Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là gì? Vai trò, vị trí, nhiệm vụ của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là gì? Vai trò, vị trí, nhiệm vụ của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

1. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là gì?

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng cộng sản Việt Nam và chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện.

Theo khoản 1 Điều 28 Luật Thanh niên năm 2020: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam, giữ vai trò nòng cốt trong phong trào thanh niên và tổ chức thanh niên; tổ chức hướng dẫn hoạt động của thiếu niên, nhi đồng, phụ trách Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh.

Như vậy, Khái niệm về tổ chức Đoàn Thanh niên được hiểu là một tổ chức chính trị – xã hội của thanh niên Việt Nam. Tổ chức này do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện.

2. Vị trí của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ của pháp luật Việt Nam.

- Trong hệ thống chính trị, Đảng Cộng sản Việt Nam là người lãnh đạo, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là hành viên của hệ thống chính trị Việt Nam, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật Việt Nam.

- Trong Mặt trận tổ quốc: Đoàn là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

- Trong Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam: Đoàn là thành viên tập thể, là nòng cốt chính trị trong việc xây dựng tổ chức và hoạt động của Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam.

3. Nhiệm vụ, chức năng của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có trách nhiệm giám sát và phản biện xã hội đối với chính sách, pháp luật về thanh niên theo quy định của pháp luật; tổng hợp, phản ánh ý kiến, kiến nghị của thanh niên đến cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có trách nhiệm tham gia, phối hợp với cơ quan nhà nước có liên quan trong quá trình xây dựng, tuyên truyền và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật đối với thanh niên.

* Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có 3 chức năng:

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam, là đội quân xung kích cách mạng

- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là trường học xã hội chủ nghĩa cua thanh niên

- Đoàn là người đại diện, chăm lo, và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tuổi trẻ.

4. Vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, tự nguyện phấn đấu thực hiện mục tiêu lý tưởng của Đảng, đó là những đoàn viên cộng sản trẻ tuổi, nguồn bổ sung quan trọng, đảm bảo cho Đảng phát triển không ngừng. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên, do thanh niên và vì thanh niên, do đó Đảng trực tiếp giao cho Đoàn giáo dục, giúp đỡ từ những thanh niên tiên tiến trở thành đoan viên, từ những đoàn viên ưu tú trở thành đảng viên.

Vì vậy, Đoàn là tổ chức quần chúng gần Đảng nhất - Đảng cho phép tổ chức Đoàn được thay mặt như một đảng viên chính thức khi giới thiệu đoàn viên ưu tú để Đảng xem xét kết nạp vào Đảng....

Đảng luôn tuyên truyền giáo dục, giới thiệu để thanh niên ngày càng hiểu sâu về bản chất của Đảng, đóng góp ý kiến cho Đảng, phê bình cán bộ, tích cực tham gia cuộc vận động xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh theo tinh thần nghị quyết Trung ương VI (lần 2) và tích cự hưởng ứng, học tập, nghiên cữu, thực hiện tốt cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Chính vì thế, vai trò và trách nhiệm của Đoàn viên thanh niên trong mọi thời đại đặc biệt trong thời đại mới là vô cùng lớn lao và quan trọng.

- Đối với nhà nước: Đoàn là chỗ dựa vững chắc cho nhà nước. Tham gia xây dựng và bảo vệ chính quyền nhân dân các cấp; tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội; tuyên truyền, vận động, giáo dục đoàn viên trở thành công dân tốt.

- Đối với thanh niên và các tổ chức Thanh niên: Đoàn là lực lượng nòng cốt định hướng thanh niên theo lí tưởng của Đảng: tạo ra các môi trường hoạt động tốt đẹp cho thanh niên; định hướng các hoạt động của thanh niên theo khuôn khổ Hiến pháp, pháp luật; bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của thanh niên.

- Đối với các tổ chức chính trị, xã hội khác của Mặt trận Tổ quốc: Đoàn là lực lượng phối hợp, gắn kết với các tổ chức trong giáo dục thiếu niên, nhi đồng: phối hợp với các tổ chức đoàn thể chính trị, xã hội khác (Hội phụ nữ, Hội nông dân, Công đoàn, Hội cựu chiến binh, Hội chữ thập đỏ...) trong quản lý, giáo dục thanh thiếu nhi; Xây dựng các cơ chế hoạt động trong giáo dục, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thanh thiếu niên (các Nghị quyết, công văn chỉ đạo liên tịch giữa các cơ quan với Đoàn thanh niên).

- Đối với thiếu niên nhi đồng: Đoàn là người phụ trách, chăm sóc, giáo dục và bảo vệ thiếu niên nhi đồng: cử đội ngũ cán bộ Đoàn phụ trách công tác đội; thành lập các tổ chức Hội đồng Đội các cấp có nhiệm vụ làm thường trực công tác thiếu nhi, tổ chức, giáo dục và bảo vệ quyền lợi của thiếu nhi ở mỗi cấp; tạo ra các sân chơi cho thiếu nhi, huy động lực lượng xã hội trong việc đầu tư, hỗ trợ vật chất, kinh phí cho Đội hoạt động.

5. Mục đích, lý tưởng của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh bao gồm những thanh niên tiên tiến tự nguyện phấn đấu vì sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam - độc lập - tự do - dân chủ - giàu mạnh - công bằng - văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

6. Huy hiệu Đoàn

Huy hiệu Đoàn biểu thị sức mạnh, ý chí của thanh niên Việt Nam, tính xung kích của tuổi trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

7. Ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Được Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bác Hồ cho phép, theo đề nghị của Trung ương Đoàn thanh niên Lao dộng Việt Nam, Đại hội toàn quốc làn thứ 3 họp từ ngày 22 - 25/3/1961 đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 (một ngày trong thời gian cuối của Hội nghi Trung ương Đảng lần thứ 2, dành để bàn bạc và quyết định những vấn đề rất quan trọng đối với công tác thanh niên) làm ngày thành lập Đoàn hàng năm. Ngày 26/3 trở thành ngày vẻ vang của tuổi trẻ Việt Nam, của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh quang vinh.

8. Những lần đổi tên của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

- Lần 1: Từ năm 1931 - 1936 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên Cộng sản Đông Dương

- Lần 2: Từ năm 1937 - 1939 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên Dân Chủ Đông dương

- Lần 3: Từ năm 1936 - 1941 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên phản đế Đông Dương

- Lần 4: Từ năm 1941 - 1956 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam

- Lần 5: Từ năm 1956 - 1970 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên lao động Việt Nam

- Lần 6: Từ năm 1970 - 1976 Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên lao động Hồ Chí Minh

- Lần 7: Từ năm 1976 - đến nay Đoàn có tên là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

9. Nhiệm vụ của người Đoàn viên Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

- Luôn luôn phấn đấu vì lý tưởng xã hội chủ nghĩa, tích cực học tập, lao động rèn luyện, tham gia các hoạt động xã hội, xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

- Luôn luôn gương mẫu chấp hành và vận động thanh niên thực hiện đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước. Tham gia xây dựng Đảng và chính quyền. Chấp hành nghiêm chỉnh điều lệ và các nghị quyết của Đoàn, sinh hoạt Đoàn và đóng đoàn phí đúng quy định.

- Liên hệ mật thiết với thanh niên tích cực xây dựng Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, Hội sinh viên Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh giúp đỡ thanh niên và Đội viên trở thành Đoàn viên.

10. Quyền của người Đoàn viên Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

- Được yêu cầu tổ chức Đoàn đại diện bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, được giúp đỡ và tạo điều kiện về mọi mặt để phấn đấu trưởng thành.

- Được ứng cử, đề cử và bầu cử vào cơ quan lãnh đạo các cấp của Đoàn

- Được thông tin, thảo luận, chất vấn, phê bình, biểu quyết đề nghị và bảo lưu ý kiến của mình về các công việc của Đoàn.