TOP 10 mẫu Phân tích Con chim vàng của Nguyễn Quang Sáng (2025) SIÊU HAY

Phân tích Con chim vàng của Nguyễn Quang Sáng

Đề bài: Phân tích truyện ngắn Con chim vàng của Nguyễn Quang Sáng

Dàn ý Phân tích Con chim vàng

A. Mở bài

- Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm (nhan đề, tác giả, thể loại): Nguyễn Quang Sáng là một trong những tác giả tiêu biểu của văn học Việt Nam, mang dấu ấn phong cách riêng biệt; bởi những trang viết của ông thấm đẫm màu sắc và nhịp sống, dường như gói gọn cả “chất và người Nam Bộ” vào trong các tác phẩm của mình; chân chất, mộc mạc và giản dị vô cùng.

- Nêu nhận xét chung về tác phẩm: Con chim vàng là truyện ngắn đầu tay của Nguyễn Quang Sáng, được sáng tác năm 1956. Tác phẩm đã phản ánh chân thực nỗi bất hạnh của con người dưới thời Pháp thuộc ở Nam Bộ; qua đó thể hiện sự phê phán của tác giả với những kẻ thống trị; thể hiện nỗi đồng cảm, xót xa với những phận người nhỏ bé, nghèo khổ trong xã hội.

B. Thân bài

1. Tóm tắt tác phẩm

Truyện kể về nhân vật Bào – một cậu bé mười hai tuổi phải đi ở đợ gán nợ hai thúng thóc cho nhà hương quản trong làng. Con trai hương quản là thằng Quyên, chỉ kém Bào một tuổi nhưng được chiều chuộng vô lối, ích kỉ, nhõng nhẽo. Nó thấy con chim vàng đậu trên cây trứng cá nên thích mê mẩn đòi Bào bắt bằng được, không thiết gì các đồ chơi khác nữa. Bào phải lo làm việc cho nhà chủ, lại thêm gánh nặng bắt con chim vàng nên ghét con chim lắm. Hơn nữa, mẹ con Quyên lại đòi hỏi Bào bắt chim mà không được bắn bị thương, không được dùng bẫy cho khỏi tốn mồi, chỉ được chụp chim bằng tay không. Cực chẳng đã, Bào phải quấn lá để giấu mình, trèo lên cây chờ chim. Cuối cùng, Bào chụp được con chim vàng, nhưng bị ngã. Kết thúc truyện là cảnh con chim vàng đã chết và Bào thì thoi thóp trong vũng máu mà không hề được quan tâm hỏi han đến chút nào, vì mẹ con thằng Quyên còn đang mải xót xa cho con chim chết.

2. Phân tích nội dung chủ đề của tác phẩm

2.1. Bi kịch của những phận người nhỏ bé, nghèo khổ, bất hạnh

- Bào có hoàn cảnh bất hạnh: nhà nghèo, cha bệnh nên phải vay hai thúng thóc của nhà hương quản. Cha mất rồi, mẹ con Bào không trả được nợ nên Bào phải đi ở gán nợ. Một con người còn không đáng giá bằng hai thúng thóc, sự thực mới chua xót làm sao!

- Khi ở đợ cho nhà hương quản, Bào phải làm việc, phải đáp ứng mọi yêu cầu khắt khe, vô lí của chủ. Bào căm ghét con chim vàng, bởi vì “Bắt không được chim, không được ăn cơm”.

- Bào đã tìm đủ mọi cách để bắt con chim mà không thể đáp ứng được theo ý chủ:

+ Nó tranh thủ khi đi chăn trâu để lặn ngụp dưới sông lấy đất sét nặn những con trâu đồ chơi, rồi “bưng chiếc nón lá rách đựng đầy đồ chơi” với các loại trâu để “hạ giọng năn nỉ” thằng Quyên chơi những đồ chơi đất nó đã dày công chuẩn bị, mong thằng con nhà chủ quên đi con chim vàng. Thế nhưng kết quả là thằng Quyên lăn đùng ra ăn vạ, giãy đành đạch, gào khóc gọi mẹ, và mẹ nó thì “đánh Bào té nhủi”.

+ Nó mày mò làm ná thun để bắn con chim, thế nhưng chủ nó lại yêu cầu nó bắn thế nào cũng được, “miễn đừng chết, đừng què, đừng gãy cánh chim”; phải “bắn cho nó giật mình, chết giấc té xuống”. Một yêu cầu vô lí không tưởng, nhưng khi nó phản kháng, cãi chủ thì ngay lập tức bị đánh.

+ Nó tìm cách làm bẫy chim, xin chuối để làm mồi thì chủ nói “chuối tiền chuối bạc” không thể cho chim ăn được.

- Bị dồn đến bước đường cùng, Bào phải trèo lên cây để chụp con chim, dù biết đó là việc khó khăn và nguy hiểm đến nhường nào. Nhưng Bào đã không còn sự lựa chọn nào khác. Cuối cùng, Bào bị ngã từ trên cây xuống, nó “khuỵu xuống, đầu ngã xuống vũng máu”, đến tính mạng của mình cũng chẳng giữ được.

- Đáng buồn hơn, đến cả cái chết của Bào cũng không được quan tâm, vì mẹ con nhà chủ còn mải đi đau xót con chim chết, để “Tay Bào với tới, với mãi, với mãi nhưng cũng chẳng với được ai”. Nó bị dồn đến cái chết, chết trong tức tưởi và đau xót đến vậy. Một mạng người không quý bằng mạng của một con chim .

=> Qua nhân vật Bào, tác giả đã phản ánh chân thực sự khổ sở, nhỏ bé, bất hạnh đến cùng cực của những người nông dân vùng Nam Bộ Việt Nam trong xã hội cũ. Họ là những người bị đàn áp, bị chèn ép đến đường cùng, thậm chí mất cả tính mạng nhưng cũng vẫn chỉ bị coi thường đến rẻ mạt, phận người không đáng giá bằng hai thúng thóc, không đáng giá bằng một con chim. Từ đó, tác giả đã thể hiện sự đồng cảm, thương xót với những kiếp người nhỏ bé bất hạnh như Bào, đồng thời lên tiếng tố cáo hiện thực xã hội một cách chân thực nhất.

2.2. Sự độc ác, tham lam, ích kỉ của những kẻ “làm chủ” trong xã hội

Qua nhân vật Quyên và người mẹ, tác giả đã khắc họa sự độc ác, tham lam, ích kỉ của những kẻ được coi là “tầng lớp trên” của xã hội, những kẻ làm chủ nhưng không có một chút coi trọng nào với những con người làm thuê cho mình.

- Nhân vật Quyên: sung sướng từ nhỏ, ích kỉ, được chiều chuộng, nhõng nhẽo.

+ Chỉ qua một số chi tiết như việc Quyên đòi phải có được con chim bằng được vì “không vừa ý cái gì là nó giãy nảy lên” hay hành động “Nó đưa chân đạp nhẹp mấy con trâu đất, khóc ré lên” kiểu ăn vạ là thấy được sự vô lí, trẻ con của nhân vật này.

+ Một thằng bé mười một tuổi mà “nhào lăn ra thềm, đập chân đành đạch, gào lên” không khác gì một đứa bé mấy tuổi chưa có nhận thức.

+ Bắt mọi người phải chiều theo sở thích của mình, không cần quan tâm đến điều gì khác. Khi Bào trèo lên cây, còn đòi phải “trèo ra nhánh” để bắt được con chim, không biết đến sự nguy hiểm của việc Bào đang làm.

- Nhân vật mẹ Quyên: tuy xuất hiện không nhiều nhưng rất ấn tượng với người đọc bởi được tác giả khắc họa bằng các chi tiết đắt giá, thể hiện rõ sự bất công, đòi hỏi vô lí với người làm:

+ Đòi phải bắt chim cho con chơi, nhưng khi muốn bắn con chim thì“muốn bắn mấy cái thì bắn, miễn đừng chết, đừng què, đừng gãy cánh chim của con tao thì thôi” rồi đòi hỏi vô lí khó có thể thực hiện được“bắn cho nó giật mình, chết giấc té xuống”

+ Khi thấy thằng Bào muốn bẫy chim thì không muốn tốn “chuối vàng chuối tiền” để cho chim ăn, muốn bắt được chim mà không tốn bất cứ cái gì của mình.

+ Tham lam và ngu dốt, vô lí đến mức đòi kẻ ở phải chụp tay không để bắt con chim cho con chơi.

+ Độc ác, sẵn sàng chửi mắng người ở vì bất cứ lí do gì, bắt nhịn cơm hoặc đánh thằng nhỏ một cách độc ác.

+ Nhẫn tâm, khi thằng Bào bị ngã từ trên cây xuống thì không hỏi han được một câu, chỉ chăm chăm thương xót con chim chết mà bỏ quên một mạng người.

=> Qua nhân vật Quyên và mẹ Quyên, ta thấy được bộ mặt của một tầng lớp trong xã hội Nam Bộ xưa thời Pháp thuộc. Hai nhân vật là người nhà của hương quản - một chức tước nhỏ ở làng, nhưng đã hống hách, ích kỉ, bóc lột, coi thường người khác như vậy thì thử hỏi những kẻ ở tầng lớp cao hơn còn đến thế nào? Tác giả đã phê phán, lên án sự độc ác của những kẻ này khi mà chúng không coi con người bằng nổi một hai thúng thóc, hay bằng mạng của một con chim. Quá đau xót cho hiện thực xã hội ấy!

3. Phân tích những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm

3.1.Lựa chọn và sử dụng ngôi kể hợp lí

- Tác giả lựa chọn ngôi kể thứ ba – ngôi kể biết tuốt, như một người ngoài cuộc để nhìn nhận mọi sự việc xảy ra trong câu chuyện: hoàn cảnh khổ sở của Bào khi phải đi ở đợ, bị mẹ con thằng Quyên đòi hỏi những yêu cầu vô lí, hành hạ về cả thân thể và tâm lí. Người kể chứng kiến tất cả những khổ sở của Bào, sự vô lí và nhõng nhẽo ương ngạnh của Quyên, sự độc ác kệch cỡm của mẹ Quyên… từ đó có cái nhìn toàn diện để kể lại cho người đọc.

- Tác dụng: ngôi kể thứ ba mang tính khách quan, khiến người đọc có thể chứng kiến câu chuyện và đưa ra cách phán đoán của riêng mình, không bị ảnh hưởng bởi phán đoán hay nhận xét của người khác. Từ đó, người đọc sẽ thấy mình có được sự đánh giá toàn diện hơn vì đã hiểu thấu đáo được câu chuyện.

3.2. Nghệ thuật xây dựng nhân vật tài tình

- Tác giả xây dựng nhân vật với việc tập trung vào giới thiệu hoàn cảnh, khắc họa tính cách qua việc chọn lựa các chi tiết tiêu biểu.

+ Nhân vật Bào: đại diện cho những con người nghèo khổ bất hạnh: phải đi ở đợ gán nợ hai thúng thóc, tìm đủ mọi cách để bắt con chim trước đòi hỏi vô lí của chủ. Mười hai tuổi nhưng thằng bé đã khổ sở, phải làm đủ chuyện cho nhà chủ. Bị đánh đập tàn nhẫn tóe máu, cuối cùng mất mạng do bắt một con chim mà còn không được quan tâm…

+ Hai mẹ con Quyên: khắc họa được sự trẻ con, hống hách, ích kỉ, được chiều chuộng của Quyên qua chi tiết khóc gọi mẹ và lăn đùng ra ăn vạ; hay sự độc ác, vô lí của mẹ Quyên khi bắt Bào phải bắt sống chim mà không được bắn, không được làm mồi…

- Mỗi nhân vật được khắc họa, hiện lên với tính cách và hoàn cảnh riêng biệt, bộc lộ dụng ý nghệ thuật của tác giả.

3.3. Những nét đặc sắc nghệ thuật khác

- Giọng kể dân dã, bình dị như người dân quê kể lại câu chuyện thường ngày khiến người đọc dễ tiếp cận câu chuyện hơn.

- Ngôn ngữ mang đậm phong cách người dân Nam Bộ, giản dị đời thường.

- Kết cấu đối lập: sự trái ngược giữa hai nhân vật Bào và Quyên từ hoàn cảnh, tính cách, số phận… khiến nội dung chủ đề của câu chuyện được nổi bật hơn, thu hút người đọc.

C. Kết bài

- Khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm: Con chim vàng là một truyện ngắn hay, mang đậm phong cách Nguyễn Quang Sáng. Với những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện, xây dựng nhân vật, lựa chọn ngôi kể… tác giả đã làm nổi bật hiện thực khổ sở của những người dân dưới thời phong kiến, khi mà số phận con người quá nhỏ bé, rẻ mạt, không được coi trọng.

- Liên hệ bản thân: Tác phẩm đã gửi gắm đến người đọc thông điệp về sự yêu thương, không phân biệt giai cấp, quý trọng con người; khẳng định vị thế của Nguyễn Quang Sáng trong nền văn học hiện đại Việt Nam.

Phân tích Con chim vàng (mẫu 1)

Nguyễn Quang Sáng, một trong những nhà văn nổi bật của nền văn học Việt Nam hiện đại, đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị. Trong đó, "Con chim vàng" là một tác phẩm tiêu biểu thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả đối với thiên nhiên, con người và những khát vọng chân thành của tuổi trẻ. Qua tác phẩm, tác giả không chỉ khắc họa được vẻ đẹp của tâm hồn nhân vật mà còn phản ánh được những trăn trở, mơ ước và niềm khao khát sống mãnh liệt.

"Con chim vàng" xoay quanh câu chuyện của cậu bé tên là Tí, một cậu bé mồ côi, sống với bà nội trong một ngôi nhà nhỏ bên bờ sông. Cậu Tí như một biểu tượng cho sự hồn nhiên, ngây thơ và những ước mơ trong sáng của tuổi thơ. Điều đặc biệt, Tí có một giấc mơ mãnh liệt về việc sở hữu một con chim vàng - biểu tượng cho sự tự do, hạnh phúc và những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Cuộc sống của Tí tuy giản dị nhưng ẩn chứa nhiều niềm vui và nỗi buồn. Những buổi chiều hè, cậu thường đưa mắt dõi theo những con chim bay lượn trên bầu trời, trong lòng chất chứa những khao khát được bay lên cùng những chú chim ấy. Tình huống cao trào của tác phẩm xảy ra khi Tí tìm thấy con chim vàng trong giấc mơ của mình, nhưng lại phải đối mặt với sự thật nghiệt ngã: môi trường xung quanh không cho phép cậu được tự do và hạnh phúc như cách mà cậu mong muốn.

Nhân vật Tí là nhân vật trung tâm của câu chuyện. Tí là hình ảnh của một tâm hồn nhạy cảm, một trái tim đầy yêu thương và mộng mơ. Tí không chỉ yêu thích thiên nhiên mà còn tôn trọng và trân trọng từng khoảnh khắc trong cuộc sống. Sự trong sáng của cậu được thể hiện qua từng hành động và suy nghĩ, từ việc chăm sóc những con chim cho đến niềm vui đơn giản khi nhìn ngắm chúng bay lượn trên bầu trời.

Tí còn là hình mẫu của sự dũng cảm và kiên trì. Dù cuộc sống có nhiều khó khăn, cậu vẫn không từ bỏ những ước mơ của mình. Cậu luôn tin tưởng vào tương lai và giữ vững niềm tin vào sự tốt đẹp của cuộc sống. Tâm hồn lạc quan và tinh thần phấn khởi của Tí chính là thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm đến người đọc: Dù trong hoàn cảnh nào, hãy biết giữ cho mình những ước mơ và khát vọng.

Nguyễn Quang Sáng đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật phong phú để khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên, tâm hồn nhân vật và những khát vọng sâu thẳm. Ngôn ngữ trong tác phẩm vừa giản dị, vừa súc tích, tạo cảm giác gần gũi và thân thuộc. Các hình ảnh, âm thanh về thiên nhiên được miêu tả một cách sinh động, mang đến cho người đọc cảm giác như họ đang sống cùng với nhân vật Tí trong từng khoảnh khắc.

Tác phẩm "Con chim vàng" của Nguyễn Quang Sáng không chỉ là một câu chuyện về một cậu bé mơ mộng mà còn là bức tranh về những khao khát chân thành, khát vọng tự do và hạnh phúc trong cuộc sống. Qua nhân vật Tí, tác giả gửi gắm một thông điệp sâu sắc về tình yêu đời, về niềm hi vọng và nghị lực của tuổi trẻ. Tác phẩm khép lại nhưng để lại cho người đọc những suy tư về cuộc sống, về điều quý giá nhất mà mọi người cần giữ gìn: những ước mơ và khát vọng cháy bỏng.

Phân tích Con chim vàng (mẫu 2)

Nguyễn Quang Sáng là một trong những tác giả tiêu biểu của văn học Việt Nam, mang dấu ấn phong cách riêng biệt; bởi những trang viết của ông thấm đẫm màu sắc và nhịp sống, dường như gói gọn cả “chất và người Nam Bộ” vào trong các tác phẩm của mình; chân chất, mộc mạc và giản dị vô cùng. Con chim vàng là truyện ngắn đầu tay của Nguyễn Quang Sáng, được sáng tác năm 1956. Tác phẩm đã phản ánh chân thực nỗi bất hạnh của con người dưới thời Pháp thuộc ở Nam Bộ; qua đó thể hiện sự phê phán của tác giả với những kẻ thống trị; thể hiện nỗi đồng cảm, xót xa với những phận người nhỏ bé, nghèo khổ trong xã hội.

Truyện kể về nhân vật Bào – một cậu bé mười hai tuổi phải đi ở đợ gán nợ hai thúng thóc cho nhà hương quản trong làng. Con trai hương quản là thằng Quyên, chỉ kém Bào một tuổi nhưng được chiều chuộng vô lối, ích kỉ, nhõng nhẽo. Nó thấy con chim vàng đậu trên cây trứng cá nên thích mê mẩn đòi Bào bắt bằng được, không thiết gì các đồ chơi khác nữa. Bào phải lo làm việc cho nhà chủ, lại thêm gánh nặng bắt con chim vàng nên ghét con chim lắm. Hơn nữa, mẹ con Quyên lại đòi hỏi Bào bắt chim mà không được bắn bị thương, không được dùng bẫy cho khỏi tốn mồi, chỉ được chụp chim bằng tay không. Cực chẳng đã, Bào phải quấn lá để giấu mình, trèo lên cây chờ chim. Cuối cùng, Bào chụp được con chim vàng, nhưng bị ngã. Kết thúc truyện là cảnh con chim vàng đã chết và Bào thì thoi thóp trong vũng máu mà không hề được quan tâm hỏi han đến chút nào, vì mẹ con thằng Quyên còn đang mải xót xa cho con chim chết.

Tác phẩm đã cho ta thấy được bi kịch của những phận người nhỏ bé, nghèo khổ, bất hạnh; điều đó thể hiện rõ nét qua nhân vật Bào. Nó có hoàn cảnh bất hạnh: nhà nghèo, cha bệnh nên phải vay hai thúng thóc của nhà hương quản. Cha mất rồi, mẹ con Bào không trả được nợ nên Bào phải đi ở gán nợ. Một con người còn không đáng giá bằng hai thúng thóc, sự thực mới chua xót làm sao! Khi ở đợ cho nhà hương quản, Bào phải làm việc, phải đáp ứng mọi yêu cầu khắt khe, vô lí của chủ. Bào căm ghét con chim vàng, bởi vì “Bắt không được chim, không được ăn cơm”. Bào đã tìm đủ mọi cách để bắt con chim mà không thể đáp ứng được theo ý chủ. Nó tranh thủ khi đi chăn trâu để lặn ngụp dưới sông lấy đất sét nặn những con trâu đồ chơi, rồi “bưng chiếc nón lá rách đựng đầy đồ chơi” với các loại trâu để “hạ giọng năn nỉ” thằng Quyên chơi những đồ chơi đất nó đã dày công chuẩn bị, mong thằng con nhà chủ quên đi con chim vàng. Thế nhưng kết quả là thằng Quyên lăn đùng ra ăn vạ, giãy đành đạch, gào khóc gọi mẹ, và mẹ nó thì “đánh Bào té nhủi”. Nó mày mò làm ná thun để bắn con chim, thế nhưng chủ nó lại yêu cầu nó bắn thế nào cũng được, “miễn đừng chết, đừng què, đừng gãy cánh chim”; phải “bắn cho nó giật mình, chết giấc té xuống”. Một yêu cầu vô lí không tưởng, nhưng khi nó phản kháng, cãi chủ thì ngay lập tức bị đánh. Không được, nó tìm cách làm bẫy chim, xin chuối để làm mồi thì chủ nói “chuối tiền chuối bạc” không thể cho chim ăn được. Bị dồn đến bước đường cùng, Bào phải trèo lên cây để chụp con chim, dù biết đó là việc khó khăn và nguy hiểm đến nhường nào. Nhưng Bào đã không còn sự lựa chọn nào khác. Cuối cùng, Bào bị ngã từ trên cây xuống, nó “khuỵu xuống, đầu ngã xuống vũng máu”, đến tính mạng của mình cũng chẳng giữ được. Đáng buồn hơn, đến cả cái chết của Bào cũng không được quan tâm, vì mẹ con nhà chủ còn mải đi đau xót con chim chết, để “Tay Bào với tới, với mãi, với mãi nhưng cũng chẳng với được ai”. Nó bị dồn đến cái chết, chết trong tức tưởi và đau xót đến vậy. Một mạng người không quý bằng mạng của một con chim. Qua nhân vật Bào, tác giả đã phản ánh chân thực sự khổ sở, nhỏ bé, bất hạnh đến cùng cực của những người nông dân vùng Nam Bộ Việt Nam trong xã hội cũ. Họ là những người bị đàn áp, bị chèn ép đến đường cùng, thậm chí mất cả tính mạng nhưng cũng vẫn chỉ bị coi thường đến rẻ mạt, phận người không đáng giá bằng hai thúng thóc, không đáng giá bằng một con chim. Từ đó, tác giả đã thể hiện sự đồng cảm, thương xót với những kiếp người nhỏ bé bất hạnh như Bào, đồng thời lên tiếng tố cáo hiện thực xã hội một cách chân thực nhất.

Bên cạnh đó, ta cũng thấy được sự độc ác, tham lam, ích kỉ của những kẻ “làm chủ” trong xã hội. Qua nhân vật Quyên và người mẹ, tác giả đã khắc họa sự độc ác, tham lam, ích kỉ của những kẻ được coi là “tầng lớp trên” của xã hội, những kẻ làm chủ nhưng không có một chút coi trọng nào với những con người làm thuê cho mình. Quyên là thằng bé sung sướng từ nhỏ, ích kỉ, được chiều chuộng, nhõng nhẽo. Chỉ qua một số chi tiết như việc Quyên đòi phải có được con chim bằng được vì “không vừa ý cái gì là nó giãy nảy lên” hay hành động “Nó đưa chân đạp nhẹp mấy con trâu đất, khóc ré lên” kiểu ăn vạ là thấy được sự vô lí, trẻ con của nhân vật này. Một thằng bé mười một tuổi mà “nhào lăn ra thềm, đập chân đành đạch, gào lên” không khác gì một đứa bé mấy tuổi chưa có nhận thức. Quyên bắt mọi người phải chiều theo sở thích của mình, không cần quan tâm đến điều gì khác. Khi Bào trèo lên cây, còn đòi phải “trèo ra nhánh” để bắt được con chim, không biết đến sự nguy hiểm của việc Bào đang làm. Nếu như Quyên hống hách nhưng còn có chút trẻ con, thì nhân vật mẹ Quyên tuy xuất hiện không nhiều nhưng rất ấn tượng với người đọc bởi được tác giả khắc họa bằng các chi tiết đắt giá, thể hiện rõ sự độc ác, bất công, đòi hỏi vô lí với người làm. Bà ta đòi Bào phải bắt chim cho con chơi, nhưng khi muốn bắn con chim thì“muốn bắn mấy cái thì bắn, miễn đừng chết, đừng què, đừng gãy cánh chim của con tao thì thôi” rồi đòi hỏi vô lí khó có thể thực hiện được“bắn cho nó giật mình, chết giấc té xuống”. Khi thấy thằng Bào muốn bẫy chim thì không muốn tốn “chuối vàng chuối tiền” để cho chim ăn, muốn bắt được chim mà không tốn bất cứ cái gì của mình. Bà ta tham lam và ngu dốt, vô lí đến mức đòi kẻ ở phải chụp tay không để bắt con chim cho con chơi. Không những thế, bà ta còn độc ác, sẵn sàng chửi mắng người ở vì bất cứ lí do gì, bắt nhịn cơm hoặc đánh thằng nhỏ một cách độc ác. Bà ta còn nhẫn tâm, khi thằng Bào bị ngã từ trên cây xuống thì không hỏi han được một câu, chỉ chăm chăm thương xót con chim chết mà bỏ quên một mạng người. Qua nhân vật Quyên và mẹ Quyên, ta thấy được bộ mặt của một tầng lớp trong xã hội Nam Bộ xưa thời Pháp thuộc. Hai nhân vật là người nhà của hương quản - một chức tước nhỏ ở làng, nhưng đã hống hách, ích kỉ, bóc lột, coi thường người khác như vậy thì thử hỏi những kẻ ở tầng lớp cao hơn còn đến thế nào? Tác giả đã phê phán, lên án sự độc ác của những kẻ này khi mà chúng không coi con người bằng nổi một hai thúng thóc, hay bằng mạng của một con chim. Quá đau xót cho hiện thực xã hội ấy!

Không chỉ hấp dẫn người đọc bởi thông điệp giàu ý nghĩa, truyện ngắn còn thu hút người đọc bởi những nét đặc sắc về mặt nghệ thuật. Tác giả đã lựa chọn và sử dụng ngôi kể hợp lí, sử dụng ngôi kể thứ ba – ngôi kể biết tuốt, như một người ngoài cuộc để nhìn nhận mọi sự việc xảy ra trong câu chuyện: hoàn cảnh khổ sở của Bào khi phải đi ở đợ, bị mẹ con thằng Quyên đòi hỏi những yêu cầu vô lí, hành hạ về cả thân thể và tâm lí. Người kể chứng kiến tất cả những khổ sở của Bào, sự vô lí và nhõng nhẽo ương ngạnh của Quyên, sự độc ác kệch cỡm của mẹ Quyên… từ đó có cái nhìn toàn diện để kể lại cho người đọc. Ngôi kể thứ ba mang tính khách quan, khiến người đọc có thể chứng kiến câu chuyện và đưa ra cách phán đoán của riêng mình, không bị ảnh hưởng bởi phán đoán hay nhận xét của người khác. Từ đó, người đọc sẽ thấy mình có được sự đánh giá toàn diện hơn vì đã hiểu thấu đáo được câu chuyện.

Nguyễn Quang Sáng còn rất tài tình khi xây dựng nhân vật, ông tập trung vào giới thiệu hoàn cảnh, khắc họa tính cách qua việc chọn lựa các chi tiết tiêu biểu. Nhân vật Bào là đại diện cho những con người nghèo khổ bất hạnh: phải đi ở đợ gán nợ hai thúng thóc, tìm đủ mọi cách để bắt con chim trước đòi hỏi vô lí của chủ. Mười hai tuổi nhưng thằng bé đã khổ sở, phải làm đủ chuyện cho nhà chủ. Bị đánh đập tàn nhẫn tóe máu, cuối cùng mất mạng do bắt một con chim mà còn không được quan tâm… Khi miêu tả Quyên, ta thấy được sự trẻ con, hống hách, ích kỉ, được chiều chuộng của thằng bé qua chi tiết khóc gọi mẹ và lăn đùng ra ăn vạ; hay sự độc ác, vô lí của mẹ Quyên khi bắt Bào phải bắt sống chim mà không được bắn, không được làm mồi… Mỗi nhân vật được khắc họa, hiện lên với tính cách và hoàn cảnh riêng biệt, bộc lộ dụng ý nghệ thuật của tác giả.

Bên cạnh đó, ta còn thấy được tài năng của tác giả khi vận dụng những nét đặc sắc nghệ thuật khác. Đó là giọng kể dân dã, bình dị như người dân quê kể lại câu chuyện thường ngày khiến người đọc dễ tiếp cận câu chuyện hơn. Đó là ngôn ngữ mang đậm phong cách người dân Nam Bộ, giản dị đời thường. Tác giả còn sử dụng kết cấu đối lập, thể hiện trong sự trái ngược giữa hai nhân vật Bào và Quyên từ hoàn cảnh, tính cách, số phận… khiến nội dung chủ đề của câu chuyện được nổi bật hơn, thu hút người đọc.

Con chim vàng là một truyện ngắn hay, mang đậm phong cách Nguyễn Quang Sáng. Với những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện, xây dựng nhân vật, lựa chọn ngôi kể… tác giả đã làm nổi bật hiện thực khổ sở của những người dân dưới thời phong kiến, khi mà số phận con người quá nhỏ bé, rẻ mạt, không được coi trọng. Tác phẩm đã gửi gắm đến người đọc thông điệp về sự yêu thương, không phân biệt giai cấp, quý trọng con người; khẳng định vị thế của Nguyễn Quang Sáng trong nền văn học hiện đại Việt Nam.

Phân tích Con chim vàng (mẫu 3)

“Con chim vàng” là một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Nguyễn Quang Sáng, được viết vào năm 1968, thời kỳ diễn ra cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tác phẩm thuộc thể loại truyện ngắn và thể hiện rõ những giá trị về tình cảm con người, lòng nhân ái và sự tôn trọng tự do. Bài viết này sẽ phân tích những yếu tố nổi bật trong tác phẩm, từ nhân vật, tình huống đến ý nghĩa của câu chuyện.

Tác phẩm kể về một gia đình ở miền Nam Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh. Trong gia đình có một cậu bé tên là Sáng và một con chim vàng mà cậu rất yêu quý. Con chim vàng này là tài sản quý giá và là niềm vui lớn nhất của Sáng. Tuy nhiên, trong một lần đi tìm thức ăn cho chim, Sáng gặp một người lính trẻ tuổi bị thương. Với lòng nhân ái và sự đồng cảm, Sáng đã chia sẻ thức ăn của mình với người lính. Để thể hiện lòng biết ơn, người lính đã để lại một món quà là một chiếc đồng hồ cho Sáng.

Nhân vật chính trong câu chuyện là cậu bé Sáng. Sáng được khắc họa là một cậu bé hiền lành, nhạy cảm và có lòng nhân ái. Tình yêu thương của Sáng dành cho con chim vàng không chỉ thể hiện ở việc cậu chăm sóc nó mà còn trong cách cậu chia sẻ những gì mình có với người khác. Sáng là đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam, những người sống trong hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn giữ được tấm lòng nhân ái và sự cảm thông sâu sắc.

Người lính trẻ tuổi là một nhân vật quan trọng khác trong câu chuyện. Dù đang trong tình trạng bị thương, anh vẫn giữ được phẩm hạnh và lòng biết ơn đối với sự giúp đỡ của Sáng. Hành động của anh không chỉ là một lời cảm ơn mà còn thể hiện sự đánh giá cao đối với lòng nhân ái của Sáng.

Tình huống của câu chuyện rất đặc biệt: một cậu bé nhỏ tuổi trong thời kỳ chiến tranh phải đối mặt với những khó khăn và thử thách trong cuộc sống. Tình huống này không chỉ tạo ra một bối cảnh đầy cảm xúc mà còn làm nổi bật chủ đề của tác phẩm - lòng nhân ái và sự tôn trọng tự do. Sáng đã chứng minh rằng, ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn, con người vẫn có thể giữ được lòng nhân ái và sự đồng cảm với người khác.

Con chim vàng không chỉ là một món đồ vật quý giá mà còn là biểu tượng của niềm vui và sự tự do trong cuộc sống của Sáng. Khi Sáng chia sẻ thức ăn của mình với người lính, cậu không chỉ thể hiện lòng nhân ái mà còn truyền tải thông điệp về sự cần thiết của việc giúp đỡ nhau trong những hoàn cảnh khó khăn.

“Con chim vàng” không chỉ là một câu chuyện về tình cảm con người mà còn là một bài học quý giá về lòng nhân ái và sự quan tâm đến người khác. Tác phẩm nhấn mạnh rằng, dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, việc giúp đỡ người khác và giữ lòng nhân ái là điều cần thiết. Hành động của Sáng và người lính trẻ tuổi thể hiện rằng, trong thời kỳ chiến tranh và khó khăn, tình người vẫn là điều quý giá nhất.

“Con chim vàng” của Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm sâu sắc và cảm động, phản ánh những giá trị tốt đẹp của con người trong thời kỳ chiến tranh. Qua câu chuyện về cậu bé Sáng và con chim vàng, tác giả gửi gắm thông điệp về lòng nhân ái, sự sẻ chia và tôn trọng tự do. Tác phẩm không chỉ làm người đọc cảm động mà còn khơi gợi suy nghĩ về giá trị của tình người trong cuộc sống.

Phân tích nhân vật Bào trong Con chim vàng

Đoạn trích “Con chim vàng” của Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm tiêu biểu trong việc phản ánh hiện thực xã hội và tâm lý con người qua nhân vật cậu bé Bào. Câu chuyện không chỉ mang đến một bức tranh sinh động về cuộc sống của trẻ em trong hoàn cảnh khó khăn, mà còn thể hiện rõ nét những khía cạnh tâm lý và cảm xúc phức tạp của nhân vật chính. Phân tích nhân vật Bào sẽ giúp làm nổi bật chủ đề của tác phẩm, đó là sự bất công và đau khổ trong cuộc sống của những đứa trẻ nghèo.

Bào là một cậu bé sống trong hoàn cảnh nghèo khó và đầy thử thách. Trong đoạn trích, chúng ta thấy Bào phải đối mặt với sự nghèo khổ và sự thiếu thốn, nhưng cậu vẫn giữ được lòng kiên trì và khát khao vượt qua khó khăn. Từ sự nhẫn nại khi đối mặt với mẹ thằng Quyên cho đến sự quyết tâm khi trèo lên cây để bắt con chim vàng, Bào thể hiện sự nỗ lực không ngừng trong việc tìm kiếm cơ hội và khẳng định bản thân.

Mối quan hệ giữa Bào và mẹ thằng Quyên là một yếu tố quan trọng để hiểu rõ hơn về nhân vật này. Mẹ thằng Quyên không chỉ thể hiện sự khắc nghiệt mà còn làm rõ sự phân biệt đối xử giữa các nhân vật. Bào phải chịu đựng sự chửi bới và áp bức từ mẹ thằng Quyên, điều này làm nổi bật sự bất công và thiếu tình thương trong xã hội mà cậu đang sống.

Hành động của Bào khi trèo lên cây bắt con chim vàng thể hiện sự can đảm và quyết tâm. Cậu bé không chỉ đơn thuần là một đứa trẻ muốn bắt chim mà còn là một biểu hiện của sự mơ mộng, hy vọng và khao khát thoát khỏi cuộc sống tăm tối. Tuy nhiên, cảm giác hồi hộp, sự lo sợ khi đứng trên cao, và sự đau đớn khi rơi xuống, cho thấy rõ sự mâu thuẫn trong tâm trạng của Bào. Cậu không chỉ đối mặt với nguy hiểm về thể xác mà còn chịu đựng những đau đớn về tinh thần, khi sự nỗ lực của mình không mang lại kết quả như mong đợi.

Nhân vật Bào trong đoạn trích phản ánh một chủ đề quan trọng của tác phẩm: sự bất công và đau khổ trong cuộc sống của trẻ em nghèo. Câu chuyện không chỉ khắc họa sự khó khăn mà Bào phải đối mặt, mà còn chỉ ra những nỗi đau mà trẻ em nghèo phải chịu đựng trong một xã hội thiếu công bằng. Bào là hình mẫu của sự nỗ lực, nhưng cũng là nạn nhân của sự bất công và những hoàn cảnh khắc nghiệt.

Từ nhân vật Bào, chúng ta rút ra bài học về sự kiên trì và nghị lực trong cuộc sống. Mặc dù cuộc sống của Bào đầy khó khăn và thử thách, nhưng cậu vẫn giữ vững tinh thần và không từ bỏ ước mơ của mình. Đồng thời, câu chuyện cũng là một lời nhắc nhở về sự cần thiết phải nhìn nhận và cải thiện những bất công xã hội, đặc biệt là đối với trẻ em nghèo.

Nhân vật Bào trong “Con chim vàng” của Nguyễn Quang Sáng không chỉ là một hình ảnh sinh động của trẻ em nghèo, mà còn là biểu tượng của sự đấu tranh và khát khao thoát khỏi hoàn cảnh khắc nghiệt. Từ sự can đảm, quyết tâm đến những đau đớn và thất bại, Bào phản ánh một thực tế xã hội đầy đau khổ nhưng cũng đầy hy vọng. Tác phẩm khuyến khích chúng ta không chỉ nhìn nhận sự bất công mà còn hành động để tạo ra sự thay đổi tích cực trong xã hội.