C2H2 ra CH3CHO l C2H2 + H2O → CH3CHO l Axetilen ra Andehit axetic

Phản ứng C₂H₂ + H₂O → CH₃CHO

1. Phương trình phản ứng C₂H₂ tác dụng H₂O

C₂H₂ + H₂O CH₃CHO

2. Điều kiện để phản ứng C₂H₂ ra CH₃CHO

Nhiệt độ: 80 độ C Xúc tác: Hg²⁺ Dung môi: H₂SO₄.

3. Cách thực hiện phản ứng C₂H₂ ra CH₃CHO

Cho axetilen tác dụng với nước.

4. Tính chất hóa học của Axetilen

4.1. Phản ứng cộng

Phản ứng cộng halogen (phản ứng halogen hóa)

• Cộng brom

CH ≡ CH + Br - Br → Br-CH = CH - Br

• Cộng clo

C₂H₂+ Cl₂ → C₂H₂Cl₂

• Phản ứng cộng hiđro (phản ứng hiđro hóa)

C₂H₂ + H₂→ C₂H₆

Điều kiện phản ứng xảy ra C₂H₂ và H₂: Nhiệt độ, xúc tác Niken

Lưu ý: Ngoài ra khi cho C₂H₂ tác dụng với H₂ ở điều kiện nhiệt độ chất xúc tác khác nhau cho sản phẩm khác nhau

C₂H₂ + H₂ → C₂H₄

• Phản ứng cộng axit

C₂H₂ + HCl → C₂H₃Cl (Nhiệt độ và xúc tác HgCl₂)

• Phản ứng cộng nước (phản ứng hiđrat hóa)

C₂H₂ + H₂O → CH₃CHO (Nhiệt độ: 80 độ C Xúc tác: Hg²⁺ Dung môi: H₂SO₄)

4.2. Phản ứng oxi hóa

Etilen cháy hoàn toàn tạo ra CO₂, H₂O và tỏa nhiều nhiệt:

C₂H₂ + 5/2O₂ → 2CO₂ + H₂O

5. Tính chất vật lí của C2H2

Axetilen (C2H2) được biết đến là chất khí hoàn toàn không màu, không mùi, ít tan trong nước và nhẹ hơn không khí. Axetilen trong thực tế môi trường hiện nay sẽ có nhiều mùi khác nhau, nguyên nhân là do các tạp chất gây nên.

6. Bài tập vận dụng

Câu 1. Dẫn m gam hỗn hợp gồm metan và etilen đi qua dung dịch nước brom thì thấy lượng brom tham gia phản ứng là 8 gam. Khí bay ra được đốt cháy hoàn toàn và dẫn sản phẩm cháy đi qua dung dịch Ba(OH)₂ dư thì thu được 29,55 gam kết tủa. Giá trị của m là:

A. 2,2 gam

B. 5 gam

C. 3,8 gam

D. 2,8 gam

Lời giải:

Đáp án: A

Giải thích:

Số mol n_CO2 = n_BaCO3 = 29,55/197 = 0,15 mol

n_Br2 = 8/160 = 0,05 mol

C₂H₄ + Br₂ → C₂H₄Br₂

0,05 0,05

⇒ n_CH4 + 2n_C2H4 = n_CO2

⇔ n_CH4 + 0,05.2 = 0,15 (mol) ⇒ n_CH4 = 0,05 (mol)

m_khi = m_CH4 + m_C2H4 ⇔ m_khi = 0,05.16 + 0,05.28 = 2,2 (g)

Câu 2. Trong điều kiên thích hợp, axetilen có thể tác dụng được với các chất dãy nào sau đây

A. H₂, Br₂, dung dịch H₂SO₄

B. H₂, H₂O, Br₂, HCl

C. H₂, H₂O, Br₂, HBr, dung dịch NaOH

D. H₂, H₂O, Br₂, dung dịch H₂SO₄

Lời giải:

Đáp án:

Câu 3. Trong phòng thí nghiệm axetilen được điều chế từ đất đèn, thành phần chính của đất đèn là:

A. Al₄C₃.

B. Ca₂C.

C. CaC₂.

D. CaO.

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

Trong phòng Cthí nghiệm axetilen được điều chế từ đất đèn, thành phần chính của đất đèn là: CaC₂.

Trong phòng thí nghiệm axetilen được điều chế bằng cách cho canxi cacbua (thành phần chính của đất đèn) phản ứng với nước.

CaC₂ + 2H₂O → C₂H₂+ Ca(OH)₂

Câu 4. Anđehit axetic thể hiện tính oxi hoá trong phản ứng nào sau đây?

A. CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃+ H₂O → CH₃COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag

B. 2CH₃CHO + 5O₂→ 4CO₂ + 4H₂O.

C. CH₃CHO + Br₂+ H₂O → CH₃COOH + 2HBr.

D. CH₃CHO + H₂→ CH₃CH₂OH.

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 5. Cho các nhận định sau:

(a) Axit axetic có khả năng phản ứng được với ancol metylic, metylamin và Zn kim loại.

(b) Độ pH của glyxin nhỏ hơn đimetylamin.

(c) Dung dịch metylamin và axit glutamic đều làm hồng dung dịch phenoltalein.

(d) CH₅N có số đồng phân cấu tạo nhiều hơn CH₄O.

Số nhận định đúng là

A. 1.

B. 3.

C. 4.

D. 2.

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Chọn đáp án D(a) Đúng:

CH₃COOH + CH₃OH ⇄ CH₃COOCH₃ + H₂O

CH₃COOH + CH₃NH₂ → CH₃COOH₃NCH₃

2CH₃COOH + Zn → (CH₃COO)₂Zn + H₂

(b) Đúng vì Glyxin có pH = 7 và metylamin có pH > 7.

(c) Sai vì Glu có pH < 7 nên không làm đổi màu phenolphtalein.

(d) Sai vì đều có 1 đồng phân cấu tạo (CH₃NH₂và CH₃OH).

⇒ (a) và (b ) đúng

Câu 6. Axetilen có tính chất vật lý

A. là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, nặng hơn không khí.

B. là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, nhẹ hơn không khí.

C. là chất khí không màu, không mùi, tan trong nước, nhẹ hơn không khí .

D. là chất khí không màu, mùi hắc, ít tan trong nước, nặng hơn không khí.

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích:

Câu 7. Cấu tạo phân tử axetilen gồm

A. hai liên kết đơn và một liên kết ba.

B. hai liên kết đơn và một liên kết đôi.

C. một liên kết ba và một liên kết đôi.

D. hai liên kết đôi và một liên kết ba.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 8. Phương pháp hiện đại để điều chế axetilen hiện nay là

A. nhiệt phân etilen ở nhiệt độ cao.

B. nhiệt phân benzen ở nhiệt độ cao.

C. nhiệt phân canxi cacbua ở nhiệt độ cao.

D. nhiệt phân metan ở nhiệt độ cao.

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 9. Phản ứng nào trong các phản ứng sau không tạo ra axetilen?

A. Ag₂C₂ + HCl →

B. CH₄

C. Al₄C₃ + H₂O→

D. CaC₂ + H₂O→

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

Ag₂C₂ + 2HCl → C₂H₂ + 2AgCl

2CH₄ → C₂H₂↑+ H₂↑

Al₄C₃ + 12H₂O → 4Al(OH)₃↓ + 3CH₄↑

CaC₂ + 2H₂O → C₂H₂ + Ca(OH)₂

Câu 10. Axetilen tham gia phản ứng cộng H₂O (xúc tác HgSO₄, thu được sản phẩm hữu cơ là:

A. C₂H₄(OH)₂

B. CH₃CHO

C. CH₃COOH

D. C₂H₅OH

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 11. Cho một loại đất đèn chứa 80% CaC₂ nguyên chất vào một lượng nước dư, thu được 4,48 lít khí (đktc). Khối lượng đất đèn đem dùng là:

A. 12,8 gam

B. 10,24 gam

C. 16 gam

D. 17,6 gam

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

Số mol etilen là: n_C2H2 = 4,48 / 22,4 = 0,2 (mol)

CaC₂ + 2H₂O → Ca(OH)₂ + C₂H₂

0,2 0,2

m_CaC2 = 0,2 * 64 = 12,8 (gam)

m_{đất đèn} = 12,8 / 80.100 = 16 (gam)

Câu 12. Phương pháp hiện đại để điều chế axetilen hiện nay là

A. nhiệt phân etilen ở nhiệt độ cao.

B. nhiệt phân benzen ở nhiệt độ cao.

C. nhiệt phân canxi cacbua ở nhiệt độ cao.

D. nhiệt phân metan ở nhiệt độ cao.

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Phương pháp hiện đại để điều chế axetilen hiện nay là nhiệt phân metan ở nhiệt độ cao.

2CH₄ → C₂H₂ + 3H₂ (nhiệt độ 1500^oC, làm lạnh nhanh)

Câu 13. Khi dẫn khí etilen vào dung dịch Brom dư đựng trong ống nghiệm có quan sát thấy

A. màu của dung dịch brom nhạt dần, có chất kết tủa

B. màu của dung dịch brom nhạt dần, có chất lỏng không tan chìm xuống đáy ống nghiệm

C. màu của dung dịch brom nhạt dần, có khí thoát ra

D. màu của dung dịch brom không thay đổi

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích: