Soạn bài Xưng hô trong hội thoại hay, ngắn gọn

Hướng dẫn soạn bài Xưng hô trong hội thoại Ngữ văn lớp 9 hay, ngắn gọn nhất và đủ ý giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung chính bài Xưng hô trong hội thoại để chuẩn bị bài và soạn văn 9. Mời các bạn đón xem:

1 1,341 17/02/2022
Tải về


Soạn bài Xưng hô trong hội thoại - Ngữ văn 9

A. Soạn bài Xưng hô trong hội thoại ngắn gọn

I. Từ ngữ xưng hô và việc sử dụng từ ngữ xưng hô:

Câu 1 (trang 38 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 1):

Một số từ ngữ dùng đế xưng hô trong tiếng Việt: tôi, mình, cậu, tớ, anh, chị, chúng tôi, bọn mày, bọn tao...

- Khi để xưng, người nói dùng: tôi, mình, tớ.... với người đối thoại gọi là cậu, anh, chị....

- Nếu dùng ở số nhiều: chúng tôi, bọn mày, bọn tao...

Câu 2 (trang 38 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 1):

* Từ ngữ xưng hô trong hai đoạn:

- Dế Mèn - nhân vật kể chuyện xưng "tôi"

- Dế Mèn xưng hô với Dế Choắt: ta - chú mày trong đoạn trích (1), tôi - anh trong đoạn trích (2).

- Dế Choắt xưng hô với Dế Mèn: em - anh trong đoạn trích (1), tôi - anh trong đoạn trích (2).

* Phân tích và giải thích sự thay đổi từ ngữ xưng hô.

-  Trong đoạn trích thứ nhất, sự xưng hô của hai nhân vật rất khác nhau, đó là sự xưng hô bất bình đẳng của một kẻ ở vị thế yếu, cảm thấy mình thấp hèn, cần nhờ vả người khác và một kẻ ở vị thế mạnh, kiêu căng và hách dịch. Nhưng trong đoạn trích thứ hai, sự xưng hô thay đổi hẳn, đó là sự xưng hô bình đẳng (tôi - anh), không ai thấy mình thấp hơn hay cao hơn người đôi thoại.

-   Có sự thay đổi về xưng hô như vậy vì tình huống giao tiếp thay đổi, vị thế của hai nhân vật không còn như trong đoạn trích thứ nhất nữa. Dế Choắt không còn coi mình là đàn em, cần nhờ vả, nương tựa Dế Mèn nữa mà nói với Dế Mèn những lời trăng trối với tư cách là một người bạn.

II. Luyện tập

Câu 1 (trang 39 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

- Ngôn ngữ châu Âu có từ xưng là 1 từ để chỉ số phức (như “we” trong tiếng Anh) nên có thể dịch sang tiếng Việt là chúng tôi hoặc chúng ta tùy thuộc vào tình huống.

- Do ảnh hưởng của thói quen trong tiếng mẹ đẻ nên cô học viên có sự nhầm lẫn, làm cho ta có thể hiểu lễ thành hôn là của cô học viên và vị giáo sư Việt Nam.

Câu 2 (trang 40 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

* Trong văn bản khoa học, mặc dù tác giả văn bản chỉ gồm 1 người nhưng người ta vẫn xưng là chúng tôi

Việc dùng “chúng tôi” dụng ý làm tăng tính khách quan ngôn ngữ khoa học, thể hiện sự khiêm tốn của tác giả

- Khi tác giả văn bản khoa học xưng tôi, tác giả muốn nhấn mạnh quan điểm cá nhân của mình trước vấn đề nào đó.

Câu 3 (trang 40 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

Truyện Thánh Gióng, đứa bé gọi mẹ mình theo cách gọi thông thường

- Cách xưng hô giữa Gióng với sứ giả: ta - ông

- Cho thấy Thánh Gióng là một đứa bé kì lạ, khác thường, chững chạc

→ Đối với mẹ, Gióng là đứa trẻ, đối với quốc gia, Gióng là người hùng.

Câu 4 (Trang 40 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

Câu chuyện kể về vị danh tướng, dù đã là nhân vật nổi tiếng, có quyền có chức trọng nhưng khi gặp thầy cũ xưng hô: em - thầy

- Cách xưng hô thể hiện thái độ tôn trọng, sự khiêm tốn, lịch sự với người thầy của mình

→ Câu chuyện giáo dục về tinh thần “tôn sư trọng đạo”

Câu 5 (Trang 40 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

Trước Cách mạng tháng tám 1945, đất nước phong kiến, người đứng đầu nhà nước xưng “trẫm” với bề tôi, kẻ dưới

Việc Bác, chủ tịch nước, người đứng đầu nước Việt Nam mới xưng “tôi” gọi nhân dân là “đồng bào”

→ Người nghe cảm giác gần gũi người nói với người nghe

Câu 6 (trang 41 sgk Ngữ văn 9 Tập 1)

- Cách xưng hô trong đoạn văn thứ nhất thể hiện rõ cách biệt về địa vị, hoàn cảnh giữa

+ Chị Dậu: người dân thấp cổ bé họng, thiếu sưu nên phải hạ mình, nhịn nhục: xưng hô cháu, nhà cháu – ông

+ Cai lệ, người nhà lí trưởng trái lại cậy quyền thế nên hống hách, xưng hô ông - thằng kia, mày

Cuối cùng khi bị o ép, dồn đến đường cùng chị Dậu chuyển sang xưng tôi - ông, rồi bà - mày

→ Cách xưng hô thể hiện sự “tức nước- vỡ bờ”, sự tự vệ cần thiết để bảo vệ chồng của chị.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Xưng hô trong hội thoại

- Tiếng Việt có một hệ thống từ ngữ xưng hô rất phong phú, tinh tế và giàu sắc thái biểu cảm.

- Xưng hô trong hội thoại là vấn đề rất quan trọng đối với người Việt Nam. Có ý thức về vấn đề trên, ta sẽ lựa chọn cách xưng hô phù hợp với đối tượng giao tiếp, nội dung giao tiếp, hoàn cảnh giao tiếp.

Bài giảng Ngữ văn 9 Xưng hô trong hội thoại

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 9 hay, chi tiết khác:

Viết bài tập làm văn số 1 – Văn thuyết minh

Chuyện người con gái Nam Xương

Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

Sự phát triển của từ vựng

Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự

1 1,341 17/02/2022
Tải về