CH3CHO ra C2H5OH l CH3CHO + H2 → C2H5OH | Andehit axetic ra Ancol etylic

Phản ứng CH₃CHO + H₂ → C₂H₅OH

1. Phương trình phản ứng CH₃CHO ra C₂H₅OH

CH₃CHO + H₂ C₂H₅OH

2. Điều kiện phản ứng điều chế ancol etylic xảy ra

Nhiệt độ, xúc tác: Ni

3. Bản chất của CH₃CHO (Andehit axetic) trong phản ứng

Trong nhóm -CHO, liên kết đôi C=O gồm một liên kết σ bền và một liên kết π kém bền hơn nên dễ dàng tham gia phản ứng cộng vào liên kết đôi C=O.

4. Điều chế Ancol Etylic

Có 2 phương pháp điều chế ancol etylic:

Phương pháp 1: Kết hợp tinh bột hoặc đường với rượu etylic.

Phản ứng lên men tinh bột để điều chế ancol etylic sử dụng men rượu (vi sinh vật) nên được gọi là phương pháp sinh hóa

Phương trình phản ứng điều chế ancol etylic

(C₆H₁₀O₅)n + nH₂O nC₆H₁₂O₆ (Glucozo)

C₆H₁₂O₆ 2C₂H₅OH + 2CO₂

Phương pháp 2: Cho etylen cộng hợp với nước có axit làm xúc tác

CH₂ = CH₂ + H₂O → C₂H₅OH

Chú ý: Những hợp chất hữu cơ, phân tử có nhóm OH, có công thức phân tử chung là C_nH_2n+1OH gọi là ancol no đơn chức hay ankanol cũng có tính chất tương tự rượu etylic.

5. Tính chất hóa học của Andehit

5.1. Phản ứng cộng hiđro

5.2. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn

HCHO + 2AgNO₃ + H₂O + 3NH₃ −^tº→ H-COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag

TQ: R-CH=O + 2AgNO₃ + H₂O + 3NH₃ −^tº→ R-COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag

Pư trên còn được gọi là pư tráng bạc.

Hay: 2CH₃-CH=O + O₂ −^{tº, xt}→ 2CH₃-COOH

2R-CHO + O₂ −^{tº, xt}→ 2R-COOH

Nhận xét: Anđehit vừa thể hiện tính oxi hóa vừa thể hiện tính khử.

5.3. Tác dụng với brom và kali pemanganat

Anđehit rất dễ bị oxi hoá, nó làm mất màu nước brom, dung dịch kali pemanganat và bị oxi hoá thành axit cacboxylic, thí dụ :

RCH=O + Br₂ + H₂O → R-COOH + 2HBr

* Chú ý : Đối với HCHO phản ứng xảy ra như sau :

HCH=O + 2Br₂ + H₂O → CO₂ + 4HBr

6. Tính chất vật lí của andehit

- Andehit ở thể khí là các anđehit đầu dãy trong điều kiện thường, có tính tan rất tốt trong nước. Tiếp theo là các andehit thể lỏng hoặc rắn với độ tan giảm khi phân tử khối tăng

- Có nhiệt độ sôi thấp hơn rượu tương ứng vì giữa các phân tử anđehit không có các liên kết hidro

- Fomalin là dung dịch bão hòa của andehit fomic (37 – 40%)

7. Câu hỏi bài tập

Câu 1. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp 3 ancol đơn chức, thuộc cùng dãy dồng đẳng thu được 7,616 lít khí CO₂ (đktc) và 10,8 gam H₂O. Giá trị của m là

A. 5,42

B. 9,44

C. 4,72

D. 7,42.

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích:

Theo đề bài ta có

⇒ n_CO2= 0,24 mol;

n_H2O = 0,6 mol

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố ta có:

m_{hỗn hợp} = m_C + m_H + m_O

⇒ m = 0,24.12 + 0,6.2 + (0,6 – 0,24).16 = 9,44 (gam)

Câu 2. Thí nghiệm nào sau đây chứng tỏ phân tử rượu etylic có 1 nhóm -OH

A. Đốt cháy rượu etylic sinh ra khí CO₂ và nước

B. Cho rượu tác dụng với Na

C. Cho rượu etylic tác dụng với CuO nung nóng

D. Thực hiện phản ứng tác nước điều chế etilen

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích:

Cho rượu tác dụng với Na

Câu 3. Phương pháp điều chế ancol etylic từ chất nào sau đây là phương pháp sinh hóa

A. Anđehit axetic.

B. Etylclorua.

C. Tinh bột.

D. Etilen.

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

Phản ứng lên men tinh bột để điều chế ancol etylic sử dụng men rượu (vi sinh vật) nên được gọi là phương pháp sinh hóa

Phương trình phản ứng điều chế ancol etylic

(C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O nC₆H₁₂O₆ (Glucozo)

C₆H₁₂O₆ 2C₂H₅OH + 2CO₂

Câu 4. Có các nhận định sau:

(1) Phenol làm quỳ tím chuyển thành màu đỏ.

(2) Ancol etylic tác dụng được với NaOH.

(3) Axetandehit có công thức là CH₃CHO.

(4) Từ 1 phản ứng có thể chuyển ancol etylic thành axit axetic.

(5) Từ CO có thể điều chế được axit axetic.

Số nhận định không đúng là:

A. 5.

B. 3.

C. 2.

D. 4.

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

Câu 5. Trong phòng thí nghiệm người ta thường dùng phương pháp nào sau đây để điều chế ancol etylic?

A. Thủy phân dẫn xuất halogen C₂H₅Cl trong dung dịch kiềm.

B. Hiđrat hóa eten.

C. Đem glucozơ lên men ancol.

D. Cho CH₃CHO tác dụng H₂ có Ni, đun nóng.

Lời giải:

Đáp án: A

Giải thích: