Tác giả Đoàn Văn Cừ - Cuộc đời và sự nghiệp

Tác giả Đoàn Văn Cừ - Cuộc đời và sự nghiệp

1. Tiểu sử nhà văn Đoàn Văn Cừ

- Ngày sinh: 1913 - 2004

- Quê quán: quê gốc ở xã Nam Lợi, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định

- Ông còn có các bút danh khác là Kẻ Sỹ, Cư sỹ Nam Hà, Cư Sỹ Sông Ngọc

- Ông được bạn đọc biết đến từ những bài thơ viết về hội hè, đình đám, chợ tết nông thôn đăng trên báo Ngày nay của nhóm Tự lực văn đoàn. Ông vốn là một giáo viên tiểu học, hay làm thơ và đã từng có tập thơ Thôn ca in từ năm 1939. Ngoài thơ ông cũng sáng tác văn xuôi.

- Cuộc đời:

+ Từ năm 1948 đến 1952, ông phục vụ trong quân đội nhân dân Việt Nam.

+ Từ năm 1955, ông công tác ở Chi hội văn nghệ Liên khu II, sau đó công tác ở NXB Phổ thông. Đến tuổi nghỉ hưu ông về lại quê hương xã Trực Nội, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định vui với thú điền viên xưa cũ.

2. Sự nghiệp văn học của nhà văn Đoàn Văn Cừ

- Ông viết không nhiều. Sau tập Thôn ca I (1939) ông có tập Thôn ca II (1960), NXB Văn học ấn hành. Năm 1979, Hội văn học nghệ thuật tỉnh Hà Nam Ninh cho in tập Dọc đường xuân tập hợp một số bài thơ của ông.

3. Về các tác phẩm tiêu biểu

3.1. Đường về quê mẹ

a. Thể loại

- Đường về quê mẹ thuộc thể loại: thơ bảy chữ.

b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác

- Bài thơ “Đường về quê mẹ” được trích từ tập “Thơ Mới 1932 – 1945: Tác giả và tác phẩm”, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2001.

c. Phương thức biểu đạt

- Phương thức biểu đạt: miêu tả, biểu cảm, PTBĐ chính: biểu cảm.

d. Tóm tắt Đường về quê mẹ

Bài thơ Đường về quê mẹ tập trung khắc họa những suy tư, dòng hoài niệm của nhân vật “con” khi về quê cùng mẹ, mùa xuân đến, những cành hoa đâm chồi nảy lộc, mẹ lại dẫn con về quê ngoại thăm họ hàng, hình ảnh đẹp của con đường về quê, khung cảnh yên bình, khắc họa hình ảnh mẹ hiền lành, hình ảnh áo nâu và làm việc trên cánh đồng, một người phụ nữ Việt Nam tuyệt vời, ấy thế mà mỗi lần mẹ dẫn đàn con về quê, tác phẩm đã diễn tả một tâm trạng phấn khích, vui mừng của con mỗi lần về quê với mẹ. Người con đã thể hiện những yêu thương, tình cảm và sự tự hào vô cùng về người mẹ của mình.

e. Bố cục bài Đường về quê mẹ

- Khổ 1: không gian và thời gian khi “tôi” về quê.

- Khổ 2, 4: bức tranh thiên nhiên và con người nơi làng quê.

- Khổ 3, 5: hình ảnh người mẹ trên con đường về quê.

- Khổ 6: những tâm tư, tình cảm của tác giả về nơi cội nguồn.

g. Giá trị nội dung

- Văn bản nói về những dòng hoài niệm của người con về những lần cùng mẹ về quê ngoại. Trong kí ức đẹp đẽ ấy, cứ mỗi độ xuân về mẹ lại dẫn đàn con về quê của mẹ, diễn tả được tâm trạng vui mừng, háo hức của người con mỗi lần cùng mẹ về quê ngoại. Đồng thời còn thể hiện tình cảm yêu mến, niềm tự hào của con về vẻ xinh đẹp, nết na của mẹ.

h. Giá trị nghệ thuật

- Miêu tả các hình ảnh thiên nhiên và con người sinh động, tràn đầy sức sống, hiện lên một bức tranh thôn quê với những màu sắc và đường nét được phối hài hòa.

- Ngôn từ giản dị, gần gũi với người đọc.