Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 15 lớp 9 Tập 2 - Ngắn nhất Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo

Với soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 15 Tập 2 Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 9.

1 5 21/11/2024


Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 15 Tập 2

Câu 1 (trang 15 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

(1) Đặc trưng của toàn cầu hóa là sự đón nhận và trân trọng đóng góp của tất cả các dân tộc trong bản hòa ca của nhân loại. (2) Ở đó, người ta chia sẻ giá trị của mình vào cái chung, tạo nên một bức tranh lớn đa sắc màu nhưng vẫn nhất quán và đầy tính nhân bản. (3) Nhiều ý kiến cho rằng khi “thế giới phẳng”, các nền văn hóa giao thao sẽ dần hòa lẫn với nhau, mỗi người đều giống hệt nhau và mất di văn hóa đặc trưng của dân tộc mình. (4) Điều đó là không đúng, bởi mỗi công dân, mỗi dân tộc là một mảnh ghép vừa vặn trong bức tranh chung của nhân loại nhưng vẫn mang trong mình một sắc màu đặc trưng của dân tộc.

(Nam Lê – Như Ý, Bản sắc dân tộc: cái gốc của mọi công dân toàn cầu,

https://giaoducthoidai.vn/, ngày 03/11/2019)

a. Phân tích cấu trúc các câu trong đoạn trích trên, sau đó, cho biết câu nào là câu đơn, câu nào là câu ghép.

b. Nêu tác dụng của việc lựa chọn các kiểu câu (câu đơn, câu ghép) trong đoạn trích trên.

Trả lời:

Phân tích

Kiểu câu

Tác dụng

a. Đặc trưng của toàn cầu hóa (CN) / là sự đón nhận và trân trọng đóng góp của tất cả các dân tộc trong bản hòa ca của nhân loại (VN).

Câu đơn

Câu (1), (2) biểu thị một phán đoán đơn giản nên người viết lựa chọn câu đơn là phù hợp.

b. Ở đó, người ta (CN) / chia sẻ giá trị của mình vào cái chung, tạo nên một bức tranh lớn đa sắc màu nhưng vẫn nhất quán và đầy tính nhân bản (VN).

Câu đơn

c. Nhiều ý kiến (CN1) cho rằng / khi “thế giới phẳng” (VN1) / , các nền văn hóa (CN2) / giao thao sẽ dần hòa lẫn với nhau, (VN2) / mỗi người (CN3) / đều giống hệt nhau và mất di văn hóa đặc trưng của dân tộc mình (VN3).

Câu ghép

Biểu đạt một thông báo có tính chất phức hợp.

d. Điều đó (CN1) / là không đúng (VN1), bởi mỗi công dân, mỗi dân tộc (CN2) / là một mảnh ghép vừa vặn trong bức tranh chung của nhân loại nhưng vẫn mang trong mình một sắc màu đặc trưng của dân tộc (VN2).

Câu ghép

Câu 2 (trang 15 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Cho đoạn trích sau:

Nhan đề “Sang thu” vừa bao trùm lại vừa thấm vào từng từ ngữ, cảnh vật. Hương quả sang thu. Ngọn gió sang thu. Dòng sông, bầy chim, đám mây, bầu trời sang thu. Nắng sang thu. Mưa sang thu. Sấm chớp, dông bão, cây cối sang thu. Nhưng trong từng cảnh thu của thiên nhiên, đất trời, tạo vật là lồng lộng hồn người sang thu

(Theo Vũ Nho, Đi giữa miền thơ)

a. Nhận xét về cấu trúc của các câu in đậm trong đoạn trích trên.

b. Nêu tác dụng của việc lựa chọn cấu trúc câu thơ như vậy.

Trả lời:

a. Các câu in đậm trong đoạn trích đều là câu đơn, có cấu trúc tương đồng (phương thức lặp cấu trúc).

b. Tác giả lựa chọn cấu trúc câu văn như vậy với mục đích:

+ Nhấn mạnh cả đất trời, tạo vật đều đang “sang thu”.

+ Tác động mạnh vào tình cảm, cảm xúc của người đọc, tạo nên bầu không khí “sang thu”.

+ Tạo sự liên kết chặt chẽ về mặt nội dung và hình thức cho đoạn trích.

Câu 3 (trang 15 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Cho biết các câu ghép dưới đây thuộc loại câu ghép đẳng lập hay chính phụ. Xác định phương tiện nối các vế câu và nêu tác dụng của việc lựa chọn phương tiện này.

a. Ngọn lửa mùa hè mang bao căm phẫn chính đáng của người da đen sẽ không bao giờ tắt nguội nếu như làn gió mùa thu của tự do và công bằng không thổi tới.

(Mác-tin Lu-thơ Kinh (Martin Luther King), Tôi có một giấc mơ)

b. Nhưng dù cho tai họa có xảy ra thì sự có mặt của chúng ta ở đây cũng không phải là vô ích.

(G.G. Mác-két, Đấu tranh cho một thế giới hòa bình)

c. Cái lò gạch ở cuối cánh đồng đang phun lửa sáng rực và ánh đèn ô tô ngoài đường cái quét lên nền trời những luồng ánh sáng xanh biếc.

(Đỗ Chu, Bồng chanh đỏ)

d. Bước chân của anh đặt nhẹ trên đường, tôi cảm thấy không phải anh đang đi mà là anh lướt trên mặt đất.

(Đỗ Chu, Bồng chanh đỏ)

Trả lời:

Câu ghép

Loại câu ghép

Phương thức liên kết, tác dụng

Tác dụng

a. Ngọn lửa mùa hè mang bao căm phẫn chính đáng của người da đen sẽ không bao giờ tắt nguội nếu như làn gió mùa thu của tự do và công bằng không thổi tới.

Câu ghép chính phụ

Kết từ: “nếu như”

- Biểu thị mối quan hệ giả thiết – kết quả.

+ Vế câu biểu thị nội dung giả thiết: “làn gió mùa thu của tự do và công bằng không thổi tới”

+ Vế câu biểu thị nội dung kết quả: “ngọn lửa mùa hè mang bao căm phẫn chính đáng của người da đen sẽ không bao giờ tắt nguội”.

b. Nhưng dù cho tai họa có xảy ra thì sự có mặt của chúng ta ở đây cũng không phải là vô ích.

Câu ghép chính phụ

Cặp kết từ “dù cho… thì…”

- Biểu thị quan hệ giả thiết – kết quả:

+ Vế câu biểu thị nội dung giả thiết: “tai họa có xảy ra”.

+ Vế câu biểu thị nội dung kết quả: “sự có mặt của chúng ta ở đây cũng không phải là vô ích”

c. Cái lò gạch ở cuối cánh đồng đang phun lửa sáng rực và ánh đèn ô tô ngoài đường cái quét lên nền trời những luồng ánh sáng xanh biếc.

Câu ghép đẳng lập

Kết từ “và”

- Biểu thị quan hệ liệt kê:

+ Sự việc đầu tiên: “Cái lò gạch ở cuối cánh đồng đang phun lửa sáng rực”.

+ “ánh đèn ô tô ngoài đường cát quét lên nền trời những luồng ánh sáng xanh biếc”

d. Bước chân của anh đặt nhẹ trên đường, tôi cảm thấy không phải anh đang đi mà là anh lướt trên mặt đất.

Câu ghép đẳng lập

Dấu phẩy (,)

- Biểu thị quan hệ liệt kê:

+ Sự việc đầu tiên: “bước chân của anh đặt nhẹ trên đường”.

+ Sự việc tiếp theo: “tôi cảm thấy không phải anh đang đi mà là anh lướt trên mặt đất”.

Câu 4 (trang 16 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Em trao đổi với bạn cùng nhóm một bài văn nghị luận mình đã viết. Sau đó, đọc bài viết của bạn và trả lời các câu hỏi:

a. Bạn em đã sử dụng câu đơn, câu ghép hay kết hợp cả hai kiểu câu trong bài viết?

b. Việc lựa chọn cấu trúc câu như vậy có tác dụng gì?

c. Khi đọc bài viết của bạn, em thấy bạn đã lựa chọn cấu trúc câu hợp lí chưa? Nếu được phép thay đổi cấu trúc của một vài câu, em sẽ thay đổi như thế nào? Vì sao?

Trả lời:

a. Bạn em sử dụng kết hợp hai kiểu câu: câu đơn và câu ghép.

b. Việc lựa chọn cấu trúc câu như vậy có tác dụng:

+ Câu đơn: Biểu thị phán đoán đơn.

+ Câu ghép: biểu thị một phán đoán phức hợp, thể hiện một quá trình tư duy và thông báo có tính chất phức hợp.

c.

- Khi đọc bài viết của bạn, em thấy có một số cấu trúc bạn sử dụng chưa hợp lí.

- Nếu được thay đổi cấu trúc của một vài câu, em sẽ thay đổi:

+ Thay đổi câu đơn thành câu ghép để diễn giải, bổ sung thông tin.

+ Thay đổi câu ghép thành câu đơn để giúp câu văn súc tích, ngắn gọn, dễ hiểu hơn.

1 5 21/11/2024