Soạn bài Bàn về phép học hay, ngắn gọn

Soạn bài Bàn về phép học - Ngữ văn 8

A. Soạn bài Bàn về phép học ngắn gọn

Phần đọc - hiểu văn bản

Câu 1 (trang 78 SGK Ngữ văn 8 Tập 2)

- Tác giả nêu khái quát mục đích chân chính của việc học đó là. Học để "biết rõ đạo", học cách làm người, để sống tốt, cư xử đúng mực.

 $\to$ Việc học mang lại ý nghĩa vô cùng to lớn, học để hiểu biết để làm người, sống có đạo đức.

Câu 2 (trang 78 SGK Ngữ văn 8 Tập 2)

- Tác giả đã phê phán những lối học lệch lạc, sai trái:“Học lối học hình thức hòng cầu danh lợi”,“Không biết tới tam cương ngũ thường”

- Việc học như vậy sẽ mang lại rất nhiều tai hại làm cho "chúa trọng nịnh thần" người trên kẻ dưới đều thích sự chạy chọt, luồn cúi, không có thực chất, dẫn đến cảnh "nước mất, nhà tan".

Câu 3 (trang 78 SGK Ngữ văn 8 Tập 2)

 Để khuyến khích việc học Nguyễn Thiếp đã khuyên vua Quang Trung thực hiện những chính sách sau:

- Việc học phải được phổ biến rộng khắp, việc học phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản, có tính chất nền tảng.

- Phương pháp học học phải: Tuần tự tiến lên, từ thấp đến cao, học rộng, nghĩ sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu nhất, học phải biết kết hợp với hành. Học không phải chỉ để biết mà còn để làm.

Câu 4 (trang 78 SGK Ngữ văn 8 Tập 2)

Nói về phép học, Nguyễn Thiếp cho rằng học phải theo trình tự trước - sau, thấp - cao: "Lúc đầu học Tiểu học để bồi lấy gốc. Tuần tự tiến lên...". Nghĩa là người học phải bắt đầu từ những kiến thức có sở, nền tảng. Học rộng là cần thiết song cần phải biết suy nghĩ để thâu tóm những cái tinh tuý, cốt lõi nhất. Đặc biệt, học phải đi đôi với hành, kiến thức trong sách vở phải được thể nghiệm vận dụng vào thực tiễn đời sống.

Câu 5 (trang 78 SGK Ngữ văn 8 Tập 2)

- Mục đích chân chính của việc học

- Phê phán những quan điểm học sai trái

- Khẳng định những quan điểm, phương pháp đúng đắn

- Tác dụng của việc học chân chính.

II. Luyện tập

Câu hỏi (trang 79 SGK Ngữ văn 8 Tập 2)

Bài tham khảo

Sự cần thiết và tác dụng của phương pháp "học đi đôi với hành":

     Học là quá trình tiếp thu kiến thức và lý thuyết, lý luận. Hành là quá trình áp dụng lý thuyết học được vào thực tiễn đời sống và lao động. Phương pháp “học đi đôi với hành” chính là sự kết hợp hoàn hảo giữa nhận thức và hành động của con người, tạo ra tính thực tiễn, bổ sung lẫn nhau làm cho những điều chúng ta học trở nên có ý nghĩa và kết quả. Nếu chỉ học mà không thực hành sẽ sa vào lý thuyết suông, không thể nắm bắt được ý nghĩa sâu sắc với thực tiễn. Học đi đôi với hành thực sự cần thiết và hữu dụng với tất cả mọi người. Song trên thực tế nước ta, phương pháp này chưa được xem trọng, đó là nguyên nhân làm cho chất lượng giáo dục không được cải thiện. Vì thế cần xác định đúng đắn mục tiêu học tập, và thường xuyên áp dụng phương pháp “học đi đôi với hành” để việc học trở nên ý nghĩa.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Bàn về phép học

I. Tác giả

1. Tiểu sử

- Nguyễn Thiếp (1723-1804) tự là Khải Xuyên, hiệu là Lạp Phong Cư Sĩ, người đương thời kính trọng gọi là La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

- Quê quán: làng Mật Thôn, xã Ao Nguyệt, huyện La Sơn (nay thuộc huyện Đức Thọ) tỉnh Hà Tĩnh.

- Ông là người học rộng, tài cao

+ Ông từng làm quan dưới triều Lê nhưng sau đó từ quan về dạy học

+ Ông từng được vua Quang Trung viết thư mời giúp triều Tây Sơn, góp phần xây dựng đất nước về mặt chính trị.

2. Sự nghiệp

Những tác phẩm tiêu biểu: La Sơn tiên sinh thi tập, Hạnh Am di văn…

II. Tác phẩm

1. Hoàn cảnh sáng tác

Nguyễn Thiếp làm quan một thời gian dưới triều Lê rồi về dạy học. Khi Quang Trung xây dựng đất nước đã viết thư mời ông giúp dân giúp nước về mặt văn hóa giáo dục, vì vậy tháng 8 năm 1871, Nguyễn Thiếp đã đang lên vua bản tấu này.

2. Thể loại: tấu

Tấu là thể văn thư của bề tôi, do thần dân dâng gửi lên vua chúa để trình bày sự việc, ý kiến, đề nghị. Tấu có thể được viết bằng văn xuôi hay văn vần, văn biền ngẫu.

3. Bố cục: 4 phần

- Phần 1 (Từ đầu...tệ hại ấy): Mục đích của việc học

- Phần 2 (Cúi từ nay...xin chớ bỏ qua): Bàn về cách học

- Phần 3 (Đạo học...thịnh trị): Kết quả dự kiến

- Phần 4 (Đoạn còn lại): Kết luận về phép học

4. Tóm tắt

Bàn về phép học là một bài tấu Nguyễn Thiếp gửi lên vua nhằm nói lên mục đích chân chính của việc học: học để làm người. Tác giả đưa ra quan điểm và phương pháp học đúng đắn: việc học phải bắt đầu từ những kiến thức cơ bản, có tính chất nền tảng, tuần tự tiến từ thấp lên cao, học rộng hiểu sâu, biết tóm lược những điều cơ bản, cốt yếu nhất. Bên cạnh đó học phải kết hợp với hành. Học không chỉ để biết mà còn để làm. Điều đó sẽ thúc đẩy đất nước nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, quốc gia hưng thịnh.

5. Giá trị nội dung

Bàn luận về phép học giúp ta hiểu mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức, góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ không phải để cầu danh lợi. Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành.

6. Giá trị nghệ thuật

- Bài tấu có cách lập luận chặt chẽ, lí lẽ rõ ràng

- Ngôn ngữ giản dị, rõ ràng, ý tứ bộc lộ trực tiếp giàu sức thuyết phục.

Bài giảng Ngữ văn 8 Bàn về phép học

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 8 hay, chi tiết khác:

Viết đoạn văn trình bày luận điểm 

Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm 

Viết bài tập làm văn số 6

Thuế máu  

Hội thoại