Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 36 lớp 12 Tập 1 - Ngắn nhất Ngữ văn 12 Kết nối tri thức

Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 36

Câu 1 (trang 36 SGK Ngữ Văn 12 Tập 1) Bài học đã bổ sung cho hiểu biết của bạn về truyện nói chung và tiểu thuyết hiện đại nói riêng như thế nào?

Trả lời:

- Hiểu biết thêm về truyện nói chung: Truyện nói chung có tính tự sự cao và được xây dựng như một văn bản liên kết chặt chẽ, với cấu trúc logic rõ ràng.

- Hiểu biết thêm về tiểu thuyết hiện đại: Tiểu thuyết hiện đại thường được xây dựng xung quanh nhiều sự kiện, biến cố và cảnh ngộ, với nhiều mối xung đột. Nó có đặc điểm phi tập trung hóa, đa dạng về điểm nhìn và nhân vật, tạo nên những mối quan hệ chồng chéo và diễn biến tâm lý phong phú. Tiểu thuyết mở rộng chiều kích không gian và thời gian, không bị giới hạn bởi dung lượng phản ánh, và có khả năng dựng lên những bức tranh xã hội hoành tráng.

Câu 2 (trang 36 SGK Ngữ Văn 12 Tập 1) Nêu nhận thức của bạn về khả năng lớn lao của tiểu thuyết trong việc thể hiện bức tranh đời sống và khám phá những bí mật của con người cá nhân.

Trả lời:

- Chiều sâu tâm lí: Tiểu thuyết cho phép tác giả khai thác sâu vào tâm lí và nội tâm của nhân vật. Nhờ vào việc xây dựng các nhân vật đa chiều, có sự phát triển phức tạp về tâm lí và cảm xúc, tiểu thuyết có thể khắc họa những bí mật, mong muốn, và mâu thuẫn nội tại của từng nhân vật một cách chân thực và sắc nét.

- Khả năng mở rộng không gian và thời gian: Tiểu thuyết không bị ràng buộc bởi không gian và thời gian như trong một số thể loại văn học khác. Điều này cho phép tác giả xây dựng các bối cảnh đa dạng và phong phú, từ những môi trường xã hội cụ thể đến những thế giới tưởng tượng, giúp phản ánh một cách toàn diện và sâu sắc các khía cạnh của đời sống.

- Sự đa dạng trong điểm nhìn: Tiểu thuyết có thể trình bày câu chuyện từ nhiều điểm nhìn khác nhau, từ góc độ của các nhân vật khác nhau hoặc qua lăng kính của người kể chuyện. Điều này không chỉ giúp làm phong phú thêm bức tranh đời sống mà còn cho phép khám phá các điều bí ẩn của con người một cách đa dạng.

Câu 3 (trang 36 SGK Ngữ Văn 12 Tập 1) Hai văn bản Xuân Tóc Đỏ cứu quốc và Nỗi buồn chiến tranh cho thấy điều gì về những hướng tìm tòi, phát triển của tiểu thuyết hiện đại?

Trả lời:

Tiểu thuyết hiện đại ở Việt Nam là 1 thể loại có lịch sử phát triển lâu dài, mạnh mẽ, phong phú phức tạp. Tập trung nhiều vào khai thác thế giới nội tâm nhân vật, nhân vật cũng có chiều sâu phức tạp; truyện kết cấu theo chương, đoạn, khúc. Cụ thể như sau:

- Khám Phá Tâm Trí và Tâm Hồn Con Người: Cả "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" và "Nỗi buồn chiến tranh" đều tập trung vào việc khai thác sâu sắc nội tâm và tâm hồn của nhân vật. "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" sử dụng nhân vật chính để phản ánh sự tha hóa và những mâu thuẫn trong xã hội đô thị, trong khi "Nỗi buồn chiến tranh" tập trung vào những cảm xúc sâu kín và sự đau khổ cá nhân trong bối cảnh chiến tranh.

- Phản Ánh Xã Hội và Lịch Sử: Hai tác phẩm đều có sự chú trọng đến việc phản ánh các vấn đề xã hội và lịch sử quan trọng. "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" châm biếm và phê phán xã hội đô thị đầu thế kỷ 20, còn "Nỗi buồn chiến tranh" thể hiện những tác động tàn phá của chiến tranh đến cá nhân và xã hội.

- Đa Dạng Phong Cách Văn Học: Các tác giả sử dụng phong cách văn học đa dạng để truyền tải thông điệp. "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" sử dụng sự châm biếm và hài hước để tạo ấn tượng, trong khi "Nỗi buồn chiến tranh" áp dụng kỹ thuật kể chuyện phi tuyến tính và ngôn ngữ tinh tế để thể hiện sự đau khổ và nỗi buồn.

- Thách Thức và Suy Ngẫm: Cả hai tác phẩm đều thách thức độc giả suy ngẫm về cuộc sống, tình yêu, và sự tồn tại. Chúng không chỉ kể chuyện mà còn phản ánh sâu sắc về con người và thế giới, khiến độc giả phải xem xét lại các giá trị và ý nghĩa của cuộc sống.

Tóm lại, "Xuân Tóc Đỏ cứu quốc" và "Nỗi buồn chiến tranh" là hai ví dụ điển hình của tiểu thuyết hiện đại, với sự phát triển về cách khai thác tâm lí nhân vật và phản ánh xã hội, đồng thời mang đến trải nghiệm văn học phong phú và đa chiều.Top of FormBottom of Form

Câu 4 (trang 36 SGK Ngữ Văn 12 Tập 1) Khi tiến hành so sánh hai tác phẩm truyện với nhau, cần phải đảm bảo được những nguyên tắc gì? Bạn hiểu như thế nào về ý nghĩa của việc đánh giá các tác phẩm văn học (trong đó có tác phẩm truyện) dựa trên sự so sánh?

Trả lời:

- Sự công bằng và khách quan: Đảm bảo rằng đánh giá các tác phẩm diễn ra một cách công bằng và khách quan. Cần tránh thiên lệch và tập trung vào các yếu tố khách quan như cốt truyện, phong cách viết, nhân vật và thông điệp để đánh giá chính xác.

- Hiểu biết sâu sắc về cả hai tác phẩm: Trước khi so sánh, cần có sự hiểu biết sâu sắc về cả hai tác phẩm. Điều này bao gồm việc đọc kỹ và nắm vững cốt truyện, nhân vật, ngôn ngữ và phong cách của mỗi tác phẩm để có cái nhìn toàn diện và chính xác.

- Phân tích từ nhiều góc độ: Cần thực hiện phân tích từ nhiều góc độ khác nhau, chẳng hạn như cốt truyện, nhân vật, phong cách viết, và bối cảnh lịch sử và xã hội. Điều này giúp có cái nhìn đa chiều về mỗi tác phẩm và sự so sánh sẽ trở nên toàn diện hơn.

- Tập trung vào các điểm tương đồng và khác biệt: Xác định và phân tích các điểm tương đồng và khác biệt giữa hai tác phẩm. Việc này giúp làm nổi bật các đặc điểm riêng biệt và giá trị của mỗi tác phẩm, đồng thời giúp hiểu rõ hơn về cách chúng đóng góp vào thể loại văn học.

→ Việc đánh giá các tác phẩm văn học không chỉ làm phong phú thêm hiểu biết về văn học mà còn góp phần phát triển kỹ năng phê bình và sự nhạy cảm với nghệ thuật, đồng thời thúc đẩy các cuộc thảo luận về giá trị của văn học trong cuộc sống.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 12 sách Kết nối tri thức hay, ngắn gọn khác:

Tri thức Ngữ văn trang 9

Xuân Tóc Đỏ cứu quốc

Nỗi buồn chiến tranh

Thực hành Tiếng Việt trang 26

Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện

Trình bày kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện

Củng cố, mở rộng trang 36

Trên xuồng cứu nạn