Soạn bài Ghe xuồng Nam Bộ - Ngắn nhất Cánh diều

Soạn bài Ghe xuồng Nam Bộ

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 76 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này. 

- Khi đọc văn bản thông tin, các em cần chú ý: 

+ Văn bản triển khai thông tin theo cách nào?

+ Bố cục của văn bản gồm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?

+ Đối tượng nào được giới thiệu trong văn bản?

+ Người viết chia đối tượng thành mấy loại? Trong mỗi loại lớn có những loại nhỏ nào?

+ Qua văn bản, em hiểu thêm những gì về đối tượng được giới thiệu?

- Đọc trước văn bản Ghe xuồng Nam Bộ; tìm hiểu thêm về các phương tiện này

- Em biết những phương tiện đi lại nào mang tính đặc trưng của người dân ở mỗi vùng miền trên đất nước ta? Trong số đó, em thích phương tiện nào nhất? Vì sao?

Trả lời:

- Triển khai văn bản theo trật tự phân loại đối tượng: các loại ghe, xuồng ở Nam Bộ → Giúp cho bài viết logic, rõ ràng người đọc dễ tiếp cận hơn.

- Bố cục: 3 phần

+ Phần 1 – đoạn 1: giới thiệu chung về ghe xuồng Nam Bộ.

+ Phần 2 – đoạn 2,3: giới thiệu cụ thể về xuồng và ghe.

+ Phần 3 – đoạn 4: khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ.

- Nội dung: sự đa dạng, phong phú và đặc điểm riêng của các loại ghe, xuồng Nam Bộ. Người viết chia đối tượng thành 2 loại lớn là ghe và xuồng.

- Mục đích của văn bản: giới thiệu về đặc điểm, giá trị của các loại ghe, xuồng ở Nam Bộ. Triển khai từ khái quái đến cụ thể, chi tiết.

- Những phương tiện đi lại mang tính đặc trưng của người dân ở mỗi vùng miền trên đất nước ta như:

+ Voi – Tây Nguyên

+ Ngựa thồ - miền núi phía Bắc

+ Xe máy, ô tô – đồng bằng, thành phố

+ Ghe xuồng – vùng sông nước Nam Bộ

Em thích nhất là đi ghe xuồng vì vừa đi, vừa được ngắm cảnh hai bên bờ.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: Văn bản cung cấp tri thức về phương tiện giáo thông đặc trưng của vùng Nam Bộ. Qua đó ca ngợi giá trị của ghe, xuồng trong cuộc sống của người dân vùng sông nước Nam Bộ.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 77 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Phần 1 cho thấy bài viết sẽ triển khai ý tưởng và thông tin theo cách nào?

Trả lời:

Theo cách diễn dịch: “Căn cứ vào đặc điểm sản xuất, chức năng sử dụng và phương thức hoạt, ta có thể phân chia thành nhiều loại.”

Câu 2 (trang 77 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Trong phần 2 có mấy đối tượng được nhắc đến?

Trả lời:

Đối tượng được nhắc đến là xuồng (gồm các đối tượng nhỏ: xuồng ba lá, xuồng năm lá, xuồng tam bản, xuồng vỏ gòn, xuồng độc mộc, xuồng máy.)

Câu 3 (trang 77 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý các cước chú (i) và (ii) của văn bản.

Trả lời:

- Các cước chú: tam bản, chài

Câu 4 (trang 77 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Phần 3 giới thiệu về loại phương tiện gì? Chú ý các loại nhỏ trong đó.

Trả lời:

Ghe: ghe bầu, ghe lồng, ghe chải, ghe cào tôm, ghe ngo, ghe hầu, ghe câu Phú Quốc, ghe cửa Bà Rịa, ghe lưới rừng Phước Hải, ghe Cửa Đại,…

Câu 5 (trang 78 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Ở đoạn này, người viết có triển khai thông tin theo cách phân loại không?

Trả lời:

Người viết có triển khai thông tin theo cách phân loại.

Câu 6 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Nội dung chính của phần 4 là gì?

Trả lời:

Phần 4 khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ.

Câu 7 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Các tài liệu tham khảo được tác giả xếp theo thứ tự nào?

Trả lời:

- Xếp theo thứ tự từ tham khảo nhiều đến tham khảo ít, theo tên tác giả và được sắp xếp theo trật tự bảng chữ cái.

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Xác định bố cục của văn bản Ghe xuồng Nam Bộ. Nêu nội dung chính của mỗi phần trong văn bản. 

Trả lời:

Văn bản chia làm 3 phần lớn:

+ Phần (1): đoạn 1 – giới thiệu chung về ghe xuồng Nam Bộ.

+ Phần (2): đoạn 2 và 3 - giới thiệu cụ thể về xuồng và ghe.

+ Phần (3): đoạn 4 – khái quát giá trị của ghe xuồng Nam Bộ.

Câu 2 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Mục đích của văn bản là gì? Các nội dung trình bày trong văn bản đã làm sáng tỏ mục đích ấy như thế nào?

Trả lời:

Mục đích của văn bản là cung cấp cho người đọc những thông tin chính về ghe xuồng Nam Bộ: phân loại, đặc điểm, chức năng và phạm vi sử dụng của từng loại và tiểu loại, giá trị.

- Các nội dung trình bày trong văn bản Ghe xuồng Nam Bộ đã làm sáng tỏ mục đích ấy bằng cách:

+ Miêu tả về các loại ghe, xuồng thường được sử dụng.

+ Giới thiệu công dụng của các loại ghe xuồng đối với đời sống của người dân Nam Bộ.

+ Khẳng định giá trị văn hóa của ghe, xuồng Nam Bộ đối với văn hóa của người Nam Bộ.

Câu 3 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Người viết đã chọn cách nào để triển khai ý tưởng và thông tin trong văn bản? Chỉ ra những biểu hiện cụ thể và hiệu quả của cách triển khai ấy.

Trả lời:

Người viết chọn cách triển khai ý tưởng và thông tin theo hướng phân loại đối tượng. Cụ thể là: Ở phần (2), tác giả lần lượt thuyết minh về xuồng ở đoạn 2 và ghe ở đoạn 3. Cách trình bày này giúp người đọc có được thông tin đầy đủ về từng đối tượng được thuyết minh, đồng thời làm cho bài viết được rõ ràng, mạch lạc.

Câu 4 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Các cước chú (“tam bản”, “chài”) và tài liệu tham khảo trong văn bản có mục đích gì? Em thấy có cần cước chú thêm những từ ngữ, kí hiệu nào khác trong văn bản không?

Trả lời:

- Các cước chú (“tam bản”, “chài”) trong văn bản giúp cho người đọc hiểu được xuất xứ và nghĩa của các từ ngữ này.

- Không cần có thêm chú thích cho những từ ngữ, kí hiệu khác trong văn bản. Vì các từ ngữ trong văn bản đều là từ phổ thông, rõ nghĩa.

Câu 5 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Qua văn bản, em có nhận xét gì về ghe xuồng, nói riêng và các phương tiện đi lại ở Nam Bộ nói chung?

Trả lời:

Qua văn bản em thấy ghe, xuồng hay các phương tiện đi lại ở Nam Bộ rất đa dạng và phong phú với nhiều loại với các chức năng mục đích khác nhau. Góp phần làm nên văn hóa truyền thống nơi đây.

Câu 6 (trang 79 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Tìm hiểu thêm từ nhiều nguồn thông tin khác nhau để nêu một số nét thay đổi về phương tiện vận chuyển, đi lại hiện nay của vùng sông nước Nam Bộ.

Trả lời:

- Hiện nay phương tiện đi lại của vùng sông nước Nam Bộ đã có sự cải tiến và thay đổi, sử dụng những phương tiện giao thông hiện đại, có sức chứa lớn trong việc chở hàng, chở người lớn như tàu thủy, thuyền lớn.

- Các phương tiện luôn được cải tiến để giúp ích cho cuộc sống con người.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Tổng kiểm soát phương tiện giao thông

Thực hành tiếng Việt trang 82

Phương tiện vận chuyển của các dân tộc thiểu số Việt Nam ngày xưa

Tóm tắt văn bản theo yêu cầu khác nhau về độ dài

Viết bản tường trình