TOP 10 mẫu Phân tích bài thơ Chiều sương của Bùi Hiển (2025) SIÊU HAY

Phân tích bài thơ Chiều sương của Bùi Hiển

Đề bài: Phân tích bài thơ Chiều sương của Bùi Hiển

Dàn ý Phân tích bài thơ Chiều sương

I. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về tác giả Bùi Hiển (những nét chính về con người, cuộc đời, đặc điểm sáng tác,...)

- Giới thiệu khái quát về truyện ngắn Chiều Sương (xuất xứ, những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật,...)

II. Thân bài

- Chàng trai đến thăm lão Nhiệm Bình và nghe những câu chuyện li kì ông kể trong các chuyến ra khơi

- Hình ảnh những người thuyền chài

- Những câu chuyện li kì mà người chài đã từng chứng kiến trong các lần đi biển

- Sự dũng cảm chăm chỉ của những người đi biển và hình ảnh chiếc thuyền trong giông bão

- Những người chài chống chọi để vượt qua bão tố bất ngờ ập đến

- Những mất mát, khó khăn sau mỗi lần đi biển về

=> Thấy được sự lao động cực nhọc của các người dân hàng chài và sự khắc nghiệt thiên nhiên

III. Kết bài

Khẳng định lại nội dung, cái độc đáo trong các con chữ của Bùi Hiển.

Phân tích bài thơ Chiều sương (mẫu 1)

Bùi Hiển, một nhà văn có tên tuổi lấp lánh trong vùng đất nước Nghệ An, nơi mà ánh nắng và hương gió hòa quyện tạo nên một bức tranh văn hóa độc đáo. Những động lực sáng tạo của ông không ngừng phát triển cả trước và sau giai đoạn năm 1945, làm cho tác phẩm của ông trở nên đa dạng và độc đáo. Ông đã không ngừng khắc họa những tác phẩm nổi tiếng, trong đó có truyện ngắn "Chiều sương" xuất hiện trong tập truyện ngắn "Nằm vạ" viết năm 1941.

"Chiều sương" là một tác phẩm xuất sắc, mô tả hình ảnh cuộc sống của những người làng chài với những phẩm chất tốt lành và vẻ đẹp đặc sắc của thiên nhiên. Câu chuyện bắt đầu với sự gặp gỡ giữa một chàng trai và lão Nhiệm Bình, người đã chia sẻ những câu chuyện kỳ bí từ những chuyến đi biển của mình. Những câu chuyện về việc gặp ma, hòn đá giữ lưỡi câu, hay những sự kiện kỳ quặc khác đều được lão chài kể như những điều bình thường trong cuộc sống hàng ngày của họ.

Bức tranh về làng chài vào chiều xuân được tác giả mô tả vô cùng tinh tế và đẹp đẽ. Khung cảnh yên bình của buổi chiều, âm thanh của người làng hòa quyện trong sương mờ, và bóng thuyền chài xa xa chuẩn bị ra khơi tạo nên một không gian bình yên đối lập với khung cảnh khó khăn khi họ ra khơi. Cảnh làng chài trong buổi sáng mới nổi tiếp tục làm nổi bật công việc hằng ngày của những người làng chài, với chiếc thuyền "nặng nề, lừ đừ tiến, hai mắt tròn trân trân nhìn phía trước."

Bản chất của con người và thiên nhiên được thể hiện rõ nhất khi gió nổi lên và bão kéo tới. Mặc cho sự khắc nghiệt của thiên nhiên, những người làng chài vẫn kiên trì giữ thuyền của mình. Cuộc đấu tranh giữa con người và thiên nhiên, dù khốc liệt, nhưng kết quả luôn là chiến thắng thuộc về con người. Sau cơn bão, ngư dân mệt nhọc nhưng vẫn tỏ ra mạnh mẽ. Cuộc sống lao động của họ luôn đầy những khó khăn và nguy hiểm, nhưng họ không bao giờ từ bỏ, luôn duy trì sự kết nối mạnh mẽ với biển cả để nuôi sống gia đình và bảo vệ biển đảo thiêng liêng của tổ quốc.

"Thuyền ma" xuất hiện trong câu chuyện là một yếu tố đặc biệt, là biểu tượng cho những khó khăn, thử thách mà người dân làng chài phải đối mặt. Sự mô tả khéo léo và tinh tế của tác giả khiến cho người đọc không chỉ cảm nhận được sự lạnh lẽo và đáng sợ mà còn trải nghiệm một không khí gần gũi và ấm áp. Bản chất kiên cường của con người, khả năng vượt qua khó khăn, những hình ảnh này đều khiến chúng ta nhớ đến tác phẩm của Nguyễn Tuân về người lái đò sông Đà.

Trong việc đọc "Chiều sương," người đọc như được hòa mình vào cảnh đẹp tự nhiên, người lao động mà Bùi Hiển tài năng mô tả, cũng như sự độc đáo của nghệ thuật văn học của ông. Tác phẩm này khiến cho người đọc trân trọng hơn nữa những hình ảnh về người lao động chất phác, chịu khó, đồng thời kính trọng vẻ đẹp truyền thống của người lao động Việt Nam.

Phân tích bài thơ Chiều sương (mẫu 2)

Bùi Hiển, một tên tuổi văn hóa nổi bật đến từ vùng đất phong phú của Nghệ An, không chỉ nổi tiếng với sự sáng tạo của mình mà còn là biểu tượng kiên trì và độ bền bỉ trong sáng tác văn học. Những đóng góp của ông trải dài từ trước đến sau năm 1945, với hàng loạt tác phẩm nổi tiếng đã chứng minh tài năng và sức ảnh hưởng lâu dài của ông trong văn đàn.

Trong số những tác phẩm xuất sắc của Bùi Hiển, truyện ngắn "Chiều sương" nằm trong tập truyện ngắn "Nằm vạ" sáng tác năm 1941, nổi bật với hình ảnh sống động về những con người làng chài, với những phẩm chất đạo đức tốt đẹp. Ông khéo léo mô tả về bức tranh thiên nhiên, tạo nên một không khí huyền bí và tinh tế.

Chuyện bắt đầu với sự gặp gỡ giữa một chàng trai và lão Nhiệm Bình, người kể về những câu chuyện kỳ bí từ những chuyến đi biển. Những sự kiện kỳ quặc, như việc gặp ma khi lưỡi câu bị kẹt hay bầy cá xin cá trong đêm, được lão chài kể như những câu chuyện hàng ngày. Bùi Hiển không chỉ làm nổi bật những khía cạnh huyền bí, mà còn thể hiện sự bền bỉ và chăm chỉ của những người làng chài.

Hình ảnh chiếc thuyền "nặng nề, lừ đừ tiến, hai mắt tròn trân trân nhìn phía trước" được mô tả bằng ngôn từ đặc sắc, tạo nên một hình ảnh độc đáo về con người và công việc của họ. Cảnh vật buổi chiều xuân ở làng chài, với sự yên bình, tiếng người và bóng thuyền chài xa xa, tạo nên một bức tranh tĩnh lặng và đẹp đẽ.

Mỗi ngày, những người làng chài lại ra khơi với tâm thế thoải mái và chăm chỉ, đối mặt với những khó khăn và nguy hiểm từ biển cả. Bằng cách miêu tả tận cùng, Bùi Hiển thể hiện sự kiên trì và dũng cảm của họ trước thiên nhiên khắc nghiệt. Câu chuyện về "thuyền ma" cũng là một yếu tố đặc biệt, làm nổi bật những khó khăn và nhọc nhằn mà người dân chài phải đối mặt.

Tác giả không chỉ tập trung vào khía cạnh đen tối của thiên nhiên, mà còn làm nổi bật sự gần gũi và ấm áp trong câu chuyện. Thông qua miêu tả khéo léo, ông làm cho độc giả trải qua không khí ấm áp và thân thiện, thậm chí trong những tình huống khó khăn. Sự so sánh với hình ảnh người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân cũng nhấn mạnh vẻ đẹp của con người đối mặt với thách thức của thiên nhiên.

Đọc truyện ngắn "Chiều sương" của Bùi Hiển, người đọc như được hòa mình vào thế giới huyền bí của thiên nhiên và người làng chài. Điều này không chỉ là một trải nghiệm đọc sách, mà còn là sự trân trọng đối với vẻ đẹp truyền thống của người lao động Việt Nam, những người mang theo bản tính tận tâm và kiên trì trong công việc hàng ngày.

Phân tích bài thơ Chiều sương (mẫu 3)

Bùi Hiển là nhà văn nổi tiếng ở vùng đất nắng gió Nghệ An. Trước và sau giai đoạn năm 1945, ông là nhà văn có sự sáng tạo phong phú, luôn bền bỉ sáng tác và cho ra đời rất nhiều tác phẩm nổi tiếng. Nổi bật là truyện ngắn “Chiều sương” in trong tập truyện ngắn "Nằm vạ" sáng tác năm 1941. Truyện ngắn là hình ảnh những con người làng chài với những đức tính tốt đẹp, cùng với nét vẽ đặc sắc về bức tranh thiên nhiên.

Mở đầu là hình ảnh chàng trai gặp được lão Nhiệm Bình, nghe ông kể về những câu chuyện li kì mà mình đã từng gặp trong các lần đi biển. Nhưng ly kỳ nhất là chuyện gặp được ma, đó là lần hòn đá giữ lưỡi câu không kéo lên được, rồi lần khác nửa đêm đi qua miếu thì có một bầy lại xin cá. Chuyện lão chài kể như là những câu chuyện thường ngày mà những người chài từng trải qua. Ông không coi đó là điều đáng sợ gì cả, vẫn vừa kể vừa đan lưới. Dù đó là những câu chuyện huyễn tưởng, hay đã từng là sự thật thì thấy rằng cõi chết và cõi sống vẫn sẽ hiện hữu mà không phân biệt rạch ròi. Ngoài ra cảnh vật ở làng chài vào chiều xuân hiện lên qua ngòi bút của tác giả cũng thật đẹp và bình yên. Một buổi chiều yên ả với những tiếng người hòa lẫn trong sương, rồi xa xa hình ảnh bóng thuyền chài chuẩn bị ra khơi. Tất cả tạo nên một khung cảnh bình yên, thật đối lập với khung cảnh khi ra khơi của những người thuyền chài. Sang ngày mới, những người chài lưới tiếp tục ra khơi. Đây là công việc thường xuyên mà mỗi ngày họ đều phải làm. Họ ra khơi với tâm thế thoải mái và chăm chỉ đánh được nhiều cá nhất. Bùi Hiển đã dùng từ câu văn miêu tả rất đặc sắc về hình chiếc thuyền “ nặng nề, lừ đừ tiến, hai mắt tròn trân trân nhìn phía trước”. Nhưng mà thiên nhiên con người được thể hiện rõ nhất khi mà gió nổi lên, bão bùng kéo tới. Thiên nhiên thì khắc nghiệt như muốn nhấn chìm tất cả. Nhưng những người chài vẫn dũng cảm kiên trì giữ thuyền. Thiên nhiên và con người giằng co, nhưng con người đã chiến thắng trước thiên nhiên. Bão qua đi, những ngư dân cũng như kiệt sức. Ta thấy được những khó khăn, những nguy hiểm vẫn luôn rình rập trong cuộc sống lao động của người ngư dân. Nhưng họ vẫn không từ bỏ, vẫn luôn bám biển vừa nuôi sống gia đình vừa giữ gìn biển đảo thiêng liêng của tổ quốc. Sự xuất hiện về chiếc “thuyền ma” cũng yếu tố đặc biệt cho câu chuyện này. Nó chính là sự phản ánh cho những tai ương, những nhọc nhằn mà người dân chài phải trải qua. Tác giả miêu tả thật khéo léo, tinh tế khiến người đọc không cảm thấy lạnh lẽo ghê sợ mà lại là không khí gần gũi ấm áp. Nhắc đến hình ảnh thiên nhiên khắc nghiệt, con người dũng cảm vượt qua thiên tai, làm ta lại nhớ đến hình ảnh người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân. Cả hai tác giả đều ca ngợi, trân trọng vẻ đẹp của những con người lao động khi đứng trước thiên nhiên khắc nghiệt

Đọc truyện ngắn ta như được đắm chìm trong khung cảnh thiên nhiên, cái vẻ đẹp của con người qua ngòi bút miêu tả đặc sắc, cùng tài năng nghệ thuật độc đáo của Bùi Hiển. Đọc “Chiều sương” ta càng thêm trân trọng hình ảnh về những người lao động tần tảo chịu khó, mang một nét đẹp truyền thống của người lao động Việt Nam.

Phân tích bài thơ Chiều sương (mẫu 4)

Truyện ngắn “Chiều sương” của nhà văn Bùi Hiển đem đến cho người đọc cái nhìn về cuộc sống mưu sinh của những người dân làm nghề chài lưới.

Nhà văn Bùi Hiển là một trong những cây bút viết truyện ngắn nổi bật của văn học nước ta nửa đầu thế kỷ 20. Các sáng tác của ông thường có chủ đề về làng quê Việt Nam với những con người bình dị nghĩa tình. Truyện ngắn “Chiều sương” của nhà văn Bùi Hiển là một phẩm nổi tiếng của ông kể về đời sống những con người ở làng chài.
Câu chuyện được khơi gợi rất tự nhiên bằng cuộc trò chuyện của một chàng trai trẻ với lão Nhiệm Bình. Thời còn trẻ ông lão là dân chài nhưng nay lớn tuổi nên không còn ra khơi nữa. Chàng trai vòi vĩnh ông kể về những câu chuyện ngoài biển. Thông qua lời kể của ông lão, tác giả dẫn dắt người đọc đến với cuộc sống gian nan của nghề chài lưới, nơi người dân phải đối mặt với hiểm họa từ thiên nhiên.
Trong câu chuyện của ông luôn có nhân vật đặc biệt là người cõi âm, chính là hồn ma những dân chài đã ra đi trong biển. Nhưng những con người cõi âm này chẳng khác gì đương còn sống. Họ xuất hiện “chỉ để tìm lại chút hơi ấm cuộc đời, vì cảm thấy lòng biển quá mênh mông, lạnh lẽo”. Họ đồng hành cùng dân chài trong mỗi lần ra khơi, họ nghịch ngợm, biết trêu đùa “đồng nghiệp”. Sự có mặt của họ làm dân chài vơi bớt nỗi buồn chán trong những ngày lênh đênh trên biển. Không những thế có lần trong cơn giông bão, ông Bình còn gặp cả đội thuyền ma. Chiếc thuyền ma tự xưng là thuyền ông Xin Kính, đã làm hoa tiêu dẫn đường đưa họ bình yên vượt qua cơn bão, đồng thời còn khiến họ cứu được anh Hoe Chước – là dân chài bị mất tích. Thuyền ông Xin Kính đã bị sóng đánh giạt vỡ trong một cơn bão lớn, cả thuyền không còn ai sống sót, chỉ riêng có anh may mắn thoát được.
Không rõ những chuyện gặp người âm của ông Bình không rõ là thật không, nhưng với cách xây dựng tình tiết sống động, chi tiết cùng với cảm xúc ẩn lấp trong đó khiến chàng thanh niên “có thể nào không tin” và cả người đọc cũng tin là thật. Bởi biển khơi là một vật thể bí ẩn chứa nhiều sự huyền bí mà chưa ai có thể khám phá. Đồng thời trong câu chuyện của ông Bình toát lên vẻ đẹp của tình nghĩa. Đó là tình nghĩa bằng hữu cùng vào sinh ra tử. Ở đó biển cả là chiến trường và thiên nhiên là đối thủ đang chực chờ lấy đi sinh mạng của họ. Tình nghĩa ấy giúp người dân chài có được những phút giây thư giãn trong những giờ đi biển căng thẳng. Tình nghĩa ấy cũng cứu sống họ theo một cách thật đáng trân quý: những người dân chài bị bão tố cướp tính mạng đã cố gắng cứu đồng loại của mình thoát khỏi những cơn bão tố sau này.
Thiên nhiên trong truyện hiện lên với những dáng vẻ khác nhau. Có khi đẹp trữ tình “bình minh giát ánh vàng trên những dải mây bông thoáng nhẹ” nhưng cũng đầy âm hiểm “sóng vùng lên, cuốn, réo, đuổi dồn nhau, va vào nhau tóe bọt, ngụp xuống, trồi lên, đã thấy một sức mạnh hỗn độn và bất ngờ”. Hiểm họa tự nhiên có thể đánh quật con người bất cử khi nào, kể cả cướp đi sự sống. Nhưng phải đối mặt với bão tố thì lòng dũng cảm, ý chí quật cường và tình đoàn kết của con người mới được thể hiện rõ nét nhất. Ngoài khơi xa thiếu thốn trăm về, người dân chài chỉ có thể tin tưởng cùng trao tính mạng cho nhau. Họ hợp sức chống lại thiên nhiên hung tàn để cùng nhau được bình yên trở về với gia đình.
Tác giả đã miêu tả công việc chài lưới với những động tác thả mồi, kéo lưới, đàn cá mắc lưới… rất sống động; cũng như cách sử dụng và giải thích những thuật ngữ riêng của nghề chài như cái bóng, trứng nước, sự kiêng kị… đem lại cảm giác chân thực. Qua đó, người đọc có thể thấy được một ngày làm việc trên biển của người dân từ khi bình minh cho đến tận lúc “mặt trời đứng bóng, biển biếc ngả sang mầu lục”, từ những giờ phút thảnh thơi bên bữa cơm đơn sơ cho đến khi chống chọi với nguy hiểm.
Truyện ngắn “Chiều sương” là vẻ đẹp của người dân chài trong cuộc sống và lao động. Thông qua câu chuyện, người đọc hiểu được sự khắc nghiệt của nghề chài lưới. Mỗi chuyến đi biển là một lần xác định phải đối mặt với nguy cơ không có ngày trở về. Đó không đơn thuần là mưu sinh là còn là trận chiến giữa con người và hiểm họa thiên nhiên. Bất kỳ công việc nào cũng đòi hỏi sự nỗ lực, bền bỉ do đó nghề nghiệp nào cũng đáng trân quý.

Phân tích bài thơ Chiều sương (mẫu 5)

Bùi Hiển là nhà văn chủ yếu viết về tác phẩm truyện ngắn, ông cũng là nhà văn có những sáng tác truyện ngắn nổi bật với bút pháp chân thực và cái nhìn đầy tinh tế về hiện thực cuộc sống con người. “Chiều sương” in trong tập truyện ngắn Nằm vạ sáng tác vào năm 1941

Truyện ngắn “Chiều sương” khắc họa công việc đi biển trên con thuyền ra khơi, nhân vật trữ tình được nghe ông lão kể về câu chuyện đi biển của người dân trải qua nhiều những khó khăn thử thách, thăng trầm của cuộc sống miền biển, con người dũng cảm và kiên cường. Tuy vậy, tác giả cũng muốn nói con người có đủ ý chí, kiên cường, vượt qua những khó khăn, vượt qua những ngày tháng khó khăn. Và câu chuyện những con sóng đánh khiến cho người đọc nhiều suy nghĩ.

Tác phẩm mở đầu bằng việc chàng trai gặp lão Nhiệm Bình, một người làng chài, và nghe ông kể những câu chuyện li kì mà ông từng trải qua trong các lần đi biển. Truyện ngắn này tái hiện hình ảnh cuộc sống của những người làng chài với những đức tính tốt đẹp, đồng thời cũng tạo nên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp. Từ những câu chuyện của lão chài, ta nhận thấy rằng những sự việc kỳ quái như gặp ma, thấy thuyền ma là những câu chuyện thường ngày mà những người chài đã từng trải qua. Dù đó là những câu chuyện huyễn tưởng hay đã từng là sự thật, tác giả thể hiện rằng cõi chết và cõi sống vẫn cùng tồn tại mà không phân biệt rạch ròi.

Bên cạnh đó, cảnh vật ở làng chài vào chiều xuân được tác giả miêu tả đặc sắc và bình yên. Buổi chiều yên ả với tiếng người hòa lẫn trong sương, hình ảnh bóng thuyền chài chuẩn bị ra khơi tạo nên một khung cảnh bình yên, đối lập với khung cảnh khi ra khơi của những người thuyền chài. Tác giả cũng chú trọng miêu tả cuộc sống lao động của người chài với những thử thách và nguy hiểm mà họ phải đối mặt. Mưa dội, sống nhồi, gió táp là những khó khăn trong công việc mưu sinh của họ. Tuy nhiên, những người chài vẫn dũng cảm, kiên trì và gan dạ vượt qua mọi thử thách, đương đầu với thiên nhiên khắc nghiệt. Họ mang trong mình tinh thần thép và sẵn sàng đối mặt với mọi khó khăn. Sự xuất hiện chiếc thuyền ma trong truyện cũng tạo thêm yếu tố đặc biệt cho câu chuyện. Chiếc thuyền này phản ánh những tai ương và những nhọc nhằn mà người dân chài phải trải qua. Tác giả tinh tế trong cách miêu tả, tạo nên không khí gần gũi và ấm áp hơn là lạnh lẽo hay sợ hãi.

Tác phẩm không chỉ miêu tả cảnh vật thiên nhiên mà còn tập trung vào những đức tính tốt đẹp của con người trong cuộc sống lao động. Qua câu chuyện, người đọc cảm nhận được sự vất vả, khó khăn, và sự gan dạ, kiên trì của người chài trong việc đương đầu với thiên nhiên khắc nghiệt. Tác giả Bùi Hiển đã thành công trong việc tái hiện hình ảnh những người lao động tần tảo, chịu khó, và mang trong mình nét đẹp truyền thống của người lao động Việt Nam.Cốt truyện của tác phẩm đơn giản, nhưng tác giả đã thành công trong việc xây dựng tâm lí nhân vật, đưa ra những chi tiết tinh tế và hóm hỉnh để tái hiện cuộc sống và tư duy của người dân làng chài. Sự kết hợp giữa thực và ảo trong câu chuyện cũng là một yếu tố nghệ thuật độc đáo, tạo ra một không khí gần gũi và ấm áp mà không gây cảm giác lạnh lẽo hay sợ hãi.

Từ những chi tiết và yếu tố trên, tác phẩm “Chiều sương”của Bùi Hiển đem lại cho người đọc một cảm nhận về cuộc sống lao động của người dân làng chài. Đó là cuộc sống với tất cả những khó khăn, nguy hiểm nhưng cũng mang trong mình sự dũng cảm, kiên trì và yêu đời. Bằng cách kết hợp giữa thực và ảo, tác giả tạo nên một câu chuyện gần gũi, độc đáo và sâu sắc về con người và thiên nhiên.