Soạn bài Bên bờ Thiên Mạc (trang 68) - Ngắn nhất Ngữ văn 8 Cánh diều

Với soạn bài Bên bờ Thiên Mạc (trang 68) Ngữ văn lớp 8 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng Soạn văn 8.

1 143 27/03/2025


Soạn bài Bên bờ Thiên Mạc

Hà Ân

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 68 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Đọc trước đoạn trích truyện Bên bờ Thiên Mạc; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Hà Ân.

Trả lời:

Hà Ân tên thật là Hoàng Hiển Mô, (16 tháng 1 năm 1928 25 tháng 1 năm 2011 tại Hà Nội), quê ở Hà Nội; là một nhà giáo, nhà văn Việt Nam. Ông nổi tiếng với các tác phẩm tiểu thuyết lịch sử, truyện kể lịch sử và dã sử.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: Đoạn trích ca ngợi vị tướng Trần Bình Trọng giỏi tài thao lược, dùng binh, cách ông ứng xử với nhân dân và yêu thương gần gũi nhân dân.

Soạn bài Bên bờ Thiên Mạc - Ngắn nhất Ngữ văn 8 Cánh diều (ảnh 1)

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 69 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Trần Quốc Tuấn đã giao nhiệm vụ gì cho Hoàng Đỗ?

Trả lời:

Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ cho Hoàng Đỗ đưa tin đến tướng quân Trần Quang Khải.

Câu 2 (trang 69 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Khi nhận được nhiệm vụ, thái độ của Hoàng Đỗ như thế nào?

Trả lời:

Hoàng Đỗ băn khoăn, sợ không đảm đương được nhiệm vụ này.

Câu 3 (trang 71 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Phần thưởng xứng đáng mà Trần Bình Trọng đã trao cho cậu bé Hoàng Đỗ là gì?

Trả lời:

Phần thưởng cho cậu bé Hoàng Đỗ là xóa bỏ thân phận nô tì làm một người dân tự do.

Câu 4 (trang 71 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Hãy hình dung, tưởng tượng về nỗi xúc động của ông già Màn Trò.

Trả lời:

Ông già Màn Trò bất ngờ, xúc động, không dám tin Hoàng Đỗ đã thoát khỏi thân phận nô tì thấp kém.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Tác phẩm Bên bờ Thiên Mạc gắn liền với sự kiện lịch sử nào của dân tộc? Xác định nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích.

Trả lời:

- Sự kiện: kháng chiến chống quân Mông-Nguyên lần thứ hai (năm 1285).

- Nội dung: 2 phần

+ Phần 1: Hoàng Đỗ được giao nhiệm vụ

+ Phần 2: Trần Bình Trọng nhận Hoàng Đỗ làm em.

Câu 2 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2):

Hãy liệt kê tên các nhân vật trong đoạn trích. Những nhân vật nào là nhân vật có thật trong lịch sử?

Trả lời:

- Các nhân vật trong đoạn trích: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng, Hoàng Đỗ, ông già Màn Trò.

- Những nhân vật lịch sử là: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng.

Câu 3 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Nêu một số chi tiết cụ thể (lời nói, suy nghĩ, hành động…) mà tác giả đã sử dụng để khắc họa về Trần Bình Trọng, Trần Quốc Tuấn và Hoàng Đỗ. Từ đó, nhận xét về tính cách, phẩm chất của ba nhân vật ấy.

Trả lời:

Trần Bình Trọng

Trần Quốc Tuấn

Hoàng Đỗ

+ "Cậu bé chăn ngự đã biết đem tất cả hạnh phúc đối với những người làm tướng"

+ "Nhưng đột nhiên, ông nhớ lại và thấy trước đây, ông chưa đối xử rộng tình với quân sĩ và gia nô của ông."

+ "Trần Bình Trọng dùng mũi kiếm... dùng thuốc đấu trán cho Hoàng Đỗ"

=> Là một người chủ tướng nhưng Trần Bình Trọng thấu hiểu tâm tư nguyện vọng của người dưới trướng mình.

+ “Đây là một đạo...Việc lớn của nước nằm trong viên sáp này đó"

+ "Binh pháp gọi như... như vậy đâu!"

=> Ông là người học rộng hiểu sâu.

+ "Ta cũng đã nghĩ trước.... vận nước đâu"

=> Là người có mắt nhìn người rất tinh tế và nhìn đúng người. Luôn suy nghĩ, dự liệu, cẩn thận trước mọi thứ.

+ “Phải trung với nước. Dù có chết cho nước cháu cũng không sợ”

+ "cháu sợ không đảm đương được việc này"

=> đứng trước với việc lớn như này mà bản thân mình phải tự làm cậu cũng tỏ ra lo lắng và sợ hãi.

+ "Nuốt xong, cháu không chịu chết... mạng giặc."

=> Là nhân vật trẻ tuổi nhanh nhẹn, thông minh và dũng cảm.

Câu 4 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Đặc điểm của truyện lịch sử được thể hiện qua những yếu tố nào ở văn bản này?

Trả lời:

Đặc điểm của truyện lịch sử

Nhân vật lịch sử

Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng.

Sự kiện lịch sử

Đánh quân Mông-Nguyên lần thứ hai của quân đội nhà Trần.

Yếu tố nghệ thuật

kể lại sự kiện lịch sử, con người có thật đan xen với yếu tố hư cấu.

Bối cảnh

đặt trong một sự kiện lịch sử cuộc chiến đánh quân Mông-Nguyên.

Nhân vật chính

Có thật trong lịch sử: Trần Quốc Tuấn, Trần Bình Trọng; hư cấu như: cha con Đỗ Hoàng.

Từ ngữ

tước hiệu hay danh xưng: nô tì, tướng quân...

Câu 5 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Trong đoạn trích trên, điều gì gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với em? Vì sao?

Trả lời:

Điều gì gây ấn tượng sâu sắc nhất đối với em là Hoàng Đỗ - nhân vật trẻ tuổi, rất nhanh nhẹn, thông minh và dũng cảm.

Câu 6 (trang 72 SGK Ngữ Văn 8 Tập 2): Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc giúp em hiểu thêm được gì về tấm lòng của những người con nước Việt khi đất nước có giặc ngoại xâm?

Trả lời:

Khi đất nước có giặc ngoại xâm, những con người nước Việt rất dũng cảm, gan dạ, sẵn sàng hi sinh vì Tổ quốc.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 8 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Kiến thức ngữ văn trang 54

Quang Trung đại phá quân Thanh

Đánh nhau với cối xay gió

Thực hành tiếng Việt trang 67

Bên bờ Thiên Mạc

Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí

Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình về một nhân vật lịch sử hoặc tác phẩm văn học

Tức nước vỡ bờ

Hướng dẫn tự học trang 80

1 143 27/03/2025