Cl2 + KOH đặc nóng → KCl + KClO3 + H2O | KOH ra KCl | Cl2 ra KClO3

Phản ứng Cl₂ + KOH đặc nóng → KCl + KClO₃ + H₂O

1. Phương trình phản ứng Cl₂ tác dụng KOH

2. Điều kiện phản ứng xảy ra

KOH đặc nóng, nhiệt độ

Khi dẫn khí clo vào dung dịch KOH ở nhiệt độ thường thì Cl₂ phản ứng với KOH chỉ tạo ra KClO (số oxi hóa = +1 . Clo đóng vai trò vừa là chất khử vừa là chất OXH

Cl₂ + 2KOH → KCl + KClO + H₂O

3. Hiện tượng phản ứng xảy ra

Khi dẫn khí clo vào dung dịch KOH nung nóng thì Cl₂ tác dụng với KOH đẩy Cl^- lên +5 (KClO₃). Clo đóng vai trò vừa là chất khử vừa là chất oxi hoá.

4. Bản chất của Cl₂ (Clo) trong phản ứng

- Trong phản ứng trên Cl₂ vừa là chất khử vừa là chất oxi hoá.

- Cl₂ có khả năng tác dụng với dung dịch kiềm loãng, nguội hoặc đặc nóng để tạo ra các sản phẩm khác nhau.

5. Tính chất hóa học của Clo

Tính chất hóa học cơ bản của Clo là tính oxi hóa mạnh

5.1. Tác dụng với kim loại

Clo tác dụng với hầu hết các kim loại sinh ra muối clorua

2Na + Cl₂ → 2NaCl

2Fe + 3Cl₂ → 2FeCl₃

Lưu ý: Phản ứng xảy ra ở nhiệt độ thường hoặc không cao lắm; tốc độ nhanh và tỏa nhiều nhiệt

5.2. Tác dụng với hiđro

Ở nhiệt độ thường, khí clo không phản ứng với hiđro

Khi chiếu sáng hỗn hợp bởi ánh sáng mặt trời hoặc ánh sáng của magie cháy thì phản ứng xảy ra nhanh và có thể nổ ( mạnh nhất khi tỉ lệ mol là 1:1)

H⁰₂ + Cl⁰₂ → H⁺¹Cl⁻¹

5.3. Tác dụng với nước

Một phần khí Clo tác dụng với nước tạo ra hỗn hợp axit clohiđric và axit hipocloro có tính tẩy màu mạnh do có H⁺¹ClO là chất oxh rất mạnh.

⁰Cl₂+ H₂O ⇄ H⁻¹Cl + H⁺¹ClO

=> Khi Clo tan trong nước, diễn ra cả hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học.

5.4. Tác dụng với dung dịch kiềm

Cl₂ + 2NaOH NaCl + NaClO + H₂O

5.5. Tác dụng với một số hợp chất có tính khử

Cl₂ + 2FeCl₂ 2FeCl₃

Cl₂ + H₂S 2HCl + S

4Cl₂ + H₂S + 4H₂O → 8HCl + H₂SO₄

Cl₂ + SO₂ + 2H₂O → 2HCl + H₂SO₄

Cl₂ + 2NaBr → 2NaCl + Br₂

5.6. Ứng dụng của Cl2

Ứng dụng chủ yếu nhất của clo là dùng để điều chế nhựa PVC cũng như các chất dẻo hay cao su. Ngoài ra, với tính oxi hóa và tính khử, CLORAMIN còn được dùng để khử trùng nước sinh hoạt. Clo còn là một trong những thành phần để điều chế nước javen tẩy trắng quần áo, vải sợi…

6. Tính chất hoá học của KOH

KOH là một bazo mạnh có khả năng làm thay đổi màu sắc các chất chỉ thị như khiến quỳ tím chuyển sang màu xanh, còn dung dịch phenolphtalein không màu thành màu hồng.

6.1. Tác dụng với oxit axit

Ở điều kiện nhiệt độ phòng, KOH tác dụng với SO₂, CO₂,...

KOH + SO₂ → K₂SO₃ + H2O

KOH + SO₂ → KHSO₃

6.2. Tác dụng với axit

• Tác dụng với axit tạo thành muối và nước

KOH(dd) + HCl(dd) → KCl(dd) + H2O

• Tác dụng với các axit hữu cơ để tạo thành muối và thủy phân este, peptit

RCOOR₁ + KOH → RCOOK + R₁OH

6.3. Tác dụng với kim loại

KOH tác dụng với kim loại mạnh tạo thành bazo mới và kim loại mới.

KOH + Na → NaOH + K

6.4. Tác dụng với muối

KOH tác dụng với muối để tạo thành muối mới và axit mới

2KOH + CuCl₂ → 2KCl + Cu(OH)₂↓

6.5. KOH điện li mạnh

KOH là một bazo mạnh, trong nước phân ly hoàn toàn thành ion K+ và OH-

6.6. KOH phản ứng với một số oxit kim loại mà oxit, hidroxit của chúng lưỡng tính

KOH phản ứng được với một số oxit kim loại mà oxit, hidroxit của chúng lưỡng tính như nhôm, kẽm,…

2KOH + 2Al + 2H₂O → 2KAlO₂ + 3H₂↑

2KOH + Zn → K₂ZnO₂ + H₂↑

6.7. Phản ứng với một số hợp chất lưỡng tính

KOH + Al(OH)₃ → KAlO₂ + 2H₂O

2KOH + Al₂O₃ → 2KAlO₂ + H₂O

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Sục khí Clo vào lượng dung dịch NaOH ở nhiệt độ thường sản phẩm là

A. NaCl, NaClO₂

B. NaCl, NaClO₃

C. NaCl, NaClO

D. chỉ có NaCl

Lời giải:

Câu 2. Hòa tan khí Cl₂ vào dung dịch KOH đặc, nóng, dư thu được dung dịch chứa các chất tan thuộc dãy nào sau đây?

A. KCl, KClO₃, Cl₂

B. KCl, KClO, KOH

C. KCl, KClO₃, KOH

D. KCl, KClO₃

Lời giải:

Câu 3. Cho phản ứng:

Cl₂ + KOH → KCl + KClO₃ + H₂O. Tỉ lệ giữa số nguyên clo đóng vai trò chất oxi hóa và số nguyên tử clo đóng vai trò chất khử trong phương trình hóa học trên là:

A. 1 : 3.

B. 3 : 1.

C. 5 : 1.

D. 1 : 5.

Lời giải:

Câu 4. Kim loại tác dụng với dung dịch HCl và tác dụng với khí Cl₂ đều cho cùng một muối là

A. Fe

B. Mg

C. Cu

D. Ag

Lời giải:

Câu 5. Công dụng nào sau đây không phải của NaCl?

A. Làm thức ăn cho người và gia súc

B. Làm dịch truyền trong y tế

C. Điều chế Cl₂, HCl, Nước Javen

D. Khử chua cho đất

Lời giải:

Câu 6. Dãy các muối nào sau đây tan trong nước?

A. KCl, KNO₃, BaSO₄, KMnO₄.

B. Al₂(SO₄)₃, AgCl, Na₂CO₃, CaCl₂.

C. BaCO₃, FeCl₃, K₂SO₄, NaNO₃.

D. FeSO₄, AlCl₃, NaNO₃, NH₄Cl.

Lời giải:

Câu 7. Khi sục khí clo vào dung dịch NaOH ở điều kiện thường được dung dịch X. Lấy một mảnh vài nhỏ có màu đỏ cho vào dung dịch X. Sau một thời gian lấy ra, thấy hiện tượng

A. màu của mảnh vải vẫn không thay đổi

B. màu của mảnh vải bị nhạt đi hẳn

C. màu của mảnh vải chuyển sang màu vàng

D. màu của mảnh vải chuyển sang màu tím

Lời giải:

Câu 8. Trong phản ứng clo với nước, clo là chất:

A. oxi hóa.

B. khử.

C. vừa oxi hóa, vừa khử.

D. không oxi hóa, khử.

Lời giải:

Câu 9. Hãy lựa chọn phương pháp điều chế khí hidroclorua trong phòng thí nghiệm:

A. Thủy phân AlCl₃.

B. Tổng hợp từ H₂ và Cl₂.

C. Clo tác dụng với H₂O.

D. NaCl tinh thể và H₂SO₄ đặc.

Lời giải:

Câu 10. Những hiđro halogenua có thể thu được khi cho H₂SO₄ đặc lần lượt tác dụng với các muối NaF, NaCl, NaBr, NaI là

A. HF, HCl, HBr, HI.

B. HF, HCl, HBr và một phần HI

C. HF, HCl, HBr.

D. HF, HCl.

Lời giải:

Câu 11. Nhận định nào sau đây không đúng?

A. HI và I₂ đều làm hồ tinh bột hóa xanh.

B. Nước clo có thể làm mất màu quỳ tím.

C. Nước clo, nước Gia-ven và clorua vôi đều có tính sát trùng và tẩy màu.

D. Brom dễ tan trong dung môi hữu cơ.

Lời giải:

Câu 12. Để loại bỏ khí clo dư người ta sục vào dung dịch nào sau đây?

A. Dung dịch HCl.

B. Dung dịch NaOH.

C. Dung dịch NaCl.

D. Nước.

Lời giải:

Câu 13. Trong phòng thí nghiệm clo được điều chế bằng cách cho HCl đặc phản ứng với điều chế Cl₂. Chất dùng để làm khô khí Cl₂ ẩm là

A. dung dịch H₂SO₄ đậm đặc.

B. Na₂SO₃ khan.

C. CaO.

D. dung dịch NaOH đặc.

Lời giải: