Bản đồ quy hoạch là gì? Ý nghĩa và cách đọc bản đồ quy hoạch cập nhật mới nhất 2023

Bản đồ quy hoạch là gì? Ý nghĩa và cách đọc bản đồ quy hoạch cập nhật mới nhất 2023

I. Bản đồ quy hoạch là gì?

1. Một số khái niệm cơ bản

Trước hết, chúng ta cùng tìm hiểu một số khái niệm cơ bản về quy hoạch đô thị trong Luật Quy hoạch đô thị:

Quy hoạch là việc sắp xếp, phân bố không gian các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh gắn với sự phát triển kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường trên lãnh thổ xác định để sử dụng hiệu quả các nguồn lực của đất nước phục vụ mục tiêu phát triển bền vững cho thời kỳ xác định.

Quy hoạch đô thị là việc tổ chức không gian, kiến trúc, cảnh quan đô thị, hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình hạ tầng xã hội và nhà ở để tạo lập môi trường sống thích hợp cho người dân sống trong đô thị, được thể hiện thông qua đồ án quy hoạch đô thị.

Theo quy định tại Khoản 14 Điều 3 Luật Quy hoạch 2017 (có hiệu lực từ 01/01/2019) thì sơ đồ, bản đồ quy hoạch được quy định như sau:

Sơ đồ, bản đồ quy hoạch là bản vẽ thể hiện nội dung quy hoạch.

Ngoài ra, còn có một số định nghĩa khác có liên quan đến lĩnh vực này như:

Cơ sở dữ liệu về quy hoạch là tập hợp thông tin thể hiện nội dung cơ bản về quy hoạch được xây dựng, cập nhật, duy trì để quản lý, khai thác và sử dụng thông qua các phương tiện điện tử.

Tích hợp quy hoạch là phương pháp tiếp cận tổng hợp và phối hợp đồng bộ giữa các ngành, lĩnh vực có liên quan đến kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường trong việc lập quy hoạch trên một phạm vi lãnh thổ xác định nhằm đạt được mục tiêu phát triển cân đối, hài hòa, hiệu quả và bền vững.

Hoạt động quy hoạch bao gồm việc tổ chức lập, thẩm định, quyết định hoặc phê duyệt, công bố, thực hiện, đánh giá và điều chỉnh quy hoạch.

2. Bản đồ quy hoạch sử dụng đất là gì?

Trong Điều 3 Luật Đất đai 2013 quy định:

“Bản đồ quy hoạch sử dụng đất là bản đồ được lập tại thời điểm đầu kỳ quy hoạch, thể hiện sự phân bổ các loại đất tại thời điểm cuối kỳ của quy hoạch đó”.

3. Bản Đồ Quy Hoạch do cơ quan nào thiết lập?

Bên trên, bạn đã biết bản đồ quy hoạch là gì, vậy bản đồ quy hoạch do cơ quan nào thiết lập?. Theo quy định nhà nước, các cơ quan sau đây sẽ có thẩm quyền trong việc phê duyệt bản đồ quy hoạch:

- Bộ xây dựng: đây là cơ quan chủ trì và phối kết hợp với các ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để lập quy hoạch.

- UBND tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương: đây là cơ quan lập quy hoạch chung cho thành phố, đô thị mới, phân khu, khu vực có phạm vi liên quan đến địa giới hành chính của hai quận.

- UBND các thành phố thuộc tỉnh hoặc thị xã: cơ quan này có nhiệm vụ lập quy hoạch chung cho các thành phố thuộc tỉnh hoặc thị xã, các phân khu và địa giới hành chính do đơn vị mình quản lý.

4. Tác dụng của bản đồ quy hoạch

Từ bản đồ quy hoạch, người mua có thể mua được đất phù hợp với mục đích của bản thân. Trong những trường hợp người mua bị lừa mua đất quy hoạch nhưng họ không hề biết, thì việc xem bản đồ quy hoạch thì điều vô cùng cần thiết khi tiến hành mua nhà đất. Xem bản đồ, người mua sẽ biết được khu nhà đất đó có nằm trong diện quy hoạch hay không.

Đối với nhà đất ở khu vực thuộc quy hoạch, chủ nhà đất sẽ không tiến hành xây dựng hay có bất cứ hoạt động nào khác trên mảnh đất này. Thay vào đó, họ sẽ chờ được bồi thường khi bắt đầu quy hoạch từ Nhà nước. Hoặc họ cũng có thể bán lại cho những người với mục đích sử dụng ngắn hạn.

Bản đồ quy hoạch giúp cho người mua tránh mua phải khu vực thuộc diện quy hoạch. Ngoài ra, bản đồ quy hoạch còn công khai diện tích đất được sử dụng cho diện quy hoạch. Số đất còn lại của chủ nhà đất vẫn thuộc quyền sở hữu của người đó.

Có bản đồ quy hoạch, người sở hữu đất tại khu vực này có thể dễ dàng nắm bắt được diện tích đất của mình có được sử dụng đúng như bản quy hoạch đã đề ra hay không. Bất kì một động thái lấn chiếm nào sang đất không thuộc trong diện quy hoạch, chủ nhà đất có thể gửi đơn khởi kiện.

II. Phân loại và ý nghĩa từng loại bản đồ quy hoạch

Có nhiều loại bản đồ quy hoạch khác nhau

Sau khi biết bản đồ quy hoạch là gì, chúng ta sẽ tìm hiểu về các loại bản đồ quy hoạch hiện nay. Mỗi nhiệm vụ quy hoạch sẽ có một bản đồ quy hoạch tương ứng. Cụ thể những loại bản đồ đó như sau:

1. Bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/25.000, 1/50.000

Khi tìm hiểu về bản đồ quy hoạch là gì, chắc hẳn các bạn sẽ gặp những bản đồ quy hoạch có ghi tỉ lệ 1/25.000,1/50.000. Vậy tỷ lệ 1/25.000, 1/50.000 ở bản đồ quy hoạch là gì?

Các loại bản đồ quy hoạch có tỷ lệ 1/25.000,1/50.000 được áp dụng đối với những thành phố trực thuộc trung ương. Điều này đã được quy định rõ trong khoản 2 điều 25 luật quy hoạch đô thị.

Nhiệm vụ của loại bản đồ này là phải thể hiện rõ ràng định hướng phát triển đô thị trong vòng 20 – 25 năm và tầm nhìn tới 50 năm. Đây cũng là cơ sở để xây dựng quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật đô thị và phân khu đô thị về sau.

Khi xem các bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/25.000 và 1/50.000, chúng ta sẽ thường thấy các nội dung sau:

- Mục tiêu, động lực phát triển, quy mô về dân số và đất đai cũng như chỉ tiêu cơ bản về hạ tầng xã hội, kỹ thuật của đô thị.

- Mô hình hóa cấu trúc phát triển không gian khu nội và ngoại thị trong đó có cả những không gian ngầm

- Xác định mục tiêu, động lực phát triển, quy mô dân số, đất đai và những chỉ tiêu cơ bản về hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật của đô thị

- Định hướng xây dựng hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật khung

- Các chương trình được ưu tiên đầu tư và sử dụng nguồn lực thực hiện

2. Bản đồ quy hoạch sử dụng tỷ lệ 1/10.000, 1/25.000

Một tỷ lệ khác chúng ta cũng thường gặp khi tìm hiểu bản đồ quy hoạch là gì đó là tỉ lệ 1/10.000,1/25.000. Theo khoản 2 điều 25 luật quy hoạch đô thị “Bản vẽ của đồ án quy hoạch chung thành phố thuộc tỉnh, thị xã được thể hiện theo tỷ lệ 1/10.000 hoặc 1/25.000”.

Các bản đồ quy hoạch có tỷ lệ này thường mang ý nghĩa quy hoạch trong vòng 20-25 năm. Đây được coi là cơ sở giúp xác định quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết những khu vực, dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khung trong toàn bộ đô thị.

Khi xem loại bản đồ quy hoạch này, chúng ta thường thấy những nội dung sau:

- Xác định mục tiêu, động lực phát triển, quy mô dân số, đất đai cùng các chỉ tiêu về hạ tầng xã hội, kỹ thuật của đô thị

- Định hướng xây dựng mô hình phát triển ở các không gian nội và ngoại thị, với đa dạng các loại hình dịch vụ đô thị

- Quy hoạch những công trình hạ tầng kỹ thuật khung ở trên cao, dướimặt đất và cả khu vực ngầm dưới đất.

- Có những đánh giá về môi trường chiến lược

- Những dự án được ưu tiên đầu tư và nguồn lực thực hiện

3. Bản đồ quy hoạch sử dụng tỷ lệ 1/5.000, 1/10.000

Đối với những người đang tìm hiểu về bản đồ quy hoạch là gì hoặc những người đã biết về bản đồ quy hoạch chắc hẳn cũng sẽ thấy loại bản đồ có tỉ lệ này.

Bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/5.000, 1/10.000 được sử dụng chung cho các thị trấn trong giới hạn từ 10-15 năm. Bản đồ này được coi là cơ sở để tiến hành quy hoạch chi tiết từng khu vực và xây dựng dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong đô thị.

Thông thường, bản đồ quy hoạch 1/5.000,1/10.000 sẽ thể hiện những nội dung sau:

- Xác định rõ mục tiêu, động lực phát triển, quy mô dân số và đất đai, chỉ tiêu về hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật của đô thị

- Tổ chức không gian đô thị, quy hoạch công trình hạ tầng xã hội kỹ thuật

- Xác định và đánh giá rõ môi trường chiến lược

- Các dự án được ưu tiên đầu tư và nguồn lực để thực hiện.

4. Bản đồ quy hoạch sử dụng tỷ lệ 1/5.000, 1/2.000

Tỉ lệ 1/5.000,1/2.000 trong bản đồ quy hoạch là gì

Tiếp đến chắc hẳn có nhiều người thắc mắc tỷ lệ 1/5.000, 1/2.000 trong bản đồ quy hoạch là gì? Loại bản đồ này được sử dụng cho việc quy hoạch từng phân khu.

Bản đồ này được coi là cơ sở để xác định các dự án trong đô thị và là căn cứ giúp lập quy hoạch chi tiết cho từng phân khu cụ thể

Bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/5.000,1/2.000 thường sẽ bao gồm những nội dung sau:

- Xác định chức năng cụ thể của từng khu đất

- Xác định rõ ràng nguyên tắc tổ chức không gian, kiến trúc cho toàn bộ dự án được quy hoạch

- Xác định rõ chỉ tiêu dân số, diện tích đất sử dụng, hạ tầng kỹ thuật với từng ô phố

- Sắp xếp mạng lưới công trình xã hội phù hợp với mục đích sử dụng.

- Xây dựng và phát triển hệ thống kỹ thuật trên trục đường phố phù hợp tốc độ phát triển đô thị

- Đánh giá môi trường chiến lược khi quy hoạch dự án

5. Bản đồ quy hoạch sử dụng tỷ lệ 1/500

Bản đồ quy hoạch sử dụng tỷ lệ 1/500

Khi bạn đang tìm hiểu bản đồ quy hoạch là gì thì chắc chắn cần biết loại tỷ lệ này. Bản đồ quy hoạch tỷ lệ 1/500 được coi là loại bản đồ quy hoạch chi tiết nhất của đô thị. Loại bản đồ đồ này thể hiện rõ cách phân bổ của các cơ sở hạ tầng và vai trò, tính chất của khu đô thị.

Dựa vào bản đồ quy hoạch 1/500, các nhà đầu tư có thể xác định được định hướng giao thông, hạ tầng khu đô thị và các mốc lộ giới. Bản đồ này được coi là cơ sở để định vị, xây dựng công trình, thiết kế kỹ thuật cơ sở và kỹ thuật xây dựng.

Những nội dung thường có trong bản đồ quy hoạch chi tiết 1/500 như sau:

- Xác định rõ chỉ tiêu dân số, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội cùng những yêu cầu cụ thể khác

- Sắp xếp hợp lý giữa công trình hạ tầng xã hội và mục đích sử dụng

- Xác định rõ ràng chỉ tiêu và mục tiêu sử dụng đất và các yêu cầu về kiến trúc phù hợp với từng lô đất cụ thể

- Tổ chức hạ tầng kỹ thuật phù hợp với từng lô đất

- Nghiên cứu và đánh giá chiến lược của dự án quy hoạch

III. Có bắt buộc lập bản đồ khi quy hoạch không?

Theo quy định của pháp luật, quy hoạch bắt buộc phải có bản đồ. Điều này được ghi rõ trong các văn bản luật đã được ban hành. Sẽ có nhiều loại bản đồ được sử dụng tùy thuộc vào từng giai đoạn, mục đích sử dụng đất. Ý nghĩa và nhiệm vụ của chúng cũng được nêu rõ trong các văn bản luật và dưới luật về quy hoạch.

Yếu tố giúp thể hiện nội dung quy hoạch đô thị chính là đồ án quy hoạch. Đồ án đó bao gồm các bản vẽ, mô hình, thuyết minh và quy định quản lý theo quy hoạch đô thị (theo Khoản 6, Điều 3). Như vậy theo quy định tại đây thì bản đồ là tài liệu buộc phải có trong đề án quy hoạch.

Quy hoạch gồm: nhiệm vụ quy hoạch chung, nhiệm vụ quy hoạch phân khu và nhiệm vụ quy hoạch chi tiết.

Quy hoạch chung có nhiệm vụ xác định tính chất, vai trò của đô thị, yêu cầu cơ bản cho việc nghiên cứu để khai thác tiềm năng, động lực phát triển, hướng phát triển, mở rộng đô thị, bố trí hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị trong nội thị và khu vực ngoại thị (theo Điều 23).

Quy hoạch phân khu xác định phạm vi ranh giới, diện tích, tính chất khu vực lập quy hoạch, chỉ tiêu dự kiến về dân số, sử dụng đất, hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật; yêu cầu, nguyên tắc cơ bản về phân khu chức năng để bảo đảm phù hợp về không gian kiến trúc, đầu nối hạ tầng kỹ thuật với quy hoạch chung đã được phê duyệt và các khu vực xung quanh.

Quy hoạch chi tiết là xác định giới hạn về chỉ tiêu sử dụng đất, dân số; yêu cầu, nguyên tắc về tổ chức không gian kiến trúc, hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật trong khu vực lập quy hoạch, bảo đảm phù hợp với quy hoạch chung, quy hoạch phân khu đã được phê duyệt và khu vực xung quanh.

IV. Cách Đọc Bản Đồ Quy Hoạch Đất mới nhất

Rõ ràng, các loại ký hiệu trên bản đồ quy hoạch đều có tính chuyên môn cao, do đó mà cách đọc bản đồ quy hoạch đất không hề đơn giản đối với những người ngoại đạo. Dưới đây là cách xem bản đồ quy hoạch đất dựa vào ký hiệu, màu sắc trong bản đồ.

Trước tiên, bạn cần tìm hiểu qua về các loại ký hiệu đất trên bản đồ quy hoạch như bảng dưới đây:

1. Bảng Ký Hiệu Các Loại Đất Trên Bản Đồ Quy Hoạch

2. Bảng ký hiệu màu trên bản đồ quy hoạch sử dụng đất

V. Hướng dẫn tra cứu bản đồ quy hoạch sử dụng đất

1. Đến Ủy ban nhân dân để hỏi thông tin về quy hoạch đất đai

Người dân có thể đến UBND xã, huyện, thị gặp cán bộ địa chính trên địa bàn để hỏi về quy hoạch của khu vực. Phương thức này phù hợp với các giao dịch mua bán đất đai giữa những người trong cùng khu vực, đòi hỏi sự khéo léo trong giao tiếp.

Bản đồ quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025

Tuy nhiên, đây là loại thông tin ở mức vi mô và thấp nhất, chỉ gói gọn trong phạm vi địa bàn xã quản lý, đôi khi một số cán bộ địa chính không cung cấp thông tin vì ảnh hưởng đến tình trạng giao dịch đất đai, gây khó khăn cho nhà nước khi quản lý. (Ví dụ: đất nằm trong quy hoạch công trình công cộng sẽ bị bán tháo hết; đất quy hoạch đô thị sẽ bị ảnh hưởng bởi sốt đất…)

2. Kiểm tra thông tin quy hoạch đất tại Văn phòng đăng ký đất đai

Người dân có thể đến trực tiếp Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện nơi có thửa đất để nộp hồ sơ yêu cầu trích xuất thông tin. Thông tin về đất đai phải được thu thập với sự tham gia của chủ sở hữu đất, hai bên cùng đến cơ quan chức năng để thu thập thông tin về mảnh đất này.

Phương thức này sẽ tốn nhiều thời gian hơn, vì phải làm thủ tục hành chính và cần sự hợp tác của người bán. Nếu người bán cố tình che giấu thông tin và không hợp tác sẽ rất khó phát hiện ra.

3. Tra cứu trực tuyến trên Website

Có nhiều cách để xem thông tin bản đồ quy hoạch sử dụng đất nhưng phần đông mọi người đều lựa chọn theo dõi trực tuyến trên các phương tiện có kết nối internet như máy tính hay điện thoại thông minh, máy tính bảng.

Một số website tra cứu quy hoạch:

- Website dữ liệu của Bộ Xây dựng: http://quyhoach.xaydung.gov.vn/vn/Pages/Trangchu.aspx

- TP. Hà Nội: http://qhkhsdd.hanoi.gov.vn/ hoặc https://quyhoach.hanoi.vn/

- TP.HCM: https://thongtinquyhoach.hochiminhcity.gov.vn/ hoặc https://qhkt.hochiminhcity.gov.vn/

- Tỉnh Bình Dương: http://quyhoachxaydung.binhduong.gov.vn/

Giao diện trang tra cứu thông tin quy hoạch trên website của Bộ xây dựng

4. Sử Dụng App xem quy hoạch

Ngoài ra, hiện cũng có nhiều phần mềm đọc bản đồ quy hoạch sử dụng đất. Người dân chỉ cần tải ứng dụng về điện thoại thông minh, máy tính bảng; cài đặt và làm theo hướng dẫn là có thể xem những thông tin liên quan đến khu đất mà mình quan tâm.

Hiện tại các công cụ tra cứu thông tin quy hoạch trực tuyến chỉ cung cấp tương đối về dữ liệu, còn thiếu sót nhiều tỉnh thành, quận huyện chưa thể tra cứu, tuy nhiên, đây được coi là thành tựu đáng ghi nhận trong công cuộc chuyển đổi số ở nước ta.

Trên đây là tổng hợp thông tin về bản đồ quy hoạch và tác dụng của chúng. Mong rằng những thông tin trên sẽ giúp ích được cho quý bạn đọc.