SO2 + Ca(OH)2 → CaSO3 + H2O | SO2 ra CaSO3

Phản ứng SO₂ + Ca(OH)₂ → CaSO₃ + H₂O

1. Phương trình phản ứng SO₂ ra CaSO₃

SO₂ + Ca(OH)₂→ CaSO₃+ H₂O

2. Điều kiện để SO₂ tác dụng Ca(OH)₂

Nhiệt độ thường

SO₂ sẽ tác dụng với nước vôi trong Ca(OH)₂, lúc này nước vôi trong hoàn toàn vẩn đục.

3. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

3.1. Bản chất của SO₂ (Lưu huỳnh dioxit)

SO₂ là oxit axit tác dụng với dung dịch bazo tạo thành muối và nước.

3.2. Bản chất của Ca(OH)₂ (Canxi hidroxit)

Ca(OH)₂ là một bazo mạnh phản ứng được với oxit axit.

4. Bài toán SO₂ dẫn vào dung dịch Ca(OH)₂

Do ta không biết sản phẩm thu được là muối nào nên phải tính tỉ lệ T:

Ca(OH)₂ + SO₂ → CaSO₃↓ + H₂O (1)

Ca(OH)₂ + 2SO₂ → Ca(HSO₃)₂ (2)

Đặt T = n_SO2 : nC_a(OH)2

Nếu T ≤ 1: chỉ tạo muối CaSO₃

Nếu T = 2: chỉ tạo muối Ca(HSO₃)₂

Nếu 1 < T < 2: tạo cả muối CaSO₃và Ca(HSO₃)₂

Hấp thụ SO₂ vào nước vôi trong thấy có kết tủa, thêm NaOH dư vào thấy có kết tủa nữa suy ra có sự tạo cả CaSO₃ và Ca(HSO₃)₂

Hấp thụ CO₂vào nước vôi trong thấy có kết tủa, lọc bỏ kết tủa rồi đun nóng nước lọc lại thấy kết tủa nữa suy ra có sự tạo cả CaSO₃ và Ca(HSO₃)₂.

5. Tính chất hoá học của SO₂

* Lưu huỳnh đioxit tác dụng với nước:

SO₂ + H₂O ⇋ H₂SO₃

* Lưu huỳnh đioxit tác dụng với dung dịch bazơ (có thể tạo thành 2 loại muối sunfit và hiđrosunfit)

SO₂ + NaOH → NaHSO₃

SO₂ + 2NaOH → Na­₂SO₃ + H₂O

* Lưu huỳnh đioxit tác dụng với oxit bazơ → muối:

SO₂ + CaO → CaSO₃

SO₂ vừa là chất khử, vừa là chất oxi hóa (do S trong SO₂ có mức oxi hóa trung gian +4)

* Lưu huỳnh đioxit là chất oxi hóa:

SO₂ + 2H₂S → 3S + 2H₂O

Lưu huỳnh đioxit là chất khử

6. Ứng dụng của SO2

- Trong phòng thí nghiệm, SO2 được điều chế bằng cách cho muối sunfit tác dụng với axit mạnh như HCl, H2SO4.

Ví dụ: Na2SO3 + 2 HCl → 2 NaCl + H2O + SO2

- Ngoài ra, khí SO2 còn được điều chế bằng cách cho Cu tác dụng với H2SO4 đặc.

Cu + 2H2SO2 đặc → CuSO4 + SO2 + 2H2O

Khí SO2 được thu bằng phương pháp đẩy không khí.

7. Tính chất hóa học của Ca(OH)₂

Dung dịch Ca(OH)₂ có có tính bazơ mạnh. Mang đầy đủ tính chất của bazơ:

Tác dụng với axit:

Ca(OH)₂ + 2HCl → CaCl₂ + 2H₂O

Tác dụng với muối:

Ca(OH)₂ + Na₂CO3 → CaCO₃↓ + 2NaOH

Tác dụng với oxit axit:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃↓ + H₂O

Chú ý: Khi sục từ từ khí CO₂ tới dư vào dung dịch Ca(OH)₂ thì

+ Ban đầu dung dịch vẩn đục:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃↓ + H₂O

+ Sau đó kết tủa tan dần và dung dịch trong suốt:

CO₂ + H₂O + CaCO₃ → Ca(HCO₃)₂

8. Câu hỏi vận dụng

Câu 1. Dẫn từ từ SO₂vào nước vôi trong cho đến dư, hiện tượng xảy ra là:

A. Nước vôi từ trong hóa đục, rồi lại từ đục hóa trong

B. Nước vôi từ đục hóa trong, rồi lại từ trong hóa đục

C. Nước vôi từ trong hóa đục

D. Nước vôi từ đục hóa trong

Lời giải:

Đáp án: A

Giải thích:

Ban đầu toàn bộ SO₂ sẽ tác dụng với nước vôi trong Ca(OH)₂, lúc này nước vôi trong hoàn toàn vẩn đục.

Ca(OH) + SO₂→ CaSO₃ + H₂O

Nhưng vì dẫn đến dư SO₂ nên toàn bộ SO₂ dư sẽ tác dụng tiếp tục với dung dịch sau phản ứng tạo thành dung dịch trong suốt, không còn bị vẩn đục.

CaSO₃ + H₂O + SO₂→ Ca(HSO₃)₂

Các chất còn lại cuối cùng trong dung dịch:

Ca(HSO₃)₂, H₂O và SO₂ thôi.

Câu 2. Hòa tan V lít khí SO₂ (đktc) vào 100 ml dung dịch NaOH 1,2M thì thu được 10,02 gam hỗn hợp hai muối. Tìm giá trị của V

A. 2,016 lít.

B. 1,344 lít.

C. 0,672 lít.

D. 2,24 lít.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 3. Hấp thụ hoàn toàn 12,8 gam SO₂ vào 250 ml dung dịch NaOH 1M. Khối lượng muối tạo thành sau phản ứng là

A. 15,6 gam và 5,3 gam.

B. 18 gam và 6,3 gam.

C. 15,6 gam và 6,3 gam.

D. 18 gam và 5,3 gam.

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích: