Nhân dân lao động là gì? Nhân dân lao động có được quyền tham gia quản lý hành chính không?

Nhân dân lao động là gì? Nhân dân lao động có được quyền tham gia quản lý hành chính không?

1. Khái niệm nhân dân lao động

Nhân dân lao động là các cá nhân trực tiếp tham gia vào quá trình lao động, có thể là làm việc bằng sức lao động hay là lao động trí óc, thông qua hành vi lao động trên thực tế mà được trả lương, làm việc dưới sự quản lý của người sử dụng lao động.

2. Nhân dân lao động có được quyền tham gia quản lý hành chính không?

Với bản chất dân chủ xã hội chủ nghĩa của nhà nước, nhân dân lao động và tổ chức có quyền giám sát, kiểm tra, kiểm soát của các cơ quan quản lý hành chính nhà nước trong việc thực hiện pháp luật cũng như thực thi quyền lực nhà nước. Có như thế, nhân dân mới có thể tham gia vào việc quản lý hành chính, thể hiện quyền làm chủ của nhân dân.

3. Các hình thức tham gia quản lý hành chính của nhân dân lao động

3.1. Tham gia hoạt động của các cơ quan nhà nước

Hệ thống các cơ quan trong bộ máy nhà nước là công cụ thực hiện quyền lực nhà nước. Vì vậy, tham gia vào hoạt động của các cơ quan này là hình thức người lao động tham gia tích cực, trực tiếp và có hiệu quả vào hoạt động hành chính nhà nước. Người lao động có đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật được tham gia vào hoạt động của các cơ quan nhà nước và trực tiếp hoặc gián tiếp thực hiện quản lý nhà nước trên các lĩnh vực đời sống xã hội.

Thứ nhất, người lao động có thể tham gia vào quyền lực nhà nước với tư cách là thành viên của cơ quan quyền lực nhà nước - người đại diện được bầu ra. Với vai trò này, người lao động trực tiếp xem xét và quyết định các vấn đề lớn của quốc gia và địa phương, bao gồm cả các vấn đề quản lý hành chính nhà nước.

Ngoài ra, người lao động có thể tham gia vào hoạt động của các cơ quan nhà nước khác (cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan kiểm sát, cơ quan tư pháp) với tư cách là cán bộ, công chức. Nhân dân lao động với tư cách là cán bộ, công chức nhà nước sẽ trực tiếp sử dụng quyền lực nhà nước để thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước khác nhau, thể hiện vai trò làm chủ nhà nước và làm chủ xã hội của mình. Họ sẽ có mọi điều kiện để biến mong muốn, khát vọng của mình thành hiện thực, thực hiện mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

3.2. Tham gia hoạt động của các tổ chức xã hội

Sự ra đời, tồn tại và phát triển của các tổ chức xã hội có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị, kinh tế, xã hội của một quốc gia. Là một bộ phận của hệ thống chính trị, các tổ chức xã hội đã có nhiều đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động. Các tổ chức xã hội có nhiều hình thức và tên gọi khác nhau, chẳng hạn như công đoàn, tổng hiệp hội, liên đoàn và hiệp hội. Một số tổ chức xã hội tiêu biểu có thể kể đến như Liên đoàn Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh, Hội Nhà văn, Hội Nhà báo ...

Các tổ chức xã hội này đã thu hút được đông đảo người dân lao động tham gia. Hãy lấy Hội Liên hiệp Phụ nữ làm ví dụ, tổ chức này đã thu hút gần 11 triệu hội viên tham gia. Các tổ chức xã hội có vai trò quan trọng trong việc giáo dục ý thức pháp luật cho mọi người, hơn hết là các thành viên của họ. Thông qua các quy định trong Điều lệ hoạt động của tổ chức xã hội, và thông qua các hoạt động giáo dục pháp luật thường xuyên và công khai cho các thành viên. Các tổ chức xã hội luôn hướng tới việc nâng cao nhận thức pháp luật của người dân. Đồng thời, hoạt động của các tổ chức này cũng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên.

3.3. Tham gia hoạt động tự quản cơ sở

Ở nơi ở, sinh sống và làm việc, nhân dân lao động thường thực hiện các hoạt động tự quản. Đây là những hoạt động do họ tự thực hiện và có quan hệ mật thiết với các công việc khác nhau là quản lý nhà nước và quản lý xã hội. Các hoạt động tự quản ở cơ sở như đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, tổ chức đời sống công cộng gắn liền với đời sống của mỗi người dân và có ý nghĩa thiết thực.

Thông qua hoạt động tự quản mà nhân dân tích cực tham gia, quyền tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội của nhân dân được pháp luật được tôn trọng và bảo đảm thực hiện. Nhà nước đã tạo những điều kiện cần thiết về vật chất và tinh thần để nhân dân lao động tham gia tích cực vào các hoạt động tự quản nêu trên.

3.4. Trực tiếp thực hiện quyền, nghĩa vụ của công dân

Hoạt động kiểm tra, giám sát trực tiếp bộ máy nhà nước của nhân dân, nhất là ở cơ sở đã diễn ra nhiều chuyển biến tích cực.

Quyền trực tiếp kiểm tra, giám sát hoạt động của mọi cơ quan, công nhân viên chức của bộ máy nhà nước là quyền hiến định của công dân. Mặc dù chưa có cơ chế pháp lý hữu hiệu để nhân dân thực hiện quyền này một cách rộng rãi và đầy đủ, nhưng trong thời gian qua, sự kiểm tra, giám sát của nhân dân đối với cán bộ, công chức nhà nước đã đạt được những kết quả nhất định. Qua kiểm tra, giám sát, nhiều người dân đã mạnh dạn tố cáo những việc làm trái pháp luật của cán bộ, công chức nhà nước của cơ quan có thẩm quyền và vấn đề đạo đức công vụ.