TOP 10 mẫu Phân tích bài thơ Đi dọc lời ru (2025) SIÊU HAY

Phân tích bài thơ Đi dọc lời ru

Đề bài: Phân tích bài thơ Đi dọc lời ru của Chu Thị Thơm.

ĐI DỌC LỜI RU

À ơi... đi suốt cuộc đời

Vẫn nghiêng cảnh võng những lời mẹ ru.

Câu ca từ thuở ngày xưa,

Hắt hiu những nẻo nắng mưa cuộc đời.

Chông chênh hạnh phúc xa vời,

Lắt lay số phận những lời đắng cay.

Mẹ gom cả thế gian này,

Tình yêu hạnh phúc trao tay con cầm.

Nẻo xưa nước mắt âm thầm,

Đường gần trái ngọt con cầm trên tay.

À ơi... Bóng cả mây bay

Lời ru đi dọc tháng ngày trong con

(Chu Thị Thơm, Bờ sông vẫn gió, NXB Giáo dục 1999)

Dàn ý Phân tích bài thơ Đi dọc lời ru

I. Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về nhà văn Chu Thị Thơm và bài thơ Đi dọc lời ru.

II. Thân bài:

- Phân tích nội dung, nghệ thuật của bài thơ:

+ Bài thơ là những dòng tâm sự chân thành của người mẹ dành cho đứa con bé bỏng của mình.

+ Lời ru ngọt ngào, êm ái như đưa con vào giấc ngủ say nồng.

+ Hình ảnh "mẹ ngồi bên cánh võng" gợi lên hình ảnh một người phụ nữ tần tảo, chịu thương chịu khó, luôn yêu thương, chăm sóc con cái.

+ Những lời ru của mẹ chứa đựng tình yêu thương vô bờ bến, mong muốn con lớn khôn, trưởng thành.

+ Bài thơ sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu cảm xúc.

+ Các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa được sử dụng hiệu quả, góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho bài thơ.

III. Kết bài:

- Khẳng định giá trị của bài thơ Đi dọc lời ru:

+ Bài thơ là một lời khẳng định về vai trò quan trọng của lời ru trong cuộc sống của mỗi người.+

Lời ru không chỉ giúp con ngủ ngon mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, trí tuệ của con.

Phân tích bài thơ Đi dọc lời ru (mẫu 1)

Lời ru ngọt ngào ấm áp đưa con vào giấc ngủ, nơi kết nối yêu thương giữa trẻ thơ với người mẹ từ lâu đã đi vào thơ ca như một đề tài bất hủ. Bài thơ “Đi dọc lời ru”- Chu Thị Thơm là lời tri ân sâu sắc nói về tình yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho con qua tiếng hát lời ru.

À ơi… đi suốt cuộc đời

Vẫn nghiêng cánh võng những lời mẹ ru.

…

À ơi… Bóng cả mây bay

Lời ru đi dọc tháng ngày trong con.

Lời ru ầu ơ đưa con vào giấc ngủ gửi gắm biết bao tình cảm yêu thương đằm thắm da diết ngọt ngào, truyền cho con những tình cảm cao đẹp nhất. Người xưa thường gửi gắm vào trong lời ru thông điệp sâu sắc về cuộc sống, về tình yêu quê hương yêu đất nước, về hình ảnh của lũy tre con cò một mạc giản dị nhưng có ý nghĩa vô cùng to lớn. “Lời ru của mẹ như tiếng chuông ngân nga đưa con vào giấc ngủ êm đềm, xua tan đi mọi muộn phiền. Đó là tiếng hát ru hồn, nuôi dưỡng tâm hồn con từ thủa ấu thơ”.

À ơi… đi suốt cuộc đời

Vẫn nghiêng cánh võng những lời mẹ ru.

Từ ngàn đời nay lời ru à ơi ngọt ngào, êm ái tựa như dòng chảy nhẹ nhàng của dòng sông giúp trẻ nhỏ cảm nhận được tình yêu thương, sự nâng niu của mẹ dành cho mình. Lời ru à ơi mãi theo con suốt cuộc đời, hòa nhịp cùng tiếng võng đưa con vào giấc ngủ. Có lẽ chính lời ru là yếu tố giúp trẻ hình thành tính cách, nuôi dưỡng vẻ đẹp tâm hồn ngay từ những ngày còn bé.

Câu ca từ thuở ngày xưa,

Hắt hiu những nẻo nắng mưa cuộc đời.

Chông chênh hạnh phúc xa vời,

Lắt lay số phận những lời đắng cay.

Mẹ là ngọn nến soi sáng đời con. Dù đi qua biết bao khó khăn thử thách nhưng mẹ vẫn luôn vững vàng kiên định như tượng đài tồn tại vĩnh cửu. Dù thời gian vẫn luôn tuần hoàn trôi nhưng tình yêu mẹ dành cho con không hề đổi thay. Dù trải qua biết bao khó khăn, là những thăng trầm của cuộc sống nhưng mẹ vẫn luôn ở đó, vẫn dành cho con tình yêu không gì sánh được. Đoạn thơ sử dụng từ láy: “hắt hiu”, “chông chênh”, “lắt nay” giúp việc biểu đạt ý thơ trở nên dễ dàng hơn, câu văn giàu hình ảnh, tăng sức thuyết phục. Qua đó ta thấy được số phận vất vả, cùng cực, chịu nhiều đắng cay của mẹ. “Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào” tình mẫu tử thiêng liêng cao quý dịu ngọt như dòng suối mát của mẹ dành cho con. Chỉ cần nhìn thấy nụ cười của con, nhìn thấy con khỏe mạnh là niềm vui, niềm hạnh phúc, tiếp thêm sức mạnh cho những người làm cha làm mẹ.

Mẹ gom cả thế gian này,

Tình yêu hạnh phúc trao tay con cầm.

Nẻo xưa nước mắt âm thầm,

Đường gần trái ngọt con cầm trên tay.

À ơi… Bóng cả mây bay

Lời ru đi dọc tháng ngày trong con.

Thế gian rộng lớn được mẹ “gom” lại trong tình cảm dành cho con. Tất cả những tình cảm thiêng liêng ấy đều suất phát từ trái tim của người mẹ, những trái tim chứa đựng tình yêu to lớn. “Nẻo xưa nước mắt âm thầm” biết bao hy sinh vất vả, là giọt mồ hôi, nước mắt âm thầm lặng lẽ hy sinh vì con. Tình yêu ấy thật cao cả, mẹ luôn âm thầm dành tình yêu, cho ta được hạnh phúc. Tất cả sự chỉ mong “trái ngọt con cầm trên tay”, mong con được thành công trưởng thành để đền đáp xứng đáng với công ơn đó.

Vì vậy chúng ta thật may mắn khi còn có mẹ, có được tình yêu thương đong đầy của mẹ. Ngay từ bây giờ hãy thể hiện tình cảm với mẹ nhiều hơn, trân trọng từng phút giây từng khoảnh khắc để đền đáp công ơn cao cả của mẹ. Bởi mỗi chúng ta chỉ được sống một lần duy nhất, mẹ cũng chỉ có một.

Nhà thơ đã sử dụng thể thơ lục bát độc đáo, gần gũi gắn liền với đời sống của người dân Việt Nam. Cùng với đó là sự kết hợp của lời ru ầu ơ, là tiếng võng đưa con vào giấc ngủ. Thể hiện niềm tự hào về bản sắc dân tộc, về tình mẫu tử cao cả thiêng liêng.

“Đi dọc theo lời ru” gợi bao tình cảm sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng cao đẹp. Lời ru của mẹ chất chứa bao bài học quý giá, dạy con biết yêu thương, biết kính trọng, biết giúp đỡ mọi người. Qua lời ru, mẹ muốn truyền đạt cho con những kinh nghiệm quý báu về cuộc sống, giúp còn biết đối nhân xử thế, hình thành cho con những nhân cách cao đẹp.

Phân tích bài thơ Đi dọc lời ru (mẫu 2)

“A... ru hời... ơi hời ru. Mẹ thương con có hay chăng/ Thương từ khi thai nghén trong lòng...”. Đó là những âm điệu du dương, ngọt ngào trong những bản trường ca bất tận về tình mẫu tử thiêng liêng. Lời ru con mang âm hưởng nhẹ nhàng và sâu lắng, không chỉ là truyền thống văn hoá thể hiện bản sắc dân tộc mà còn là tỉnh yêu thương vô bờ của bà, của mẹ dành cho con thơ bé bỏng. Từ ý nghĩa sâu sắc đó nhà thơ Chu Thị Thơm đã nói hộ lòng những đứa con về niềm yêu kính, biết ơn lời ru của mẹ, biết ơn mẹ qua bài thơ “Đi dọc lời ru”.

Bài thơ là lời tự sự của một người con đã trưởng thành, nhớ lại những lời ru của mẹ từ thuở ấu thơ, cũng là lời tri ân và tôn vinh tình yêu thương vô bờ của mẹ dành cho con. Đồng thời, cũng là lời gửi gắm những ước mong và khát khao của con đối với cuộc sống và quê hương.

À ơi... đi suốt cuộc đời

Vẫn nghiêng cánh võng những lời mẹ ru.

Bao giờ cũng vậy, lời hát ru đều bắt đầu từ “à....ơi” lời ru vì thế mà êm ái, mượt mà, như nốt nhạc dạo đầu cho con trẻ lim dim mắt biếc. Lời ru ầu ơ ngọt ngào của mẹ bên cánh võng nghiêng nghiêng đều đặn những nhịp thương. Những lời ru êm đềm, trìu mến ấy đã đưa con vào thế giới mơ mộng thần tiên, chắp cánh cho tâm hồn con bao ước mơ tươi đẹp. Tâm hồn bé thơ nhờ lời ru thiết tha đỏ mà thêm rộng mở, sâu sắc bởi tình yêu và sự che chở của mẹ ẩn chứa trong lời ru. Lời ru của mẹ chính là dòng sữa ngọt ngào, là nguồn nước trong mát chảy suốt dọc tuổi thơ con để khi lớn lên trong nhịp hối hả của cuộc đời với bao lo toan, vất vả, lời ru của mẹ lại chính là nơi ngơi nghỉ của tâm hồn con, giúp con biết yêu, biết ghét. Lời ru của mẹ sẽ mãi theo con trong suốt hành trình dài rộng của cuộc đời, để cho con biết tim về nguồn cội yêu thương. Mẹ ngân vang những lời ca ngọt ngào đưa con vào giấc ngủ mơ mộng thần tiên, dạy cho con biết yêu thương từ “cánh cò, cánh vạc”, “cái bống, cái bang”, giúp con nhớ về cội nguồn con Lạc cháu Hồng.

Có biết bao nhiêu cảm nhận trong lòng của con về lời ru của mẹ. Tiếng mẹ à ơi ngọt ngào là những gì tha thiết nhất luôn vỗ về con từ thuở lọt lòng đến khi những bước chân con đã đi đến được những nẻo đường đời.

Câu ca từ thuở ngày xưa,

Hắt hiu những nẻo nắng mưa cuộc đời.

Chông chênh hạnh phúc xa vời,

Lắt lay số phận những lời đắng cay.

Qua những lời ru tha thiết ấy là bao điều con suy ngẫm về cuộc đời nhiều nhọc nhằn vất vả của mẹ. Cơn ghi lòng tạc dạ những “nắng mưa cuộc đời” hằn in trên vai áo mẹ. Thế nhưng đằng sau những lo toan, bộn bề, những “Chông chênh hạnh phúc xa vời” mẹ vẫn tìm về những lời ru bình yên cho con, mẹ vẫn tìm về những lời ru với cả một mùa hoa thơm trái ngọt. Lời ru đong đầy hạnh phúc và niềm tin sáng tươi trên mỗi nẻo đường đời.

Đọc “Đi dọc lời ru” của Chu Thị Thơm, bạn đọc tưởng như những giai điệu du dương ngọt ngào vẫn vang vọng đâu đây: “Mẹ ru con giữa vườn trưa. / Miền quê thao thức nắng mưa cuối trời/ Bao năm lưu lạc quê người. / Con đi vẫn nhớ những lời mẹ ru”. Tiếng ru của mẹ vời vợi mang niềm thương nỗi nhớ vang mãi trong tâm hồn con không nguôi. Lời ru của mẹ đã cho con lớn lên, lời ru của tình yêu thương bao la biển rộng, lời ru tha thiết đó đã in đậm vào tâm khám và cả trái tim con, đi theo suốt cuộc đời con để con hiểu tình mẹ yêu con rộng lớn như thế nào.

Mẹ gom cả thế gian này,

Tình yêu hạnh phúc trao tay con cầm.

Nèo xưa nước mắt âm thầm,

Đường gần trái ngọt con cầm trên tay.

Lời ru của mẹ là tình cảm, là ước mong, là lời gửi gắm tâm tình của mẹ với con mình. Nó là lời yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho con. Trong tình yêu ấy, con là tài sản quý giá nhất, là niềm tự hào lớn đẹp nhất, là cả cuộc sống của người mẹ. Lời ru là sự gửi gắm mong ước về tương lai của con với sự trưởng thành về thể chất và tâm hồn, sự thành công trong cuộc sống, là lời nhắn nhủ, khuyên răn, dạy bảo: chứa đựng trải nghiệm của cuộc đời người mẹ, sự hiểu biết, kinh nghiệm về đạo làm người, về lẽ sống ở đời, về những bước đường mỗi người phải đi qua... Cho dù là lời yêu thương, lời cầu nguyện hay lời nhắn nhủ thì cũng là sự chuẩn bị của người mẹ cho những đứa con trên con đường đời sự chuẩn bị không chỉ bằng kiến thức kinh nghiệm mà bằng cả tấm lòng và tình yêu thương. Bài thơ là lòng biết ơn của con dành cho mẹ. Lời ru của mẹ mãi bên cạnh vỗ về con chắp cánh cho con trên mọi nẻo đường. Tiếng ru của mẹ mãi là giai điệu đẹp nhất trong lòng con. Lời ru của mẹ đã cho con lớn lên, đó là lời ru của tình yêu thương bao la. Lời ru của mẹ thiết tha đi theo cả cuộc đời con để con hiểu tình mẹ yêu con rộng lớn như thế nào. Đi dọc những lời ru tha thiết ấy con hiểu được lòng mẹ dành cho con dài rộng biết chứng nào. Trong lời ru của mẹ, khổ đau đắng cay mẹ giấu vào lòng để cho con hưởng trọn một lời ru ngọt ngào thênh thang hạnh phúc, con biết qua khổ đau khó nhọc sẽ có một ngày tươi sáng ở đường đời. Để cho con biết thương những vầng trăng khuyết như dáng mẹ hao gầy năm xưa. Lời ru của mẹ thăm thắm thiết tha theo suốt cuộc đời con:

À ơi... Bóng cả mây bay

Lời ru đi dọc tháng ngày trong con

Câu thơ là tấm lòng thành kính của chúng con dâng mẹ và nặng lòng biết ơn mẹ, trong suốt cuộc đời con lời ru của mẹ lúc nào cũng vấn vương tha thiết ở trong lòng. Lời ru của mẹ vấn vương suốt cuộc đời con, lời ru của mẹ chính là nhân tố nuôi dưỡng tâm hồn con, đi theo con suốt cuộc đời. Lời ru ấy chính là mẹ bởi “Con dù lớn vẫn là con của mẹ / Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con”.

Bài thơ “Đi dọc lời ru” của Chu Thị Thơm có âm điệu du dương, ngọt ngào, từ ngữ thanh thoát, vần điệu uyển chuyển và hài hòa. Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp tu từ đặc sắc ẩn dụ, so sánh, liên tưởng... cùng nhiều hình ảnh sinh động và giàu cảm xúc khiến lời ru càng thêm ấm nồng. Những câu thơ đọc lên giản dị và thấm thía đủ để mỗi đứa con cảm động và suy ngẫm. Kết cấu đầu cuối tương ứng, mở đầu là lời ru, kết thúc cũng là lời ru khiến cả bài thơ như cách tự nhiên và vô hình những giai điệu nhẹ nhàng, sâu lắng ân tình đỏ đã bồi đắp tâm hồn con suốt cuộc đời. Bài thơ “Đi dọc lời ru” của Chu Thị Thơm là cảm giác thấm thía của con qua trải nghiệm cuộc đời khi nhìn nhận lại, cảm nhận lại những gì có được từ lời ru và tình yêu của người mẹ. Lời tri ân của con với mẹ là lời ngợi ca tình mẹ ấm áp bởi lẽ trong trái tim của mẹ luôn thấm đẫm yêu thương, tấm lòng bao dung vô bờ, sự che chở, nâng đỡ, dìu dắt con trọn đời của mẹ qua những lời ru êm dịu, thiết tha.

Phân tích bài thơ Đi dọc lời ru (mẫu 3)

Chu Thị Thơm là một nhà thơ nữ tài năng, được biết đến với những tác phẩm giàu chất thơ, thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế. Bài thơ "Đi dọc lời du" là một trong những tác phẩm tiêu biểu của bà, được viết theo thể thơ tự do, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng ẩn chứa nhiều tầng nghĩa sâu sắc.

Bài thơ "Đi dọc lời du" là một bức tranh đẹp về cuộc sống bình dị, thanh bình của người dân vùng quê. Qua những hình ảnh quen thuộc như "con đường đất đỏ", "bãi mía", "lũy tre xanh", "con sông hiền hòa", tác giả đã khéo léo gợi lên một không gian yên ả, thanh bình, nơi con người được sống chan hòa với thiên nhiên.

Bên cạnh đó, bài thơ còn thể hiện tình yêu quê hương đất nước sâu sắc của tác giả. Qua những câu thơ miêu tả cảnh vật, tác giả đã thể hiện sự trân trọng, yêu mến đối với quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của mình.

Ngoài ra, bài thơ còn ẩn chứa một thông điệp sâu sắc về cuộc sống. Tác giả khẳng định rằng, hạnh phúc không phải là những thứ xa hoa, vật chất mà chính là những giá trị tinh thần giản dị, bình dị trong cuộc sống.

Tóm lại, bài thơ "Đi dọc lời du" của Chu Thị Thơm là một tác phẩm giàu chất thơ, thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của nhà thơ. Bài thơ là một bức tranh đẹp về cuộc sống bình dị, thanh bình của người dân vùng quê, đồng thời cũng là lời khẳng định về tình yêu quê hương đất nước và những giá trị tinh thần giản dị, bình dị trong cuộc sống.