C2H5OH + Na → C2H5ONa + H2 | C2H5OH ra C2H5ONa

Phản ứng C₂H₅OH + Na → C₂H₅ONa + H₂

1. Phản ứng C₂H₅OH tác dụng với Na

C₂H₅OH + Na → C₂H₅ONa + $\frac{1}{2}$H₂

2. Điều kiện phản ứng C₂H₅OH ra C₂H₅ONa

Điều kiện: Không có

3. Bản chất của C₂H₅OH (Ancol etylic) trong phản ứng

Trong phân tử ancol có liên kết C – OH, đặc biệt là liên kết O–H phân cực mạnh. Vì vậy nhóm – OH nhất là nguyên tử H sẽ dễ bị thay thế hoặc là tách ra trong các phản ứng hóa học. Đây là phản ứng đặc trưng của ancol, thế nguyên tử H của nhóm OH ancol.

4. Tính chất hóa học của rượu etylic

4.1. Etylic C₂H₅OH phản ứng với oxi

Rượu etylic dễ cháy, khi cháy không có khói và ngọn lửa có màu xanh da trời, toả nhiều nhiệt:

C₂H₅OH + 3O₂ 2CO₂ + 3H₂O

4.2. Etanol C₂H₅OH tác dụng với Na, NaNH₃

Etanol chỉ tác dụng với Na hay NaNH₂

2C₂H₅OH + Na → 2C₂H₅ONa + H2↑

C₂H₅OH + NaNH₂ → C₂H₅ONa + NH₃

4.3. Etanol C₂H₅OH phản ứng với axit axetic

Tổng quát phản ứng este hóa

ROH + R’COOH ↔ R’COOR + H₂O

Phản ứng được thực hiện trong môi trường axit và đun nóng.

Phản ứng có tính thuận nghịch nên chú ý đến chuyển dịch cân bằng.

C₂H₅OH + CH₃COOH ↔ CH₃COOC₂H₅ + H2O

5. Ứng dụng của rượu etylic

Rượu etylic có nhiều ứng dụng như:

- Làm nguyên liệu sản xuất axit axetic, dược phẩm, cao su tổng hợp, các loại đồ uống.

- Làm nhiên liệu cho động cơ; nhiên liệu cho đèn cồn trong phòng thí nghiệm…

- Làm dung môi pha vecni, nước hoa…

6. Bài tập vận dụng

Câu 1. Cho một mẫu natri vào ống nghiệm đựng rượu etylic. Hiện tượng quan sát được là

A. có bọt khí màu nâu thoát ra

B. mẫu natri tan dần không có bọt khí thoát ra

C. mẫu natri nằm dưới bề mặt chất lỏng và không tan

D. có bọt khí không màu thoát ra và natri tan dần

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Cho một mẫu natri vào ống nghiệm đựng rượu etylic. Hiện tượng quan sát được là

Phương trình hóa học: 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂↑.

có bọt khí không màu thoát ra và natri tan dần

Câu 2. Rượu etylic cháy trong không khí, hiện tượng quan sát được là

A. ngọn lửa màu đỏ, tỏa nhiều nhiệt.

B. ngọn lửa màu vàng, tỏa nhiều nhiệt.

C. ngọn lửa màu xanh, tỏa nhiều nhiệt.

D. ngọn lửa màu xanh, không tỏa nhiệt.

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

Câu 3. Chọn nhận định sai khi nói về ancol.

A. Khi đốt cháy hoàn toàn ancol no, mạch hở thì thu được số mol CO₂ nhỏ hơn số mol nước.

B. Các ancol đa chức có từ 2 nhóm -OH gắn ở 2 cacbon liên tiếp trên mạch có khả năng phản ứng hòa tan Cu(OH)₂ tạo dung dịch xanh lam.

C. Ancol etylic tan vô hạn trong nước.

D. Ancol benzylic tác dụng với dung dịch NaOH tạo natri benzylat và nước.

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 4. Cho chuỗi phản ứng sau:

A → C₂H₅OH → B → CH₃COONa → C → C₂H₂

Chất A, B, C lần lượt là

A. C₆H₁₂O₆, CH₃COOH, CH₄.

B. C₆H₆, CH₃COOH, C₂H₄.

C. C₆H₁₂O₆, C₂H₅ONa, CH₄.

D. C₂H₄, CH₃COOH, C₂H₅ONa.

Lời giải:

Đáp án: A

Giải thích:

C₆H₁₂O₆→ 2C₂H₅OH + 2CO₂

C₂H₅OH + O₂ → CH₃COOH + H₂O

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

CH₃COONa + NaOH → CH₄ + Na₂CO₃

2CH₄ → C₂H₂↑ + H₂↑

Câu 5. Phát biểu nào sau đây sai:

A. Axit axetic là chất lỏng không màu, vị chua tan vô hạn trong nước.

B. Axit axetic là nguyên liệu để điều chế dược phẩm, phẩm nhuộm, chất dẻo, tơ nhân tạo.

C. Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 5 đến 7%

D. Bằng cách oxi hóa butan với chất xúc tác thích hợp người ta thu được axit axteic.

Lời giải:

Đáp án: C