Biện pháp so sánh là gì? Tác dụng của biện pháp so sánh? Dấu hiệu nhận biết?
Vietjack.me gửi tới bạn đọc bài viết về biện pháp so sánh với đầy đủ khái niệm, ví dụ, cách nhận biết, ... Từ đó giúp các em nắm vững được biện pháp so sánh để áp dụng khi làm bài. Mời các em tham khảo bài viết dưới đây:
Biện pháp so sánh
1. Biện pháp so sánh là gì?
Biện pháp so sánh là biện pháp sử dụng cách thức đối chiếu sự việc hay sự vật này với sự việc hay sự vật khác khác có nét tương đồng đê làm tăng tính gợi hình, cảm xúc hay sự nhấn mạnh cho người đọc.
2. Tác dụng của biện pháp so sánh
Việc sử dụng biện pháp so sánh giúp cho hình ảnh được miêu tả sinh động hơn, giúp người đọc dễ dàng hiểu, tưởng tượng và hình dung rõ nét hơn về hình ảnh đang nói đến.
Ví dụ:
“Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét
Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng
Như xuân đến chim rừng lông trở biếc
Tình yêu làm đất lạ hóa quê hương”
[Tiếng hát con tàu - Chế Lan Viên]
3. Cấu trúc của biện pháp so sánh
Vế 1: Tên hay những từ chỉ sự vật, sự việc được so sánh (Từ ngữ chỉ phương diện so sánh)
Vế 2: Tên hay những từ chỉ sự vật hay sự việc được sử dụng để so sánh với sự vật sự việc được so sánh trong vế 1 (Từ ngữ chỉ ý so sánh – gọi tắt là từ so sánh).
4. Những loại so sánh thường gặp
a) Theo đối tượng so sánh
* Mô hình 1: So sánh Sự vật - Sự vật
- Mô hình này có các dạng sau:
+ A như B
+ A là B
+ A chẳng bằng B
Ví dụ: Tìm sự vật được so sánh với nhau trong các câu thơ, câu văn dưới đây:
“Ơ, cái dấu hỏi
Trông ngộ ngộ ghê,
Như vành tai nhỏ
Hỏi rồi lắng nghe”
* Mô hình 2: So sánh: Sự vật - Con người
- Dạng của mô hình so sánh này là:
+ A như B (A có thể là con người, B sự vật đưa ra làm chuẩn để so sánh)
Ví dụ: Tìm các hình ảnh so sánh trong những câu thơ dưới đây:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”.
-> “Trẻ em” giống như “búp trên cành”. Vì đều là những sự vật non đang phát triển đầy sức sống, chứa chan niềm hy vọng
* Mô hình 3: So sánh: Hoạt động - Hoạt động
- Mô hình này có dạng như sau: A như B (A là từ chỉ hoạt động của đối tượng, sự vật thứ nhất, B là từ chỉ hoạt động của đối tượng, sự vật thứ 2).
Ví dụ: Trong các đoạn trích sau:
“Con trâu đen lông mượt
Cái sừng nó vênh vênh
Nó cao lớn lênh khênh
Chân đi như đập đất”.
-> Hoạt động “đi” so sánh với hoạt động “đập đất” qua từ “như”
* Mô hình 4: So sánh: Âm thanh - Âm thanh
- Mô hình này có dạng sau: A như B (A là âm thanh thứ nhất, B là âm thanh thứ 2)
Ví dụ:
“Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai”.
-> “Tiếng suối” được so sánh với “tiếng đàn cầm” qua từ “như”
* Các dạng khác ít phổ biến:
Ngoài những mô hình so sánh trên giáo viên giúp học sinh làm quen với các kiểu so sánh: Ngang bằng và hơn kém. Chẳng hạn:
- Trong câu: “Cháu khỏe hơn ông nhiều!”
-> Kiểu so sánh hơn kém.
- Trong câu:
“Ông là buổi trời chiều
Cháu là ngày rạng sáng”
-> Kiểu so sánh ngang bằng.
b) Theo từ so sánh
* So sánh bằng
- Tựa, như, là
- Tựa như, giống nhau, như là
- Chẳng khác gì
Ví dụ: Cô giáo giống như người mẹ thứ hai của em
* So sánh hơn kém
- Hơn, kém
- Chằng bằng, chưa bằng, không bằng
Ví dụ:
Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
5. Những lưu ý khi sử dụng biện pháp so sánh
- So sánh thông thường chỉ có giá trị về mặt nhận thức, thông báo và không tạo ra giá trị biểu cảm.
- So sánh tu từ làm cho đối tượng miêu tả trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu sức biểu cảm
6. Sơ đồ tổng kết về biện pháp so sánh
Xem thêm các bài viết liên quan hay, đầy đủ khác:
Xem thêm các chương trình khác:
- Các dạng bài tập Tiếng Anh thông dụng nhất
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Tiếng Anh có đáp án
- Toàn bộ kiến thức về cụm động từ | Định nghĩa và cách dùng
- 500 đoạn văn Tiếng Anh thông dụng nhất và cách làm
- 1000 câu hỏi ôn tập môn Công nghệ có đáp án
- 1000 câu hỏi ôn tập Giáo dục công dân
- 15000 câu hỏi ôn tập môn Toán có đáp án
- Wiki Toán | Khái niệm, định lí, tính chất, dạng bài, công thức
- Tuyển tập đề thi + chuyên đề ôn thi Toán Kangaroo các cấp độ (có đáp án 2024)
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Vật lí có đáp án
- Tổng hợp Dạng bài - Công thức môn Vật lí
- Phương trình hóa học | Tổng hợp PTHH của các chất hữu cơ, vô cơ chính xác nhất
- Đồng phân & Công thức cấu tạo của các chất hữu cơ
- Nhận biết các chất Hóa học
- Cấu hình electron
- So sánh bán kính nguyên tử và bán kính ion
- 1000 câu hỏi ôn tập môn Hóa có đáp án
- Wiki các chất hóa học | Định nghĩa, tính chất, nhận biết, điều chế, ứng dụng
- Cách đọc danh pháp hóa học (chương trình mới) đầy đủ nhất
- Công thức Lewis của một số chất thường gặp (chương trình mới)
- Công thức electron của một số chất thường gặp (chương trình mới)
- Công thức cấu tạo của một số chất thường gặp (chương trình mới)
- Công thức hợp chất khí với hidro của các nguyên tố (phổ biến) | Cách viết công thức hợp chất khí với hidro
- Công thức hidroxit cao nhất của các nguyên tố (phổ biến) | Cách viết công thức hidroxit cao nhất
- Công thức oxit cao nhất của các nguyên tố (phổ biến) | Cách viết công thức oxit cao nhất
- 2000 câu hỏi ôn tập môn Tin học có đáp án
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Lịch sử có đáp án
- 3000 câu hỏi ôn tập môn Địa lí có đáp án
- 2000 câu hỏi ôn tập môn Sinh học có đáp án
- Tổng hợp Dạng bài - Công thức môn Sinh học
- Trò chơi Powerpoint | Game Powerpoint
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên mầm non (2024) theo Thông tư 12
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên tiểu học (2024)
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên THCS (2024)
- Tổng hợp bài thu hoạch BDTX Giáo viên THPT (2024)