Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 46 lớp 9 Tập 2 - Ngắn nhất Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo

Với soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 46 Tập 2 Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 9.

1 107 21/11/2024


Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 46 Tập 2

Câu 1 (trang 46 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Chỉ ra câu rút gọn trong đoạn trích dưới đây. Khôi phục lại các thành phần bị rút gọn và cho biết tác dụng của việc rút gọn loại câu này.

Khiết: - (cởi áo) Phải nhanh lên mới được. Cậu giúp tôi một tay. Cái áo rộng quá… Chị đưa tôi cái khăn quàng… và cái mũ trùm đầu… Thôi, thế là được rồi… Chị trông có giống không?

Lý: - Giống đấy…

Trả lời:

- Câu rút gọn trong đoạn trích: Giống đấy…

- Khôi phục lại thành phần bị rút gọn: Chị trông có giống đấy…

- Tác dụng:

+ Tránh lặp lại những từ đã xuất hiện ở câu trước đó.

+ Giúp câu văn trở nên linh hoạt và dễ đọc hơn.

+ Truyền đạt thông tin nhanh chóng.

Câu 2 (trang 46 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Xác định câu đặc biệt trong các trường hợp sau và nêu tác dụng của loại câu này trong mỗi trường hợp:

a. Ôi, Chúa ơi! Tôi thật là một lão ngốc mù quáng!

(A-thơ Cô-nan Đoi-lơ, Chiếc mũ miện dát đá be-rô)

b. Có tiếng gì trong hòm này… như tiếng thở ấy… Eo ơi!

(Lưu Quang Vũ, Bệnh sĩ)

c. Tôi sẽ là người thừa kế, tôi sẽ được lấy người tôi yêu! A! Anh Khiết ơi!

(Vũ Đình Long, Gia tài)

Trả lời:

Câu

Câu đặc biệt

Tác dụng

a

- Ôi, Chúa ơi!

- Bộ lộ cảm xúc hối hận và bất lực, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc nỗi niềm của nhân vật.

b

- Eo ơi!

- Bộc lộ cảm xúc lo lắng, sợ hãi của nhân vật, làm tăng cảm giác kịch tính cho tình huống.

c

- A!

- Anh Khiết ơi!

- Thể hiện sự phấn khích, thích thú.

- Gọi – đáp.

Câu 3 (trang 46 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Tìm câu rút gọn và câu đặc biệt có trong các trường hợp sau. Chỉ ra dấu hiệu để phân biệt hai loại câu này.

a. “… Cháu gái tôi, con bé Me-ry, nó đã bỏ tôi mà đi”.

“Bỏ rơi ông?”.

(A- thơ Cô-nan Đoi-lơ, Chiếc mũ miện dát đá be-rô)

b. Lý: - (ngã xuống như là ngất đi) Chao ôi!

Khiết: - Cháu đỡ lấy nó. Và để thưởng công cho thị Lý, vì thị đã chăm nom, nâng đỡ tôi, tôi để lại cho thị…

Lý: - (vỡ òa) Trời ơi! Ông tôi tử tế quá, mà Trời Phật không để cho sống mãi!

Khiết: - Hai trăm ngàn đồng tiền mặt (Lý vờ như cảm động, chấm nước mắt).

(Vũ Đình Long, Gia tài)

Trả lời:

a. Câu rút gọn: Bỏ rơi ông?

- Dấu hiệu: Câu rút gọn được cấu tạo theo mô hình (chủ ngữ - vị ngữ) và có thể khôi phục lại các thành phần bị rút gọn.

b. Câu đặc biệt:

- Chao ôi!

- Trời ơi!

- Dấu hiệu: Câu đặc biệt không có cấu tạo theo mô hình (chủ ngữ - vị ngữ) mà chỉ do một từ hoặc một cụm từ (trừ cụm chủ - vị) cấu tạo thành.

Câu 4 (trang 47 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Xác định chức năng của các thành phần được in đậm trong các câu sau. Các thành phần này có thể được tách ra tạo thành câu đặc biệt không? Vì sao?

a. Á, à, tôi biết rồi.

(Sác-lơ Uy-li-am, Đêm Chủ nhật dài)

b. Hình như cô đã chờ sẵn đâu đó ở phòng bên.

(Sác-lơ Uy-li-am, Đêm Chủ nhật dài)

Trả lời:

a. Thán từ: Á, à

- Chức năng: thể hiện sự ngạc nhiên, nhận ra điều gì đó; chúng không mang ý nghĩa cụ thể mà chỉ diễn tả cảm xúc của người nói.

- Thành phần này có thể tách ra thành câu đặc biệt, chẳng hạn như Á, à! Tôi biết rồi.” vì câu này vẫn có thể hiểu là biểu thị cảm xúc mà không thay đổi ý nghĩa chung.

b. Tình thái từ: Hình như

- Chức năng: chỉ sự suy đoán, thể hiện rằng người nói đang diễn đạt một điều gì đó những không chắc chắn.

- Thành phần này không thể tách ra thành câu đặc biệt vì nếu tách ra nó sẽ không còn là một câu hoàn chỉnh, mà chỉ là một cụm từ không có ngữ nghĩa rõ ràng.

Câu 5 (trang 47 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đọc đoạn hội thoại sau và trả lời câu hỏi:

Cô giáo: Hôm qua, chúng ta học đến phần nào rồi nhỉ?

Nam: Tri thức Ngữ văn.

a. Theo em, câu trả lời của Nam trong tình huống trên có phù hợp không? Vì sao?

b. Với câu hỏi của cô giáo, chúng ta có thể có những câu trả lời nào khác câu trả lời của Nam?

Trả lời:

a. Theo em, câu trả lời của Nam trong tình huống trên không phù hợp. Vì đối với người lớn tuổi hơn và còn là cô giáo dạy mình thì câu nói của Nam bị xem là nói trống không, đây là cách nói thiếu lễ phép, không tôn trọng cô giáo.

b. Với câu hỏi của cô giáo, chúng ta có thể có những câu trả lời sau:

- Dạ! Hôm qua, chúng ta học đến phần Tri thức Ngữ văn ạ.

- Dạ, lớp mình học đến phần Tri thức Ngữ văn cô ạ.

Câu 6 (trang 47 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Viết một đoạn hội thoại (khoảng năm đến sáu câu), trong đó có sử dụng ít nhất một câu đặc biệt và một câu rút gọn. Xác định các loại câu này và nêu tác dụng của chúng.

Trả lời:

Minh: Lan ơi, cậu đang làm gì thế?

Lan: Đang cắm hoa.

Minh: Oa! Chúng thật là đẹp.

Lan: Nó là món quà sinh nhật mà Hương tặng cho tớ.

- Câu rút gọn: Đang cắm hoa.

=> Tác dụng: làm cho câu văn ngắn gọn, xúc tích; trả lời đúng trọng tâm, nhanh chóng và không dài dòng.

- Câu đặc biệt: Oa!

=> Tác dụng: thể hiện sự ngạc nhiên, thích thú và trầm trồ của người nói trước vẻ đẹp của những bông hoa.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Tri thức Ngữ Văn trang 31

Chiếc mũ miện dát đá be-rô

Ngôi mộ cổ

Cách suy luận

Kẻ sát nhân lộ diện

Viết một truyện kể sáng tạo

Kể một câu chuyện tưởng tượng

Ôn tập trang 62

1 107 21/11/2024