Quy định đăng ký người phụ thuộc năm 2024
Việc đăng ký người phụ thuộc là một vấn đề quan trọng trong hệ thống chính sách thuế và bảo hiểm xã hội tại Việt Nam. Đây không chỉ là một nghĩa vụ pháp lý mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ tài chính của cá nhân trong việc tính thuế thu nhập cá nhân và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội. Trong năm 2024, với các quy định mới và những thay đổi trong chính sách, việc hiểu rõ các quy định liên quan đến đăng ký người phụ thuộc trở nên đặc biệt cần thiết. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các quy định hiện hành, các điều kiện cụ thể để đăng ký người phụ thuộc, cũng như những lưu ý quan trọng mà cá nhân cần chú ý để đảm bảo quyền lợi và thực hiện đúng theo quy định pháp luật.
1. Nguyên tắc đăng ký người phụ thuộc năm 2024
Theo quy định tại mục c.2 khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC, các nguyên tắc đăng ký người phụ thuộc được quy định như sau:
- Để được tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc, người nộp thuế cần phải hoàn tất việc đăng ký thuế và được cấp mã số thuế. Điều này đảm bảo rằng việc giảm trừ được thực hiện đúng quy định và cơ quan thuế có thể theo dõi và quản lý chính xác các khoản giảm trừ.
- Khi người nộp thuế thực hiện đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc, cơ quan thuế sẽ cấp mã số thuế cho người phụ thuộc đó và tiến hành tạm tính giảm trừ gia cảnh trong suốt năm tính thuế kể từ thời điểm đăng ký. Nếu người phụ thuộc đã được đăng ký giảm trừ gia cảnh trước khi Thông tư này có hiệu lực, thì giảm trừ gia cảnh vẫn tiếp tục áp dụng cho đến khi người phụ thuộc được cấp mã số thuế mới.
- Nếu người nộp thuế không thực hiện giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc trong năm tính thuế, thì có thể đăng ký giảm trừ gia cảnh kể từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng khi thực hiện quyết toán thuế, với điều kiện đã đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc. Đối với những người phụ thuộc khác theo hướng dẫn tại tiết d.4, điểm d, khoản 1, Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thời hạn cuối cùng để đăng ký giảm trừ gia cảnh là ngày 31 tháng 12 của năm tính thuế. Sau thời hạn này, người nộp thuế không thể tính giảm trừ gia cảnh cho năm tính thuế đó.
- Mỗi người phụ thuộc chỉ có thể được tính giảm trừ gia cảnh một lần cho một người nộp thuế trong một năm tính thuế. Trong trường hợp có nhiều người nộp thuế cùng có nghĩa vụ nuôi dưỡng một người phụ thuộc, các bên liên quan cần tự thỏa thuận để đăng ký giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc đó vào một người nộp thuế duy nhất.
2. Những ai được tính là người phụ thuộc?
Căn cứ theo Điểm d, khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC, Người phụ thuộc theo quy định bao gồm các nhóm đối tượng sau:
- Con cái: Bao gồm tất cả các loại con dưới đây:
+ Con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, và con riêng của vợ hoặc chồng. Trong số này:
+ Con dưới 18 tuổi (tính đủ theo tháng). Ví dụ: Nếu con của ông H sinh ngày 25 tháng 7 năm 2014, thì con đó được coi là người phụ thuộc từ tháng 7 năm 2014.
+ Con từ 18 tuổi trở lên nhưng bị khuyết tật hoặc không có khả năng lao động.
+ Con đang theo học tại các cơ sở giáo dục từ đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, hoặc đang theo học bậc phổ thông (bao gồm cả thời gian chờ kết quả thi đại học từ tháng 6 đến tháng 9 của năm lớp 12), với điều kiện không có thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng từ tất cả các nguồn không vượt quá 1.000.000 đồng.
- Vợ hoặc chồng: Vợ hoặc chồng của người nộp thuế được coi là người phụ thuộc nếu đáp ứng các điều kiện cụ thể quy định tại mục 3.
- Cha mẹ và các thành viên gia đình phụ thuộc khác:
+ Cha đẻ, mẹ đẻ, cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng); cha dượng, mẹ kế; cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp của người nộp thuế, nếu đáp ứng các điều kiện quy định tại mục 3.
- Các cá nhân không nơi nương tựa mà người nộp thuế phải trực tiếp nuôi dưỡng và đáp ứng các điều kiện quy định tại mục 3, bao gồm:
+ Anh chị em ruột, bao gồm anh ruột, chị ruột, em ruột của người nộp thuế.
+ Ông bà nội, ông bà ngoại, cùng với cô ruột, dì ruột, cậu ruột, chú ruột, bác ruột của người nộp thuế.
+ Cháu ruột, tức là con của anh ruột, chị ruột, hoặc em ruột của người nộp thuế.
+ Người phải trực tiếp nuôi dưỡng khác theo quy định của pháp luật.
Các đối tượng người phụ thuộc này đều phải đáp ứng các tiêu chí và điều kiện cụ thể được quy định để đủ điều kiện nhận giảm trừ gia cảnh theo quy định pháp luật.
3. Điều kiện để được tính là người phụ thuộc
Căn cứ theo Điểm đ, e khoản 1 Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC, Để được công nhận là người phụ thuộc theo các quy định tại các điểm (i), (iii), (iv), cá nhân phải đáp ứng những điều kiện cụ thể như sau:
- Đối với những người trong độ tuổi lao động:
+ Khuyết tật hoặc không có khả năng lao động: Người phụ thuộc trong độ tuổi lao động phải là những cá nhân bị khuyết tật hoặc mắc bệnh nặng, không có khả năng lao động. Điều này bao gồm những bệnh lý nặng như AIDS, ung thư, suy thận mãn tính, hoặc các dạng khuyết tật khác được xác định bởi pháp luật về người khuyết tật.
+ Không có thu nhập hoặc có thu nhập rất thấp: Những cá nhân này phải không có nguồn thu nhập, hoặc nếu có, thu nhập bình quân hàng tháng từ tất cả các nguồn không được vượt quá 1.000.000 đồng trong năm tính thuế.
- Đối với những người ngoài độ tuổi lao động:
+ Không có thu nhập hoặc thu nhập rất thấp: Đối với những người đã vượt qua độ tuổi lao động, điều kiện là họ phải không có nguồn thu nhập hoặc có thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn không vượt quá 1.000.000 đồng.
Những tiêu chí này nhằm đảm bảo rằng các cá nhân được tính là người phụ thuộc thực sự cần sự hỗ trợ và không có khả năng tự cung cấp cho bản thân, đồng thời hỗ trợ người nộp thuế trong việc giảm trừ gia cảnh hợp lý.
4. Mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc năm 2024
Theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.
Xem thêm các bài viết có liên quan:
Cách tính thuế thu nhập cá nhân khi chuyển nhượng cổ phần
Mức đóng và cách tính thuế thu nhập cá nhân chi tiết
Giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc được tính từ khi nào?
Điều kiện để đăng ký người phụ thuộc là bố mẹ để giảm trừ gia cảnh?