Giáo án Tiếng Việt lớp 5 Tuần 16 Luyện từ và câu: Tổng kết vốn từ mới nhất

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

1. Hoạt động khởi động:(5phút)

- Cho 4 HS lên bảng thi đặt câu với 1 từ đồng nghĩa, 1 từ trái nghĩa với mỗi từ : nhân hậu, trung thực, dũng cảm, cần cù.

- Gọi HS dưới lớp đọc các từ trên

- Nhận xét đánh giá.

- Giới thiệu bài - Ghi bảng

- HS đặt câu

- HS đọc

- HS nghe

- HS ghi vở

2. Hoạt động thực hành:(30 phút)

* Mục tiêu: 

   - Biết kiểm tra vốn từ của mình theo các nhóm từ đồng nghĩa đã cho (BT1).

   - Đặt được câu theo yêu cầu của BT2, BT3.

* Cách tiến hành:

 Bài tập 1: Cả lớp

- Gọi HS đọc yêu cầu bài 1a

- Bài yêu cầu làm gì?

- Các tiếng ở phần a là những từ chỉ gì?

- Thế nào là từ đồng nghĩa

- Yêu cầu HS làm bài

- GV nhận xét chữa bài

- Vì sao lại xếp như vậy?

- Những từ trong mỗi nhóm là những từ đồng nghĩa hoàn toàn hay không hoàn toàn?

- Bài 1b cho HS làm bảng con

- GV nhận xét về khả năng sử dụng từ, tìm từ của HS

- GV kết luận lời giải đúng.

Bài 2 : Cá nhân=> Cả lớp

- Gọi HS đọc bài văn

+ Trong miêu tả người ta hay so sánh Em hãy đọc ví dụ về nhận định này trong đoạn văn.

+ So sánh thường kèm theo nhân hoá, người ta có thể so sánh nhân hoá để tả bên ngoài, để tả tâm trạng

 - Em hãy lấy VD về nhận định này.

+ Trong quan sát để miêu tả, người ta phải tìm ra cái mới, cái  riêng, không có cái mới, cái riêng thì không có văn học.....lấy VD về nhận định này?

Bài 3: Nhóm

- Gọi HS đọc yêu cầu

- HS làm bài theo nhóm

- Gọi 2 HS trình bày

- Lớp nhận xét

- Cả lớp theo dõi

- HS nêu

- Chỉ màu sắc

 - HS nêu

- HS làm bài

Đáp án:

1a) đỏ- điều- son;        trắng-  bạch

      xanh- biếc- lục;     hồng- đào

1b)  Bảng màu đen gọi là bảng đen.

        Mắt màu đen gọi là mắt huyền.

        Ngựa màu đen gọi là ngựa ô.

        Mèo màu đen gọi là mèo mun.

        Chó màu đen gọi là chó mực.

        Quần màu đen gọi là quần thâm.

- HS đọc bài văn

-VD: Trông anh ta như một con gấu.

- VD: Con gà trống bước đi như một ông tướng.

- VD: Huy-gô thấy bầu trời đầy sao giống như cánh đồng lúa chín, ở đó người gặt đã bỏ quên lại một cái liềm con là vành trăng non.

- HS đọc yêu cầu

- Các nhóm tự thảo luận và làm bài, chia sẻ kết quả

- VD:

- Dòng sông Hồng như một dải lụa đào vắt ngang thành phố.

- Bé Nga có đôi mắt tròn xoe, đen láy đến là đáng yêu.

- Nó lê từng bước chậm chạp như một kẻ mất hồn.

3.Hoạt động ứng dụng:(2 phút)

- Nhận xét tiết  học

- Yêu cầu ôn tập lại từ đơn, từ phức, từ đồng nghĩa, đồng âm, nhiều nghĩa

- HS nghe

4. Hoạt động sáng tạo:(1 phút)

- Viết một đoạn văn trong đó có sử dụng từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa để tả về hình dáng của một bạn trong lớp.

- HS nghe và thực hiện