Soạn bài Xử kiện - Ngắn nhất Cánh diều

Soạn bài Xử kiện

Đọc văn bản “Xử kiện” (trang 87 - 90 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1) và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Ghi vào vở chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 5):

Câu 1 trang 90 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Sự việc trong đoạn trích diễn ra ở đâu?

A. Chốn huyện nha

B. Nhà Thị Hến

C. Nhà Trùm Sò

D. Nhà Đề Hầu

Trả lời:

Đáp án đúng là: A

Chốn huyện nha

Câu 2 trang 90 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Thành ngữ cú nói có, vọ nói không trong lời của Huyện Trìa có nghĩa là gì?

A. Lời khai của Trùm Sò mâu thuẫn, không trung thực

B. Lời trình của Đề Hầu mâu thuẫn với lời khai của Trùm Sò và Thị Hiến

C. Lời khai của Trùm Sò và Thị Hến mâu thuẫn, không biết đúng sai, phân định thế nào cho thoả đáng

D. Lời khai của Thị Hến với Đề Hầu và Huyện Trìa không thống nhất

Trả lời:

Đáp án đúng là: C

Lời khai của Trùm Sò và Thị Hến mâu thuẫn, không biết đúng sai, phân định thế nào cho thoả đáng.

Câu 3 trang 90 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Phương án nào phát biểu đúng về nhân vật Thị Hến trong văn bản?

A. Bị Trùm Sò vu oan tội tàng trữ đồ ăn trộm, bắt giải quan

B. Chăm chỉ lao động, không làm việc gì bất chính

C. Khai báo trung thực, đầy đủ

D. Lợi dụng thói háo sắc của quan lại để tìm cách thoát tội.

Trả lời:

Đáp án đúng là: D

Lợi dụng thói háo sắc của quan lại để tìm cách thoát tội.

Câu 4 trang 90 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Dòng nào thể hiện nhận xét đúng về việc xử kiện của Huyện Trìa và Đề Hầu trong văn bản?

A. Đổi trắng thay đen

B. Con kiến mà kiện củ khoai

C. Nén bạc đâm toạc tờ giấy

Đ. Có tiền mua tiên cũng được

Trả lời:

Đáp án đúng là: A

Đổi trắng thay đen

Câu 5 trang 90 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Văn bản Xử kiện có gì giống với các văn bản khác trong Bài 3?

A. Đều là kịch bản sân khấu dân gian

B. Đều thể hiện số phận bất hạnh của người phụ nữ

C. Đầu thể hiện khát vọng hạnh phúc lứa đôi của người phụ nữ

D. Đều thể hiện tiếng cười phê phán các thói hư tật xấu trong xã hội

Trả lời:

Đáp án đúng là: A

Đều là kịch bản sân khấu dân gian.

Câu 6 trang 90 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Tình huống tạo ra tiếng cười trong đoạn trích trên là gì?

Trả lời:

Tình huống tạo ra tiếng cười trong đoạn trích trên là việc xử án không dựa theo bằng chứng hay sự công bằng mà dựa trên thủ đoạn, lời nói ngon ngọt của bị can mà có thể thoát tội.

Câu 7 trang 91sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Phân tích ý nghĩa của tiếng cười trong đoạn trích Xử kiện.

Trả lời:

Tiếng cười trong đoạn trích Xử kiện đã lên án thói hư tật xấu của bọn quan lại, chính cách xử kiện đổi trắng thay đen này đã lộ rõ bản chất của người cầm quyền, đáng lẽ là người cầm cân nảy mực thì phải công bằng nhưng ông quan huyện lại chọn sắc dục chứ không quan tâm đến bằng chứng. Đoạn trích Xử kiện đã tạo nên tiếng cười sảng khoái bởi sự mâu thuẫn và tình huống giữa các nhân vật tạo ra, tiếng cười không chỉ là tiếng cười tự nhiên mà còn là tiếng cười phê phán, lên án, châm biếm.

Câu 8 trang 91 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Đặc điểm của kịch bản tuồng được thể hiện như thế nào ở văn bản Xử kiện?

Trả lời:

Đặc điểm của kịch bản tuồng được thể hiện qua văn bản Xử kiện là ở những thủ pháp xây dựng nhân vật độc đáo, yếu tố gây cười và cái kết bất ngờ đi ngược lại với luân lí thông thường.

Câu 9 trang 91 sgk Ngữ Văn 10 tập 1: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) bày tỏ suy nghĩ của em về bản án mà Huyện Trìa đưa ra.

Trả lời:

     Trích đoạn Xử kiện trong vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến nói về cuộc xử kiện của một vị quan đứng đầu một huyện. Huyện Trìa đã đưa ra bản án cho vợ chồng Trùm Sò, tội hống hách ỷ phú gia để ăn hiếp quả phụ thân cô và xử phạt theo pháp công “Cứ lấy đúng pháp công / Tội cả chồng lẫn vợ”. Có thể thấy quan huyện xử phạt theo bản năng của người đàn ông về sắc dục chứ không phải vì tham lam tiền bạc, bản án theo đúng những gì đề ra, không thêm không bớt tội nhưng lại không công bằng Thị Hến thì được tha còn Trùm Sò vừa bị phạt vừa không lấy lại được của cải đã mất. Điều này phản ánh một góc khuất của xã hội ngày xưa khi quan lại có quyền lộng hành.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Hướng dẫn tự học trang 91

Kiến thức ngữ văn trang 92

Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội: một hằng số văn hóa Việt Nam

Lễ hội Đền Hùng

Lễ hội dân gian đặc sắc của dân tộc Chăm ở Ninh Thuận