Giải Toán 7 Bài 22 (Kết nối tri thức): Đại lượng tỉ lệ thuận
Với giải bài tập Toán lớp 7 Bài 22: Đại lượng tỉ lệ thuận sách Kết nối tri thức hay nhất, chi tiết giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Toán 7 Bài 22.
Giải bài tập Toán 7 Bài 22: Đại lượng tỉ lệ thuận
A. Các câu hỏi trong bài
Lời giải:
Sau bài học này chúng ta sẽ giải quyết bài toán như sau:
Đổi 3 tạ = 300 kg.
Gọi x là số kg bột sắn dây thu được từ 300 kg củ sắn dây.
Vì số kg củ sắn dây và số kg bột sắn dây thu được là hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau nên .
Suy ra, (kg)
Vậy ta thu được kg bột sắn dây từ 3 tạ củ sắn dây tươi.
Thay mỗi dấu “?” trong bảng sau bằng số thích hợp.
Lời giải:
Ta có s = v.t, với vận tốc v không đổi, v = 60 km/h ta có:
s = 60.t
+) Với t = 1 thì s = 60.1 = 60 (km)
+) Với t = 1,5 thì s = 60.1,5 = 90 (km)
+) Với t = 2 thì s = 60.2 = 120 (km)
+) Với t = 3 thì s = 60.3 = 180 (km)
Ta có bảng sau:
t (h) |
1 |
1,5 |
2 |
3 |
s (km) |
60 |
90 |
120 |
180 |
Viết công thức tính quãng đường s theo thời gian di chuyển tương ứng t.
Lời giải:
Ta có s = v.t, với vận tốc v không đổi, v = 60km/h ta có:
s = 60.t
Vậy s = 60t.
Câu hỏi trang 11 Toán 7 Tập 2:
Lời giải:
Ta thấy đại lượng s liên hệ với đại lượng t theo công thức s = 60t (60 là hằng số) nên quãng đường s tỉ lệ thuận với thời gian t.
Ngược lại ta có: t = .
Ta thấy đại lượng t liên hệ với đại lượng s theo công thức t = s ( là hằng số) nên thời gian t tỉ lệ thuận với quãng đường s.
Luyện tập 1 trang 12 Toán 7 Tập 2:
Theo viện Dinh dưỡng Quốc gia, cứ trong 100 g đậu tương (đậu nành) thì có 34 g protein.
Khối lượng protein trong đậu tương có tỉ lệ thuận với khối lượng đậu tương không?
Nếu có thì hệ số tỉ lệ là bao nhiêu?
Lời giải:
Vì khối lượng đậu tương tăng lên thì khối lượng protein trong đậu tương cũng tăng lên. Do đó, khối lượng protein tỉ lệ thuận với khối lượng đậu tương.
Gọi khối lượng đậu tương là x (g); khối lượng protein tương ứng là y (g).
Ta có: y = kx
Với x = 100 gam; y = 34 nên 34 = 100.k hay k = 34 : 100 = 0,34
Do đó, y = 0,34x
Vậy khối lượng protein tỉ lệ thuận với khối lượng đậu tương. Hệ số tỉ lệ là 0,34.
Vận dụng trang 12 Toán 7 Tập 2:
Lời giải:
Sau bài học này chúng ta sẽ giải quyết bài toán như sau:
Đổi 3 tạ = 300 kg.
Gọi x là số kg bột sắn dây thu được từ 300 kg củ sắn dây.
Vì số kg củ sắn dây và số kg bột sắn dây thu được là hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau nên .
Suy ra, (kg)
Vậy ta thu được kg bột sắn dây từ 3 tạ củ sắn dây tươi.
Luyện tập 2 trang 13 Toán 7 Tập 2:
Lời giải:
Vì hai thanh kim loại đồng chất với nhau nên khối lượng và thể tích của hai thanh kim loại tỉ lệ thuận với nhau.
Gọi khối lượng của thanh kim loại 1 là x1 (g); khối lượng thanh kim loại 2 là x2 (g);
Gọi thể tích của thanh kim loại 1 là y1 (g); thể tích của thanh kim loại 2 là y2 (g).
Áp dụng tính chất tỉ lệ thuận ta được:
.
Với y1 = 10; y2 = 15 ta có:
hay .
Từ tỉ lệ thức ta thấy x1 < x2. Do đó, x2 – x1 = 40.
Áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau ta có:
Khi đó, nên x1 = 8 . 10 = 80;
nên x2 = 8 . 15 = 120
Vậy khối lượng hai thanh kim loại có thể tích 10 cm3 và 15 cm3 lần lượt là 80 g và 120 g.
Luyện tập 3 trang 14 Toán 7 Tập 2:
Hãy chia 1 tấn gạo thành ba phần có khối lượng tỉ lệ thuận với 2; 3; 5.
Lời giải:
Đổi 1 tấn = 1 000 kg.
Gọi số kg gạo mỗi phần được chia ra là x; y; z (x > 0, y > 0, z > 0).
Vì x; y; z tỉ lệ thuận với 2; 3; 5 nên ta có dãy tỉ số bằng nhau:
.
Áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau ta có:
Suy ra:
x = 100.2 = 200;
y = 100.3 = 300;
z = 100.5 = 500.
Vậy khối lượng ba phần gạo được chia ra lần lượt là 200 kg; 300 kg; 500 kg.
B. Bài tập
Bài 6.17 trang 14 Toán 7 Tập 2:
Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Thay mỗi dấu “?” trong bảng sau bằng số thích hợp.
Lời giải:
Vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau nên y = kx (k ≠ 0).
Thay x = 2; y = –6 ta được: –6 = k . 2 nên k = (–6) : 2 = –3.
Do đó, y = –3x.
+) Với x = 4 thì y = (–3).4 = –12;
+) Với x = 5 thì y = (–3).5 = –15;
+) Với y = 9 thì x = 9 : (–3) = –3;
+) Với y = 18 thì x = 18 : (–3) = –6;
+) Với y = 1,5 thì x = 1,5 : (–3) = –0,5.
Ta có bảng sau:
x |
2 |
4 |
5 |
-3 |
-6 |
-0,5 |
y |
-6 |
-12 |
-15 |
9 |
18 |
1,5 |
Bài 6.18 trang 14 Toán 7 Tập 2:
Theo bảng giá trị dưới đây, hai đại lượng x và y có phải là hai đại lượng tỉ lệ thuận không?
Lời giải:
a) Giả sử hai đại lượng x và y tỉ lệ với nhau. Khi đó, y = kx (k ≠ 0).
+) Với x = 5; y = 15 thì k =
+) Với x = 9; y = 27 thì k =
+) Với x = 15; y = 45 thì k =
+) Với x = 72; y = 24 thì k =
Vậy ở bảng a, hai đại lượng x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận.
b) Giả sử hai đại lượng x và y tỉ lệ với nhau. Khi đó, y = kx (k ≠ 0).
+) Với x = 4; y = 8 thì k =
+) Với x = 8; y = 16 thì k =
+) Với x = 16; y = 30 thì k =
+) Với x = 25; y = 50 thì k =
Vậy ở bảng b, hai đại lượng x và y không là hai đại lượng tỉ lệ thuận (các giá trị k tính ra khác nhau).
Bài 6.19 trang 14 Toán 7 Tập 2:
Lời giải:
Vì đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x theo hệ số a nên ta có: y = ax.
Vì đại lượng x tỉ lệ thuận với đại lượng z theo hệ số b nên x = bz.
Ta có: y = ax = a.(bz) = a.b.z = ab.z
Vậy đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng z và hệ số tỉ lệ là ab.
Bài 6.20 trang 14 Toán 7 Tập 2:
Lời giải:
Vì chiều dài và chiều rộng của hai bể bằng nhau nhưng chiều cao của bể thứ nhất bằng chiều cao bể thứ hai. Nên thể tích bể thứ nhất bằng thể tích bể thứ hai.
Gọi thời gian để bơm đầy nước vào bể thứ hai là x (giờ).
Vì thời gian bơm đầy nước và thể tích bể nước là hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau nên:
, do đó,
Vậy để bơm đầy bể nước thứ hai thì người ta cần tới 6 giờ.
Bài 6.21 trang 14 Toán 7 Tập 2:
Lời giải:
Gọi số lít hóa chất trong ba lọ lần lượt là x; y; z (x > 0, y > 0, z > 0).Vì tổng số lít hóa chất là 1,5 lít nên x + y + z = 1,5.
Vì số lít hóa chất trong ba lọ tỉ lệ thuận với 4; 5; 6 nên ta có dãy tỉ số bằng nhau:
Áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau ta có:
Suy ra:
nên x = 0,1.4 = 0,4;
nên y = 0,1.5 = 0,5;
nên z = 0,1.6 = 0,6.
Vậy số lít hóa chất trong ba lọ lần lượt là 0,4 lít; 0,5 lít; 0,6 lít.
Lý thuyết Toán 7 Bài 22: Đại lượng tỉ lệ thuận - Kết nối tri thức
1. Đại lượng tỉ lệ thuận
• Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức y = ax (a là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ a.
Chú ý:
Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ a thì x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ . Khi đó ta nói x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận.
Ví dụ: Nếu y = 5x thì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số 5, hay x tỉ lệ thuận với y theo hệ số .
Nhận xét:
Nếu đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x thì:
• Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi (và bằng hệ số tỉ lệ):
• Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia:
Ví dụ: Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau:
Hướng dẫn giải:
Ta có: x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận nên y = a . x
Khi x = 2 thì y = -4 nên ta có
Vậy y tỉ lệ thuận với x theo tỉ số -2, hay y = -2 . x
Từ đó:
Với x = -3 thì y = (-2).(-3) = 6
Với x = -1 thì y = (-2).(-1) =2
Với x = 1 thì y = (-2).1 = -2
Với x= 5 thì y = (-2).5 = -10
Vậy ta có bảng sau:
2. Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận
Để giải toán về đại lượng tỉ lệ thuận, ta cần nhận biết hai đại lượng tỉ lệ thuận trong bài toán. Từ đó ta có thể lập các tỉ số bằng nhau và dựa vào tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để tìm các yếu tố chưa biết.
Ví dụ:
Học sinh của ba lớp 7 cần phải trồng và chăm sóc 24 cây xanh. Lớp 7A có 32 học sinh, lớp 7B có 28 học sinh, lớp 7C có 36 học sinh. Hỏi mỗi lớp phải trồng và chăm sóc bao nhiêu cây xanh biết rằng số cây xanh tỉ lệ với số học sinh?
Hướng dẫn giải:
Gọi số cây trồng của các lớp 7A, 7B, 7C lần lượt là x, y, z (cây) (x; y; z ; x; y; z < 24)
Số cây xanh tỉ lệ với số học sinh nghĩa là x : y : z = 32 : 28 : 36, hay
Tổng số cây xanh phải chăm sóc là 24 cây nghĩa là x + y + z = 24.
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có:
Vậy:
Vậy số cây trồng của các lớp 7A, 7B, 7C theo thứ tự là 8, 7, 9 (cây).
Xem thêm các bài giải sách giáo khoa Toán 7 bộ sách Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Xem thêm các chương trình khác:
- Giải sgk Lịch sử 7 – Kết nối tri thức
- Lý thuyết Lịch Sử 7 – Kết nối tri thức
- Giải sbt Lịch sử 7 – Kết nối tri thức
- Giải VTH Lịch sử 7 – Kết nối tri thức
- Soạn văn lớp 7 (hay nhất) – Kết nối tri thức
- Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 7 – Kết nối tri thức
- Soạn văn lớp 7 (ngắn nhất) – Kết nối tri thức
- Tóm tắt tác phẩm Ngữ văn lớp 7 – Kết nối tri thức
- Bố cục tác phẩm Ngữ văn lớp 7 – Kết nối tri thức
- Nội dung chính tác phẩm Ngữ văn lớp 7 – Kết nối tri thức
- Văn mẫu lớp 7 – Kết nối tri thức
- Giải VTH Ngữ văn lớp 7 – Kết nối tri thức
- Giải sgk Địa Lí 7 – Kết nối tri thức
- Lý thuyết Địa Lí 7 – Kết nối tri thức
- Giải sbt Địa lí 7 – Kết nối tri thức
- Giải VTH Địa lí 7 – Kết nối tri thức
- Giải sgk Tiếng Anh 7 Global Success – Kết nối tri thức
- Giải sbt Tiếng Anh 7 Global Success - Kết nối tri thức
- Bài tập Tiếng Anh 7 Global success theo Unit có đáp án
- Trọn bộ Từ vựng Tiếng Anh 7 Global success đầy đủ nhất
- Ngữ pháp Tiếng Anh 7 Global success
- Giải sgk Giáo dục công dân 7 – Kết nối tri thức
- Lý thuyết GDCD 7 – Kết nối tri thức
- Giải sbt Giáo dục công dân 7 – Kết nối tri thức
- Giải vth Giáo dục công dân 7 – Kết nối tri thức
- Giải sgk Khoa học tự nhiên 7 – Kết nối tri thức
- Lý thuyết Khoa học tự nhiên 7 – Kết nối tri thức
- Giải sbt Khoa học tự nhiên 7 – Kết nối tri thức
- Giải sbt Hoạt động trải nghiệm lớp 7 - KNTT
- Giải sgk Hoạt động trải nghiệm 7 - KNTT
- Giải sgk Công nghệ 7 – Kết nối tri thức
- Lý thuyết Công nghệ 7 – Kết nối tri thức
- Giải sbt Công nghệ 7 – Kết nối tri thức
- Giải VTH Công nghệ 7 – KNTT
- Giải sgk Tin học 7 – Kết nối tri thức
- Lý thuyết Tin học 7 – Kết nối tri thức
- Giải sbt Tin học 7 – Kết nối tri thức
- Giải VTH Tin học 7 – Kết nối tri thức
- Giải sgk Giáo dục thể chất 7 – Kết nối tri thức
- Giải sgk Âm nhạc 7 – Kết nối tri thức