Soạn bài Hạnh phúc của một tang gia hay, ngắn gọn

Soạn bài Hạnh phúc của một tang gia - Ngữ văn 11

A. Soạn bài  “Hạnh phúc của một tang gia (trích Số Đỏ)” ngắn gọn:

Phần đọc - hiểu văn bản

Câu 1 (trang 128 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Ý nghĩa nhan đề:

- Hạnh phúc: Là niềm vui của con người khi đạt được những ước nguyện trong cuộc sống.

- Tang gia: Là lúc mọi người buồn đau khôn xiết khi người thân ra đi mãi mãi.

=> Nhan đề của đoạn trích phản ánh một hiện tượng đối nghịch.

Câu 2 (trang 128 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

a. Khi gia đình cụ cố Hồng có tang mà cái đại gia đình ấy lại "hạnh phúc". Nguyên cớ của tấn bi hài kịch.

- Cụ cố tổ qua đời cũng đồng nghĩa với việc tờ di chúc của cụ đã tới lúc được thực thi.

 - Tình huống này đã làm bộc lộ bao nhiêu mâu thuẫn trào phúng khác đủ loại và làm đậm nét hàng loạt chân dung hài hước.

b. Niềm hạnh phúc của những người trong gia đình cụ cố tổ.

 - Cụ cố Hồng:     

+ Tuy 50 tuổi nhưng lâu nay chỉ mơ ước được gọi là cụ cố.

+ Lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc vừa khóc mếu máo diễn trò già nua, ốm yếu giữa phố đông người để cho thiên hạ phải trầm trồ

=> Nhân vật này điển hình cho loại người ngu dốt, háo danh.

 - Văn Minh - nhà cải cách y phục Âu hóa "phân vân", "đăm đăm chiêu chiêu", "vò đầu rứt tóc" nhưng không phải vì cái chết của cụ cố tổ mà là làm thế nào để cái chúc thư kia sớm đi vào thời kì thực hành và xử trí với Xuân Tóc Đỏ ra sao khi hắn có "2 cái tội nhỏ" nhưng "1 cái ơn to".

 - Bà Văn Minh được mặc đồ xô gai tân thời và được dịp lăng - xê những mốt y phục táo bạo nhất.

- Cô Tuyết được dịp "mặc bộ y phục Ngây thơ, xinh xinh" đồng thời "trên mặt lại hơi có một vẻ buồn lãng mạn rất đúng mốt 1 nhà có đám".

- Ông Phán mọc sừng cũng thật sự sung sướng vì không ngờ rằng cái sừng trên đầu mình lại có giá trị đến thế và ông tin chắc rằng mình sẽ được trả công xứng đáng.

- Xuân Tóc Đỏ thì danh giá và uy tín càng cao vì chính nhờ hắn mà cụ cố tổ chết

c. Niềm vui của những người ngoài gia đình

 - Hai viên cảnh sát Min Đơ và Min Toa đang lúc thất nghiệp thì được thuê giữ trật tự cho đám tang, đã "sung sướng cực điểm".

 - Xã hội trưởng giả bè bạn cụ cố Hồng được dịp khoe các thứ huy chương, phẩm hàm

 - Sư cụ Tăng Phú thì "sung sướng mà vênh váo" vì tin chắc rằng trong số thiên hạ đứng xem ở các phố thế nào cũng có người nhận ra rằng "sư cụ đã đánh đổ được Hội Phật giáo".

Câu 3 (trang 128 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Cảnh "đám ma gương mẫu":

- Một "đám ma to" được tổ chức "theo cả lối Ta, Tàu, Tây..”

- Người đi đưa: đông đúc. Đám tang như đám hội, dòng người cứ mãi tắt bật giả dối “đám cứ đi”

=> Đám tang thành đám diễn trò bịp bợm, lố lăng, đồi bại về văn hóa.

- Cảnh hạ huyệt: Phán mọc sừng khóc to dúi vào tay Xuân tóc đỏ năm đồng xu gấp tư, cụ cố Hồng khóc mếu máo ngất đi.

=> Cảnh đám tang diễn ra như một tấn hài kịch, bóc trần sự kệch cỡm, xấu xa, giả dối.

Câu 4 (trang 128 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Thái độ của nhà văn đối với xã hội thượng lưu. Đó là một xã hội nhố nhăng, suy tàn, thối nát, băng loạn những giá trị đạo đức

Câu 5 (trang 128 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Nghệ thuật trào phóng của Vũ Trọng Phụng ở đoạn trích này:

 - Xây dựng những chi tiết mâu thuẫn trào phúng ấn tượng trong đoạn trích:

+ Cảnh đám ma được tổ chức rất đông rất to

+ Cảnh cậu Tú tân bắt mọi người phải đóng kịch để chụp hình

+ Cảnh ông Phán oặt người đi, khóc thảm thiết trên tay Xuân

- Nghệ thuật xây dựng và phát triển các tình huống

- Giọng văn mỉa mai, sử dụng thủ pháp cường điệu, nói quá được sử dụng một cách linh hoạt

- Ngòi bút miêu tả sắc sảo: Những nét riêng của từng nhân vật trong đoạn trích.

Phần luyện tập

Câu 1 (trang 128 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Đọc lại toàn bộ Số đỏ của Vũ Trọng Phụng

Câu 2 (trang 128 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1):

Mâu thuẫn sự trào phúng:

+ Nguyên tắc gây cười phát hiện, thể hiện mâu thuẫn nghịch lý, những điều trái khoáy ngược đời bóc trần bản chất hiện tượng

+ Mâu thuẫn giữa giả và thật: giữa hình thức thể hiện của con cháu nhà cụ cố với thực trạng đau xót của một đám tang.

+ Những kẻ rởm đời, lọc lõi lại được tôn vinh, ngợi ca.

⇒ Thực trạng xã hội thượng lưu với bản chất gian manh, lố bịch, rởm đời lúc bấy giờ.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài “Hạnh phúc của một tang gia”

I. Tác giả

1. Cuộc đời

-  Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939),

- Ông sinh ra trong một gia đình nghèo khó và sớm mồ côi cha, nên ông phải thôi học sớm.

- Quê quán: sinh ra ở Mỹ Hào, Hưng Yên nhưng lớn lên và sinh sống tại Hà Nội.

2. Sự nghiệp văn học

- Phong cách nghệ thuật: - Văn chương Vũ Trọng Phụng thể hiện thái độ căm phẫn đối với xã hội “chó đểu”.

- Ông là cây bút trào phúng bậc thầy, một trong những đại biểu xuất sắc của xu hướng văn học hiện thực.

- Tác phẩm tiêu biểu: - Ông để lại khối lượng tác phẩm đồ sộ, tiêu biểu như: “Giông tố”, “Số đỏ”, “Vỡ đê”, “Kỹ nghệ lấy Tây”, “Cạm bẫy người”, ...

II. Tác phẩm

1. Hoàn cảnh ra đời, xuất xứ:

- Tiểu thuyết “Số đỏ” được viết và đăng báo năm 1936, in thành sách năm 1938.

- Đoạn trích thuộc chương XV của tiểu thuyết này.

2. Thể loại: Tiểu thuyết

3. Bố cục:

- Phần 1 (từ đầu đến cho Tuyết vậy): Niềm vui và hanh phúc của các thành viên khi cụ tổ qua đời

- Phần 2 (tiếp đến đám cứ đi): cảnh đám ma gương mẫu

- Phần 3 (còn lại): Cảnh hạ huyệt

4. Tóm tắt

Tác phẩm xoay quanh câu chuyện của một người chết là cụ Tổ, từ khi cụ ngấp ngoải chết đến khi chết thật. Chuyện nhặng xị bắt đầu cũng xảy ra từ khi ông cụ mất và câu chuyện cũng chỉ có ý nghĩa từ giây phút này. Qua đoạn trích, tác giả đã phơi bày những trò nhố nhăng, phi đạo đức lẫn truyền thống của những kẻ sống núp dưới gót giầy thực dân xâm lược, là bức tranh toàn cảnh của xã hội đương thời đầy thối nát 

5. Giá trị nội dung:

Tác giả tố cáo xã hội nhố nhăng, suy tàn, thối nát, phơi bày tất cả sự giả dối, bịp bợm, vô đạo đức của xã hội thượng lưu. Đả kích châm biếm thâm thuý những thói xấu xa của xã hội đương thời.

6. Giá trị nghệ thuật:

- Xây dựng những chi tiết mâu thuẫn trào phúng ấn tượng trong đoạn trích:

+ cảnh đám ma được tổ chức rất đông rất to

+ cảnh cậu Tú tân bắt mọi người phải đóng kịch để chụp hình

+ cảnh ông Phán oặt người đi, khóc thảm thiết trên tay Xuân

- Nghệ thuật xây dựng và phát triển các tình huống

- Giọng văn mỉa mai, sử dụng thủ pháp cường điệu, nói quá được sử dụng một cách linh hoạt

- Ngòi bút miêu tả sắc sảo: Những nét riêng của từng nhân vật trong đoạn trích.

Bài giảng Ngữ văn 11 Hạnh phúc của một tang gia

Xem thêm các bài soạn Ngữ văn 11 hay, chi tiết khác:

Phong cách ngôn ngữ báo chí

Trả bài tập làm văn số 3

Một số thể loại văn học: Thơ, truyện

Chí Phèo

Phong cách ngôn ngữ báo chí (tiếp theo)