Nội dung bài viết

    Xem thêm

    Công thức tính Khúc xạ ánh sáng và cách giải các dạng bài tập (2024) chi tiết nhất

    Với tài liệu về Công thức tính khúc xạ ánh sáng và cách giải các dạng bài tập (2024) chi tiết nhất bao gồm: lý thuyết và bài tập cũng như những định nghĩa, tính chất, các dạng bài sẽ giúp bạn nắm vững kiến thức và học tốt môn Vật lí hơn.

     

    1 53 05/08/2024
    Trang trước
    Chia sẻ
    Trang sau  

    Khúc xạ ánh sáng

    1. Định nghĩa

    - Khúc xạ ánh sáng là hiện tượng lệch phương (gãy) của các tia sáng khi truyền xiên góc qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt khác nhau.

    Ví dụ: hình ảnh chiếc bút chì bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa không khí và nước.

    Công thức định luật khúc xạ ánh sáng hay, chi tiết (ảnh 1)

    - Định luật khúc xạ ánh sáng:

    + Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới (tạo bởi tia tới và pháp tuyến) và ở phía bên kia pháp tuyến so với tia tới.

    + Với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới (sini) và sin góc khúc xạ (sinr) luôn luôn không đổi.

    - Hình vẽ mô tả hiện tượng khúc xạ ánh sáng truyền từ không khí vào nước:

    Công thức định luật khúc xạ ánh sáng hay, chi tiết (ảnh 1)

    Trong hình có:

    + SI là tia tới

    + I là điểm tới

    + IK là tia khúc xạ

    + PQ là mặt phân các giữa hai môi trường

    + NN’ là pháp tuyến

    + Góc i là góc tới

    + Góc r là góc khúc xạ

    2. Công thức – đơn vị

    - Công thức của định luật khúc xạ: sinisinr=n21=n2n1

    Trong đó:

    + góc i là góc tới;

    + góc r là góc khúc xạ;

    + n21 là chiết suất tỉ đối của môi trường 2 đối với môi trường 1;

    + n1 là chiết suất tuyệt đối của môi trường 1;

    + n2 là chiết suất tuyệt đối của môi trường 2.

    - Công thức của định luật khúc xạ có thể viết dưới dạng đối xứng: n1sini = n2sinr.

    3. Mở rộng

    - Nguyên nhân của hiện tượng khúc xạ là sự thay đổi tốc độ truyền ánh sáng. Người ta thiết lập được hệ thức về chiết suất tuyệt đối n của một môi trường như sau:

    n=cv

    Chiết suất tuyệt đối (thường gọi tắt là chiết suất) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó đối với chân không. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường đặc trưng cho độ giảm tốc hay mức độ gãy khúc của tia sáng (hay bức xạ điện từ nói chung) khi truyển từ môi trường vật chất này sang một môi trường vật chất khác.

    Công thức định luật khúc xạ ánh sáng hay, chi tiết (ảnh 1)

    Từ công thức định luật khúc xạ, ta có thể suy ra công thức tính sini hoặc sinr

    sinisinr=n21=>sini=n21sinr=>sinr=1n21.sini

    Hoặc:

    sinisinr=n2n1=>sini=n2n1sinr=>sinr=n1n2.sini

    + Nếu n21 > 1 thì r < i: Tia khúc xạ lệch gần pháp tuyến hơn.

    + Nếu n21 < 1 thì r > i: Tia khúc xạ lệch xa pháp tuyến hơn.

    4. Bài tập ví dụ

    Bài 1: Chiếu một tia sáng từ không khí có chiết suất bằng 1 vào nước với góc tới 300. Tính góc khúc xạ, biết chiết suất của nước là 1,33.

    Bài giải:

    Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng

    sinisinr=n2n1=>sinr=n1n2.sini=11,33.sin300=0,376=>r=220

    Đáp án: r = 220

    Bài 2: Tia sáng truyền trong không khí đến gặp mặt thoáng chất lỏng có n= 3. Tia phản xạ và khúc xạ vuông góc với nhau.Tính góc tới?

    Bài giải:

    Ta có hình vẽ:

    Công thức định luật khúc xạ ánh sáng hay, chi tiết (ảnh 1)
    Từ hình vẽ, ta có: i’ + r + 900 = 1800 => i’ + r = 90

    Mà i = i’ => i + r = 900 => tức là cosr = sini và cosi = sinr.

    Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng:

    sinisinr=n1=>sinicosi=n=>tani=n=3=>i=600

    Đáp án: góc i = 600

    Xem thêm tổng hợp công thức môn Vật lý lớp 11 đầy đủ và chi tiết khác:

    Công thức tính góc khúc xạ

    Công thức tính góc giới hạn phản xạ toàn phần

    Công thức tính góc lệc

    Tham khảo các loạt bài Vật lí khác:

    Bài viết cùng lớp mới nhất

    Xem thêm
    1 53 05/08/2024
    Trang trước
    Chia sẻ
    Trang sau  

    Xem thêm các chương trình khác: