Soạn bài Nói và nghe: Trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự (trang 133) - Ngắn nhất Ngữ văn 9 Cánh diều
Với soạn bài Nói và nghe: Trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự trang 133 Ngữ văn lớp 9 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 9.
Soạn bài Nói và nghe: Trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự
1. Định hướng
1.1. Ở Bài 4, các em đã được rèn luyện cách thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống phù hợp với lứa tuổi. Phần Nói và nghe của Bài 5 tập trung rèn luyện kĩ năng trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự. Sự việc có tính thời sự là những sự việc đã và đang diễn ra trong thực tiễn, thu hút sự quan tâm của nhiều người. hthế, nội dung trình bày thực chất cúng giống như Bài 4, chỉ khác nhau là: Bài 4 chú trong kĩ năng thảo luận (nói và nghe thương tác), còn Bài 5 chú trong cách trình bày (kĩ năng nói).
1.2. Trình bày ý kiến của một vấn đề có tính thời sự, các em cần lưu ý:
- Lựa chọn sự việc phù hợp với lứa tuổi, có tính thời sự, có ý nghĩa giáo dục.
- Tìm hiểu kĩ sự việc, xác định ý kiến của bản thân về sự việc đó (đồng tình hay phản đối, có thể đồng tình, phản đối một phần).
- Khi trình bày, cần đưa ra được các lí lẽ, kèm theo phân tích những bằng chứng tin cậy thể hiện quan điểm của bản thân.
- Có thể sử dụng một số phương tiện hỗ trợ (hình ảnh, âm thanh, hiện vật,…) để tăng sức thuyết phục cho ý kiến.
2. Thực hành
Bài tập (trang 131 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Chọn một trong các vấn đề sau đây (hoặc tự xác định vấn đề gắn với sự việc phù hợp, có tính thời sự) để trình bày ý kiến trước nhóm, lớp.
(1) Suy nghĩ của em về vấn đề một số học sinh ngại đọc sách và cách khắc phục.
(2) Những lưu ý khi sử dụng ChatGPT – thành tựu khoa học mới của thế kỉ XXI.
(3) Cần xác định mục tiêu học thế nào cho đúng?
a) Chuẩn bị (ví dụ với đề 1)
- Xác định vấn đề cần trình bày (sự việc một số học sinh ngại đọc sách và cách khắc phục).
- Đối tượng nghe: thầy giáo / cô giáo, các bạn trong nhóm, lớp.
- Chuẩn bị các phương tiện hỗ trợ (nếu cần)
b) Tìm ý và lập dàn ý
Tham khảo nội dung trong dàn ý ở phần Viết, có thể thêm hoặc bớt những nội dung liên quan đến sự việc cần trình bày ý kiến.
c) Nói và nghe
- Thực hành nói và nghe theo dàn ý đã xác định.
- Tập trung vào kĩ năng trình bày (nói) một vấn đề.
* Bài nói tham khảo:
- Vấn đề: Suy nghĩ của em về vấn đề một số học sinh ngại đọc sách và cách khắc phục.
Kính thưa các thầy cô và các bạn học sinh,
Hôm nay, em xin chia sẻ suy nghĩ của mình về một vấn đề khá phổ biến trong học sinh hiện nay, đó là hiện tượng ngại đọc sách. Đây là một vấn đề không chỉ ảnh hưởng đến việc học tập mà còn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của các em.
Trước hết, chúng ta cần nhận định rõ ràng về hiện tượng này. Ngại đọc sách ở học sinh hiện nay không phải là hiếm. Một phần lớn học sinh có xu hướng bỏ qua việc đọc sách, thay vào đó là dành nhiều thời gian cho các thiết bị công nghệ, như điện thoại thông minh, máy tính bảng và mạng xã hội. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đã làm cho việc tiếp cận thông tin trở nên dễ dàng hơn, nhưng đồng thời cũng khiến học sinh lơ là với việc đọc sách truyền thống. Họ thường cảm thấy rằng việc đọc sách mất thời gian và không thú vị bằng việc lướt mạng xã hội hay chơi game. Đây chính là biểu hiện rõ nét của việc ngại đọc sách, và chúng ta cần hiểu rằng việc này có thể dẫn đến nhiều hệ lụy không mong muốn.
Việc ngại đọc sách có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng. Thứ nhất, sách là nguồn tri thức vô cùng phong phú và sâu sắc. Khi học sinh không đọc sách, các em sẽ bỏ lỡ nhiều cơ hội để mở rộng hiểu biết và phát triển tư duy. Sách không chỉ cung cấp thông tin mà còn giúp rèn luyện khả năng phân tích, tổng hợp và tư duy phản biện. Thứ hai, việc không đọc sách làm giảm khả năng giao tiếp và diễn đạt của học sinh. Đọc sách giúp các em tiếp xúc với ngôn ngữ phong phú và cải thiện kỹ năng viết lách, điều này rất quan trọng trong việc học tập cũng như trong cuộc sống hàng ngày. Cuối cùng, nếu học sinh không đọc sách, văn hóa đọc sẽ dần bị mai một, ảnh hưởng đến sự phát triển trí thức và văn hóa của xã hội.
Vậy làm thế nào để khắc phục tình trạng này? Có thể áp dụng một số giải pháp thiết thực từ nhiều phía.
Trước tiên, bản thân mỗi học sinh cần nhận thức được vai trò quan trọng của việc đọc sách. Các em cần tự tạo thói quen đọc sách hàng ngày bằng cách bắt đầu từ những cuốn sách dễ đọc, thú vị và phù hợp với sở thích cá nhân. Điều này không chỉ giúp nâng cao kiến thức mà còn giúp các em giải trí và thư giãn hiệu quả.
Thứ hai, gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích con cái đọc sách. Cha mẹ nên tạo điều kiện thuận lợi cho việc đọc sách bằng cách thiết lập một không gian đọc sách thoải mái tại nhà. Đồng thời, cần giám sát và quản lý thời gian sử dụng thiết bị công nghệ của con em mình, để các em có thời gian đọc sách và học tập. Cha mẹ cũng có thể cùng con đọc sách và thảo luận về nội dung sách, từ đó kích thích sự hứng thú và tạo động lực cho các em.
Thứ ba, nhà trường nên đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy văn hóa đọc. Các thầy cô có thể tổ chức các buổi giới thiệu sách, câu lạc bộ đọc sách và các hoạt động liên quan để khuyến khích học sinh tham gia. Đồng thời, cần tạo ra môi trường học tập thân thiện, nơi mà việc đọc sách không chỉ là nhiệm vụ mà còn là niềm vui và sự khám phá. Sách giáo khoa cần được kết hợp với những cuốn sách bổ trợ, giúp học sinh cảm thấy việc đọc sách không chỉ là nghĩa vụ mà còn là niềm đam mê.
Cuối cùng, cộng đồng cũng cần tham gia vào việc xây dựng văn hóa đọc. Các tổ chức, thư viện và các chương trình khuyến đọc có thể tổ chức các sự kiện, tặng sách và tổ chức các buổi trao đổi sách để tạo điều kiện cho học sinh tiếp cận với nhiều loại sách khác nhau.
Tóm lại, việc ngại đọc sách là một vấn đề đáng lo ngại trong học sinh hiện nay, nhưng không phải là điều không thể khắc phục. Bằng cách nâng cao nhận thức, khuyến khích thói quen đọc sách từ gia đình và nhà trường, cùng với sự hỗ trợ từ cộng đồng, chúng ta có thể giúp học sinh phát triển niềm đam mê đọc sách và từ đó, nâng cao kiến thức, kỹ năng và văn hóa đọc trong xã hội.
Em xin cảm ơn!
- Vấn đề: Những lưu ý khi sử dụng ChatGPT – thành tựu khoa học mới của thế kỉ XXI.
Thưa các thầy cô và các bạn,
Hôm nay, em xin chia sẻ về một thành tựu khoa học đáng chú ý của thế kỷ XXI – ChatGPT, một công nghệ trí tuệ nhân tạo tiên tiến. ChatGPT đã mở ra nhiều cơ hội mới trong việc hỗ trợ học tập, nghiên cứu và làm việc, nhờ vào khả năng hiểu và sinh ra văn bản một cách tự nhiên. Tuy nhiên, khi sử dụng công nghệ này, chúng ta cần lưu ý một số vấn đề quan trọng để tận dụng tối đa những lợi ích mà nó mang lại, đồng thời tránh những rủi ro tiềm ẩn.
Trước hết, việc đánh giá tính chính xác của thông tin từ ChatGPT là rất quan trọng. Mặc dù ChatGPT có khả năng cung cấp thông tin nhanh chóng và đa dạng, nhưng không phải lúc nào nó cũng chính xác. Công nghệ này dựa trên dữ liệu huấn luyện và có thể cung cấp thông tin không chính xác hoặc lỗi thời. Do đó, người dùng cần kiểm tra lại thông tin từ các nguồn đáng tin cậy khác trước khi sử dụng hoặc chia sẻ. Sự phụ thuộc hoàn toàn vào ChatGPT mà không xác minh thông tin có thể dẫn đến những hiểu lầm và quyết định sai lầm.
Bảo mật và quyền riêng tư cũng là những vấn đề cần lưu ý khi sử dụng ChatGPT. Mặc dù ChatGPT không lưu trữ thông tin cá nhân của người dùng, các thông tin được chia sẻ trong cuộc trò chuyện có thể được lưu trữ và phân tích để cải thiện mô hình. Vì vậy, người dùng nên tránh chia sẻ thông tin nhạy cảm hoặc riêng tư để bảo vệ quyền riêng tư cá nhân và dữ liệu của mình khỏi các rủi ro tiềm ẩn.
Ngoài ra, việc sử dụng ChatGPT một cách công bằng và đạo đức là rất quan trọng. Mặc dù ChatGPT có thể tạo ra nội dung một cách nhanh chóng, nhưng chúng ta cần đảm bảo rằng công nghệ này không bị lạm dụng để tạo ra thông tin giả, lừa đảo hay bất kỳ nội dung nào có thể gây hại cho người khác. Việc lạm dụng công nghệ không chỉ vi phạm các quy định đạo đức mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với xã hội.
Cuối cùng, người dùng cần hiểu và điều chỉnh phản hồi từ ChatGPT cho phù hợp với nhu cầu của mình. Mặc dù ChatGPT có khả năng sinh ra nhiều loại phản hồi khác nhau, không phải lúc nào các phản hồi này cũng phù hợp với yêu cầu của người dùng. Đôi khi, mô hình có thể tạo ra những câu trả lời không chính xác hoặc không liên quan. Vì vậy, người dùng cần có khả năng đánh giá và chỉnh sửa thông tin một cách cẩn thận. Đồng thời, với sự phát triển không ngừng của công nghệ trí tuệ nhân tạo, việc cập nhật kiến thức về các phiên bản mới và các tính năng của ChatGPT sẽ giúp chúng ta sử dụng công nghệ này một cách hiệu quả hơn.
Tóm lại, ChatGPT là một thành tựu khoa học vĩ đại của thế kỷ XXI, mang lại nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ học tập và làm việc. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả công nghệ này, chúng ta cần lưu ý đến tính chính xác của thông tin, bảo mật và quyền riêng tư, sử dụng công bằng và đạo đức, điều chỉnh phản hồi phù hợp và cập nhật kiến thức thường xuyên. Hy vọng rằng với sự chú ý và cẩn trọng, chúng ta có thể sử dụng ChatGPT một cách thông minh và hiệu quả, góp phần vào sự phát triển của công nghệ và xã hội. Em xin cảm ơn!
- Vấn đề: Cần xác định mục tiêu học thế nào cho đúng?
Kính thưa các thầy cô và các bạn,
Hôm nay, em xin chia sẻ với các bạn về một vấn đề quan trọng trong quá trình học tập: việc xác định mục tiêu học tập sao cho đúng. Đây là một yếu tố quyết định không chỉ đến kết quả học tập mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến sự phát triển cá nhân và sự nghiệp trong tương lai. Vậy, làm thế nào để xác định mục tiêu học tập một cách đúng đắn và hiệu quả? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu.
Trước tiên, để xác định mục tiêu học tập đúng, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của mục tiêu học tập. Mục tiêu học tập không chỉ đơn thuần là những gì chúng ta muốn đạt được trong một khoảng thời gian nhất định, mà còn là những định hướng và động lực thúc đẩy chúng ta cố gắng và phát triển. Mục tiêu học tập có thể bao gồm việc đạt điểm cao trong kỳ thi, hoàn thành một khóa học, hoặc phát triển kỹ năng và kiến thức trong một lĩnh vực cụ thể. Tuy nhiên, không phải mọi mục tiêu đều là những mục tiêu tốt và hiệu quả. Để mục tiêu học tập có giá trị và có thể thực hiện được, chúng cần phải đáp ứng một số tiêu chí quan trọng.
Thứ nhất, mục tiêu học tập cần phải cụ thể và rõ ràng. Mục tiêu mơ hồ, như “học tốt hơn” hoặc “cải thiện điểm số”, có thể gây ra sự thiếu định hướng và khó khăn trong việc lập kế hoạch hành động. Thay vào đó, hãy xác định mục tiêu cụ thể, ví dụ như “đạt điểm 8 trong kỳ thi toán học sắp tới” hoặc “hoàn thành bài tập nghiên cứu trong vòng 2 tuần”. Mục tiêu rõ ràng giúp chúng ta dễ dàng theo dõi tiến độ và điều chỉnh phương pháp học tập khi cần thiết.
Thứ hai, mục tiêu học tập nên phải có tính khả thi. Khi đặt mục tiêu, chúng ta cần xem xét khả năng và điều kiện hiện tại của bản thân. Mục tiêu quá cao hoặc không thực tế có thể dẫn đến cảm giác thất bại và nản lòng. Hãy đặt ra những mục tiêu thực tế và có thể đạt được trong khoảng thời gian cụ thể. Điều này không chỉ giúp chúng ta duy trì động lực mà còn tạo ra cảm giác thành công khi hoàn thành các mục tiêu nhỏ hơn, từ đó tiếp tục tiến bước về phía trước.
Thứ ba, mục tiêu học tập cần phải có động lực và ý nghĩa cá nhân. Mục tiêu nên gắn liền với những gì chúng ta thực sự quan tâm và đam mê. Khi mục tiêu có ý nghĩa cá nhân, chúng ta sẽ cảm thấy hứng thú hơn trong việc theo đuổi nó và sẵn sàng vượt qua những khó khăn. Ví dụ, nếu bạn đam mê khoa học máy tính, đặt mục tiêu hoàn thành một dự án lập trình cá nhân sẽ mang lại động lực và niềm vui hơn là chỉ đơn thuần học để đạt điểm cao.
Thứ tư, chúng ta cần phải lập kế hoạch và hành động cụ thể để đạt được mục tiêu. Một mục tiêu, dù rõ ràng và khả thi, cũng cần có một kế hoạch hành động chi tiết để thực hiện. Lập kế hoạch giúp chúng ta phân chia mục tiêu thành các bước nhỏ hơn, xác định thời gian và nguồn lực cần thiết. Hãy xây dựng một lịch trình học tập, đặt ra các mốc thời gian cho từng phần của mục tiêu và thường xuyên đánh giá tiến độ để điều chỉnh khi cần thiết.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng mục tiêu học tập không phải là điểm đến cuối cùng mà là một phần của quá trình học tập liên tục. Khi đạt được một mục tiêu, hãy tự thưởng cho bản thân và tiếp tục đặt ra những mục tiêu mới để duy trì sự phát triển và học hỏi. Quá trình học tập là một hành trình dài và không ngừng nghỉ, và việc duy trì sự linh hoạt và sẵn sàng điều chỉnh mục tiêu khi cần thiết là rất quan trọng.
Tóm lại, việc xác định mục tiêu học tập đúng đắn là một yếu tố quyết định đến sự thành công trong học tập và phát triển cá nhân. Để làm được điều này, chúng ta cần đặt ra các mục tiêu cụ thể, khả thi và có ý nghĩa cá nhân, lập kế hoạch hành động chi tiết và luôn duy trì động lực học tập. Hy vọng rằng với những lưu ý này, chúng ta có thể xác định và theo đuổi các mục tiêu học tập một cách hiệu quả, từ đó đạt được những thành công trong học tập và trong cuộc sống. Em xin cảm ơn!
d) Kiểm tra, chỉnh sửa
Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 1, phần Nói và nghe, mục d (trang 28,29) và đối chiếu với dàn ý đề văn đã làm ở bài này.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:
Thực hành tiếng Việt trang 122
Viết: Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết
Xem thêm các chương trình khác: