Trợ từ là gì? Thán từ là gì? Phân biệt trợ từ và thán từ

Vietjack.me gửi tới bạn đọc bài viết về trợ từ và thán từ với đầy đủ khái niệm, ví dụ, cách nhận biết, ... Từ đó giúp các em nắm vững được trợ từ và thán từ để áp dụng khi làm bài. Mời các em tham khảo bài viết dưới đây:

1 195 22/10/2024


Trợ từ và thán từ

I. Trợ từ

1. Trợ từ là gì

Trợ từ là những từ thường được đi kèm với các từ ngữ trong câu nhằm nhấn mạnh hoặc biểu thị một thái độ của sự vật hoặc hiện tượng trong quá trình nói hoặc viết.

2. Phân loại trợ từ

Trợ từ là từ loại phổ trong câu. Có thể thấy có 2 loại trợ từ là trợ từ để nhấn mạnh và trợ từ để đánh giá sự việc, sự vật..

+ Trợ từ để nhấn mạnh: Có tác dụng nhấn mạnh một sự vật, sự việc, hành động nào đó. Gồm các từ như “những, cái, thì, mà, là…”.

Ví dụ: Ba tớ là Bác sĩ

+ Trợ từ biểu thị đánh giá về sự việc, sự vật: gồm các từ như ”chính, ngay, đích…”

Ví dụ: Chính chú ấy đã cứu con chó của con.

II. Thán từ

1. Thán từ là gì?

Thán từ là những từ ngữ để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói hoặc để gọi đáp.

2. Phân loại thán từ

Thán từ có thể được tách riêng thành câu đặc biệt để bổ nghĩa cho câu phía sau nó. Thán từ cũng là một bộ phận trong câu và có thể đứng ở vị trí đầu hay giữa câu. Thán từ gồm 2 loại: Thán từ bộc lộ cảm xúc, tình cảm và thán từ gọi đáp

+ Thán từ bộc lộ cảm xúc, tình cảm gồm các từ như “ôi, trời ơi, than ôi…”.

Ví dụ:

“Công cha như núi ngất trời

Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông

Núi cao biển rộng mênh mông

Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi”!

(Ca dao)

+ Thán từ gọi đáp gồm các từ như “ này, hỡi, ơi, vâng, dạ…”.

Ví dụ:

“ Cày đồng đang buổi ban trưa

Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày

Ai ơi, bưng bát cơm đầy

Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần”

III. Vai trò của trợ từ và thán từ

Trợ từ thán từ là những từ quan trọng trong ngữ pháp tiếng Việt. Đây loại từ giúp bổ nghĩa cho câu và làm cho câu văn, đoạn văn thêm sinh động.

Thán từ là các từ ngữ dùng trong câu với mục đích bộc lộ cảm xúc của người nói, thán từ cũng dùng để gọi và đáp trong giao tiếp. Mục đích chính của thán từ là dùng để bộc lộ cảm xúc, biểu cảm một cách ngắn gọn và xúc tích.

Trợ từ thì lại có vai trò làm tăng tính biểu thị, nhấn mạnh về sự vật, sự việc trong câu văn.

IV. Phân biệt trợ từ và thán từ

Trợ từ Thán từ
Khái niệm Trợ từ thường chỉ có một từ ngữ trong câu, được sử dụng nhằm biểu thị hoặc nhấn mạnh sự vật, sự việc được nói tới ở từ ngữ đó. Thán từ là những từ ngữ được sử dụng trong câu với mục đích nhằm bộc lộ cảm xúc của người nói, thán từ cũng được dùng để gọi và đáp trong giao tiếp. Vị trí mà thán từ thường xuất hiện nhiều nhất trong câu là ở vị trí đầu câu.
Vai trò Vai trò của trợ từ trong câu là được sử dụng để biểu thị hoặc nhấn mạnh sự vật, sự việc, hiện tượng nào đó đang được nhắc đến. Vai trò của thán từ chủ yếu xuất hiện đầu câu và các từ ngắn gọn như mục đích biểu cảm, bộc lộ tình cảm cảm xúc.

V. Bài tập vận dụng

Câu 1: Tìm thành phần trợ từ trong các câu sau và nêu ngắn gọn tác dụng của chúng?

a. Trời mưa đường trơn mà Yến vẫn đi học đúng giờ.

b. Hắn chỉ ăn mỗi bát cơm với ít đĩa rau luộc đạm bạc.

c. Tính ra cậu Vàng cậu ấy ăn khỏe hơn cả tôi ông giáo ạ.

d. Rồi cứ mỗi tư rằm, mùng một mặt trăng lại tròn như quả bóng.

Trả lời:

a. Trợ từ "mà" trong câu nhằm nhấn mạnh cho sự việc Yến đi học đúng giờ mặc cho bên ngoài trời mưa và đường trơn.

b. Trợ từ "chỉ" biểu thị sắc thái không bình thường về số lượng, không đạt mức tiêu chuẩn bình thường (quá ít). Từ đó nhấn mạnh diễn đạt cho việc ăn quá ít của hắn

c. Trợ từ "cả" nhấn mạnh vào mức độ cao. Ở đây lão Hạc muốn nhấn mạnh ý diễn đạt với ông giáo rằng cậu Vàng ăn rất khỏe, khỏe hơn cả sức ăn của lão.

d. Trợ từ "cứ" nhấn mạnh thêm vào sắc thái khẳng định, không kể các yếu tố khách quan như thế nào.

Câu 2: Tìm thành phần cảm thán trong các câu sau và nêu ngắn gọn tác dụng của nó?

"Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam

Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng"

(Viếng lăng Bác - Viễn Phương)

Trả lời:

- Thán từ được sử dụng trong hai dòng thơ trên chính là thán từ "Ôi"

- Tác dụng: Tác giả bộc lộ niềm xúc động, tự hào về đất nước dân tộc mình. Hàng tre xanh ấy giống như một đội quân danh dự cùng với các loại cây khác giống như người dân từ mọi miền đang tụ họp, sum vầy bên lăng Người để cùng trò chuyện, canh gác cho giấc ngủ ngàn thu của Bác.

Xem thêm các bài viết liên quan hay, đầy đủ khác:

Thán từ là gì? Tác dụng của thán từ? Phân loại?

Trợ từ là gì? Phân loại trợ từ?

1 195 22/10/2024


Xem thêm các chương trình khác: