Đọc hiểu Chuyện tình ở Thanh Trì (Vũ Trinh) có đáp án

Đọc hiểu Chuyện tình ở Thanh Trì

I. Đọc văn bản Chuyện tình ở Thanh Trì

(Tóm tắt phần đầu: Nguyễn sinh người Thanh Trì, diện mạo đẹp đẽ, tư chất thông minh, giọng hát ngọt ngào. Chàng sớm mồ cô cha, nhà nghèo nên học hành dang dở, chàng làm nghề chèo đò. Vì say đắm giọng hát và vẻ ưa nhìn của chàng nên cô con gái một nhà giàu họ Trần đã đem lòng yêu mến, sai người hầu đem khăn tay đến tặng, dặn chàng nhờ người mối manh đến hỏi. Nguyễn sinh nhờ mẹ bảo người mối manh đến nhà nàng nhưng bố nàng chê chàng nghèo nên không nhận lời, còn dùng lời lẽ không hay để mắng bà mối. Chàng phẫn chí bỏ đi xa để lập nghiệp; cô gái biết chuyện âm thầm đau khổ chẳng thể giãi bày cùng ai, dần sinh bệnh, hơn một năm sau thì nàng qua đời.)

Trước khi nhắm mắt, nàng dặn cha:

- Trong ngực con chắc có một vật lạ. Sau khi con nhắm mắt, xin cha cho hỏa táng để xem vật đó là vật gì?

Ông làm theo lời con. Khi lửa thiêu đã lụi, ông thấy trong nắm xương tàn, sót lại một vật, to bằng cái đấu, sắc đỏ như son, không phải ngọc cũng chẳng phải đá, nó trong như gương, búa đập không vỡ. Nhìn kĩ thì thấy trong khối ấy có hình một con đò, trên đò một chàng trai trẻ tuổi đang ngả đầu tựa mái chèo nằm hát. Nhớ lại việc nhân duyên trước kia của con, ông chợt hiểu ra vì chàng lái đò mà con gái ông chết, hối thì không kịp nữa. Ông bèn đóng một chiếc hộp con, cất khối đỏ ấy vào trong, đặt lên giường của con gái.

Nguyễn sinh bỏ nhà lên Cao Bằng làm khách của trấn tướng. Chàng vì hát hay nên được trấn tướng yêu quý. Hơn một năm sau, chàng dần dần có của nả, rồi lại mấy năm nữa tích cóp lại được hơn hai trăm lạng vàng. Chàng nghĩ: “Số vàng này đủ để chi dùng cho việc cưới xin”. Xong, chàng sửa soạn hành trang trở về. Đến nhà, chàng hỏi thăm ngay cô gái nọ. Được nghe tất cả đầu đuôi về nàng, chàng vô cùng đau đớn, vội sắm sửa lễ vật đến điếu nàng. Khi chàng làm lễ xong, bố cô có mời chàng ở lại dùng cơm. Chàng xin ông cho xem vật đã được cất giấu trong hộp con. Ông mở hộp lấy ra đưa chàng. Chàng nâng niu cầm lấy, lòng vô cùng xúc động, hai dòng lệ trào ra nhỏ xuống khối đá đỏ. Bỗng khối đá tan ra thành nước, giọt giọt đều biến thành máu tươi, chảy đầm đìa vào tay áo chàng. Chàng cảm kích mối tình của nàng, thề không lấy ai nữa.

(Trích Chuyện tình ở Thanh Trì, Lan Trì kiến văn lục, Vũ Trinh, in trong cuốn Văn xuôi tự sự Việt Nam thời trung đại, tập 1, Nguyễn Đăng Na giới thiệu và tuyển soạn, NXB Giáo dục, 1997, tr 424-426)

II. Đọc hiểu Chuyện tình ở Thanh Trì

1. Đề số 1

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.

Câu 2. Theo đoạn trích, sau khi bố của cô gái không đồng ý mối duyên, chàng trai có phản ứng như thế nào?

Câu 3. Theo anh/chị, cô gái chết vì nguyên nhân nào?

Câu 4. Chàng trai xem chiếc hộp con chứa khối đỏ trong hoàn cảnh nào?

Câu 5. Nêu cảm nhận của anh/chị về chi tiết “Chàng nâng niu cầm lấy, lòng vô cùng xúc động, hai dòng lệ trào ra nhỏ xuống khối đá đỏ. Bỗng khối đá tan ra thành nước, giọt giọt đều biến thành máu tươi, chảy đầm đìa vào tay áo chàng.”

Câu 6. Nêu chủ đề của văn bản.

Câu 7. Từ câu chuyện tình ở Thanh Trì, anh/chị có suy nghĩ gì về khát vọng tình yêu thời phong kiến?

Đáp án

2. Đề số 2

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Thể loại của văn bản có chứa đoạn trích trên?

Chuyện tình ở Thanh Trì thuộc thể loại truyện truyền kì.

Câu 2. Nêu chủ đề của văn bản.

Chủ đề của truyện Chuyện tình ở Thanh Trì: Thông qua bi kịch tình yêu của chàng trai và cô gái ở Thanh Trì, tác giả muốn thể hiện khát vọng tình yêu đôi lứa cũng như phê phán sự ngăn cản của gia đình đại diện cho sự phân biệt giàu nghèo trong xã hội xưa.

Câu 3. Chàng trai xem chiếc hộp con chứa khối đỏ trong hoàn cảnh nào?

Chàng trai xem chiếc hộp con chứa khối đỏ trong hoàn cảnh: Sau vài năm chàng trai đi xa, nay có đủ vàng về lo chuyện cưới xin, đến nhà cô gái mới hay cô đã chết vì nỗi oan tình. Chàng đến viếng nàng và được bố cô đem cho xem chiếc hộp con chứa khối đỏ mà thể xác con gái sau khi chết đã để lại.

Câu 4. Từ câu chuyện tình ở Thanh Trì, em có suy nghĩ gì về khát vọng tình yêu thời phong kiến?

Qua tác phẩm chuyện tình ở Thanh Trì, em nghĩ tình yêu cho dù trong thời địa nào cũng vậy. Con người luôn có khát vọng về tình yêu rất mãnh liệt. Đây là một khát vọng vô cùng chính đáng của con người. Tuy nhiên, trong xã hội xưa cũ con người ta luôn phải chịu những ràng buộc về lễ giáo phong kiến cũng như những quan niệm cồ hủ như “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”, “môn đăng hộ đối” khiến cho con người không có được sự tự do trong tình yêu.

Tuy nhiên, dù cho bị ngăn cản, nhưng những đôi lứa vẫn dành tình yêu trọn vẹn cho nhau, cái chết cũng không thể chia lìa tình yêu của họ.

III. Phân tích Chuyện tình ở Thanh Trì

"Chuyện tình ở Thanh Trì" là một tác phẩm nổi bật của nhà văn Vũ Trinh, không chỉ bởi nội dung sâu sắc mà còn bởi hình thức nghệ thuật độc đáo. Tác phẩm không chỉ đơn thuần là một câu chuyện tình yêu mà còn là bức tranh sinh động về cuộc sống, con người và những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Tác phẩm xoay quanh mối tình giữa nhân vật chính là chàng trai tên là Hòa và cô gái tên là Thủy. Họ gặp nhau trong bối cảnh làng quê Thanh Trì, nơi có những phong tục tập quán đặc sắc. Mối tình của họ không chỉ đơn thuần là tình yêu đôi lứa mà còn phản ảnh những giá trị nhân văn, tình yêu quê hương đất nước, và những khát vọng sống mãnh liệt của con người.

Một trong những điểm nổi bật trong nội dung tác phẩm là sự đối lập giữa tình yêu và hoàn cảnh. Hòa và Thủy yêu nhau chân thành, nhưng họ phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách từ gia đình và xã hội. Qua đó, tác giả đã khéo léo thể hiện những mâu thuẫn trong cuộc sống, giữa tình yêu và trách nhiệm, giữa ước mơ và thực tại. Điều này không chỉ làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn mà còn khiến người đọc suy ngẫm về giá trị của tình yêu và sự hy sinh.

Ngoài ra, tác phẩm còn mang đậm tính nhân văn khi khắc họa những phẩm chất tốt đẹp của nhân vật. Hòa là một chàng trai dũng cảm, kiên định trong tình yêu, còn Thủy là hình mẫu của người phụ nữ truyền thống, dịu dàng nhưng cũng rất mạnh mẽ. Qua những nhân vật này, Vũ Trinh đã gửi gắm thông điệp về sức mạnh của tình yêu và lòng kiên trì trong cuộc sống.

Về mặt hình thức nghệ thuật, "Chuyện tình ở Thanh Trì" được xây dựng với ngôn ngữ giản dị, gần gũi nhưng cũng rất tinh tế. Vũ Trinh sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, và hình ảnh sinh động để tạo nên bức tranh tươi đẹp về cuộc sống làng quê Việt Nam. Những hình ảnh thiên nhiên, phong cảnh quê hương được miêu tả một cách chân thực, sống động, tạo nên không gian lãng mạn cho câu chuyện tình yêu.

Ngoài ra, tác phẩm còn có cấu trúc chặt chẽ, với các tình tiết được sắp xếp hợp lý, tạo nên sự hấp dẫn cho người đọc. Từ những cuộc gặp gỡ, những khoảnh khắc ngọt ngào cho đến những thử thách, đau khổ, tất cả đều được tác giả khéo léo lồng ghép, tạo nên một mạch truyện liền mạch và cuốn hút.

Tóm lại, "Chuyện tình ở Thanh Trì" của Vũ Trinh không chỉ là một tác phẩm văn học đơn thuần mà còn là một tác phẩm nghệ thuật sâu sắc, phản ánh những giá trị văn hóa, tình yêu và nhân văn của con người. Qua nội dung và hình thức nghệ thuật, tác phẩm đã để lại trong lòng người đọc những suy ngẫm về tình yêu, cuộc sống và những giá trị tốt đẹp của con người. Vũ Trinh đã thành công trong việc khắc họa một bức tranh sinh động về tình yêu và cuộc sống, khiến cho tác phẩm trở thành một phần không thể thiếu trong nền văn học Việt Nam.