Soạn bài Trình bày kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ (trang 58) - Ngắn nhất Ngữ văn 12 Kết nối tri thức

Soạn bài Trình bày kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ

* Yêu cầu

- Giới thiệu được hai bài thơ và lí do lựa chọn hai bài thơ đó để so sánh, đánh giá.

- Phân tích những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai bài thơ xét theo một số phương diện đã xác định.

- Có những nhận xét, đánh giá thuyết phục về giá trị và đóng góp của mỗi bài thơ dựa trên kết quả so sánh.

- Nêu được những ý kiến trao đổi xác đáng giúp người nói và người nghe có cái nhìn đầy đủ, toàn diện hơn về hai bài thơ được so sánh.

1. Chuẩn bị nói:

a. Lựa chọn đề tài

- Đề tài của bài nói có thể là đề tài của bài viết được bạn thực hiện trước đó. Nếu vậy, bạn cần đọc lại bài viết, rút gọn bài viết thành một dàn ý bài nói, có điều chỉnh theo hướng phù hợp với hoạt động nói và nghe.

- Nếu bạn chọn đề tài mới thì việc chuẩn bị phải công phu hơn. Bạn cần thực hiện nghiêm túc quy trình: Chọn đọc hai tác phẩm phù hợp -> so sánh -> hình thành luận điểm đánh giá về từng tác phẩm trên cơ sở so sánh -> xây dựng dàn ý bài nói (viết trên giấy hay thể hiện bằng các slide dùng để trình chiếu).

b. Tìm ý và sắp xếp ý

- Theo dõi và bám sát các yêu cầu về hoạt động nói và nghe của bài học đã nêu ở trên để tự đặt ra những câu hỏi tìm ý phù hợp.

- Ý nói về “cách thức đã thực hiện khi so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ” cần bao gồm các thông tin: bạn đã tập trung chú ý phương diện nào của hai tác phẩm được đưa ra để so sánh? Việc lập phiếu ghi chép các dự liệu cần thiết được tiến hành ra sao?

- Các ý cơ bản của bài nói có thể được sắp xếp theo hình thức tuyến tính hoặc được tổ chức dưới dạng một bảng so sánh hay được thể hiện bằng sơ đồ tổng hợp.

2. Thực hành nói

- Bài nói tuân thủ dàn ý đã chuẩn bị với kết cấu gồm ba phần: Mở đầu, Triển khai, kết luận. Trong khi nói, có thể đưa thêm những ý tưởng mới nảy sinh nhưng tránh sa đà.

- Cần giúp người nghe hiểu rõ mục đích của việc so sánh hai tác phẩm thơ với nhau, thường xuyên quan tâm trả lời câu hỏi: so sánh để làm gì?

- Nêu điều kiện cho phép, nên sử dụng bảng hay sơ đồ so sánh hoặc trình chiếu các slide, giúp người nghe có được cái nhìn tổng quan về nội dung trình bày.

Bài tham khảo:

Xin chào thầy cô và các bạn. Tôi là …………………. Học sinh lớp….. Trường ………………………….

Các bạn thân mến! Trong bài thơ “Đồng chí”, Chính Hữu đã khắc họa hình ảnh người lính qua mối quan hệ đồng chí sâu sắc và cảm động. Những người lính trong bài thơ đều xuất thân từ nhiều miền quê khác nhau, nhưng họ đã trở thành đồng đội, cùng chia sẻ một lý tưởng cao cả. Tình cảm đồng chí giữa họ được thể hiện qua hình ảnh cụ thể và chân thực. Các chiến sĩ không chỉ là những người sống và chiến đấu trong hoàn cảnh khó khăn, mà còn là những con người có tình bạn đồng chí thắm thiết.

Hình ảnh “Áo rách vai” và “Chân không giày” trong bài thơ là những chi tiết cụ thể, biểu hiện sự gian khổ mà người lính phải chịu đựng. Tuy nhiên, chính trong những điều kiện khắc nghiệt đó, tình đồng chí lại trở nên mạnh mẽ hơn. Cảm xúc của những người lính không chỉ là sự chia sẻ nỗi khổ mà còn là sự đồng cảm và yêu thương sâu sắc. Hình ảnh “đôi vai” vững vàng trong bài thơ là biểu tượng của tình bạn đồng đội, vượt qua mọi thử thách, phản ánh sự gắn bó, đoàn kết và tình yêu thương mà các chiến sĩ dành cho nhau.

Ngược lại, trong “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, Phạm Tiến Duật xây dựng hình ảnh người lính qua những hoàn cảnh cụ thể và chi tiết của chiến trường. Bài thơ mô tả hình ảnh “tiểu đội xe không kính”, một biểu tượng của sự gian khổ và bền bỉ trong chiến đấu. Những chiếc xe không kính không chỉ là một chi tiết thực tế, mà còn là biểu hiện của tinh thần chiến đấu kiên cường và sự sáng tạo trong khó khăn.

Bài thơ của Phạm Tiến Duật khắc họa sự sáng tạo và lạc quan của người lính. Họ không chỉ chịu đựng những điều kiện khắc nghiệt mà còn biết cách làm cho cuộc sống trở nên nhẹ nhàng hơn bằng những phương pháp ứng xử đầy lạc quan. Hình ảnh “đầu xe hất” và “cửa kính bằng bạt” cho thấy sự khắc phục khó khăn và sự sáng tạo của người lính trong việc đối mặt với thử thách. Tinh thần lạc quan và sự sáng tạo trong bài thơ cho thấy người lính không chỉ là những người chiến đấu mà còn là những con người có khả năng biến khó khăn thành cơ hội để tiếp tục chiến đấu và sống tốt hơn.

Cả hai bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu và “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật đều mang đến những hình ảnh đẹp và chân thực về người lính trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. “Đồng chí” tập trung vào tình đồng chí và tình cảm sâu sắc giữa các chiến sĩ, trong khi “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” khắc họa người lính qua hoàn cảnh và tinh thần chiến đấu lạc quan. Sự khác biệt trong cách thể hiện hình tượng người lính giữa hai bài thơ không chỉ làm nổi bật các phẩm chất và tinh thần của người lính trong thời kỳ chiến tranh mà còn cho thấy sự đa dạng trong cách nhìn nhận và miêu tả hình ảnh người lính, từ tình đồng chí sâu sắc đến sự sáng tạo và lạc quan trong chiến đấu.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 12 sách Kết nối tri thức hay, ngắn gọn khác:

Tri thức Ngữ văn trang 40

Cảm hoài

Tây Tiến

Đàn ghi ta của Lorca

Thực hành Tiếng Việt trang 51

Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ

Trình bày kết quả so sánh, đánh giá hai tác phẩm thơ

Củng cố, mở rộng trang 59

Bài thơ số 28