Soạn bài Quang Trung đại phá quân Thanh (trang 56) - Ngắn nhất Ngữ văn 8 Cánh diều

Soạn bài Quang Trung đại phá quân Thanh

Ngô Gia Văn Phái

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 56 - 57 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2):

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc truyện lịch sử, các em cần lưu ý:

+ Truyện viết về sự kiện gì? Cốt truyện, bối cảnh, nhân vật chính trong truyện liên quan như thế nào với lịch sử của dân tộc?

+ Chủ đề, tư tưởng, thông điệp nội dung mà văn bản truyện muốn thể hiện.

+ Một số đặc điểm hình thức nổi bật của truyện (sự kiện, nhân vật, ngôn ngữ mang không khí và dấu ấn lịch sử)

+ Những tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo của người viết thể hiện qua văn bản truyện.

- Đọc trước văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh; tìm hiểu thêm thông tin về nhóm tác giả Ngô gia văn phái.

Trả lời

- Truyện viết về sự kiện Quang Trung đại phá quân Thanh năm 1789. Cốt truyện, bối cảnh, nhân vật chính xây dựng liên quan trực tiếp đến sự kiện có thật đó.

- Chủ đề: Sự kiện lịch sử Quang Trung đại phá quân Thanh

- Nội dung: Chiến thắng của Tây Sơn dưới sự lãnh đạo của vua Quang Trung trước quân Thanh.

- Sự kiện, nhân vật có thật trong lịch sử; ngôn ngữ phù hợp với bối cảnh và thời đại.

- Tác giả ngợi ca, tự hào với chiến thắng của vua Quang Trung.

- Ngô gia văn phái là một nhóm tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì ở làng Tả Thanh Oai. Trong đó hai tác giả chính là Ngô Thì Du và Ngô Thì Chí đều làm quan dưới triều Lê.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: Văn bản nói về hình ảnh người anh hùng Nguyễn Huệ với chiến công đại phá quân Thanh và tình cảnh thất bại nhục nhã của bọn vua quan bán nước, cướp nước.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 57 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Phần (1) kể về tuyến nhân vật nào?

Trả lời:

Phần 1 kể về tướng nhà Thanh Tôn Sĩ Nghị.

Câu 2 (trang 59 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2) Tóm tắt ý chính lời dụ của Quang Trung.

Trả lời:

Lời phủ dụ khẳng định chủ quyền đất nước, lên án tội ác của giặc, khơi dậy tinh thần yêu nước. Từ đó kêu gọi binh sĩ đánh giặc, đề ra kỷ luật rất nghiêm.

Câu 3 (trang 60 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Ý nào trong lời của Quang Trung thể hiện tầm nhìn, biết “lo xa”?

Trả lời:

Quân Thanh thua trận chắc chắn sẽ tìm cách báo thù. Bởi bậy mà Quang Trung dự định để Ngô Thì Nhậm - người khéo lời lẽ ra dẹp việc binh.

Câu 4 (trang 61 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2) Cách đánh giặc của Quang Trung có gì đặc biệt?

Trả lời:

Nét độc đáo trong cách đánh giặc của Quang Trung:

Câu 5 (trang 62 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Phần (3) có thể coi là một tuyến truyện không? Vì sao?

Trả lời:

Có thể coi là một tuyến truyện vì đã tái hiện được diễn biến phức tạp của Vua Lê.

Câu 6 (trang 62 sgk Ngữ văn 8 Tập 2): Hình dung thái độ và hành động của vua Lê.

Trả lời:

Vua Lê khi đó đã vội vã bỏ chạy vì lo lắng quân Tây Sơn sắp đuổi đến.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 63 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh kể về những sự kiện gì? Các sự kiện ấy liên quan đến những tuyến nhân vật nào?

Trả lời:

- Văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh kể về những sự kiện:

+ 25 tháng Chạp năm Mậu Thân, Nguyễn Huệ lên ngôi chỉ huy quân tiêu diệt quân Thanh

+ Đêm 30 Tết, quân ta vượt sông diệt địch ở đồn tiền tiêu

+ Đêm mùng 3 Tết, bao vây tiêu diệt đồn Hà Hồi

+ Đêm mùng 5 Tết, quân Thanh thất bại thảm hại, Tôn Sĩ Nghị và Lê Chiêu Thống tháo chạy

- Các sự kiện ấy liên quan đến những tuyến nhân vật: Quang Trung, vua Lê Chiêu Thống, Ngô Thì Nhậm, tướng nhà Thanh như Tôn Sĩ Nghị, Sầm Nghi Đống,..

Câu 2 (trang 63 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2) Đặt tên và nêu nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích.

Trả lời:

Bố cục: 3 phần

- Phần 1 (từ đầu đến Mậu Thân (1788)): Quân Thanh chiếm Thăng Long, Nguyễn Huệ lên ngôi vua.

- Phần 2 (tiếp theo đến kéo vào thành): Chiến thắng thần tốc và tài thao lược của Quang Trung.

- Phần 3 (còn lại) Sự đại bại của nhà Thanh; vua tôi Lê Chiêu Thống bỏ chạy.

Câu 3 (trang 63 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Phân tích một số chi tiết trong văn bản để làm rõ đặc điểm tính cách của hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống.

Trả lời:

Câu 4 (trang 63 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Hãy làm sáng tỏ đặc điểm của một truyện lịch sử có cốt truyện đa tuyến qua đoạn trích (chú ý các yếu tố nhân vật và sự kiện chính).

Trả lời:

Đặc điểm của một truyện lịch sử có cốt truyện đa tuyến qua đoạn trích:

- Tái hiện diễn biến quan trọng trong sự kiện chiến thắng mùa xuân Kỉ Dậu (1979).

- Tái hiện những phức tạp trong suy nghĩ, hành động của các nhân vật lịch sử như: Tôn Sĩ Nghị, Quang Trung, Lê Chiêu Thống

Câu 5 (trang 63 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Theo em, qua đoạn trích, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp gì? Thông điệp ấy có giá trị với cuộc sống hôm nay như thế nào?

Trả lời:

Qua đoạn trích, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp tinh thần yêu nước và tự hào về lịch sử của dân tộc để nhắc nhở rằng trong cuộc sống hôm nay thế hệ trẻ ngày càng có ý thức trong việc xây dựng và phát triển đất nước.

Câu 6 (trang 63 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Để viết bài giới thiệu về nhân vật Quang Trung trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh, em sẽ nêu những ý chính nào?

Trả lời:

Ý chính giới thiệu về Quang Trung trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh:

- Phẩm chất của một vị anh hùng trí dũng văn võ song toàn.

- Những chiến công vang dội của Quang Trung và các tướng lĩnh.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 8 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Kiến thức ngữ văn trang 54

Quang Trung đại phá quân Thanh

Đánh nhau với cối xay gió

Thực hành tiếng Việt trang 67

Bên bờ Thiên Mạc

Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí

Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình về một nhân vật lịch sử hoặc tác phẩm văn học

Tức nước vỡ bờ

Hướng dẫn tự học trang 80