Cơ sở trích lập dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ với bảo hiểm sinh kỳ được quy định ra sao mới nhất 2025?
1. Bảo hiểm sinh kỳ là gì?
Bảo hiểm sinh kỳ là một loại bảo hiểm nhân thọ trong đó người được bảo hiểm sẽ nhận được khoản tiền bảo hiểm nếu còn sống đến thời điểm đáo hạn hợp đồng. Nếu người được bảo hiểm qua đời trước thời điểm đáo hạn, hợp đồng sẽ chấm dứt mà không có quyền lợi tử vong như bảo hiểm nhân thọ thông thường.
2. Cơ sở trích lập dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ với bảo hiểm sinh kỳ được quy định ra sao?
Theo quy định tại Điều 41 Nghị định 46/2023/NĐ-CP, doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có trách nhiệm trích lập dự phòng nghiệp vụ để đảm bảo khả năng chi trả quyền lợi bảo hiểm trong tương lai.
2.1. Dự phòng toán học đối với bảo hiểm sinh kỳ và các loại bảo hiểm nhân thọ khác
Doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ được phép tự lựa chọn phương pháp trích lập dự phòng đối với các hợp đồng bảo hiểm có thời hạn trên 1 năm. Một số phương pháp phổ biến bao gồm:
- Phương pháp phí bảo hiểm gộp.
- Phương pháp phí bảo hiểm thuần.
- Phương pháp phí bảo hiểm thuần có điều chỉnh Zillmer.
- Các phương pháp khác theo thông lệ quốc tế.
Cơ sở trích lập dự phòng dựa trên:
- Bảng tỷ lệ tử vong CSO1980 – dùng để ước tính rủi ro sinh học của người được bảo hiểm.
- Lãi suất kỹ thuật – dựa trên mức lãi suất bình quân của Trái phiếu Chính phủ kỳ hạn từ 10 năm trở lên.
- Các cơ sở kỹ thuật khác, tùy theo từng sản phẩm bảo hiểm cụ thể.
2.2. Dự phòng toán học đối với bảo hiểm liên kết chung, bảo hiểm liên kết đơn vị, bảo hiểm hưu trí
Doanh nghiệp bảo hiểm cũng phải lập dự phòng đối với các sản phẩm bảo hiểm có yếu tố đầu tư, bao gồm:
- Dự phòng rủi ro bảo hiểm – nhằm đảm bảo khả năng chi trả quyền lợi khi xảy ra rủi ro trong suốt thời gian hợp đồng.
- Dự phòng nghiệp vụ với phần liên kết chung, tính theo:
- Tổng giá trị hoàn lại của hợp đồng bảo hiểm liên kết chung, cộng với khoản dự phòng để chi trả các sự kiện bảo hiểm dự kiến.
- Hoặc tổng giá trị tài khoản của các hợp đồng bảo hiểm liên kết chung.
Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm đánh giá và lựa chọn phương pháp trích lập phù hợp để đảm bảo quyền lợi khách hàng theo cam kết trong hợp đồng.
3. Đặc điểm bảo hiểm sinh kỳ
Bảo hiểm sinh kỳ là một loại bảo hiểm nhân thọ, trong đó công ty bảo hiểm sẽ chi trả quyền lợi nếu người được bảo hiểm còn sống đến một thời điểm nhất định trong hợp đồng. Dưới đây là một số đặc điểm chính của loại bảo hiểm này:
-
Chỉ chi trả nếu còn sống: Khác với bảo hiểm tử kỳ hay bảo hiểm trọn đời, bảo hiểm sinh kỳ chỉ thanh toán quyền lợi nếu người được bảo hiểm sống đến thời điểm đã thỏa thuận. Nếu người đó mất trước thời điểm này, công ty bảo hiểm không phải chi trả.
-
Mang tính tiết kiệm cao: Vì số tiền bảo hiểm được chi trả khi người được bảo hiểm còn sống, sản phẩm này thường được sử dụng như một công cụ tiết kiệm có kỷ luật, giúp người tham gia có một khoản tiền nhất định trong tương lai.
-
Thời hạn hợp đồng rõ ràng: Hợp đồng bảo hiểm sinh kỳ có thời hạn cụ thể, thường gắn với các cột mốc quan trọng như tuổi nghỉ hưu hoặc thời điểm cần vốn để thực hiện một kế hoạch tài chính (như cho con đi du học, đầu tư kinh doanh).
-
Không có yếu tố bảo vệ rủi ro tử vong: Vì quyền lợi chỉ chi trả khi người được bảo hiểm còn sống, nên sản phẩm này không phù hợp với những ai muốn bảo vệ tài chính cho gia đình trong trường hợp tử vong sớm.
-
Phù hợp với mục tiêu tài chính dài hạn: Đây là lựa chọn tốt cho những ai muốn lên kế hoạch tài chính dài hạn, đảm bảo có một khoản tiền vào thời điểm nhất định trong tương lai.
Tóm lại, bảo hiểm sinh kỳ giống như một kế hoạch tài chính có kỳ hạn, giúp người tham gia đạt được một mục tiêu tài chính trong tương lai nếu họ còn sống đến thời điểm đáo hạn.
4. Bảo hiểm sinh kỳ chi trả cho ai?
Số tiền bảo hiểm sinh kỳ được chi trả cho người thụ hưởng do người tham gia bảo hiểm chỉ định trong hợp đồng. Cụ thể:
- Nếu người được bảo hiểm còn sống đến thời hạn quy định trong hợp đồng: Công ty bảo hiểm sẽ chi trả toàn bộ số tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng. Người thụ hưởng có thể là chính người tham gia bảo hiểm (nếu họ đồng thời là người được bảo hiểm) hoặc một người khác (như con cái, vợ/chồng, hoặc bất kỳ ai được chỉ định trong hợp đồng). Việc chi trả có thể thực hiện một lần hoặc chia thành nhiều lần tùy theo điều khoản hợp đồng.
- Nếu người được bảo hiểm qua đời trước thời hạn hợp đồng: Thông thường, công ty bảo hiểm không có nghĩa vụ chi trả số tiền bảo hiểm. Tuy nhiên, tùy thuộc vào sản phẩm cụ thể của từng công ty bảo hiểm, một số trường hợp có thể hoàn lại phí bảo hiểm đã đóng (sau khi trừ các chi phí quản lý) cho người thừa kế hoặc gia đình của người tham gia bảo hiểm.
5. Khi nào nên tham gia bảo hiểm sinh kỳ?
Bảo hiểm sinh kỳ là một giải pháp tài chính linh hoạt, phù hợp với mọi người và có thể tham gia bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, lý tưởng nhất là bạn nên mua bảo hiểm khi đã có kế hoạch rõ ràng cho tương lai và cần một khoản tài chính đảm bảo, hoặc khi muốn vừa được bảo vệ vừa tích lũy tiết kiệm.
Ngoài ra, việc tham gia bảo hiểm sinh kỳ càng sớm và chọn một công ty bảo hiểm uy tín sẽ giúp bạn tối ưu hóa quyền lợi và nhận được nhiều lợi ích hơn.
6. Ý nghĩa của bảo hiểm sinh kỳ là gì?
6.1. Tích lũy có kỷ luật, kết hợp bảo vệ sức khỏe
So với các hình thức tiết kiệm khác, chẳng hạn như gửi tiền vào ngân hàng, bảo hiểm sinh kỳ có một điểm đặc biệt: người tham gia không thể rút tiền trước hạn mà phải đóng phí đầy đủ theo cam kết để đảm bảo quyền lợi sau này. Điều này giúp duy trì kỷ luật tài chính, tránh tình trạng sử dụng tiền vào những mục đích không thực sự cần thiết.
Ngoài ra, một số gói bảo hiểm sinh kỳ còn tích hợp quyền lợi về chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ y tế hoặc bệnh hiểm nghèo. Nhờ đó, khi sở hữu hợp đồng bảo hiểm sinh kỳ, bạn không chỉ tích lũy tiền một cách hiệu quả, duy trì kế hoạch tài chính ổn định, mà còn được bảo vệ trước các rủi ro sức khỏe, mang lại sự an tâm cho bản thân và gia đình.
6.2. Khoản tiết kiệm dài hạn cho tương lai
Bảo hiểm sinh kỳ được thiết kế với mục tiêu chính là giúp bạn tiết kiệm cho tương lai. Nếu bạn vẫn khỏe mạnh và sống đến thời điểm đáo hạn hợp đồng, số tiền bảo hiểm sẽ được hoàn trả đầy đủ, trở thành một khoản tài chính vững chắc để thực hiện những dự định cá nhân.
Khoản tiền này có thể được sử dụng cho nhiều mục đích ý nghĩa như: du lịch, tận hưởng tuổi hưu an nhàn, đầu tư hoặc làm món quà tặng con cháu. Đây không chỉ là một khoản tiết kiệm thông thường mà còn là một bước chuẩn bị thông minh cho tương lai, giúp bạn có cuộc sống ổn định và thoải mái hơn.
7. Bảo hiểm sinh kỳ có phải bảo hiểm bắt buộc không?
Theo Điều 8 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022, bảo hiểm bắt buộc là loại bảo hiểm được quy định nhằm bảo vệ lợi ích công cộng, môi trường và an toàn xã hội.
Các loại bảo hiểm bắt buộc bao gồm:
- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới – giúp đảm bảo quyền lợi cho bên thứ ba khi xảy ra tai nạn giao thông.
- Bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc – yêu cầu các cơ sở có nguy cơ cháy, nổ cao phải tham gia để giảm thiểu thiệt hại.
- Bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng – nhằm bảo vệ lợi ích của các bên liên quan trong quá trình thi công công trình.
- Các loại bảo hiểm bắt buộc khác được quy định trong các luật chuyên ngành.
Những tổ chức, cá nhân thuộc diện bắt buộc tham gia các loại bảo hiểm này có trách nhiệm mua bảo hiểm tại các công ty bảo hiểm được cấp phép. Các doanh nghiệp bảo hiểm không được từ chối bán nếu khách hàng đáp ứng đủ điều kiện tham gia.
Lưu ý: Bảo hiểm sinh kỳ không nằm trong danh sách bảo hiểm bắt buộc. Đây là sản phẩm bảo hiểm nhân thọ mang tính chất tự nguyện, giúp người tham gia tích lũy tài chính cho tương lai thay vì bảo vệ lợi ích công cộng hay an toàn xã hội.
8. Câu hỏi thường gặp
8.1 Bảo hiểm sinh kỳ là bảo hiểm nhân thọ đúng không?
Theo Điều 3 Nghị định 46/2023/NĐ-CP, bảo hiểm sinh kỳ thuộc nhóm nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ, cùng với các loại hình khác như:
- Bảo hiểm trọn đời.
- Bảo hiểm sinh kỳ.
- Bảo hiểm tử kỳ.
- Bảo hiểm hỗn hợp.
- Bảo hiểm trả tiền định kỳ.
- Bảo hiểm liên kết đầu tư (gồm bảo hiểm liên kết chung và bảo hiểm liên kết đơn vị).
Như vậy, có thể khẳng định rằng bảo hiểm sinh kỳ là một loại bảo hiểm nhân thọ.
8.2 Hợp đồng bảo hiểm sinh kỳ là gì?
Hợp đồng bảo hiểm sinh kỳ là một thỏa thuận giữa người tham gia bảo hiểm và công ty bảo hiểm, trong đó công ty bảo hiểm cam kết chi trả quyền lợi bảo hiểm nếu người được bảo hiểm sống đến thời điểm đáo hạn được quy định trong hợp đồng.
8.3 Bảo hiểm sinh kỳ mang lại lợi ích gì cho người tham gia?
Bảo hiểm sinh kỳ giúp người tham gia tích lũy tài chính cho tương lai, đảm bảo có một khoản tiền để thực hiện các kế hoạch dài hạn như mua nhà, du lịch hoặc chuẩn bị cho tuổi hưu. Ngoài ra, việc tham gia bảo hiểm sinh kỳ còn giúp xây dựng thói quen chi tiêu có kỷ luật và bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
8.4 Sự khác biệt giữa bảo hiểm sinh kỳ và bảo hiểm tử kỳ là gì?
Bảo hiểm sinh kỳ chi trả quyền lợi khi người được bảo hiểm sống đến thời hạn nhất định trong hợp đồng, trong khi bảo hiểm tử kỳ chi trả quyền lợi khi người được bảo hiểm qua đời trong thời hạn hợp đồng. Ngoài ra, còn có bảo hiểm hỗn hợp kết hợp cả hai loại hình trên, đảm bảo quyền lợi cho cả trường hợp sống đến thời hạn hoặc tử vong trong thời hạn hợp đồng.
