Soạn bài Thao tác lập luận so sánh hay, ngắn gọn

Soạn bài Thao tác lập luận so sánh - Ngữ văn 11

A. Soạn bài “Thao tác lập luận so sánh” ngắn gọn:

I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận so sánh

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

- Đối tượng so sánh là bài văn Chiêu hồn, đối tượng được so sánh là chinh phụ ngâm, cung oán ngâm…

Câu 2 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

- Giống nhau:

+ Đều nói về những nỗi đau xót xa của những người phụ nữ

- Khác nhau:

 + Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm: bàn đến một lớp người (người phụ nữ, người cung nữ, …)

+ Truyện Kiều: nói đến một xã hội với nhiều kiểu người có tính cách khác nhau.

Câu 3 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Mục đích trong đoạn trích: Diễn tả nỗi đau đớn của con người, mục đích là nhằm tố cáo chiến tranh, và xót thương cho những số phận có số phận bất hạnh và chịu nhiều đau đớn.

Câu 4 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Thao tác lập luận so sánh nhằm làm nổi bật đối tượng cần so sánh. Làm rõ đối tượng đang nghiên cứu trong tương quan với đối tượng khác và tăng tính thuyết phục cho văn bản

II. Cách so sánh

Câu 1 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Nguyễn Tuân so sánh quan niệm “soi đường” của Ngô Tất Tố với các quan niệm:

+ Bàn về cải lương hương ẩm: chỉ cần bài trừ hủ tục.

+ Xoa xoa mà ngư ngư tiều tiều canh canh mục mục: chỉ cần trở về với đời sống chất phác, thuần hậu, trong sạch.

Câu 2 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Quan niệm “soi đường”:

- Trong Tắt đèn của Ngô Tất Tố, chị Dậu đã thay đổi tâm lý của mình để tạo nên bước chuyển trong sáng tác của nhà văn (người nông dân bước đầu biết đấu tranh)

- Tác giả tạo ra sự đối lập giữa các tuyến nhân vật nhằm tô đậm, làm nổi bật hình ảnh người nông dân phản kháng

Câu 3 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Mục đích của sự so sánh:

+ Làm nổi bật lựa chọn, cách thực hiện của tác giả khi miêu tả người nông dân phải biết vùng lên chống lên kẻ áp bức, bóc lột mình.

+ Chỉ rõ bản chất của cách nói về người nông dân của “người ta” và Ngô Tất Tố từ đó để người đọc thấy được sự tiên tiến trong suy nghĩ của hai lớp tác giả.

Câu 4 (trang 80 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Tiêu chí để trích dẫn chứng:

- Ông chú ý nhấn mạnh các mặt của cảnh đời.

- Nguyễn Tuân, giá trị soi sáng của tác phẩm Tắt Đèn cao hơn những người theo chủ nghĩa cải lương, hoài cổ.

II. Luyện tập

Câu 1 (trang 81 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Tác giả so sánh phương Bắc với phương Nam trên các phương diện:

- Văn hóa (vốn xưng nền văn hiến đã lâu).

- Chủ quyền lãnh thổ (sông núi bờ cõi đã chia).

- Phong tục.

- Các triều đại trị vì.

- Anh hùng, hào kiệt.

Câu 2 (trang 81 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Thông qua phần so sánh, tác giả muốn khẳng định Đại Việt là một quốc gia độc lập, tự chủ tự cường. VÌ vậy, âm mưu thôn tính sát nhập hai quốc gia Bắc – Nam là trái lại với ý trời, trái với đạo lí.

Câu 3 (trang 81 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

 - Trên cơ sở nêu ra những nét giống và khác nhau, tác giả dẫn dắt người đọc đi đến một chân lí, đó là sự tồn tại độc lập của hai quốc gia, không thể hòa lẫn được.

-  Là đoạn trích có tính lý luận và thuyết phục cao.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài “Thao tác lập luận so sánh”:

- So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng hoặc khác biệt để làm tăng tính gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Ví dụ: Trẻ em như búp trên cành, Đen như cột nhà cháy, Hôi như cú...

- Các thao tác lập luận so sánh:

+ So sánh trong lập luận.

+ So sánh tương đồng   

+ So sánh tương phản   

- So sánh các vấn đề cùng một bình diện, đánh giá trên cùng một tiêu chí.

- Thấy được sự giống nhau và khác nhau giữa chúng, đồng thời phải nêu rõ ý kiến, quan điểm của người nói (người viết).

Bài giảng Ngữ văn 11 Thao tác lập luận so sánh

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 11 hay, chi tiết khác:

Khái quát văn học Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến cách mạng tháng Tám 1945 (4298)

Viết bài tập làm văn số 3 : Nghị luận văn học

Hai đứa trẻ (4302)

Ngữ cảnh

Chữ người tử tù