Soạn bài Kiến thức ngữ văn lớp 7 trang 13 - 14 Tập 1 - Ngắn nhất Cánh diều

Soạn bài Kiến thức ngữ văn lớp 7 trang 13 - 14 Tập 1

1. Tiểu thuyết và truyện ngắn

- Tiểu thuyết là tác phẩm văn xuôi cỡ lớn, có nội dung phong phú, cốt truyện phức tạp, phản ánh nhiều sự kiện, cảnh ngộ, thường miêu tả nhiều tuyến nhân vật, nhiều quan hệ chồng chéo với những diễn biến tâm lí phức tạp, đa dạng. Trong nhà trường phổ thông, học sinh chỉ đọc hiểu các đoạn trích từ tiểu thuyết.

2. Tính cách nhân vật, bối cảnh

- Tính cách nhân vật trong truyện (tiểu thuyết và truyện ngắn) thường được thể hiện qua hình dáng, cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, suy nghĩ của chính nhân vật: qua nhận xét của người kể chuyện và các nhân vật khác…Ví dụ: Nhân vật Võ Tòng trong văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng không chỉ được mô tả, thể hiện qua ngoại hình, ngôn ngữ, hành động, suy nghĩ của nhân vật này mà còn được thể hiện qua lời của người kể chuyện xưng “tôi” và lời của các nhân vật khác trong truyện.

- Bối cảnh trong truyện thường chỉ hoàn cảnh xã hội của một thời kì lịch sử nói chung; thời gian và địa điểm, quang cảnh cụ thể xảy ra câu chuyện.

3. Tác dụng của việc thay đổi ngôi kể

         Trong truyện, ngôi kể có thể được tác giả thay đổi để nội dung phong phú hơn và cách kể linh hoạt hơn.

Ví dụ: Phần mở đầu đoạn trích Người đàn ông cô độc giữa rừng được kể theo lời cậu bé An, kể lại những gì cậu bé đã chứng kiến khi gặp chú Võ Tòng ở giữa căn lều giữa rừng U Minh. Nhưng khi muốn nói về cuộc đời trước đây của Võ Tòng thì tác giả không thể kể theo lời cậu bé An được nữa mà phải chuyển sang kể theo ngôi thứ ba, bắt đầu bằng câu: “Không ai biết tên thật của gã là gì”. Đến phần cuối đoạn trích, tác giả lại chuyển về kể theo ngôi thứ nhất : “Chú Võ Tòng vẫn ngồi đó, đối diện với tía nuôi tôi, bên bếp lửa.”

4. Ngôn ngữ các vùng miền

Tiếng việt là ngôn ngữ quốc gia của Việt Nam, vừa có tính thống nhất cao, vừa có tính đa dạng. Tính đa dạng của tiếng Việt thể hiện chủ yếu ở các mặt ngữ âm và từ vựng:

- Về mặt ngữ âm: Một từ ngữ có thể được phát âm không giống nhau ở các vùng miền khác nhau. Ví dụ, mặc dù cũng viết là ra nhưng người ở phần lớn các tỉnh miền Bắc phát âm như da, còn người miền Trung và miền Nam phát âm là ra.

- Về mặt từ vựng: Các vùng miền khác nhau đều có những từ ngữ mang tính địa phương (từ ngữ địa phương). Ví dụ: thầy, u (từ dùng ở một số tỉnh miền Bắc); bọ, mạ (từ dùng ở một số tỉnh miền Trung, tiêu biểu là Quảng Bình); tía, má (từ dùng ở nhiều tỉnh miền Nam).

- Trong tác phẩm văn học, việc sử dụng một số từ ngữ địa phương phản ánh cách nói của nhân vật ở một địa phương nhất định; đồng thời, tạo sắc thái thân mật, gần gũi, phù hợp với bối cảnh mà tác phẩm miêu tả. Tuy nhiên, việc sử dụng từ ngữ địa phương cũng cần có chừng mực; nếu không, sẽ gây khó khăn cho người đọc và hạn chế sự phổ biến của tác phẩm.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Người đàn ông cô độc giữa rừng

Buổi học cuối cùng

Thực hành đọc hiểu trang 27

Viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử

Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống