H2S + NaOH → Na2S + H2O | H2S ra Na2S

Phản ứng H₂S + NaOH → Na₂S + H₂O

1. Phương trình phản ứng H₂S tác dụng NaOH

H₂S + 2NaOH → Na₂S + 2H₂O

2. Điều kiện phản ứng xảy H₂S ra Na₂S

NaOH và H₂S phản ứng với tỉ lệ 2:1 vừa đủ.

3. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

3.1. Bản chất của H₂S (Hidro sunfua)

Dung dịch H₂S có tính axit yếu ở 2 nấc nên khi tác dụng với dung dịch kiềm thì có thể tạo muối axit hoặc tạo muối trung hoà.

3.2. Bản chất của NaOH (Natri hidroxit)

NaOH là một bazo mạnh phản ứng với axit tạo thành muối và nước.

4. Dạng bài tập H₂S tác dụng bazơ

NaOH + H₂S → NaHS + H₂O (1)

2NaOH + H₂S → Na₂S + 2H₂O (2)

Lập tỉ lệ: T= n_NaOH/n_H2S

+) Nếu T< 1: hỗn hợp sau phản ứng gồm NaHS và NaOH dư, phương trình phản ứng (1).

+) Nếu T = 1: chỉ xảy ra phản ứng (1), NaOH và H₂S phản ứng với tỉ lệ 1:1 vừa đủ.

+) Nếu 1 < T < 2: xảy ra cả phản ứng (1) và (2), cả NaOH và H₂S đều hết phản ứng hết

+) Nếu T = 2: chỉ xảy ra phản ứng (2), NaOH và H₂S phản ứng với tỉ lệ 2: 1 vừa đủ

+) Nếu T > 2: xảy ra phản ứng (2), hỗn hợp sau phản ứng gồm Na₂S và NaOH dư

5. Tính chất hóa học của H₂S

5.1. Tính axit yếu

Hiđro sunfua tan trong nước tạo thành dung dịch axit rất yếu (yếu hơn axit cacbonic), có tên là axit sunfuhiđric (H₂S).

Axit sunfuhiđric tác dụng với kiềm tạo nên 2 loại muối: muối trung hòa, như Na₂S chứa ion S^2- và muối axit như NaHS chứa ion HS−.

H₂S + NaOH → NaHS + H₂O

H₂S + 2NaOH → Na₂S + 2H₂O

5.2. Tính khử mạnh

Là chất khử mạnh vì trong H₂S lưu huỳnh có số oxi hoá thấp nhất (-2).

Khi tham gia phản ứng hóa học, tùy thuộc vào bản chất và nồng độ của chất oxi hóa, nhiệt độ,...mà nguyên tố lưu huỳnh có số oxi hóa −2 (S^-2) có thể bị oxi hóa thành (S⁰), (S⁺⁴), (S⁺⁶).

Tác dụng với oxi có thể tạo S hoặc SO₂ tùy lượng ôxi và cách tiến hành phản ứng.

2H₂S + 3O_{2 dư} → 2H₂O + 2SO₂

2H₂S + O₂ → 2H₂O + 2S

Ở nhiệt độ cao, khí H₂S cháy trong không khí với ngọn lửa xanh nhạt, H2S bị oxi hóa thành SO₂:

Tác dụng với clo có thể tạo S hay H₂SO₄ tùy điều kiện phản ứng.

H₂S + 4Cl₂ + 4H₂O → 8HCl + H₂SO₄

H₂S + Cl₂ → 2HCl + S (khí clo gặp khí H₂S)

6. Ứng dụng của H2S

• Hidro sunfua dùng để sản xuất lưu huỳnh và axit sunfuric dùng để sản xuất axit sunfuric, các chất trung gian sulfide vô cơ dùng làm nguyên liệu cho những bước tiếp theo của các quy trình sản xuất dược phẩm , thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu…
• Sản xuất nước nặng trong một số nhà máy điện hạt nhân cũng là một vai trò của nó .
• Được con người dùng làm chất khử trùng trong nông nghiệp.
• Khí này còn được trong một số loại dầu cắt, chất làm mát và chất bôi trơn,…

7. Tính chất hoá học của NaOH

NaOH Là một bazơ mạnh nó sẽ làm quỳ tím chuyển màu xanh, còn dung dịch phenolphtalein thành màu hồng. Một số phản ứng đặc trưng của Natri Hidroxit được liệt kê ngay dưới đây.

Phản ứng với axit tạo thành muối + nước:

NaOH_dd + HCl_dd→ NaCl_dd + H₂O

Phản ứng với oxit axit: SO2, CO2…

2 NaOH + SO₂→ Na₂SO₃ + H₂O

NaOH + SO₂→ NaHSO₃

Phản ứng với axit hữu cơ tạo thành muối và thủy phân este, peptit:

Phản ứng với muối tạo bazo mới + muối mới (điều kiện: sau phản ứng phải tạo thành chất kết tủa hoặc bay hơi):

2 NaOH + CuCl₂→ 2NaCl + Cu(OH)_2↓

Tác dụng với kim loại lưỡng tính:

2 NaOH + 2Al + 2H2O→ 2NaAlO₂ + 3H₂↑

2NaOH + Zn → Na₂ZnO₂ + H₂↑

Tác dụng với hợp chất lưỡng tính:

NaOH + Al(OH)₃ → NaAl(OH)₄

2NaOH + Al₂O₃ → 2NaAlO₂ + H₂O

8. Bài tập vận dụng

Câu 1. Thực hiện các thí nghiệm sau ở điều kiện thường:

(a) Sục khí H₂S vào dung dịch NaOH.

(b) Cho kim loại Na vào nước.

(c) Sục khí Cl₂ vào dung dịch Ca(OH)₂.

(d) Cho NH₄Cl vào dung dịch NaOH.

(e) Cho bột Zn vào dung dịch HNO₃.

Số thí nghiệm xảy ra phản ứng oxi hóa – khử là

A. 3.

B. 4.

C. 2.

D. 5.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 2. Khẳng định nào sau đây là đúng khi nói về tính chất hóa học của hiđro sunfua.

A. Tính axit mạnh và tính khử yếu.

B. Tính bazơ yếu và tính oxi hóa mạnh.

C. Tính bazơ yếu và tính oxi hóa yếu.

D. Tính axit yếu và tính khử mạnh.

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Câu 3. Khẳng định nào sau đây là đúng khi nói về tính chất hóa học của hiđro sunfua.

A. Tính axit mạnh và tính khử yếu.

B. Tính bazơ yếu và tính oxi hóa mạnh.

C. Tính bazơ yếu và tính oxi hóa yếu.

D. Tính axit yếu và tính khử mạnh.

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 4. Cho khí H₂S lội qua dung dịch CuSO₄ thấy có kết tủa màu xám đen xuất hiện, chứng tỏ:

A. Có phản ứng oxi hoá - khử xảy ra.

B. Có kết tủa CuS tạo thành, không tan trong axit mạnh.

C. Axit sunfuhiđric mạnh hơn axit sunfuric.

D. Axit sunfuric mạnh hơn axit sunfuhiđric.

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích:

H₂S + CuSO₄ → CuS↓ (kết tủa đen) + H₂SO₄

=> Có kết tủa CuS tạo thành, không tan trong axit mạnh.

Câu 5. Tính chất nào dưới đây là tính chất đặc trưng của khí hiđro sunfua?

A. Là chất khí không màu.

B. Là chất khí độc.

C. Là chất khí có mùi trứng thối.

D. Cả 3 phương án trên đều đúng.

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 6. Có các lọ đựng hóa chất riêng rẽ: Na₂S, NaCl, AgNO₃, Na₂CO₃. Hóa chất nào sau đây có thể sử dụng để phân biệt các dung dịch đó ?

A. dung dịch NaOH.

B. dung dịch H₂SO₄.

C. dung dịch HCl.

D. phenolphtalein.

Lời giải:

Đáp án: C