Giáo án Tiếng Việt lớp 4 Tuần 1 Luyện từ và câu Cấu tạo của tiếng trang 6 mới nhất

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

1. KTBC:

- Yêu cầu 2 HS lên bảng phân tích cấu tạo của tiếng trong các câu:

                Ở hiền gặp lành

           Uống nước nhớ nguồn

- GV  kiểm tra và chấm bài tập về nhà của một số HS.

- Nhận xét, cho điểm HS làm bài trên bảng.

- HS 1: Em hãy vẽ sơ đồ cấu tạo của tiếng? Tìm ví dụ về tiếng có đủ 3 bộ phận, 2 ví dụ về tiếng không có đủ 3 bộ phận?

- HS 2: Tiếng Việt có mấy dấu thanh? Đó là những dấu thanh nào?

2. Bài mới:

a) Giới thiệu bài:

- Tiếng gồm mấy bộ phận? Gồm những bộ phận nào?

- Giới thiệu: Bài học hôm nay sẽ giúp các em luyện tập, củng cố lại cấu tạo của tiếng.

  b) Hướng dẫn HS làm bài tập

 Bài 1

- Chia HS thành các nhóm nhỏ.

- Yêu cầu HS đọc đề bài và mẫu.

- Phát giấy khổ to đã kẻ sẵn cho các nhóm

- Yêu cầu HS thi đua phân tích trong

nhóm .GV  đi giúp đỡ, kiểm tra để đảm bảo HS nào cũng được tham gia.

- Nhóm làm xong trước sẽ dán bài lên bảng . Các nhóm khác nhận xét, bổ sung để có lời giải đúng.

- Nhận xét bài làm của HS.

Lời giải

Tiếng  Khôn    ngoan    đối     đáp    người

Âm đầu   kh         ng          đ        đ         ng

Vần       ôn         oan         ôi      ap       ươi

Thanh    ngang    ngang   sắc    sắc      huyền

 Bài 2

- Gọi 1 HS đọc yêu cầu.

- Hỏi :

+ Câu tục ngữ được viết theo thể thơ nào?

+ Trong câu tục ngữ , hai  tiếng nào bắt vần với nhau ?

  Bài 3

- Gọi HS đọc yêu cầu.

- Yêu cầu HS tự làm bài.

- Gọi HS nhận xét và chốt lời giải đúng .

  Bài 4

- Qua 2 bài tập trên , em hiểu thế nào là 2 tiếng bắt vần với nhau?

- Nhận xét câu trả lời của HS và kết luận: 2 tiếng bắt vần với nhau là 2 tiếng có phần vần giống nhau – giống nhau hoàn toàn hoặc không hoàn toàn .

- Gọi HS tìm các câu tục ngữ , ca dao , thơ đã học có các tiếng bắt vần với nhau .

  Bài 5

- Gọi HS đọc yêu cầu.

- Yêu cầu HS tự làm bài. HS nào xong giơ tay, GV  chấm bài.

- Nếu HS gặp khó khăn trong việc tìm chữ GV  có thể gợi ý.

+ Đây là câu đố tìm chữ ghi tiếng.

+ Bớt đầu có nghĩa là bỏ âm đầu, bỏ đuôi có nghĩa là bỏ âm cuối .

- GV  nhận xét .

3. Củng cố, dặn dò

- Tiếng có cấu tạo như thế nào? Lấy ví dụ về tiếng có đủ 3 bộ phận và tiếng không có đủ 3 bộ phận

- Gọi 2 HS lên bảng thi nhau phân tích nhanh cấu tạo của tiếng “nghiêng và uống”

- Nhận xét tiết học.

- Dặn dò HS về nhà làm bài tập và tập tra từ điển để biết nghĩa của các từ ở bài tập 2 trang 17.

- 2 HS lên bảng làm.

Tiếng    Ở        hiền         gặp      lành

Âm đầu       h              g         l

Vần        ơ            iên          ăp        anh

Thanh  hỏi      huyền     nặng    huyền

- Tương tự làm câu 2

- Tiếng gồm 3 bộ phận: âm đầu, vần,  thanh, tiếng nào cũng phải có vần và thanh. Có tiếng không có âm đầu.

- Lắng nghe.

- 2 HS đọc trước lớp.

- Nhận đồ dùng học tập.

- Làm bài trong nhóm.

- Nhận xét .

Tiếng  cùng   một     mẹ    chớ      hoài

Âm đầu   c        m        m       ch         h

Vần      ung    ôt       e         ơ          oai

Thanh huyền nặng  nặng  sắc     huyền

- 1 HS đọc trước lớp.

+ Câu tục ngữ được viết theo thể thơ lục bát .

+ Hai tiếng ngoài – hoài bắt vần với nhau , giống nhau cùng có vần oai .

- 2 HS đọc to trước lớp.

- Tự làm bài vào vở, gọi 2 HS lên bảng làm bài.

- Nhận xét và lời giải đúng là:

+ Các cặp tiếng bắt vần với nhau là:

loắt choắt – thoăn thoắt, xinh xinh, nghênh nghênh.

+ Các cặp có vần giống nhau hoàn toàn là:

choắt – thoắt.

+ Các cặp có vần giống nhau không hoàn toàn là: xinh xinh –nghênh nghênh .

-  HS tiếp nối nhau trả lời cho đến khi có lời giải đúng: 2 tiếng bắt vần với nhau là 2 tiếng có phần vần giống nhau – giống nhau hoàn toàn hoặc không hoàn toàn.

- Lắng nghe.

- Ví dụ:

+   Lá trầu khô giữa cơi trầu

Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay .

+    Cánh màn khép lỏng cả ngày

Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sớm trưa .

       Nắng mưa từ những ngày xưa

Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan  .

+   Hỡi cô tát nước bên đàng

Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi.

- 1 HS đọc to trước lớp.

- Tự làm bài.

Dòng 1: chữ bút bớt đầu thành chữ út.

Dòng 2: Đầu đuôi bỏ hết thì chữ bút thành chữ  ú .

Dòng 3, 4: Để nguyên thì là chữ bút .