Soạn bài Đường về quê mẹ (trang 47) - Ngắn nhất Ngữ văn 8 Cánh diều

Với soạn bài Đường về quê mẹ (trang 47) Ngữ văn lớp 8 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng Soạn văn 8.

1 30 27/03/2025
Trang trước
Trang sau  

Soạn bài Đường về quê mẹ

Đoàn Văn Cừ

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 47 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1):

- Đọc trước bài thơ Đường về quê mẹ và tìm hiểu thêm thông tin về nhà thơ Đoàn Văn Cừ.

- Đọc những cảm nhận của nhà phê bình Hoài Thanh dưới đây để hiểu thêm về thơ của tác giả Đoàn Văn Cừ:

“Những bức tranh trong thơ Đoàn Văn Cừ không phải chỉ đơn sơ vài nét như các bức tranh xưa của Á Đông. Bức tranh nào cũng đầy rẫy sự sống và rộn rịp những hình sắc tươi vui. Mỗi bức tranh là một thế giới linh hoạt. Người xem tranh hoa mắt vì những nét, những màu hình như rối rít cả lại; nhưng nhìn kĩ thì màu nào nét nào cũng ngộ nghĩnh vui vui.” (Thi nhân Việt Nam, Hoài Thanh – Hoài Châu).

Trả lời:

- Nhà thơ Đoàn Văn Cừ (1913 – 2004):

+ Quê gốc ở xã Nam Lợi, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định. Ông được biết đến từ những bài thơ viết về hội hè, đình đám, chợ tết nông thôn đăng trên báo Ngày nay của nhóm Tự lực văn đoàn.

+ Bút danh khác: Kẻ Sỹ, Cư sỹ Nam Hà, Cư Sỹ Sông Ngọc.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: Bài thơ là những dòng hồi tưởng của người con về những lần cùng mẹ về quê ngoại. Mỗi độ xuân về mẹ lại dẫn đàn con về quê của mẹ, diễn tả được tâm trạng vui mừng, háo hức của người con mỗi lần cùng mẹ về quê ngoại. Đồng thời còn thể hiện tình cảm yêu mến, niềm tự hào của con về vẻ xinh đẹp, nết na của mẹ.

Soạn bài Đường về quê mẹ - Ngắn nhất Ngữ văn 8 Cánh diều (ảnh 1)

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 48 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Chú ý thời điểm và không gian khi mẹ đưa “tôi” về ngoại.

Trả lời:

- Thời điểm: mỗi mùa xuân về

- Không gian: Con đường làng với khung cảnh xung quanh hai bên.

Câu 2 (trang 48 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Ở các khổ 2, 4: Thiên nhiên và con người hiện lên như thế nào?

Trả lời:

Thiên nhiên và con người hiện lên dung dị, hài hòa, khung cảnh đời sống đời thường nhẹ nhàng, tươi vui.

Câu 3 (trang 48 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Ở các khổ 3, 5: Chú ý các hình ảnh tác giả khắc họa về người mẹ trên con đường về quê.

Trả lời:

Hình ảnh người mẹ trên con đường về quê: thúng cắp bên hông, nón đội đầu, khuyên vàng, áo thắm, áo the nâu, mắt sáng, môi hồng, má đỏ au, bóng u hay bóng người thôn nữ.

Câu 4 (trang 49 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Em hiểu nghĩa của từ ngữ “mang đi” trong dòng 20 là gì?

Trả lời:

Từ “mang đi” có thể hiểu là tuổi thanh xuân của mẹ đã bị thời gian cuốn đi nhanh như cái chớp mắt, tàn phai tuổi trẻ sau mỗi mùa xuân.

Câu 5 (trang 49 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Xác định thể thơ, vần và nhịp của bài thơ.

Trả lời:

- Thể thơ: thơ bảy chữ.

- Vần được gieo trong bài thơ: vần chân (ngần – thân, đê – bề, vàng – bàng, đầu – nâu, đồng – hồng, quen – quên).

- Nhịp thơ: 4/3.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 49 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Bài thơ là lời của ai? Nêu ấn tượng chung của em về tác phẩm?

Trả lời:

- Bài thơ là lời của nhân vật trữ tình “tôi”.

- Ấn tượng chung: Bài thơ dung dị, giản đơn nhưng ẩn chứa những kí ức tuổi thơ tươi đẹp trên những chặng đường trên con đường nhỏ quê hương, bên cạnh mẹ. Đó là những điều sẽ khiến người đọc ấn tượng và rung động cảm xúc.

Câu 2 (trang 49 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Hãy chỉ ra bố cục của bài thơ và đặt tên cho từng phần.

Trả lời:

- Bố cục bài thơ: gồm 6 phần.

+ Khổ 1: không gian và thời gian khi “tôi” về quê.

+ Khổ 2, 4: bức tranh thiên nhiên và con người nơi làng quê.

+ Khổ 3, 5: hình ảnh người mẹ trên con đường về quê.

+ Khổ 6: những tâm tư, tình cảm của tác giả về nơi cội nguồn.

Câu 3 (trang 49 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Liệt kê các hình ảnh, chi tiết về thiên nhiên và con người trong bài thơ. Qua đó, hãy nêu nhận xét của em về màu sắc, đường nét của bức tranh thiên nhiên và vẻ đẹp tâm hồn của con người được thể hiện trong tác phẩm.

Trả lời:

- Những hình ảnh, chi tiết về thiên nhiên và con người trong bài thơ: rạng đề, dòng sông uốn lượn ven đê, cồn xanh, bãi tía, đường làng, trời xanh, phơi xác lá bàng và cả những người xới cà, ngô bộn bề, đoàn người gánh khoai lang.

=> Bức tranh thiên nhiên hiện lên qua dòng hồi tưởng của nhân vật “tôi” với khung cảnh con đường làng vừa bình dị, vừa thân thương; cảnh vật sinh động với những hình ảnh đặc trưng của miền thôn quê dân dã. Con người thuần hậu, chất phác, lương thiện. Khung cảnh làng quê với cảnh sinh hoạt, lao động quen thuộc tạo thành bức tranh hài hòa, đầy gợi nhớ.

Câu 4 (trang 49 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Bài thơ đã diễn tả được tâm trạng và tình cảm gì của nhà thơ?

Trả lời:

Bài thơ diễn tả nỗi nhớ ẩn hiện trong kí ức về mẹ và mỗi lần được về quê ngoại cùng mẹ. Đó là những hình ảnh quen thuộc in sâu trong tiềm thức về khung cảnh thiên nhiên và con người nơi thôn quê.

Câu 5 (trang 29 SGK Ngữ Văn 8 Tập 1): Em thích nhất hình ảnh, chi tiết nào trong bài thơ? Hãy tưởng tượng và miêu tả bằng lời hoặc vẽ lại bức tranh thể hiện chi tiết, hình ảnh đó.

Trả lời:

Em thích nhất hình ảnh mẹ “cúi nón mang đi cặp má hồng” bởi đó là hình ảnh rất đẹp, rất tinh tế khi đặt cạnh câu thơ ở khổ trước “Trông u chẳng khác thời con gái/ Mắt sáng, môi hồng, má đỏ au” để diễn tả dòng thời gian chảy trôi khiến tuổi xuân của mẹ tàn phai theo năm tháng.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 8 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Kiến thức ngữ văn trang 40

Nắng mới

Nếu mai em về Chiêm Hóa

Thực hành tiếng Việt trang 46

Đường về quê mẹ

Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ sau khi đọc một bài thơ sáu chữ, bảy chữ

Tập làm thơ sáu chữ, bảy chữ

Thảo luận ý kiến về một vấn đề trong đời sống

Quê người

Hướng dẫn tự học trang 57

Tham khảo các loạt bài Ngữ văn 8 khác:

Bài viết cùng lớp mới nhất

Xem thêm
1 30 27/03/2025
Trang trước
Trang sau  

Xem thêm các chương trình khác: