TOP 10 mẫu Phân tích bài thơ Nhớ của Nguyễn Đình Thi (2025) SIÊU HAY
Phân tích bài thơ Nhớ của Nguyễn Đình Thi gồm dàn ý và những bài văn mẫu hay nhất, chọn lọc giúp học sinh viết bài tập làm văn hay hơn.
Phân tích bài thơ Nhớ của Nguyễn Đình Thi
Đề bài: Phân tích bài thơ Nhớ của Nguyễn Đình Thi
Phân tích bài thơ Nhớ (mẫu 1)
Bài thơ “Nhớ” của Nguyễn Đình Thi được tác giả sáng tác trong kháng chiến chống Pháp, là một trong những bài thơ tình hay nhất thời chống Pháp và cũng là một trong những bài thơ tình hay nhất trong kho tàng hàng vạn bài thơ Việt Nam hiện đại. Nói đến Nguyễn Đình Thi nói với tư cách nhà thơ, không thể không nói đến “Nhớ”.
Nhà thơ diễn tả nỗi nhớ – một tâm trạng mà bất cứ người nào đang yêu cũng gặp phải. Yêu, nhớ và thương là những thuộc tính cố hữu của tình yêu. Nhưng Nguyễn Đình Thi đã không miêu tả tâm trạng của người đang đơn độc tương tư mà biểu hiện nỗi nhớ của một người chiến sĩ đang làm nhiệm vụ. Ở những khoảnh khắc yên tĩnh “giữa đèo mây” hoặc đang hành quân rồi dừng chân “dưới hàng cây”, hình ảnh người thương của chàng chiến sĩ ùa về choáng ngợp tâm hồn.
Nhớ tức là buồn, bởi khi ấy người ta phải sống trong xa cách, thiếu vắng người bạn đời. Nhưng người sống thiếu lý tưởng chỉ biết hôm nay mà không ý thức được ngày mai, có khi yêu bản thân mình hơn “đối tác”, chỉ biết tận hưởng tình yêu mà không biết vun đắp, nuôi dưỡng sẽ chỉ khắc khoải trong nỗi cô đơn. Còn trong bài thơ, người chiến sĩ trong tâm trạng nhớ lại thấy ngôi sao đang lấp lánh kia như đồng cảm với mình để “soi sáng đường” cho mình, ngọn lửa hồng đêm lạnh kia cũng sẻ chia cùng mình để “sưởi ấm lòng” mình. Chàng thấy mình như ngôi sao, như ngọn lửa.
Càng nhớ, ngôi sao càng lấp lánh, ngọn lửa càng hồng giữa đêm lạnh. Và lấp lánh để “soi sáng đường”, “hồng đêm lạnh” để “sưởi ấm”. Nhớ, buồn mà vô cùng lạc quan, tràn ngập niềm tin chứ không ủy mị, than vãn, như những kẻ đang tương tư nhau vẫn chưa được biểu hiện trong thơ lãng mạn trước đó. Nhưng niềm lạc quan của chàng chiến sĩ ở đây đâu phải là tếu theo kiểu “thây rơi như cánh hoa đào” mà có cơ sở, bởi: “Anh yêu em như anh yêu đất nước”. Tình yêu ấy càng sâu sắc khi anh thấy người mình yêu – ở đây được ví như đất nước – “vất vả đau thương”, nhưng “tươi thắm vô ngần”.
Nỗi nhớ được diễn tả trong bài thơ là nỗi nhớ của một tình yêu cao đẹp – tình yêu của những người có lý tưởng, biết đặt mình vào bối cảnh chung của xã hội, biết gắn tình cảm riêng tư vào tình cảm chung của cộng đồng. Nhưng không vì thế mà bài thơ mất đi vẻ mềm mại tự nhiên. Đọc bài thơ này, không ai nghĩ nhà thơ tư duy chính trị mà chỉ thấy ông giãi bày tâm trạng rất thật, rất sinh động của một người đang yêu – một tình yêu cháy bỏng, tha thiết.
Ai sống và yêu những năm tháng nước sôi lửa bỏng ấy mà có lương tri, ý thức, có lòng tự trọng, hẳn không thể tách khỏi cộng đồng. Mà đã không tách rời thì hiển nhiên phải cùng “chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời”. Rất dễ hiểu bởi khi ấy tuổi trẻ mà không cầm súng chiến đấu thì giặc ngoại xâm sẽ cướp hết đất, trời, còn đâu chỗ để mà tồn tại, mà yêu. Và chỉ có biết cùng chiến đấu, tuổi trẻ khi ấy mới có thể “kiêu hãnh làm người” để mà yêu nhau.
Cũng thật thú vị, Nguyễn Đình Thi là người duy nhất đã đưa vào bài thơ tình của mình một tâm trạng phổ biến của bất cứ ai đang thực sự yêu như lời nói nôm na hằng ngày mà trở nên rất thơ, trong một bài thơ có vẻ như lý trí, khiến nó trở thành dung dị và gần gũi với mọi người:
“Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm, mỗi miếng anh ăn”
“Nhớ” xứng đáng là một dấu son trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Đình Thi cũng như trong kho tàng thơ ca cách mạng của chúng ta.
Phân tích bài thơ Nhớ (mẫu 2)
Bài thơ Nhớ của Nguyễn Đình Thi đã không miêu tả, nhấm nháp tâm trạng của người đang đơn độc tương tư mà biểu hiện nỗi nhớ của một người chiến sĩ đang làm nhiệm vụ. Từ tình yêu đôi lứa, tác giả đã nâng lên thành tình yêu tổ quốc. Thông qua bài thơ, tác giả đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước, cách mạng của mình một cách mãnh liệt. Nhà thơ diễn tả nỗi nhớ – một tâm trạng mà bất cứ người nào đang yêu cũng gặp phải. Yêu, nhớ và thương là những thuộc tính cố hữu của tình yêu. Nhưng Nguyễn Đình Thi đã không miêu tả tâm trạng của người đang đơn độc tương tư mà biểu hiện nỗi nhớ của một người chiến sĩ đang làm nhiệm vụ. Ở những khoảnh khắc yên tĩnh “giữa đèo mây” hoặc đang hành quân rồi dừng chân “dưới hàng cây”, hình ảnh người thương của chàng chiến sĩ ùa về choáng ngợp tâm hồn. Nhớ tức là buồn, bởi khi ấy người ta phải sống trong xa cách, thiếu vắng người bạn đời. Nhưng người sống thiếu lý tưởng chỉ biết hôm nay mà không ý thức được ngày mai, có khi yêu bản thân mình hơn “đối tác”, chỉ biết tận hưởng tình yêu mà không biết vun đắp, nuôi dưỡng sẽ chỉ khắc khoải trong nỗi cô đơn. Còn trong bài thơ, người chiến sĩ trong tâm trạng nhớ lại thấy ngôi sao đang lấp lánh kia như đồng cảm với mình để “soi sáng đường” cho mình, ngọn lửa hồng đêm lạnh kia cũng sẻ chia cùng mình để “sưởi ấm lòng” mình. Chàng thấy mình như ngôi sao, như ngọn lửa. Càng nhớ, ngôi sao càng lấp lánh, ngọn lửa càng hồng giữa đêm lạnh. Và lấp lánh để “soi sáng đường”, “hồng đêm lạnh” để “sưởi ấm”. Nhớ, buồn mà vô cùng lạc quan, tràn ngập niềm tin chứ không ủy mị, than vãn, như những kẻ đang tương tư nhau vẫn chưa được biểu hiện trong thơ lãng mạn trước đó. Nhưng niềm lạc quan của chàng chiến sĩ ở đây đâu phải là tếu theo kiểu “thây rơi như cánh hoa đào” mà có cơ sở, bởi: “Anh yêu em như anh yêu đất nước”. Tình yêu ấy càng sâu sắc khi anh thấy người mình yêu – ở đây được ví như đất nước – “vất vả đau thương”, nhưng “tươi thắm vô ngần”. Nỗi nhớ được diễn tả trong bài thơ là nỗi nhớ của một tình yêu cao đẹp – tình yêu của những người có lý tưởng, biết đặt mình vào bối cảnh chung của xã hội, biết gắn tình cảm riêng tư vào tình cảm chung của cộng đồng. Nhưng không vì thế mà bài thơ mất đi vẻ mềm mại tự nhiên. Đọc bài thơ này, không ai nghĩ nhà thơ tư duy chính trị mà chỉ thấy ông giãi bày tâm trạng rất thật, rất sinh động của một người đang yêu – một tình yêu cháy bỏng, tha thiết.
Phân tích bài thơ Nhớ (mẫu 3)
Bài thơ “Nhớ” của Nguyễn Đình Thi được tác giả sáng tác trong kháng chiến chống Pháp. Có văn bản đề thêm: “Tặng M”. Không biết có phải tặng riêng Mađơlen Rípphô không? Bởi giữa ông và nữ sĩ này từng có kỷ niệm rất đẹp mà bè bạn văn nghệ cùng lứa đều đã hiểu và rất đỗi trân trọng.
Chi tiết riêng tư ấy không quan trọng. Chỉ biết đây là một trong những bài thơ tình hay nhất trong thời chống Pháp và cũng là một trong những bài thơ tình hay nhất trong kho tàng hàng vạn bài thơ Việt Nam hiện đại. Nói đến Nguyễn Đình Thi nói với tư cách nhà thơ, không thể không nói đến “Nhớ”.
Có thể bạn trẻ hôm nay (ra đời sau ngày đất nước được thống nhất 1975) không biết và không thấy được cái hay của bài thơ “Nhớ”. Điều đó dễ hiểu. Nhưng lớp tuổi trên 60, nhất là những ai đã từng cầm súng trong hàng quân bộ đội cụ Hồ, lại đã tham gia chiến đấu chống Pháp thì không thể không biết, không yêu thích bài thơ này.
Nhà thơ diễn tả nỗi nhớ – một tâm trạng mà bất cứ người nào đang yêu cũng gặp phải. Yêu, nhớ và thương là những thuộc tính cố hữu của tình yêu. Nhưng Nguyễn Đình Thi đã không miêu tả, nhấm nháp tâm trạng của người đang đơn độc tương tư mà biểu hiện nỗi nhớ của một người chiến sĩ đang làm nhiệm vụ. Ở những khoảnh khắc yên tĩnh “giữa đèo mây” hoặc đang hành quân rồi dừng chân “dưới hàng cây”, hình ảnh người thương của chàng chiến sĩ ùa về choán ngợp tâm hồn.
Nhớ tức là buồn, bởi khi ấy người ta phải sống trong xa cách, thiếu vắng người bạn đời. Nhưng người sống thiếu lý tưởng chỉ biết hôm nay mà không ý thức được ngày mai, có khi yêu bản thân mình hơn “đối tác”, chỉ biết tận hưởng tình yêu mà không biết vun đắp, nuôi dưỡng sẽ chỉ khắc khoải trong nỗi cô đơn. Còn trong bài thơ, người chiến sĩ trong tâm trạng nhớ lại thấy ngôi sao đang lấp lánh kia như đồng cảm với mình để “soi sáng đường” cho mình, ngọn lửa hồng đêm lạnh kia cũng sẻ chia cùng mình để “sưởi ấm lòng” mình. Chàng thấy mình như ngôi sao, như ngọn lửa.
Càng nhớ, ngôi sao càng lấp lánh, ngọn lửa càng hồng giữa đêm lạnh. Và lấp lánh để “soi sáng đường”, “hồng đêm lạnh” để “sưởi ấm”. Nhớ, buồn mà vô cùng lạc quan, tràn ngập niềm tin chứ không ủy mị, than vãn, như những kẻ đang tương tư nhau vẫn chưa được biểu hiện trong thơ lãng mạn trước đó. Nhưng niềm lạc quan của chàng chiến sĩ ở đây đâu phải là tếu theo kiểu “thây rơi như cánh hoa đào” mà có cơ sở, bởi: “Anh yêu em như anh yêu đất nước”. Tình yêu ấy càng sâu sắc khi anh thấy người mình yêu – ở đây được ví như đất nước – “vất vả đau thương”, nhưng “tươi thắm vô ngần”.
Nỗi nhớ được diễn tả trong bài thơ là nỗi nhớ của một tình yêu cao đẹp – tình yêu của những người có lý tưởng, biết đặt mình vào bối cảnh chung của xã hội, biết gắn tình cảm riêng tư vào tình cảm chung của cộng đồng. Nhưng không vì thế mà bài thơ mất đi vẻ mềm mại tự nhiên. Đọc bài thơ này, không ai nghĩ nhà thơ tư duy chính trị mà chỉ thấy ông giãi bày tâm trạng rất thật, rất sinh động của một người đang yêu – một tình yêu cháy bỏng, tha thiết.
Ai sống và yêu những năm tháng nước sôi lửa bỏng ấy mà có lương tri, ý thức, có lòng tự trọng, hẳn không thể tách khỏi cộng đồng. Mà đã không tách rời thì hiển nhiên phải cùng “chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời”. Rất dễ hiểu bởi khi ấy tuổi trẻ mà không cầm súng chiến đấu thì giặc ngoại xâm sẽ cướp hết đất, trời, còn đâu chỗ để mà tồn tại, mà yêu. Và chỉ có biết cùng chiến đấu, tuổi trẻ khi ấy mới có thể “kiêu hãnh làm người” để mà yêu nhau.
Cũng thật thú vị, Nguyễn Đình Thi là người duy nhất đã đưa vào bài thơ tình của mình một tâm trạng phổ biến của bất cứ ai đang thực sự yêu như lời nói nôm na hằng ngày mà trở nên rất thơ, trong một bài thơ có vẻ như lý trí, khiến nó trở thành dung dị và gần gũi với mọi người:
“Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm, mỗi miếng anh ăn”
“Nhớ” xứng đáng là một dấu son trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Đình Thi cũng như trong kho tàng thơ ca cách mạng của chúng ta
Phân tích bài thơ Nhớ (mẫu 4)
Nguyễn Đình Thi là nhà thơ nổi tiếng của nền thơ ca hiện đại Việt Nam. Các tác phẩm của ông thể hiện sự tự do, phóng khoáng mà hàm súc và sâu lắng, suy tư. Từng câu thơ, câu văn của ông đều hướng ngòi bút về cuộc chiến tranh anh dũng của nhân dân, về tình yêu đất nước, tình yêu đôi lứa hòa chung vào tình yêu to lớn của quê hương. Bài thơ “Nhớ” được sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Pháp, là một trong những tác phẩm hay nhất của ông viết về tình yêu và nỗi nhớ của người chiến sĩ nơi sa trường gửi gắm về hậu phương. Tình yêu ấy thiêng liêng, cao cả, được nhân lên với tình yêu đất nước, tạo nên một bức tranh tình yêu vừa thấm đượm hình ảnh lứa đôi, vừa trang nghiêm trong hình hài Tổ quốc.
Những anh bộ đội cụ Hồ cống hiến tuổi xuân của mình trong cuộc chiến tranh Vệ quốc. Họ mang theo hy vọng của dân tộc, kì vọng của gia đình, khát vọng của bản thân và những tình yêu lứa đôi ngọt ngào tuổi xuân thì. Bị ngăn cách bởi chiến tranh, họ mang nỗi nhớ – một tâm trạng mà bất cứ người đang yêu nào cũng có để mà nhung nhớ, để làm động lực cho bản thân:
Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh
Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây
Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh
Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây
Tình yêu và nỗi nhớ ấy không thể hiện khi người chiến sĩ đơn độc, mà tình yêu ấy lại được bộc phát khi người chiến sĩ đang làm nhiệm vụ. Ở những vị trí khó khăn, nhọc nhằn, tình cảm ấy lại như động lực thôi thúc nâng bước các anh hoàn thành nhiệm vụ của mình. Nơi giữa đèo mây chông chênh giá lạnh, hay dưới ngàn cây oai phong hùng vĩ, tình yêu và nỗi nhớ như một ánh lửa, soi sáng, sưởi ấm và dẫn đường họ để tiến bước lên phía trước. Nỗi nhớ trong thơ, trong ca dao thường đi kèm với nỗi buồn da diết vì phải xa rời bạn đời của mình:
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai
Nhưng nỗi nhớ trong thơ Nguyễn Đình Thi lại đi cùng với lí tưởng và sự sẵn sàng hy sinh. Yêu cho trọn kiếp, yêu đến khi nào có thể, yêu hôm nay nhưng không chắc ngày mai còn sống để nhớ nhung về người bạn đời của mình. Họ mang trong mình những tinh thần cảm tử, sẵn sàng ngã xuống bất cứ lúc nào để bảo vệ từng tấc đất quê nhà. Tình yêu ấy luôn đồng hành, sẻ chia, đồng cảm với người chiến sĩ, vừa “soi sáng đường”, vừa “sưởi ấm” tâm hồn người. Càng nhớ, càng thương, càng yêu thì ngôi sao ấy càng lấp lánh, ngọn lửa ấy lại càng bập bùng. Nỗi buồn mà chiến sĩ mang bên mình không ủy mị mà tràn đầy niềm vui, sự lạc quan. Đây là nét khai thác mới trong thơ của Nguyễn Đình Thi, chưa từng có trong thơ Việt Nam trước đó. Nhưng, sự lạc quan ấy lại bắt nguồn từ một thứ tình yêu bất diệt, trường tồn và cao đẹp hơn bất cứ thứ gì:
Anh yêu em như anh yêu đất nước
Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần
Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn
Nỗi nhớ của người chiến sĩ Cộng sản ban đầu là tình yêu lứa đôi thuần túy, nhưng sau đó được nhân lên thành tình yêu Tổ quốc – thứ tình cảm đáng trân quý, đáng trân trọng và hết mực cao đẹp. Họ biết đặt mình vào bối cảnh hiện tại của đất nước, xã hội, biết gắn tình cảm riêng vào tình cảm chung của cả dân tộc. Nhưng không vì vậy mà bài thơ mất đi sự tự nhiên và cảm xúc dạt dào vốn có. Đọc bài thơ này, chúng ta không hề thấy nặng nề bởi trách nhiệm chính trị, tình hình xã hội rối ren, mà chỉ thấy tâm hồn cháy bỏng của một người chiến sĩ đang yêu. Ngọn lửa tình yêu luôn rực cháy, thể hiện xuyên suốt hành trình người lính đã trải qua. Tình cảm ấy vừa là động lực, vừa là kim chỉ nam giúp họ vượt qua những ngày tháng khó khăn, gian khổ thời kì cứu nước:
Ngôi sao trong đêm không bao giờ tắt
Chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời
Ngọn lửa trong rừng bập bùng đỏ rực
Chúng ta yêu nhau kiêu hãnh làm người.
Bất kì ai sống, cống hiến và yêu trong những năm tháng mưa bom bão đạn ấy mà có lương tri, có ý thức và lòng tự tôn dân tộc thì không thể tách khỏi cộng đồng. Họ đau đáu nỗi đau của dân tộc, của sự khao khát tự do và hòa bình, vì vậy sẽ “yêu nhau chiến đấu suốt đời”. Tuổi trẻ ấy nếu không cầm súng bảo vệ Tổ quốc, thì giặc ngoại xâm sẽ cướp đi tuổi trẻ của họ, tình yêu của họ, đất nước của họ . Đến khi ấy, họ sẽ mất tất cả – mất động lực sống, cống hiến. Vì vậy, chỉ có cùng chiến đấu thì mới có thể “yêu nhau kiêu hãnh làm người”. Tình yêu đôi lứa và tình yêu đất nước cũng được thể hiện trong nhiều tác phẩm văn học Việt, đề cao sự gắn kết không rời giữa cá nhân nói riêng và đất nước nói chung:
“Trái tim anh chia ba phần tươi đỏ
Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều
Phần cho thơ và phần để em yêu”
Tình yêu đôi lứa cùng với tình yêu Tổ quốc trở thành điểm tựa, thành đề tài đi vào thơ ca giai đoạn này như một lựa chọn tất yếu. Hòa cái tôi riêng vào cái ta chung của đất nước.
Những triết lý tình yêu của Nguyễn Đình Thi trong thơ giai đoạn này như đốm lửa nhỏ, gộp chung vào ngọn lửa lớn của dân tộc. Tình yêu lứa đôi được thổi hồn từ tình yêu đất nước, triết lý ấy luôn đúng trong bất cứ thời kì nào, kể cả trong thời bình. Vì vậy, dễ hiểu vì sao những tác phẩm của Nguyễn Đình Thi có giá trị lâu bền cho tới tận hôm nay. “Nhớ” của ông đã thể hiện một tâm trạng phổ biến của bất cứ đôi nam nữ nào đang chìm đắm trong tình yêu đôi lứa. Nhưng tình cảm ấy lại được chắp cánh một cách trang trọng, trân quý bởi gắn liền với nó là tình yêu đất nước cao đẹp, đưa thứ tình cảm cá nhân gắn chung với tình cảm lớn của đất nước. Cảm xúc thực ngôn ngữ gần gũi, hình ảnh đẹp và lời thơ trong sáng đã thể hiện được lý tưởng sống cao đẹp và tạo nên sức sống trường tồn của bài thơ.
Phân tích bài thơ Nhớ (mẫu 5)
Chủ đề về tình yêu lứa đôi thời chiến chiếm một số lượng không nhỏ trong kho tàng thơ ca Việt Nam hiện đại. Những bài như Quê hương của Giang Nam, Màu tím hoa sim của Hữu Loan, Núi Đôi của Vũ Cao,... không xa lạ gì với những người yêu thơ. Nhưng tôi còn muốn kể tới một bài thơ gây xao xuyến không kém. Đó là Nhớ của Nguyễn Đình Thi.
"Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh
Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây
Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh
Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây"
Ngay từ tiêu đề, ta đã thấy thứ tình cảm chiếm chủ đạo trong cả bài thơ: nỗi nhớ. Nhớ ai? Nhớ người cha nén nỗi mong con vào tận đáy lòng? Nhớ người mẹ thổn thức chờ con sớm hôm? Nhớ người em thơ dại trông anh mau về? Hay là nhớ cả người yêu ánh mắt ngàn điều chưa nói? Chiến sĩ không nói cụ thể, chiến sĩ cũng không nói thẳng là mình nhớ, mà mượn ngôi sao sáng, mượn ngọn lửa hồng để bộc bạch. Nỗi nhớ đó anh mang trong lòng, hoá thành ánh sáng soi bước anh đi, khiến đêm dài hành quân thêm rạng rỡ, khiến con đường anh chọn thêm rõ lối: con đường chiến đấu, con đường cách mạng. Nỗi nhớ còn hoá thành ngọn lửa sưởi ấm lòng anh, xua tan đi giá lạnh đất trời, cũng xoa dịu nỗi đau nơi chiến trường ác liệt.
"Anh yêu em như anh yêu đất nước
Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần
Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn"
Một tay anh nghiêm chào Tổ quốc, một tay anh nắm tay em. Ở đây, tình yêu lứa đôi hoà quyện với tình yêu đất nước. Song, khi người ta so sánh A với B, tức là B đã có trước A, và cả hai phải tương đương nhau ở điểm nào đó. Người chiến sĩ của chúng ta đã yêu Tổ quốc trước khi biết những rung động đầu đời. Anh yêu non sông gấm vóc, yêu nhân dân cần cù. Mảnh đất bé nhỏ này đã gồng mình suốt bao nhiêu năm chiến tranh loạn lạc. Nhưng những vất vả đau thương ấy chỉ càng tô thắm thêm phẩm chất anh hùng của con người Việt Nam. Và em, người con gái anh yêu, cũng sục sôi dòng máu hào kiệt. Mỗi thế hệ con người đều gắn bó với những giai đoạn lịch sử khác nhau của đất nước, phản ánh những đặc tính của xã hội thời đại đó. Vận mệnh con người không thể tách rời vận mệnh quốc gia.
"Ngôi sao trong đêm không bao giờ tắt
Chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời
Ngọn lửa trong rừng bập bùng đỏ rực
Chúng ta yêu nhau kiêu hãnh làm người"
Ngôi sao không bao giờ tắt trên trời là sao Bắc Đẩu. Ngôi sao không bao giờ tắt trong anh là ngôi sao Tổ quốc, ngôi sao cách mạng. Ngọn lửa không bao giờ tắt trong anh là ngọn lửa yêu nước, ngọn lửa chiến đấu. Tình yêu đôi lứa đã thăng hoa thành một điều thiêng liêng và cao cả hơn bao giờ hết. Tình yêu cá nhân đã trở thành tình yêu chung. Những nhỏ mọn, vụn vặt của tình yêu đã không còn nữa. Vì yêu nhau nên ta chiến đấu suốt đời, giành độc lập tự do, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Vì yêu nhau nên ta kiêu hãnh làm người, xây dựng Tổ quốc và cống hiến cho cuộc đời. Những tình yêu như thế, như những ngôi sao, cùng nhau điểm nên dải Ngân Hà huyền diệu giữa vũ trụ bao la; như những ngọn lửa, cùng nhau gộp thành Mặt Trời rực rỡ - chiếu sáng mọi sinh linh trên đời.
Phân tích 2 khổ đầu bài thơ Nhớ
Nguyễn Đình Thi là một nhà thơ nổi tiếng trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Ông có rất nhiều tác phẩm tiêu biểu và bài thơ “Nhớ” là một trong các bài thơ nổi bật nhất. Bài thơ được sáng tác trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, biểu hiện hồn thơ hàm súc và giản dị, gợi hình và gợi cảm, bài thơ không chỉ miêu tả tình yêu đôi lứa mà còn nhân lên thành tình yêu Tổ quốc qua nỗi nhớ triền miên của người chiến sĩ đang kháng chiến chống thực dân Pháp. Thông qua bài thơ, tác giả biểu hiện tình yêu đất nước, cách mạng của mình. Hai đoạn thơ đầu đã thể hiện rõ các cảm xúc của chủ thể trữ tình.
Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh
Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây
Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh
Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây.
Anh yêu em như anh yêu đất nước
Vất vả đau thương sớm tối vô ngần
Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn.
Hai câu thơ đầu hiện lên với hình ảnh nhân hóa “ngôi sao nhớ…” đã thể hiện được nỗi niềm khắc khoải của người chiến sĩ. Hình ảnh ngôi sao là hình ảnh anh bộ đội ngày đêm nhớ mong quê hương và cũng vì nỗi nhớ kìm nén mà trở nên “lấp lánh” “soi sáng” giữa rừng núi hiểm nguy.
“Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh
Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây.”
Hình ảnh “đường chiến sĩ” được chiếu sáng bởi ngôi sao như muốn nói mỗi người lính đều là một ngôi sao hy vọng của Tổ quốc, họ đang ngày đêm dùng những ánh sáng nhỏ bé của mình thắp lên hình hài tổ quốc, những người “Giản dị và bình tâm/ Không ai nhớ mặt đặt tên/ Nhưng họ đã làm ra Đất nước” (Đất nước, Nguyễn Khoa Điềm).
“Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh
Sưởi ấm lòng chiến sĩ giữa đèo mây.”
“Ngọn lửa nhớ” được nhân hóa tượng trưng cho sự nhiệt huyết của tuổi trẻ. Đó là “Những tuổi đôi mươi làm sao không tiếc/ Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc” (Thanh Thảo), những người thanh niên trẻ tuổi phải ra chiến trường vì người thân, người yêu, quê hương, họ chiến đấu vì tình yêu của mình nhưng cũng ra đi vì tình yêu ấy. Nhưng những tình yêu nhỏ bé ấy, nó đã phát triển trở nên to lớn là tình yêu Tổ quốc, trở thành động lực “sưởi ấm” và sức mạnh của người chiến sĩ. Bằng những ngôn từ giản dị, hình ảnh thơ mộc mạc, gần gũi, Nguyễn Đình Thi đã thể hiện được tình yêu nước qua những câu thơ vô cùng xúc tích.
“Anh yêu em như anh yêu đất nước
Vất vả đau thương sớm tối vô ngần”
Nỗi nhớ da diết, không thể tả bằng lời bắt nguồn từ những tình yêu đơn thuần nhất. Tác giả đặt hình tượng tình yêu lứa đôi ngay bên cạnh tình yêu Tổ quốc, thì ra những điều to lớn, vĩ đại nhất, đều xuất phát từ những điều nhỏ bé, đơn sơ nhất. Bởi vậy dù đầy “vất vả”, “đau thương” trải dài dai dẳng, không chấm dứt, dù “sớm tối vô ngần” cũng không làm tan biến tình yêu mãnh liệt ấy vì nó đã hóa thành tình yêu nước cháy bỏng không thể dập tắt. Bởi vậy, độc giả cũng thấy được tâm tình của nhà thơ qua những câu thơ ngắn gọn mà chất phát.
“Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước
Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn.”
Đến đây, nỗi nhớ không còn le lói trong tâm trí anh bộ đội cụ Hồ mà đã thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của anh. Nỗi nhớ hiện diện ở khắp mọi nơi, mọi lúc, mọi không gian, thời gian. Không dừng lại ở đó, nỗi nhớ càng trở nên dai dẳng hơn, mãnh liệt hơn qua từng ngày, từng tháng, từng năm, nó chỉ dừng lại khi hòa bình đến, khi họ được gặp lại người thân của mình. Nguyễn Đình Thi thật tài tình khi dùng điệp từ “mỗi” để nhấn mạnh từng nỗi lòng của tình yêu, bởi có yêu mới nhớ.
Bằng thể thơ tám chữ, bài thơ “Nhớ” của Nguyễn Đình Thi hàm súc và giản dị, đằng sau từng lời thơ đều có khả năng gợi không khí, gợi hình ảnh và tâm trạng. Câu thơ của ông phóng khoáng tự do, không câu nệ vần, thậm chí không vần nhưng vẫn giàu nhạc điệu. Vì vậy, hai khổ thơ trên đã thành công trong việc làm rõ cảm xúc của chủ thể trữ tình cũng như của tác giả thông qua nỗi niềm gửi gắm vào tình yêu đôi lứa, từ đó nảy sinh một tình cảm to lớn hơn - Tình yêu Tổ quốc.
Nguyễn Đình Thi là một nhà thơ vĩ đại trong thời kỳ chống Pháp, giữa những bom đạn chiến tranh, ông vẫn đưa chất thơ giản đơn và chân thật, những áng thơ đầy tình cảm khiến ta không nghĩ bài thơ “Nhớ” được sáng tác vào thời chiến tranh. Vì độc đáo mà thơ ông đã trở thành những dòng thơ bất hủ trường tồn mãi mãi về sau.
Xem thêm các chương trình khác:
- Các dạng bài tập Tiếng Anh thông dụng nhất
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Tiếng Anh có đáp án
- Toàn bộ kiến thức về cụm động từ | Định nghĩa và cách dùng
- 500 đoạn văn Tiếng Anh thông dụng nhất và cách làm
- 1000 câu hỏi ôn tập môn Công nghệ có đáp án
- 1000 câu hỏi ôn tập Giáo dục công dân
- 15000 câu hỏi ôn tập môn Toán có đáp án
- Wiki Toán | Khái niệm, định lí, tính chất, dạng bài, công thức
- Tuyển tập đề thi + chuyên đề ôn thi Toán Kangaroo các cấp độ (có đáp án 2024)
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Vật lí có đáp án
- Tổng hợp Dạng bài - Công thức môn Vật lí
- Phương trình hóa học | Tổng hợp PTHH của các chất hữu cơ, vô cơ chính xác nhất
- Đồng phân & Công thức cấu tạo của các chất hữu cơ
- Nhận biết các chất Hóa học
- Cấu hình electron
- So sánh bán kính nguyên tử và bán kính ion
- 1000 câu hỏi ôn tập môn Hóa có đáp án
- Wiki các chất hóa học | Định nghĩa, tính chất, nhận biết, điều chế, ứng dụng
- Cách đọc danh pháp hóa học (chương trình mới) đầy đủ nhất
- Công thức Lewis của một số chất thường gặp (chương trình mới)
- Công thức electron của một số chất thường gặp (chương trình mới)
- Công thức cấu tạo của một số chất thường gặp (chương trình mới)
- Công thức hợp chất khí với hidro của các nguyên tố (phổ biến) | Cách viết công thức hợp chất khí với hidro
- Công thức hidroxit cao nhất của các nguyên tố (phổ biến) | Cách viết công thức hidroxit cao nhất
- Công thức oxit cao nhất của các nguyên tố (phổ biến) | Cách viết công thức oxit cao nhất
- 2000 câu hỏi ôn tập môn Tin học có đáp án
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Lịch sử có đáp án
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Địa lí có đáp án
- 2000 câu hỏi ôn tập môn Sinh học có đáp án
- Tổng hợp Dạng bài - Công thức môn Sinh học
- Trò chơi Powerpoint | Game Powerpoint
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên mầm non (2024) theo Thông tư 12
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên tiểu học (2024)
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên THCS (2024)
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên THPT (2024)