C + CaO → CaC2 + CO ↑ | C ra CaC2 | CaO ra CaC2 | C ra CO

Phản ứng: C + CaO → CaC₂ + CO ↑

1. Phương trình phản ứng hóa học giữa C và CaO

3C + CaO → CaC₂ + CO ↑

2. Điều kiện phản ứng

- Nhiệt độ: 2000^oC. Điều kiện khác: trong lò điện

3. Cách thực hiện phản ứng

- Thổi luồng C qua CaO.

4. Hiện tượng nhận biết phản ứng

- Canxi oxit phản ứng với cacbon thu được canxi cacbua và khí CO thoát ra.

5. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

5.1 Bản chất của C

Ở nhiệt độ cao C khử CO2

5.2 Bản chất của CaO

Mang đầy đủ tính chất hóa học của oxit bazơ.

6. Tính chất hóa học của C

- Trong các dạng tồn tại của C, C vô định hình hoạt động hơn cả về mặt hóa học.

- Trong các phản ứng hóa học C thể hiện hai tính chất: Tính oxi hóa và tính khử. Tuy nhiên tính khử vẫn là chủ yếu của C.

6.1. Tính khử

- Tác dụng với oxi

Ở nhiệt độ cao C lại khử CO₂ theo phản ứng:

- Tác dụng với oxit kim loại:

+ C khử được oxit của các kim loại đứng sau Al trong dãy hoạt động hóa học của kim loại:

CuO + C → Cu + CO (tº)

Fe₂O₃ + 3C → 2Fe + 3CO (tº)

+ Với CaO và Al₂O₃:

CaO + 3C → CaC₂ + CO (trong lò điện)

2Al₂O₃ + 9C → Al₄C₃ + 6CO (2000ºC)

- Tác dụng với các chất oxi hóa mạnh thường gặp H₂SO₄ đặc, HNO₃, KNO₃, KClO₃, K₂Cr₂O₇, ... trong các phản ứng này, C bị oxi hóa đến mức +4 (CO₂).

C + 2H₂SO₄ đặc → CO₂ + 2SO₂ + 2H₂O (tº)

C + 4HNO₃ đặc → CO₂ + 4NO₂ + 2H₂O (tº)

C + 4KNO₃ → 2K₂O + CO₂ + 4NO₂ (tº)

- Khi nhiệt độ cao, C tác dụng được với hơi nước:

C + H₂O → CO + H₂ (1000ºC)

C + 2H₂O → CO₂ + 2H₂

6.2. Tính oxi hóa

- Tác dụng với hidro

- Tác dụng với kim loại

7. Tính chất hóa học của CaO

- Mang đầy đủ tính chất hóa học của oxit bazơ.

7.1 Tác dụng với nước:

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

7.2 Tác dụng với axit:

CaO + 2HCl → CaCl₂ + H₂O

CaO + 2HNO₃ → Ca(NO₃)₂ + H₂O

7.3 Tác dụng với oxit axit:

CaO + CO₂ → CaCO₃

8. Tính chất vật lí của CaO

Tính chất vật lí: CaO là chất rắn có dạng tinh thể màu trắng, là một chất ăn da và có tính kiềm.

9. Bạn có biết

Tương tự CaO, các oxit của kim loại đứng sau Al trong dãy hoạt động hóa học cũng bị C khử.

10. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Quá trình tác dụng giữa cacbon và canxi oxit sẽ tạo thành canxi cacbua hay còn gọi là quá trình sản xuất

A. axetylen

B. canxi xianamit

C. thép

D. đất đèn

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

Thành phần chính của đất đèn chính là canxi cacbua

Ví dụ 2: Một hỗn hợp rắn gồm: Canxi và Canxicacbua. Cho hỗn hợp này tác dụng với nước dư nguời ta thu đuợc hỗn hợp khí

A. Khí H₂ B. Khí H₂ và CH₂

C. Khí C₂H₂ và H₂ D. Khí H₂ và CH₄

Đáp án C

Hướng dẫn giải:

Ca + 2H₂O → Ca(OH)₂ + H₂ ↑

CaC₂ + 2H₂O → Ca(OH)₂ + C₂H₂ ↑

Ví dụ 3: Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, kim loại Ca thuộc nhóm

A. IA. B. IIIA. C. IVA. D. IIA.

Đáp án D

Hướng dẫn giải:

Canxi là một kim loại kiềm thổ thuộc nhóm IIA