Đọc hiểu Áo cũ (Lưu Quang Vũ) có đáp án

Đọc hiểu Áo cũ

I. Đọc bài thơ Áo cũ

ÁO CŨ

Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn

Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai

Thương áo cũ như là thương ký ức

Đựng trong hồn cho mắt phải cay cay.

Mẹ vá áo mới biết con chóng lớn

Mẹ không còn nhìn rõ chỉ để xâu kim

Áo con có đường khâu tay mẹ vá

Thương mẹ nhiều con càng yêu áo thêm.

Áo đã ở với con qua mùa qua tháng

Cũ rồi con vẫn quý vẫn thương

Con chẳng nỡ mỗi lần thay áo mới

Áo dài hơn thấy mẹ cũng già hơn.

Hãy biết thương lấy những manh áo cũ

Để càng thương lấy mẹ của ta

Hãy biết thương những gì đã cùng ta sống

Những gì trong năm tháng trôi qua…

(Lưu Quang Vũ, Thơ tình, NXB Văn học, 2002)

II. Đọc hiểu Áo cũ

1. Đề số 1

Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

Thể thơ tự do

Câu 2. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ.

Biểu cảm

Câu 3. Xác định phong cách ngôn ngữ văn bản trên.

Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

Câu 4. Trong đoạn trích, hình ảnh chiếc áo cũ được tác giả miêu tả như thế nào?

Trong đoạn trích, hình ảnh chiếc áo cũ được tác giả miêu tả:

Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn

Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai

Câu 5. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ sau:

“Thương áo cũ như là thương ký ức

Đựng trong hồn cho mắt phải cay cay”.

Biện pháp tu từ:

So sánh: Thương áo cũ – thương ký ức

Tác dụng:

+ Nhấn mạnh: giá trị của tấm áo cũ cũng là một miền kí ức, kỉ niệm về người mẹ, về tình thương của mẹ, sự gắn bó, gần gũi của tấm áo cũ với tác giả.

+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm giúp sự diễn đạt trở nên sinh động hơn..

+ Qua phép tu từ so sánh, thể hiện sự yêu thương, trân trọng của tác giả đối với tấm áo cũ, với mẹ, với những gì đã trải qua của quá khứ.

Câu 6. Thông điệp ý nghĩa nhất với anh/chị sau khi đọc văn bản là gì?

Thông điệp có ý nghĩa nhất đối với em là:

“Hãy biết thương những gì đã cùng ta sống

Những gì trong năm tháng trôi qua…”

Từ hai câu thơ trên, em rút ra cho mình một thông điệp là hãy biết thương, trân trọng những gì đang hiện hữu xung quanh ta, hãy trân quý những gì ta mà đang có, những người, những vật đang sống cùng ta. Trân quý hiện tại, sẽ giúp cho chúng ta không khỏi phải hối tiếc khi thời gian trôi qua. Bởi vì, theo thời gian, không gì là mãi mãi. Chúng ta phải biết thương và quý khi đang là hiện tại, đang sống cùng ta. Vậy nên, thương, trân quý hiện tại là một lối sống tốt, thiết thực, rất cần thiết đối với mỗi chúng ta.

Câu 7. Từ đoạn trích, hãy nêu suy nghĩ của anh/chị về giá trị của những điều bình thường giản dị trong cuộc sống

Trong nhịp sống hiện đại ngày nay, khi khoa học kỹ thuật và công nghệ phát triển một cách nhanh chóng và vượt bậc, con người thường bị cuốn vào guồng quay công việc hối hả, khiến việc biết trân trọng những điều giản dị, bình thường trong cuộc sống trở nên vô cùng quan trọng, dù không phải ai cũng nhận ra giá trị của chúng. Những điều bình thường, giản dị chính là những thứ nhỏ bé, những con người, sự vật đang hiện hữu quanh ta trong cuộc sống hàng ngày. Việc trân quý những điều này cũng đồng nghĩa với việc chúng ta biết trân trọng hiện tại. Khi biết trân quý hiện tại và những điều giản đơn xung quanh, chúng ta sẽ cảm nhận cuộc sống một cách nhẹ nhàng hơn, làm cho cuộc sống trở nên ý nghĩa và hạnh phúc hơn bởi chúng ta dành thời gian cho những khoảnh khắc hiện tại, đặc biệt là với những người thân yêu bên cạnh. Điều này cũng giúp chúng ta tránh được những hối tiếc trong tương lai. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người không biết trân trọng hiện tại, chạy theo những thứ phù phiếm, xa hoa và không thực tế, dẫn đến việc bỏ lỡ cơ hội gần gũi với gia đình, bạn bè và tận hưởng cuộc sống. Đến khi nhìn lại, họ mới nhận ra đã đánh mất nhiều thứ quý giá, trong khi thời gian không bao giờ cho phép chúng ta làm lại từ đầu. Vì vậy, việc biết trân trọng những điều bình dị và đơn giản nhất trong cuộc sống là một lối sống cần thiết đối với mỗi

Câu 8. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong hai dòng thơ:

Áo đã ở với con qua mùa qua tháng

Cũ rồi con vẫn quý vẫn thương

– Biện pháp tu từ nhân hóa được sử dụng trong hai dòng thơ:

– Biểu hiện: Từ “ở” vốn chỉ hoạt động sống của con người được dùng để nói về sự gắn bó của chiếc áo; từ “quý”, “thương” là tình cảm dành cho những sự vật có linh hồn đã được sử dụng để thể hiện tình cảm của tác giả với tấm áo.

– Tác dụng:

+ Làm cho chiếc áo vô tri trở thành sinh thể có linh hồn, tình cảm, gắn bó thủy chung với con người, đồng thời khiến câu thơ sinh động, gợi
hình biểu cảm hơn.

+ Từ đó nhấn mạnh tình cảm trân trọng những kỷ vật thiêng liêng của tình mẫu tử.

Câu 9. Nhận xét về tình cảm của tác giả được thể hiện trong bài thơ

– Tình cảm của tác giả trong bài thơ:

+ Tình cảm yêu thương, trân quý dành cho người mẹ. Xót xa khi mẹ ngày càng già đi.

+ Tình cảm trân trọng, nâng niu, cất giữ những kí ức, kỉ niệm trong quá khứ

– Ý nghĩa: những tình cảm đẹp, mang giá trị nhân văn tích cực đối với mỗi con người.

Câu 10. Theo anh chị vì sao con vẫn quý vẫn thương chiếc áo dù đã cũ

Theo em, nhân vật “con” trong bài thơ vẫn yêu thương chiếc áo cũ bởi vì trong đó chứa đựng hình ảnh của người mẹ. Chiếc áo là một phần ký ức về mẹ, gợi lại những kỷ niệm và sự gắn bó của mẹ với chiếc áo. Dù chiếc áo đã cũ, nhưng giá trị của nó không hề phai nhạt. Nhờ chiếc áo, tác giả có thể sống trong ký ức và tình thương của mẹ, và từ đó, tác giả biết trân trọng những năm tháng mẹ đã gắn bó với chiếc áo. Vì thế, trong tâm trí tác giả, “chiếc áo cũ” này được xem như hiện thân của người mẹ mà tác giả vô cùng yêu thương và trân trọng. Cách mà tác giả yêu thương mẹ cũng chính là cách mà tác giả yêu thương và quý trọng chiếc áo cũ ở hiện tại.

2. Đề số 2

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.

Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm

Câu 2. Tìm những từ ngữ miêu tả đặc điểm của áo cũ trong đoạn thơ:

Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn

Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai

Thương áo cũ như là thương ký ức

Đựng trong hồn cho mắt phải cay cay

Trong đoạn thơ, những từ ngữ miêu tả hình ảnh chiếc áo cũ: áo cũ, ngắn, chỉ đứt, sờn màu, bạc vai.

Câu 3. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong hai dòng thơ:

Áo đã ở với con qua mùa qua tháng

Cũ rồi con vẫn quý vẫn thương

- Biện pháp tu từ nhân hóa được sử dụng trong hai dòng thơ:

- Biểu hiện: Từ “ở” vốn chỉ hoạt động sống của con người được dùng để nói về sự gắn bó của chiếc áo; từ “quý”, “thương” là tình cảm dành cho những sự vật có linh hồn đã được sử dụng để thể hiện tình cảm của tác giả với tấm áo.

- Tác dụng:

+ Làm cho chiếc áo vô tri trở thành sinh thể có linh hồn, tình cảm, gắn bó thủy chung với con người, đồng thời khiến câu thơ sinh động, gợi hình biểu cảm hơn.

+ Từ đó nhấn mạnh tình cảm trân trọng những kỷ vật thiêng liêng của tình mẫu tử.

Câu 4. Nhận xét về tình cảm của tác giả được thể hiện trong bài thơ.

- Tình cảm của tác giả trong bài thơ:

+ Tình cảm yêu thương, trân quý dành cho người mẹ. Xót xa khi mẹ ngày càng già đi.

+ Tình cảm trân trọng, nâng niu, cất giữ những kí ức, kỉ niệm trong quá khứ

- Ý nghĩa: những tình cảm đẹp, mang giá trị nhân văn tích cực đối với mỗi con người.

3. Đề số 3

Câu 1 (0.5 điểm): Xác đinh thể thơ của bài thơ.

Thể thơ : Tự do

Câu 2 (0.5 điểm): Xác định nhân vật trữ tình trong bài thơ?

Nhân vật trữ tình: người con

Câu 3 (0.5 điểm): Hãy tìm những từ ngữ thể hiện tình cảm của nhân vật trữ tình với chiếc áo cũ?

Những từ ngữ thể hiện tình cảm của nhân vật trữ tình với chiếc áo cũ: thương áo cũ, yêu áo thêm, vẫn quý vẫn thương.

Câu 4 (0.5 điểm): Vì sao người con lại “không nỡ mỗi lần thay áo mới” ?

Vì : Thay áo mới là con đã lớn. Điều đó đồng nghĩa với việc mẹ phải già đi. Người con không muốn thấy mẹ mình già yếu dù biết đó là quy luật muôn đời của tạo hóa.

Câu 5 (1.0 điểm): Anh/chị có đồng tình với nội dung 2 câu thơ sau không ?

Hãy biết thương những gì đã cùng ta sống
Những gì trong năm tháng trôi qua.

Thí sinh có thể trả lời theo hướng: Đồng tình hoặc không đồng tình hoặc cả hai.

+ Đồng tình. Vì những gì đã cùng ta sống, những gì trong năm tháng đã qua chính là kỉ niệm, kỉ vật của mỗi chúng ta. Nó gắn liền với những dấu mốc, sự kiện buồn vui, đầy ý nghĩa trong cuộc đời mỗi người. Nó ghi dấu quãng thời gian một đi không trở lại và làm nên kho tàng kí ức, làm nên quá khứ của con người.

+ Không đồng tình. Vì nếu quá yêu thương mà đắm chìm với kỉ niệm của quá khứ sẽ dễ bị lạc lõng giữa hiện tại và không có động lực hướng tới tương lai.

Câu 6 (1.0 điểm): Ý nghĩa của hình ảnh chiếc áo cũ trong bài thơ?

Ý nghĩa của hình ảnh chiếc áo cũ:

– Kỉ niệm của một thời cuộc sống thiếu thốn, khó khăn trong quá khứ.

– Biểu tượng cho những nhọc nhằn vất vả, sự tảo tần, chắt chiu và tình yêu thương của người mẹ.

Câu 7 (0.5 điểm): Hãy nhận xét về nhân vật người con trong bài thơ.

Nhân vật người con trong bài thơ: Là người hiếu thảo, thấu hiểu và yêu thương mẹ; có tâm hồn nhạy cảm; rất trân trọng kỉ niệm.

Câu 8 (0.5 điểm): Theo anh/chị kí ức có vai trò như thế nào trong đời sống tâm hồn, tinh thần của con người?

Kí ức có vai trò quan trọng trong đời sống tâm hồn, tinh thần của mỗi người. Nó là kho lưu trữ dữ liệu tạo thành nền tảng cho thế giới tinh thần của con người. Không có kí ức, tâm hồn con người nghèo nàn, trống rỗng.

III. Phân tích Áo cũ

DÀN Ý

I. Mở bài:

Giới thiệu tác giả và tác phẩm

II. Thân bài:

+ Đoạn 1: Tác giả gửi gắm cảm xúc của mình vào chiếc áo cũ (Thời gian sẽ làm chiếc áo cũ đi nghĩa là ta cũng lớn dần; gia cảnh nhà tác giả không mấy khá giả; nhìn chiếc áo làm cho tác giả nhớ về kí ức khiến mình “cay mắt”)

+ Đoạn 2 + Đoạn 3: Tình yêu của nhà thơ dành cho mẹ mình (Mỗi lần áo cũ mẹ lại vá lại áo cho con, rồi nhận ra con mau lớn quá; Điều này chứng tỏ mẹ cũng đã già, mắt kém không xâu kim để vá áo được; nên tác giả thương mẹ càng thương áo hơn; tác giả thương chiếc áo qua năm tháng vì trong đó là tình yêu của mẹ dành cho mình; được thay áo mới dài hơn, tác giả cũng không vui vì thay áo mới mình lớn lên cùng với đó là mẹ già đi)

+ Đoạn 4: Thông điệp đầy ý nghĩa tác giả gửi đến người đọc (Phải biết thương lấy mẹ mình, thương lấy những điều gắn bó với mình như chiếc áo cũ)

III. Kết bài:

Khái quát lại bài thơ Áo mới của tác giả Lưu Quang Vũ

BÀI LÀM

Bài thơ "Áo cũ" của Lưu Quang Vũ là một tác phẩm sâu sắc về tình cha con và sự hy sinh, sử dụng một loạt hình ảnh và biện pháp nghệ thuật để tái hiện câu chuyện đầy cảm xúc.

Từ đầu bài thơ, chúng ta cảm nhận được tình yêu thương đậm đà và sự hy sinh vô điều kiện của cha dành cho con. Dòng thơ "Cha cũng có thể thành tro nữa" chân thật vẽ nên hình ảnh sự yếu đuối nhưng vẫn sẵn sàng hy sinh của cha. Từ "thuốc đắng không chờ được rồi" thể hiện quyết tâm kiên định của cha bảo vệ con dù có phải chịu đau đớn.

Tác giả cũng thông qua hình ảnh thiên nhiên để tạo dựng một bối cảnh đầy nỗi đau và thương tâm. "Tí tách sương rơi" và "những cánh hoa mỏng mảnh" thể hiện sự tàn phá và mất mát. Câu "đưa hương phải nhờ rễ cây" thể hiện tình yêu thương và hy vọng vẫn còn mãnh liệt trong cha dành cho con.

Bài thơ khắc họa sự đau khổ và hy sinh của cha qua các dòng thơ như "Mồ Hôi keo thành chai tay" và "tuổi cha nước mắt lặng lặng". "Sự thật khóc oà vu vơ" chứa đựng sự thất vọng và đau khổ của cha khi thấy con không nhận ra những gì cha đã dành cho.

Cuối cùng, bài thơ kết thúc bằng lời nhắn nhủ sâu lắng từ cha dành cho con. Dòng thơ "Khi lớn bằng cha bây giờ, đáy chén chắc còn bão tố" thể hiện mong muốn rằng con sẽ trưởng thành và vượt qua mọi khó khăn như cha đã từng trải qua.

Tóm lại, "Áo cũ" không chỉ là một bài thơ đầy cảm xúc mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tinh tế, sử dụng ngôn ngữ tươi sáng và các hình ảnh sinh động để thể hiện sự hy sinh và tình yêu thương của cha đối với con. Bài thơ cũng nhắn nhủ cho chúng ta về giá trị của sự hi sinh và lòng biết ơn đối với những hy sinh mà cha mẹ đã dành cho chúng ta.