Soạn bài Tự đánh giá: Những con cá cờ (trang 110) - Ngắn nhất Ngữ văn 9 Cánh diều
Với soạn bài Tự đánh giá: Những con cá cờ trang 110 Ngữ văn lớp 9 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 9.
Soạn bài Tự đánh giá: Những con cá cờ
Đọc văn bản “Những con cá cờ” (trang 107-110 sgk Ngữ văn 9 Tập 1), chọn phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 4) và trả lời các câu hỏi (từ câu 5 đến câu 10):
Câu 1 (trang 110 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Truyện viết về đề tài gì?
A. Thiếu nhi.
B. Loài vật.
C. Hà Nội.
D. Mùa hè.
Trả lời:
Chọn đáp án: A. Thiếu nhi.
Câu 2 (trang 110 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Phương án nào nêu đúng về bối cảnh của câu chuyện?
A. Khu tập thể vốn toàn những hộ độc thân, gần Hồ Tây (Hà Nội); vào mùa hè
B. Khu tập thể của các gia đình gồm nhiều thế hệ cùng sinh sống; vào mùa hè
C. Các vùng quê quanh Hà Nội, nơi bố mẹ bọn trẻ về thăm con vào mỗi dịp hè
D. Khu vườn bách thú của Hà Nội, nơi bọn trẻ được tham quan vào mỗi dịp hè
Trả lời:
Chọn đáp án: A. Khu tập thể vốn toàn những hộ độc thân, gần Hồ Tây (Hà Nội); vào mùa hè.
Câu 3 (trang 111 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Hình ảnh những con cá cờ được miêu tả trong phần (1) của văn bản thể hiện điều gì?
A. Cuộc sống bình yên, an toàn, hạnh phúc, tràn đầy niềm vui được thoả sức khám phá những điều mới mẻ của lũ trẻ con trong khu tập thể.
B. Cuộc sống quen thuộc, chật hẹp, đơn điệu, không được thoả sức khám phá, phát hiện những niềm vui mới mẻ của lũ trẻ con trong khu tập thể.
C. Cuộc sống tràn đầy niềm vui mới mẻ mà lũ trẻ con mang tới cho khu tập thể vào mỗi mùa hè.
D. Cuộc sống vất vả, nhọc nhằn, tạm bợ của những hộ độc thân trong khu tập thể vốn được cải tạo lại từ tòa biệt thự cổ hai tầng.
Trả lời:
Chọn đáp án: B. Cuộc sống quen thuộc, chật hẹp, đơn điệu, không được thoả sức khám phá, phát hiện những niềm vui mới mẻ của lũ trẻ con trong khu tập thể.
Câu 4 (trang 111 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Đoạn văn "Vẳng đến từ xa một tiếng đàn [...] tim đập...” kể về điều gì?
A. Giấc mơ của Quang sau khi đã thả những con cá cờ ra Hồ Tây
B. Giấc mơ của Quang trong lúc bị lạc và thiếp đi ở ga tàu hoả
C. Những điều Quang đang chứng kiến khi cùng các bạn đứng trước cung Thiếu nhi
D. Những điều Quang và các bạn tưởng tượng khi cùng chơi ở khu nhà tập thể
Trả lời:
Chọn đáp án: B. Giấc mơ của Quang trong lúc bị lạc và thiếp đi ở ga tàu hoả
Câu 5 (trang 111 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Tìm nội dung trích dẫn ở bên A ứng với phương án phù hợp được nêu ở bên B:
A |
B |
1) Áo quần, xe pháo dắt díu nhau ra đường làm gì nữa cho thêm bụi và thêm mệt? |
a) Lời đối thoại của nhân vật vợ Chất
|
2) Các anh ơi, bọn trẻ con! ... |
b) Lời kể của người kể chuyện ngôi thứ ba |
3) Ngoài kia phố xá vẫn ồn ào. Leng keng chuông tàu điện và ẩm ẩm ô tô chạy. Những quả bóng bay đủ màu sắc... Những que kem ngọt lịm và mát lạnh... Công viên, mặt hồ xanh, chiếc xuồng máy lao vun vút tung bọt trắng.... Vườn bách thú, nào sư tử, hổ báo, cá sấu, đại bàng và khỉ, đủ mọi loại khỉ... Thành phố rộng lớn còn biết bao nhiêu điều mới lạ, kì thủ nữa mà nó chưa biết. |
c) Lời độc thoại nội tâm của nhân vật Chất được dẫn gián tiếp, hoà vào lời của người kể chuyện ở ngôi thứ ba |
4) Cho đến nay, những con cá cờ ấy vẫn còn sống. Chúng may mắn không phải luẩn quẩn trong bể nước dưới chân hòn núi giả. Lòng hồ mênh mông... |
d) Lời đối thoại của nhân vật Chất |
e) Lời kể của người kể chuyện ngôi thứ ba nhưng như nhập vào tâm trạng của nhân vật Quang |
Trả lời:
1 - c
2 - a
3 - e
4 - b
Câu 6 (trang 112 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Hãy tóm tắt truyện Những con cá cờ.
Trả lời:
Câu chuyện xoay quanh cậu bé Quang. Cũng như bao đứa trẻ khác, đến mùa hè sẽ được đón lên Hà Nội cùng bố mẹ trong một khu tập thể. Chúng chơi với nhau rất vui vẻ và Quang rất giỏi câu những con cá cờ từ cái bể đen ngòm bỏ vào bình thủy tinh. Một ngày nọ, bọn trẻ con kéo nhau đi chơi thám hiểm Hà Nội. Chúng kéo nhau đi chơi ở nhiều nơi nhưng Quang bị lạc. Cuối cùng, sau khi về đến nhà, cậu bị bố đánh nhưng cậu không khóc. Điều làm cậu khóc lại là bình cá cờ bị rơi vỡ tan. Cuối truyện, cậu mang những chú cá ra Hồ Tây thả, cho chúng được tự do.
Câu 7 (trang 112 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Chỉ ra sự khác biệt trong suy nghĩ và tâm lí của những người lớn với bọn trẻ trong khu tập thể.
Trả lời:
Suy nghĩ của người lớn với bọn trẻ con trong khu tập thể là vô cùng khác nhau. Với người lớn, họ luôn coi sự yên ổn, chừng mực làm trọng, rất ngại phải đi chơi, không thích dắt díu nhau ra đường. Nhưng với lũ trẻ, sự khám phá, thăm thú mới khiến chúng trở nên vui vẻ hơn.
Câu 8 (trang 112 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Xác định chủ đề của truyện. Chi tiết những chú cá cờ sống trong "cái bể xi măng hình bầu dục khá lớn, giữa bể là hòn non bộ và trong bể lúc nào cũng lưng lửng một lớp nước lưu cữu, đen sẫm như mực...” và những hình ảnh trong "giấc mơ ban nãy của cậu bé Quang” có ý nghĩa như thế nào trong việc làm sáng tỏ chủ đề?
Trả lời:
- Chủ đề: Truyện phê phán lối sống tù túng, chật hẹp, bị bó buộc của con người trong không gian gò bó, đồng thời thể hiện mong ước một cuộc sống tự do, thoáng đãng hơn.
- Chi tiết những chú cá cờ trong "cái bể xi măng": Hình ảnh này đại diện cho những con người sống trong sự giam hãm, tù túng. Hòn non bộ và bể nước lưu cữu đen sẫm tượng trưng cho môi trường sống cũ kỹ, không thoáng đãng, làm con người trở nên trì trệ, "ngù ngờ" và kém nhạy bén hơn so với những người được sống trong môi trường tự do.
- Hình ảnh trong giấc mơ của Quang: Giấc mơ là biểu tượng cho khát vọng tự do của cậu bé, đại diện cho mong ước được thoát khỏi sự tù túng, nhàm chán, để hướng tới một cuộc sống tươi mới, rộng mở hơn, vượt ra khỏi những giới hạn của môi trường hiện tại.
Câu 9 (trang 112 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Chi tiết "những con cá cờ” ở cuối truyện được Quang thả ra Hồ Tây, “lòng hồ mênh mông” có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Chi tiết "những con cá cờ" được Quang thả ra Hồ Tây, "lòng hồ mênh mông" mang ý nghĩa như một sự giải thoát. Những con cá cờ trước đó bị giam trong bể xi măng tù túng, đen ngòm, khiến chúng trở nên ngốc nghếch, tương tự như những đứa trẻ sống trong khu tập thể tách biệt với thế giới bên ngoài. Việc Quang thả cá ra lòng hồ biểu tượng cho hành động mang đến tự do, đồng thời thể hiện ước mơ của cậu bé về một cuộc sống mở rộng, không còn bị bó buộc, nơi cậu có thể khám phá những chân trời mới tự do hơn.
Câu 10 (trang 112 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Hãy chọn nhập vai nhân vật người bố hoặc nhân vật cậu bé Quang để chia sẻ bài học mà nhân vật rút ra từ câu chuyện này.
Trả lời:
Tôi là Chấp, bố của Quang. Qua câu chuyện của con, tôi rút ra một bài học quý giá rằng không nên giam cầm con trẻ trong những giới hạn mà người lớn đặt ra cho chúng. Đôi khi, chúng ta không nhận ra rằng sự gò bó và môi trường hẹp hòi có thể làm giảm đi khả năng phát triển và khám phá của trẻ. Nếu có cơ hội, hãy mở rộng không gian sống của trẻ, mang chúng đến với thế giới rộng lớn hơn, nơi chúng có thể tự do phát triển và theo đuổi ước mơ của mình.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:
Thực hành đọc hiểu: Chiếc lược ngà
Viết: Phân tích một tác phẩm truyện
Nói và nghe: Thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống
Xem thêm các chương trình khác: