Ca(OH)2 + H2SO4 ⟶ CaSO4 + H2O | Ca(OH)2 ra CaSO4

Phản ứng Ca(OH)₂ + H₂SO4 ⟶ CaSO₄ + H₂O

1. Phương trình phản ứng Ca(OH)₂ tác dụng H₂SO₄

Ca(OH)₂ + H₂SO₄ ⟶ CaSO₄ + 2H₂O

2. Phương trình ion rút gọn Ca(OH)₂ + H₂SO₄

Ca²⁺ + SO₄^2- → CaSO₄

3. Điều kiện phản ứng Ca(OH)₂ tác dụng H₂SO₄

Không có

4. Hiện tượng phản ứng Ca(OH)₂ tác dụng H₂SO₄

Cho dung dịch axit H₂SO₄ tác dụng với dung dịch Ca(OH)₂, sau phản ứng xuất hiện kết tủa màu trắng.

5. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

5.1. Bản chất của Ca(OH)₂ (Canxi hidroxit)

Ca(OH)₂ là một bazo tan tác dụng được với axit như HNO₃, H₂SO₄, ...

5.2. Bản chất của H₂SO₄ (Axit sunfuric)

H₂SO₄ là một axit mạnh tác dụng với bazo tạo thành muối mới và nước.

6. Mở rộng kiến thức về Ca(OH)₂

6.1. Tính chất vật lí & nhận biết

- Tính chất vật lí: Là chất rắn màu trắng, tan ít trong nước, còn gọi là vôi tôi.

- Nhận biết: Dung dịch Ca(OH)₂ làm quỳ tím chuyển sang màu xanh hoặc làm dung dịch phenolphthalein chuyển sang màu hồng do có tính bazơ.

6.2. Tính chất hóa học

- Dung dịch Ca(OH)₂ có có tính bazơ mạnh. Mang đầy đủ tính chất của bazơ:

Tác dụng với axit:

Ca(OH)₂ + 2HCl → CaCl₂ + 2H₂O

Tác dụng với muối:

Ca(OH)₂ + Na₂CO3 → CaCO₃↓ + 2NaOH

Tác dụng với oxit axit:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃↓ + H₂O

Chú ý: Khi sục từ từ khí CO₂ tới dư vào dung dịch Ca(OH)₂ thì

+ Ban đầu dung dịch vẩn đục:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃↓ + H₂O

+ Sau đó kết tủa tan dần và dung dịch trong suốt:

CO₂ + H₂O + CaCO₃ → Ca(HCO₃)₂

6.3. Điều chế

Cho vôi sống tác dụng với nước.

CaO + H₂O → Ca(OH)₂ (phản ứng tôi vôi)

6.4. Ứng dụng

*Trong phòng thí nghiệm

– Canxi hidroxit được dùng làm thuốc thử để nhận biết ion CO32- nhờ tạo thành muối CaCO3 kết tủa.

*Trong y học

– Ở dạng bột nhão, Ca(OH)2 được dùng trong nha khoa, chất chống lại tác nhân gây sâu răng.

– Là thành phần của một số loại thuốc.

– Sản xuất một số loại thuốc thúc đẩy quá trình rụng lông.

*Trong nông nghiệp

– Canxi hidroxit được dùng để làm giảm, trung hòa độ pH, giúp khử phèn, khử chua đất trồng, đồng thời nó cũng là thành phần của một số hóa chất nông nghiệp, thuốc trừ sâu bệnh hại khác.

– Sản xuất các loại thuốc Polikar nhằm bảo quản rau, củ, quả tránh nấm mốc, thối nát.

*Trong xây dựng

– Là thành phần quan trọng để tạo nên hỗn hợp vữa, chất kết dính của các hàng gạch cũng như trát tường. Sở dĩ nó được dùng vì hỗn hợp vôi và nước khá dẻo giống như hồ, khả năng kết dính rất tốt. Khi để ngoài không khí, chúng sẽ khô lại, tuy nhiên khá chậm do hơi nước tồn tại trong không khí.

7. Tính chất hóa học của H₂SO₄

7.1. H₂SO₄ loãng

Axit sunfuric là một axit mạnh, hóa chất này có đầy đủ các tính chất hóa học chung của axit như:

• Axit sunfuric H₂SO₄ làm chuyển màu quỳ tím thành đỏ.
• Tác dụng với kim loại đứng trước H (trừ Pb) tạo thành muối sunfat.

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

• Tác dụng với oxit bazo tạo thành muối mới (trong đó kim loại giữ nguyên hóa trị) và nước .

FeO + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂O

• Axit sunfuric tác dụng với bazo tạo thành muối mới và nước.

H₂SO₄ + NaOH → NaHSO₄ + H₂O

H₂SO₄­ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2H₂O

• H2SO4 tác dụng với muối tạo thành muối mới (trong đó kim loại vẫn giữ nguyên hóa trị) và axit mới.

Na₂CO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O + CO₂

H₂SO₄ + 2KHCO₃ → K₂SO₄ + 2H₂O + 2CO₂

7.2. H₂SO₄ đặc

Axit sunfuric đặc có tính axit mạnh, oxi hóa mạnh với tính chất hóa học nổi bật như:

• Tác dụng với kim loại: Khi cho mảnh Cu vào trong H₂SO₄ tạo ra dung dịch có màu xanh và có khí bay ra với mùi sốc.

Cu + 2H₂SO₄ → CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

• Tác dụng với phi kim tạo thành oxit phi kim + H₂O + SO₂.

C + 2H₂SO₄ → CO₂ + 2H₂O + 2SO₂ (nhiệt độ)

2P + 5H₂SO₄ → 2H₃PO₄ + 5SO₂ + 2H₂O

• Tác dụng với các chất khử khác.

2FeO + 4H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + SO₂ + 4H₂O

• H₂SO₄ còn có tính háo nước đặc trưng như đưa H₂SO₄ vào cốc đựng đường, sau phản ứng đường sẽ bị chuyển sang màu đen và phun trào với phương trình hóa học như sau.

C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂SO₄ → 12C + H₂SO₄.11H₂O

8. Bài tập vận dụng

Câu 1. Dãy các chất đều tác dụng được với dung dịch Ba(HCO₃)₂ là:

A. HNO₃, Ca(OH)₂ và Na₂SO₄.

B. HNO₃, Ca(OH)₂ và KNO₃.

C. HNO₃, NaCl và Na₂SO₄.

D. NaCl, Na₂SO₄ và Ca(OH)₂.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 2. Dãy các chất đều tác dụng với dung dịch Ca(OH)₂ là:

A. Ba(NO₃)₂, Mg(NO₃)₂, HCl, CO₂, Na₂CO₃.

B. Mg(NO₃)₂, HCl, BaCO₃, NaHCO₃, Na₂CO₃.

C. NaHCO₃, Na₂CO₃, Mg(NO₃)₂, Ba(NO₃)₂.

D. NaHCO₃, Na₂CO₃, CO₂, Mg(NO₃)₂, HCl.

Lời giải:

Đáp án: D