TOP 10 mẫu Phân tích truyện ngắn Tiệc xòe vui nhất của Nguyễn Huy Thiệp (2025) SIÊU HAY

Phân tích truyện ngắn Tiệc xòe vui nhất của Nguyễn Huy Thiệp

Đề bài: Phân tích truyện ngắn Tiệc xòe vui nhất của Nguyễn Huy Thiệp

TIỆC XÒE VUI NHẤT

(Trích)

Hà Thị E là con gái trưởng bản Hà Văn Nó. Hiếm có người xinh như E. Lưng như lưng kiến vàng, mắt long lanh như sao Khun Lú – Nàng Ủa (1), tiếng nói của nàng dịu dàng. Khi nàng cười, tiếng cười trong vắt và vô tư lự. E xinh đẹp đã đành nhưng đức hạnh của nàng cũng ít có người bì kịp. Nàng là niềm tự hào của người Hua Tát. Cả bản mong nàng tìm được người chồng xứng đáng, trưởng bản Hà Văn Nó cũng muốn thế, các bô lão trong bản cũng muốn thế.

(Lược một đoạn: Mọi người bàn việc chọn chồng cho nàng E. Các bô lão quyết định sẽ làm một cuộc thi tài để chọn người nào có đức tính quy nhất mà khó kiếm nhất làm chồng của E)

Một bữa kia có một chàng trai dáng vẻ hùng dũng đến nói với trưởng bản và các bộ lão:

- Dũng cảm là đức tính quý nhất và khó kiếm nhất. Tôi là người có đức tính ấy!

- Cứ chứng minh xem - Trưởng bản trả lời

Chàng trai đi vào rừng. Đến chiều chàng vác về một con lợn lòi bị chàng bắn chết. Con lợn lòi đến hơn tạ thịt, lông cứng tua tủa như lông nhím, chết rồi mà hai con mắt đỏ lừ của nó vẫn ngầu sắc màu. Chàng vứt con lợn xuống sàn, mắt chàng long lanh sáng, người chàng như có hào quang. Mọi người đều khen ngợi chàng.

Trưởng bản hỏi con gái:

- Con xem, chàng trai thực là dũng cảm. Chàng ấy đã chứng minh đức tính dũng cảm của mình…

E mỉm cười, trái tim nàng rung động khi nhìn thấy đôi mắt dũng cảm của người cầu hôn.

Đôi mắt ấy cỏ ánh lửa. Nhưng vốn thông minh, E biết, những người dũng cảm sẽ mải mê với sự nghiệp của mình

E trả lời:

- Đúng thế, thưa cha! Chàng trai đã chứng minh đức tính dũng cảm của mình đức tính thật đáng quý... Nhưng thưa cha, đặc tính ấy đáng quí nhưng chắc không khó kiếm vì mới từ sáng đến chiều chàng đã chứng minh được nó.

Các bô lão gật gù. Người ta đồng ý với lời E nói. Con lợn được mổ thịt. Cả bản xoè suốt đêm để mừng đức tính dũng cảm, đức tính đáng quý nhưng không khó kiếm. Nhiều người con trai chân chính ở rừng có đức tính này.

(Lược một đoạn: Một lần khác, có một chàng trai trông thông minh, sáng sủa đến cầu hôn nàng E nhưng nàng từ chối vì đức tính khôn ngoan đáng quý nhưng không khó kiếm. Một lần khác nữa, có một chàng trai giàu có đến nhưng cũng không được nàng E chấp nhận vì nàng cho rằng giàu có không phải là đức tính).

Cuối cùng có một chàng trai trong bản Hua Tát tìm đến gặp trưởng bản và các bộ lão. Đấy là Hặc, chàng trai mồ côi, người thợ săn xuất sắc nhất bản. Hặc nói với mọi người:

- Trung thực là đức tính đảng quý và khó kiếm nhất!

- Cứ chứng minh xem! - Mọi người bảo chàng.

Hặc trả lời:

- Trung thực không phải cái vòng bạc ở cổ đưa ra cho mọi người trông thấy, sờ tay vào nó.

Mọi người xôn xao, các bộ lão bàn tán. Trưởng bản tức giận, mặt ông đỏ bừng như lửa

- Phải chứng minh! - Trưởng bản hét lên, ông đã nhìn thấy đôi mắt trìu miền của E nhìn Hặc

- Ai tin mày! Ai bảo mày có đức tính trung thực? - Trưởng bản hỏi

Then biết. Hặc trả lời,

- Cả con cũng biết! - E nói nghiêm trang

- Điên rồ - Trưởng bản gầm lên. Ông nhìn sang các bô lão cầu cứu. Ông biết, người già bao giờ cũng tìm ra được lỗi thoát đơn giản cho mọi rắc rối trên đời.

- Hãy cầu Then đi! - Một vị bộ lão bảo Hặc - Trời đang hạn hán, tất cả mỏ nước (2) đều đã cạn khô. Nếu con trung thực, con hãy cầu Then mưa xuống!

Trưa hôm sau, dân bản Hua Tát lập đàn cầu đáo, không khí oi nồng ngột ngạt. Hặc bước lên đàn, chàng ngước đôi mắt trang nghiêm nhìn trời. Chàng nói:

- Con sống trung thực, dầu biết trung thực bao giờ cũng chịu đau khổ thiệt thòi. Tuy nhiên, nếu lòng trung thực chuộc được tội lỗi và mang tình yêu đến được cho thế gian này, xin trời mưa xuống…

Trời cao tĩnh lặng. Bỗng nhiên từ đâu đó xa xôi có một con giả mơ hồ thổi về. Tất cả ngọn cây trên rừng xào xạc. Mặt đất bắt đầu xuất hiện những cơn lốc nhỏ

Buổi chiều, bầu trời đầy mây vần vũ và khi đêm xuống thì mưa như trút.

Lần ấy, người ta đã xoè suốt một tuần trăng để mừng đám cưới của Hặc với con gái trưởng bản.

Đây là tiệc xoè vui nhất ở bản Hua Tát. Cả bản đều say khướt. Từng cái cột nhà, thậm chí đến từng cái cây trong vườn cũng được mời uống một sừng rượu đại.

1981

(Nguyễn Huy Thiệp. Truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp, NXB Văn học, Hà Nội, 2021, tr 19-22)

Chú thích:

(l) Sao Khun Lú - Nàng Ủa: sao Hôm, sao Mai.

(2) Mỏ nước: nguồn nước chảy từ núi

Phân tích truyện ngắn Tiệc xòe vui nhất

Nguyễn Huy Thiệp, một trong những nhà văn xuất sắc của nền văn học Việt Nam hiện đại, đã để lại nhiều dấu ấn sâu đậm qua các tác phẩm của mình. Trong số đó, truyện ngắn “Tiệc xòe vui nhất” nổi bật với bức tranh sống động về cuộc sống và văn hóa của người dân vùng cao Tây Bắc. Bằng ngòi bút tài hoa và tâm huyết, Nguyễn Huy Thiệp đã khắc họa một cách sâu sắc những giá trị nhân sinh và tình người, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật đầy ấn tượng.

Truyện ngắn "Tiệc xòe vui nhất" mở ra một thế giới đầy màu sắc và sống động về đời sống của người dân tộc thiểu số vùng cao Tây Bắc. Qua các lễ hội, phong tục tập quán và những câu chuyện hằng ngày, tác phẩm mang đến cái nhìn sâu sắc về sự phong phú và đa dạng của nền văn hóa dân gian. Tình yêu thương và sự hiểu biết sâu sắc của Nguyễn Huy Thiệp đối với con người và thiên nhiên nơi đây được thể hiện qua từng chi tiết, khiến người đọc không khỏi xúc động và ngưỡng mộ.

Một trong những điểm nổi bật của truyện là cách Nguyễn Huy Thiệp xây dựng các nhân vật với những cá tính và tâm hồn riêng biệt. Các nhân vật trong "Tiệc xòe vui nhất" không chỉ đơn thuần là những hình mẫu tượng trưng mà còn là những con người thực sự, sống động và chân thực. Từng chi tiết nhỏ về nhân vật được tác giả miêu tả một cách tỉ mỉ và tinh tế, giúp người đọc cảm nhận được sự sống động và chiều sâu tâm hồn của họ. Các nhân vật được xây dựng không chỉ để phản ánh hiện thực mà còn để truyền tải những thông điệp nhân sinh sâu sắc.

Qua câu chuyện về những con người vùng cao, "Tiệc xòe vui nhất" đưa ra những suy ngẫm sâu sắc về tình yêu, lòng nhân ái, sự hy sinh và lòng kiên trì. Tác phẩm không chỉ là một bức tranh tươi sáng về đời sống mà còn là một bài học về tình người, về lòng nhân ái và sự chia sẻ. Những tình cảm chân thành, những hy sinh thầm lặng và sự kiên trì của các nhân vật trong truyện đã để lại trong lòng người đọc những ấn tượng sâu đậm và cảm động.

“Tuyệt tác của Nguyễn Huy Thiệp, truyện ngắn “Tiệc xòe vui nhất” không chỉ mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc về cuộc sống và văn hóa của người dân vùng cao Tây Bắc mà còn truyền tải những thông điệp nhân sinh đầy ý nghĩa. Bằng lối viết giản dị, tinh tế và giàu cảm xúc, tác giả đã tạo nên một tác phẩm nghệ thuật độc đáo và đáng nhớ. Những giá trị nhân văn và tình người được thể hiện qua từng trang sách đã khiến “Tiệc xòe vui nhất” trở thành một trong những truyện ngắn đặc sắc nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại..

Phân tích nhân vật Hạc trong truyện ngắn Tiệc xòe vui nhất

Trong nền văn học dân gian, những nhân vật trong các truyện cổ thường gắn liền với những đặc điểm tính cách nổi bật, là hình mẫu lý tưởng mà mỗi người dân có thể học hỏi và cảm phục. "Tiệc Xoè Vui Nhất" là một câu chuyện mang đậm màu sắc văn hóa của người dân Tây Bắc, và nhân vật Chàng Hặc là một trong những điểm sáng trong tác phẩm. Với vẻ đẹp của một người thanh niên khỏe mạnh, dũng mãnh, tài ba và nhân hậu, Chàng Hặc đã trở thành biểu tượng của tình yêu thương, sự dũng cảm và phẩm hạnh cao quý.

Ngay từ những dòng đầu tiên, Chàng Hặc đã được miêu tả là một chàng trai khỏe mạnh, vóc dáng cường tráng. Sự xuất hiện của anh trong tiệc xoè đã khiến tất cả những người có mặt không thể rời mắt, không chỉ bởi vẻ ngoài bề thế, mà còn bởi khí chất mạnh mẽ, sự tự tin mà anh thể hiện. Trong các lễ hội của người dân Tây Bắc, tiệc xoè là dịp để mọi người giao lưu, thể hiện tài năng, nhảy múa và vui chơi, nhưng Chàng Hặc không chỉ tham gia như một người khách bình thường mà anh là trung tâm của bữa tiệc. Mỗi bước nhảy của anh đều làm cho không khí trở nên sôi động, lôi cuốn, tạo nên một bầu không khí vui tươi và náo nhiệt.

Nhưng vẻ đẹp của Chàng Hặc không chỉ nằm ở hình thức bên ngoài, mà còn ở phẩm hạnh và nhân cách. Trong suốt câu chuyện, Chàng Hặc thể hiện một tấm lòng rộng mở, yêu thương bạn bè, tôn trọng mọi người. Anh không chỉ là một chàng trai tài giỏi, mà còn là một người có đạo đức, biết chia sẻ niềm vui, hòa đồng với mọi người xung quanh. Tình bạn của Chàng Hặc với các chàng trai khác trong tiệc xoè là một tình bạn chân thành, không có sự cạnh tranh hay đố kỵ, mà chỉ có sự sẻ chia, đồng hành. Điều này thể hiện sự cao thượng và nhân văn trong tâm hồn anh.

Đặc biệt, Chàng Hặc cũng là người có khả năng giải quyết mọi tình huống khéo léo và thông minh. Khi gặp phải những thử thách, anh không hề nao núng mà luôn dùng trí tuệ và sự khéo léo của mình để vượt qua. Sự thông minh và sáng tạo của anh là điều khiến người khác kính trọng. Tuy không phải là một người hay nói nhiều, nhưng mỗi lần anh lên tiếng, đều có sức thuyết phục mạnh mẽ. Những câu chuyện mà Chàng Hặc kể luôn đầy ý nghĩa, lôi cuốn người nghe bằng trí tuệ và sự chân thành của mình.

Vẻ đẹp của Chàng Hặc cũng còn được thể hiện qua mối quan hệ với thiên nhiên. Anh yêu mảnh đất quê hương của mình, yêu núi rừng Tây Bắc, yêu cuộc sống bình dị nhưng ấm áp. Những người dân trong tiệc xoè luôn xem anh là hình mẫu lý tưởng không chỉ vì vẻ ngoài mạnh mẽ mà còn vì tấm lòng nhân hậu, sự gắn bó sâu sắc với cộng đồng, với thiên nhiên. Chàng Hặc là biểu tượng của sức mạnh và tình yêu thương hòa quyện, mang đến một hình ảnh lý tưởng về một người anh hùng dân gian.

Trong "Tiệc Xoè Vui Nhất", Chàng Hặc không chỉ là nhân vật trung tâm của bữa tiệc mà còn là hình mẫu của những giá trị nhân văn cao quý. Anh là sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp hình thể, tài năng và nhân cách. Câu chuyện về Chàng Hặc không chỉ giúp ta hiểu thêm về đời sống văn hóa, tinh thần của người dân Tây Bắc mà còn gợi mở cho chúng ta những suy ngẫm sâu sắc về phẩm hạnh con người. Chàng Hặc là minh chứng cho việc vẻ đẹp không chỉ nằm ở bề ngoài, mà còn ở tấm lòng và những hành động đầy ý nghĩa của con người đối với cộng đồng, với cuộc sống.