NH3 + H2O → NH4OH | NH3 ra NH4OH

Phản ứng NH₃ + H₂O → NH₄OH

1. Phương trình phản ứng NH₃ tác dụng H₂O

2. Tính bazơ yếu NH₃

NH₃ kết hợp với H⁺ của nước , tạo thành ion amoni NH₄⁺, giải phóng OH^- và dẫn điện

NH₃ + H₂O → NH₄⁺ + OH^-

Trong dung dịch, Amoniac là bazơ yếu. Có thể làm quỳ tím ẩm chuyển thành màu xanh.

3. Điều kiện phản ứng xảy ra

Nhiệt độ thường.

4. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

4.1. Bản chất của NH₃ (Amoniac)

Dung dịch Amoniac là một hợp chất có tính bazơ kém bền, nên mang đầy đủ tính chất hóa học của một bazơ yếu. Amoniac tan trong nước tạo thành cation amoni NH4+ và giải phóng anion OH-.

4.2. Bản chất của H₂O (Nước)

NH₃ là bazo yếu nên nước là môi trường lí tưởng để hoà tan.

5. Tính chất hoá học của NH₃

5.1. Tính bazơ yếu

- Tác dụng với nước:

NH₃ + H₂O ⇋ NH₄⁺ + OH^-

⇒ Dung dịch NH₃ là một dung dịch bazơ yếu.

- Tác dụng với dung dịch muối (muối của những kim loại có hidroxit không tan):

AlCl₃ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄Cl

Al³⁺ + 3NH₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄⁺

- Tác dụng với axit → muối amoni:

NH₃ + HCl → NH₄Cl (amoni clorua)

2NH₃ + H₂SO₄ → (NH₄)₂SO₄ (amoni sunfat)

5.2. Khả năng tạo phức

Dung dịch amoniac có khả năng hòa tan hiđroxit hay muối ít tan của một số kim loại, tạo thành các dung dịch phức chất.

Ví dụ:

* Với Cu(OH)₂:

Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂ (màu xanh thẫm)

* Với AgCl:

AgCl + 2NH₃ → [Ag(NH₃)₂]Cl

Sự tạo thành các ion phức là do sự kết hợp các phân tử NH₃ bằng các electron chưa sử dụng của nguyên tử nitơ với ion kim loại.

5.3. Tính khử

- Amoniac có tính khử: phản ứng được với oxi, clo và khử một số oxit kim loại (Nitơ có số oxi hóa từ -3 đến 0, +2).

- Tác dụng với oxi:

- Tác dụng với clo:

2NH₃ + 3Cl₂ → N₂ + 6HCl

NH₃ kết hợp ngay với HCl vừa sinh ra tạo “khói trắng” NH₄Cl

- Tác dụng với CuO:

5.4. Điều chế NH3

- Trong phòng thí nghiệm

2NH4Cl + Ca(OH)2 → NH3 + CaCl2 + H2O

- Trong công nghiệp

NH3 được cấu tạo từ azot và hydro liên kết với nhau. Azot được thu từ không khí còn hydro được tạo thành từ nước. Sau khi được sấy khô, hâm nóng và nén ở 530 o C, hỗn hợp này (azot, hydro) được cho qua các liên kết muối khác nhau để tạo thành amoniac.

6. Tính chất hóa học của H₂O

6.1. Nước tác dụng với kim loại

Ở điều kiện thường, nước có thể phản ứng với các kim loại mạnh như Li, Ca, Na, K, Ba,… để tạo thành dung dịch Bazo và khí Hidro.

H₂O + Kim loại → Bazơ + H₂↑

2M + 2nH₂O → 2M(OH)_n + nH2↑

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

2K + 2H₂O → 2KOH + H₂

Ca + 2H₂O → Ca(OH)₂ + H₂

Ba + 2H₂O → Ba(OH)₂ + H₂

Đặc biệt, một số kim loại trung bình như Mg, Zn, Al, Fe,…phản ứng được với hơi nước ở nhiệt độ cao tạo ra oxit kim loại và hidro. Bên cạnh đó, kim loại Mg tan rất chậm trong nước nóng.

6.2. Nước tác dụng với oxit bazo

Nước tác dụng với một số oxit bazo như Na₂O, CaO , K₂O,… tạo thành dung dịch bazo tương ứng. Dung dịch bazo làm cho quỳ tím hóa xanh.

H₂O + Oxit bazơ → Bazơ

Na₂O + H₂O → 2NaOH

Li₂O + H₂O→ 2LiOH

K₂O + H₂O→ 2KOH

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

6.3. Nước tác dụng với oxit axit

Nước tác dụng với oxit axit tạo thành axit tương ứng. Dung dịch axit làm quỳ tím hóa đỏ.

H₂O + Oxit axit → Axit

CO₂ + H₂O → H₂CO₃

SO₂ + H₂O → H₂SO₃

P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

SO₃ + H2O → H₂SO₄

N₂O₅ + H₂O → 2HNO₃

7. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Muối nào dưới đây được dùng trong làm các loại bánh

A. (NH₄)₂CO₃.

B. Na₂CO₃.

C. NH₄HCO₃

D. NH₃Cl

Lời giải:

Câu 2. A là muối khi tác dụng với dung dịch KOH dư sinh khí mùi khai, tác dụng với dung dịch BaCl₂ sinh kết tủa trắng không tan trong HNO₃. X là muối nào trong số các muối sau?

A. (NH₄)₂CO₃.

B. (NH₄)₂SO₃.

C. NH₄HSO₄.

D. (NH₄)₃PO₄.

Lời giải:

Câu 3. Cho 50 gam dung dịch NH₄HSO₄ 5,75% vào 50 gam dung dịch Ba(OH)₂ 6,84% và đun nhẹ. Thể tích khí (đktc) và khối lượng kết tủa thu được là (giả sử toàn bộ khí sinh ra thoát ra khỏi dung dịch)

A. 2,24 lít và 3,3 gam

B. 2,24 lít và 8,64 gam

C. 0,672 lít và 4,66 gam

D. 1,792 lít và 4,64 gam.

Lời giải:

Câu 4. Nhận xét nào sau đây không đúng về muối amoni?

A. Muối amoni bền với nhiệt.

B. Các muối amoni đều là chất điện li mạnh.

C. Tất cả các muối amoni đều tan trong nước.

D. Các muối amoni đều bị thủy phân trong nước.

Lời giải:

Câu 5. Ở phản ứng nào sau đây NH₃ đóng vai trò chất khử?

A. 3NH₃ + AlCl₃ + 3H₂O → Al(OH)₃↓ + 3NH₄Cl

B. NH₃ + HCl → NH₄Cl

C. 2NH₃ + H₂SO₄ → (NH₄)₂SO₄

D. 2NH₃ + 3CuO → N₂ + 3Cu + 3H₂O

Lời giải:

Câu 6. Dung dịch amoniac có thể hòa tan được Zn(OH)₂ là do:

A. Do Zn(OH)₂ là một bazo ít tan

B. Do Zn(OH)₂ có khả năng tạo thành phức chất tan

C. Do Zn(OH)₂ là một bazo lưỡng tính

D. Do amoniac là một hợp chất có cực và là một bazo yếu

Lời giải:

Câu 7. Hỗn hợp A gồm NH₄Cl và (NH₄)₂SO₄. Cho X tác dụng với dung dịch Ba(OH)₂ dư, đun nhẹ thu được 4,66 gam kết tủa và 1,12 lít khí thoát ra. Hỗn hợp A có khối lượng là:

A. 5,280 gam.

B. 3,175 gam.

C. 5,350 gam.

D. 6,350 gam.

Lời giải: