Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (trang 27) - Ngắn nhất Ngữ văn 9 Kết nối tri thức

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết

(con người trong mối quan hệ với tự nhiên)

* Yêu cầu khi viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên)

- Nêu được vấn đề thể hiện mối quan hệ giữa con người với tự nhiên để bàn luận.

- Trình bày được mối quan hệ hai chiều giữa con người với tự nhiên, triển khai hệ thống luận điểm chặt chẽ, sử dụng lí lẽ sắc bén, bằng chứng xác thực và tiêu biểu.

- Nêu được quan điểm trái chiều về vấn đề hoặc khía cạnh nào đó của vấn đề và phản bác một cách có cơ sở.

- Đề xuất được giải pháp khả thi để giải quyết những bất ổn trong ứng xử của con người với tự nhiên.

* Phân tích bài viết tham khảo

Văn bản: Con người đã làm gì với tự nhiên?

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Bàn luận về mối quan hệ mật thiết giữa con người với tự nhiên

- Trình bày ý kiến về vấn đề: Giữa con người với tự nhiên có mối quan hệ phong phú, đa chiều. Nhưng không phải bao giờ con người cũng nhận thức được một cách sâu sắc, thấu đáo để biết ứng xử đúng đắn với tự nhiên.

- Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 1: Thể chất của con người mang tính tự nhiên.

- Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 2: Tự nhiên là thế giới bao quanh con người.

- Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 3: Tự nhiên còn là nguồn sống của tâm hồn con người.

- Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 4: Con người đã đối xử tệ bạc với tự nhiên.

- Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 5: Con người phải trả giá vì đã tác động vào tự nhiên 1 cách thiếu khoa học.

- Phản bác ý kiến trái chiều về 1 khía cạnh của vấn đề: Việc trả lại cho tự nhiên trạn thái bình thường, hợp quy luật là trách nhiệm của một số người có vị trí quan trọng trong xã hội là một nhận thức chưa đúng.

- Khái quát lại vấn đề nghị luận, nêu trách nhiệm của mọi người và đề xuất phương hướng hành động: Tự nhiên luôn gắn bó khăng khít với cuộc sống con người vì thế tất cả chúng ta đều phải có trách nhiệm tôn trọng và bảo vệ tự nhiên.

* Thực hành viết theo các bước

1. Trước khi viết

c. Lập dàn ý

2. Viết bài

- Bám sát dàn ý, nắm vững yêu cầu về nội dung của từng phần để viết bài.

- Vận dụng kinh nghiệm đã có và đọc lại bài viết tham khảo để viết phần Mở bài cho hấp dẫn; triển khai các luận điểm của phần Thân bài cho chặt chẽ, lô-gíc; viết phần Kết bài gây được ấn tượng.

- Phần Mở bài, Kết bài cũng như từng luận điểm của phần Thân bài nên viết thành một đoạn văn. Căn cứ yêu cầu cụ thể của việc triển khai ý để lựa chọn viết kiểu đoạn văn diễn dịch, quy nạp, song song hay phối hợp.

- Chú ý sử dụng từ ngữ liên kết để các câu trong đoạn và các đoạn trong bài có quan hệ chặt chẽ, mạch lạc.

- Dù viết ở lớp hay ở nhà, bài viết cũng cần được thực hiện trong thời lượng nhất định.

Bài viết tham khảo:

Nhìn theo dòng chảy lịch sử, kể từ khi xuất hiện trên Trái Đất, con người đã tồn tại song hành cùng với tự nhiên. Có thể nói, mối quan hệ giữa con người và tự nhiên chính là một mối quan hệ biện chứng, có sự liên kết chặt chẽ và ảnh hưởng lẫn nhau.

Con người và thiên nhiên luôn gắn liền với nhau, không thể tách rời. Thiên nhiên là môi trường sống của con người, cung cấp không gian và nguồn nguyên liệu để con người duy trì sự sống. Trong khi đó, con người chinh phục và cải tạo tự nhiên, có tác động mạnh mẽ trở lại với môi trường cả về mặt tích cực và tiêu cực.

Trước hết về mặt tích cực, con người khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên, tận dụng các yếu tố môi trường để cải tạo tự nhiên bên cạnh việc phục vụ đời sống con người. Ngoài ra, con người cũng tìm ra những biện pháp có lợi, giúp thiên nhiên hạn chế rơi vào tình trạng tồi tệ. Chẳng hạn, con người tiến hành nghiên cứu, nuôi dưỡng và nhân giống các loài động thực vật quý hiếm nhằm bảo vệ chúng, tránh tình trạng tuyệt chúng. Hay sử dụng các biện pháp xử lí cần thiết nhằm hạn chế số lượng sinh trưởng của các loài sinh vật gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sống của các loài sinh vật khác. Từ đó giúp cân bằng hệ sinh thái, tạo ra môi trường sống tốt nhất cho các loài sinh vật trong tự nhiên.

Tuy nhiên, con người cũng gây ảnh hưởng tiêu cực lớn đến môi trường tự nhiên. Điển hình là tình trạng ô nhiêm môi trường, mất cân bằng sinh thái và biến đổi khí hậu hiện tại. Với sự bùng nổ dân số, sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ, con người đã và đang tàn phá tự nhiên hàng ngày, hàng giờ. Các hoạt động sinh hoạt, sản xuất của con người đang khiến môi trường ô nhiễm trầm trọng. Ô nhiễm đất, nước hay không khí đều ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và đời sống của con người. Chẳng hạn, ô nhiễm không khí có thể giết chết con người bởi các bệnh về hô hấp như lao, viêm phổi, đau tức ngực, khó thở,... Những hậu quả có lẽ chính là sự trả thù từ thiên nhiên và con người sẽ phải gánh chịu tất cả.

Nhìn nhận được thực trạng nghiêm trọng này, chính phủ và các nhà quản lí của các quốc gia trên thế giới đang đề ra nhiều biện pháp và kêu gọi người dân cùng chung tay bảo vệ Trái Đất, bảo vệ môi trường của chính chúng ta. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều người thờ ơ, không quan tâm đến điều này. Họ coi việc bảo vệ tự nhiên không phải trách nhiệm của bản thân, cố chấp khai thác tài nguyên thiên nhiên bừa bãi chỉ để kiếm lợi cho riêng bản thân mình. Điều này chính là thách thức to lớn mà con người tự tạo ra cho chính mình.

Vậy, việc nhận thức đúng về tính nghiêm trọng của tình trạng môi trường thiên nhiên hiện tại cũng như tầm quan trọng của tự nhiên đối với cuộc sống xã hội là thực sự cần thiết. Con người cần phải biết giới hạn trong việc khai thác thiên nhiên, vừa sử dụng vừa bảo vệ môi trường theo hướng bền vững thì mối quan hệ giữa con người với tự nhiên mới có thể tồn tại lâu dài.

3. Chỉnh sửa bài viết

Dựa vào yêu cầu của kiểu bài, đối chiếu với dàn ý, đọc soát từng phần của bài viết để chỉnh sửa, hoàn thiện. Khi chỉnh sửa, cần chú ý các tiêu chí:

- Sự rõ ràng của vấn đề được nêu để bàn luận (ở phần Mở bài).

- Sự đầy đủ của các luận điểm cần triển khai (ở phần Thân bài).

- Sự chặt chẽ trong lập luận (thể hiện ở cách sử dụng lí lẽ và bằng chứng, sức thuyết phục trong cách nêu ý kiến bác bỏ quan điểm trái chiều...).

– Mức độ đáp ứng yêu cầu về quy cách trình bày, chính tả và diễn đạt (dùng từ đặt câu...).