↓

Tác dụng một số kim loại mà oxit, hidroxit của chúng có tính lưỡng tính (Al, Zn...):

Ba(OH)₂ + 2Al + 2H₂O → Ba(AlO₂)₂ + 3H₂↑

Tác dụng với hợp chất lưỡng tính:

Ba(OH)₂ + 2Al(OH)₃ → Ba(AlO₂)₂ + 4H₂O

Ba(OH)₂ + Al₂O₃ → Ba(AlO₂)₂ + H₂

7. Câu hỏi vận dụng

Câu 1. Khi cho từ từ dung dịch Na₂CO₃ vào dung dịch HCl khuấy đều, hiện tượng xảy ra là

A. xuất hiện chất khí bay ra ngay khi cho Na₂CO₃ vào

B. sau 1 thời gian thấy xuất hiện chất khí bay ra, dung dịch trong suốt

C. không có khí thoát ra

D. có khí thoát ra và xuất hiện kết tủa

Lời giải:

Đáp án: A

Giải thích:

Phương trình hóa học:

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂+ H₂O.

Khi cho từ từ dung dịch Na₂CO₃vào dung dịch HCl khuấy đều, hiện tượng xảy ra là xuất hiện chất khí bay ra ngay khi cho Na₂CO₃ vào

Câu 2. Cho miếng kim loại Na vào dung dịch CuSO₄. Hiện tượng xảy ra là

A. bề mặt kim loại có màu đỏ, dung dịch nhạt màu

B. bề mặt kim loại có màu đỏ và có kết tủa xanh

C. sủi bọtí không màu, có kết tủa màu xanh

D. sủi bọt khí không màu, có kết tủa màu đỏ

Lời giải:

Đáp án: C

Câu 3. Đun nóng dung dịch NaHCO₃ sau đó để nguội rồi nhúng quỳ tím vào dung dịch thu được. Hiện tượng xảy ra là

A. quỳ tím chuyển đỏ

B. quỳ tím không đổi màu

C. quỳ tím chuyển xanh

D. quỳ tím mất màu

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích: