Tác giả Đặng Thùy Trâm - Cuộc đời và sự nghiệp

Tác giả Đặng Thùy Trâm - Cuộc đời và sự nghiệp

1. Tiểu sử nhà văn Đặng Thùy Trâm

- Ngày sinh: sinh ngày 26 tháng 11 năm 1942, hy sinh ngày 22 tháng 6năm1970

- Quê quán: thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên (nay là tỉnh Thừa Thiên – Huế), gia đình thường trú tại Hà Nội

- Gia đình: Xuất thân trong một gia đình trí thức, bố chị là ông Đặng Ngọc Khuê, bác sĩ ngoại khoa; mẹ chị là bà Doãn Ngọc Trâm, giảng viên trường Đại học Dược Hà Nội. Đặng Thùy Trâm là chị cả, dưới còn ba em gái và một em trai, cả chị và ba người em đều mang tên giống mẹ và chỉ khác nhau tên đệm (Đặng Phương Trâm, Đặng Hiền Trâm, Đặng Kim Trâm), cho nên bạn bè và người thân đều gọi Thùy Trâm là "Thùy" để phân biệt.

- Cuộc đời:

+ Thuở nhỏ theo gia đình sinh sống và học tập tại Hà Nội, là cựu học sinh Trường Trung học Chu Văn An, Hà Nội.

+ Tốt nghiệp trường Đại học Y khoa Hà Nội năm 1966, Thùy Trâm tham gia Quân đội Nhân dân Việt Nam với tư cách là một bác sĩ quân y và được điều vào công tác ở Đức Phổ, chiến trường Quảng Ngãi trong chiến tranh Việt Nam.

+ Chị vào Đảng Cộng Sản Việt Nam ngày 27 tháng 9 năm 1968.

+ Ngày 22 tháng 6 năm 1970, trên đường công tác từ Ba Tơ vê đồng băng chị bị quân đội Hoa Kỳ phục kích và hy sinh.

+ Hài cốt chị được mai táng tại nơi hy sinh, sau thống nhất được đưa về nghĩa trang liệt sĩ xã Phổ Cường. Năm 1990, được gia đình đưa về nghĩa trang Liệt sĩ Xuân Phương, Từ Liêm, Hà Nội.

+ Trong thời gian công tác tại chiến trường Quảng Ngãi với bom đạn ác liệt, cô đã dành thời giờ quý báu ghi lại những sự việc sảy ra đang lúc cứu chữa bệnh nhân và cảm nghĩ của mình cũng như ý nghĩa thân phận con người với vô vàn gian khổ trong chiến tranh vệ quốc...

2. Vinh danh

• Năm 2006, chị được Chủ tịch nước Trần Đức Lương truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân
• Tên chị được đặt cho một trạm xá tại thôn Nga Mân, xã Phổ Cường, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi.
• Tên chị cũng được lấy làm tên cho 'bệnh viện đa khoa khu vực Đặng Thùy Trâm' tại thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi.
• Tại Hà Nội, tên chị được đặt cho ngõ 477 Hoàng Quốc Việt trước đây.
• Tại Thành phố Hồ Chí Minh, trục đường từ đường sắt Bắc Nam đến bờ sông Vàm Thuật thuộc Phường 13, quận Bình Thạnh được đặt theo tên chị.
• Ở huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu có một trường mẫu giáo tên Đặng Thùy Trâm.
• Bộ phim Đừng đốt do Đặng Nhật Minh làm đạo diễn được dựng lên từ Nhật ký Đặng Thùy Trâm, trong đó chị là nhân vật trung tâm của bộ phim.
• Ngày 5 tháng 9 năm 2019, trong khuôn khổ lễ khai giảng năm học 2019-2020, trường THPT Chu Văn An đã khánh thành bức tượng liệt sĩ Đặng Thùy Trâm.

Trường Đại học Kỹ thuật y tế Hải Dương đã đặt tên một giảng đường mang tên chị để các thế hệ sinh viên nhớ tới

3. Về các tác phẩm tiêu biểu

3.1. Nhật kí Đặng Thùy Trâm

a. Thể loại

- Tác phẩm Nhật kí Đặng Thùy Trâm thuộc thể loại: nhật kí.

b. Xuất xứ

- Theo Nhật kí Đặng Thùy Trâm, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2009.

c. Hoàn cảnh sáng tác Nhật kí Đặng Thùy Trâm

Đặng Thùy Trâm viết trong hoàn cảnh thời kháng chiến chống Mĩ, bối cảnh tại một bệnh viện dân y nhưng chủ yếu điều trị các thương bệnh binh. Nhật ký được viết từ ngày 8 tháng 4 năm 1968 đến ngày 20 tháng 6 năm 1970 (hai ngày trước khi chị hy sinh).

d. Phương thức biểu đạt

- Phương thức biểu đạt: tự sự.

e. Bố cục Nhật kí Đặng Thùy Trâm

- Phần 1 (từ đầu đến “đã tạo nên họ”): Công việc hàng ngày của bác sĩ Đặng Thùy Trâm.

- Phần 2 (tiếp theo đến “trong đôi mắt và nụ cười nghe Thùy”): Suy nghĩ và ước mơ của Đặng Thùy Trâm.

- Phần 3 (còn lại): Tình cảm với gia đình và quê hương của người con gái Hà Nội.

f. Tóm tắt Nhật kí Đặng Thùy Trâm

Nhật kí nói về việc giới thiệu những công việc hàng ngày của bác sĩ Đặng Thùy Trâm và về suy nghĩ của tác giả về ước mơ và lý tưởng - là nguyên nhân để giải thích cho những công việc mà tác giả đang làm. Cuối cùng, qua bức thư gửi cho mẹ thể hiện tình cảm tác giả về gia đình và quê hương- đó chính là nguồn động lực để cô tiếp tục thực hiện lý tưởng của mình.

g. Giá trị nội dung

- Với cách viết mộc mạc, chân thành, Đặng Thùy Trâm đã khiến cho người đọc như được quay ngược thời gian trở về với những năm tháng kháng chiễn chống Mỹ ác liệt. Cuốn nhật kí như một thước phim quay chậm không chỉ hiện ra trước mắt chúng ta biết bao đau thương mất mát khiến người đọc không khỏi xúc động nghẹn ngào mà còn tô đậm thêm truyền thống chủ nghĩa anh hùng trong thế hệ thanh niên được sinh ra trong thời chinh chiến. Những dòng chữ ngắn gọn mà tha thiết chứa đựng toàn bộ ý chí kiên cường của người con gái vốn được sinh ra nơi chốn đô thành, vậy mà giờ đây lại phải sống trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn thiếu thốn.

h. Giá trị nghệ thuật

- Ngôn từ giản dị, lôi cuốn.