Soạn bài Khoảng trời, hố bom - Ngắn nhất Cánh diều

Soạn bài Khoảng trời, hố bom

Đọc văn bản “Khoảng trời, hố bom” (trang 87 - 88 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2) và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Ghi vào vở chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng cho mỗi câu hỏi (từ câu 1 đến câu 6):

Câu 1 (trang 88 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?

A. “Em” – cô thanh niên xung phong

B. “Tôi” – người lính trên đường hành quân

C. Đồng đội của “tôi” – những người lính

D. Bạn bè của “tôi” – những người “có gương mặt em riêng”

Trả lời:

Chọn đáp án: B. “Tôi” – người lính trên đường hành quân

Câu 2 (trang 89 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phương án nào nêu đúng về các hình ảnh “ngọn lửa”, “vì sao ngời chói lung linh”, “làn mây trắng”, “vầng dương” trong bài thơ?

A. Hình ảnh tả thực khung cảnh hố bom nơi người nữ thanh niên hi sinh

B. Hình ảnh tả thực con đường hành quân của nhân vật trữ tình

C. Hình ảnh biểu tượng cho sự bất tử của vẻ đẹp thanh xuân và tâm hồn người nữ thanh niên xung phong

D. Hình ảnh biểu tượng cho vẻ đẹp trường tồn của thiên nhiên đất nước

Trả lời:

Chọn đáp án: C. Hình ảnh biểu tượng cho sự bất tử của vẻ đẹp thanh xuân và tâm hồn người nữ thanh niên xung phong

Câu 3 (trang 89 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Khổ nào trong bài thơ thể hiện sự hi sinh dũng cảm của người nữ thanh niên xung phong?

A. Khổ 1.

B. Khổ 2

C. Khổ 4.

D. Khổ 5

Trả lời:

Chọn đáp án: A. Khổ 1.

Câu 4 (trang 89 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phương án nào sau đây không thể hiện nội dung của khổ thơ thứ tư?

A. Sự bất tử hoá vẻ đẹp cao cả của người nữ thanh niên xung phong

B. Cảm hứng ngợi ca, trân trọng sự hi sinh cao cả của người nữ thanh niên xung phong

C. Nỗi đau đớn, bị thương trước sự hi sinh của người nữ thanh niên xung phong

D. Ý nghĩa cao cả của sự hi sinh dũng cảm ở những người nữ thanh niên xung phong

Trả lời:

Chọn đáp án: C. Nỗi đau đớn, bị thương trước sự hi sinh của người nữ thanh niên xung phong

Câu 5 (trang 89 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Phương án nào nêu đúng biện pháp tu từ được sử dụng trong dòng thơ “Cái chết em xanh khoảng trời con gái" và tác dụng của biện pháp đó?

A. Ẩn dụ - Sự trân trọng, xúc động sâu sắc trước hành động hi sinh, dâng hiến trọn vẹn tuổi thanh xuân cho Tổ quốc của người nữ thanh niên xung phong

B. Hoán dụ - Sự khẳng định vẻ đẹp tâm hồn bất tử của người nữ thanh niên xung phong

C. Nhân hoá – Sự hi sinh, dâng hiến trọn vẹn tuổi thanh xuân cho Tổ quốc của người nữ thanh niên xung phong đã thấu động cả thiên nhiên

D. So sánh – Sự hi sinh, dâng hiến trọn vẹn tuổi thanh xuân cho Tổ quốc của người nữ thanh niên xung phong cao cả, đẹp đẽ như khoảng trời còn mãi.

Trả lời:

Chọn đáp án: A. Ẩn dụ - Sự trân trọng, xúc động sâu sắc trước hành động hi sinh, dâng hiến trọn vẹn tuổi thanh xuân cho Tổ quốc của người nữ thanh niên xung phong

Câu 6 (trang 89 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Điểm gặp gỡ giữa nhân vật người nữ thanh niên xung phong trong bài thơ trên và người lính trong bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo của Trần Đăng Khoa là gì?

A. Tâm hồn lạc quan, yêu đời

B. Tình yêu cao cả dành cho Tổ quốc

C. Tình yêu lứa đôi thuỷ chung, son sắt 

D. Nỗi nhớ quê hương, gia đình da diết

Trả lời:

Chọn đáp án: B. Tình yêu cao cả dành cho Tổ quốc

Câu 7 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Em hiểu như thế nào về nhan đề bài thơ Khoảng trời, hổ bom?

Trả lời:

– Nhan đề bài thơ là hai hình ảnh tương phản mang ý nghĩa biểu tượng:

+ “Hố bom”: là hình ảnh cụ thể, nơi cô gái thanh niên xung phong đã hi sinh vì bom đạn của kẻ thù, biểu tượng cho thương đau, hi sinh, cho chiến tranh tàn khốc.

+ “Khoảng trời”: nghĩa tả thực là hình ảnh của bầu trời soi chiếu vào làn nước mưa đọng lại trong hố bom nơi cô gái đã hi sinh. Trong bài thơ, “khoảng trời” “nằm yên trong đất” với mây trắng, những vì sao ngời chói, lung linh, ngập năng, vầng dương trở thành biểu tượng cho vẻ đẹp tâm hồn thanh khiết, cao cả của người con gái thanh niên xung phong, cho khát vọng về hoà bình, bình yên của đất nước.

- Nhan đề đã tạo được một tứ thơ đẹp, giàu ấn tượng, gợi cho người đọc suy nghĩ về ý nghĩa của sự hi sinh cao cả mà những cô gái thanh niên xung phong và bao thế hệ trẻ đã dâng hiến cho đất nước để đem lại hoà bình, độc lập cho dân tộc, ...

Câu 8 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ trong bài thơ.

Trả lời:

Câu thơ của Lâm Thị Mỹ Dạ gồm có 8 từ chia làm 2 vế cân xứng đối nhau, vế thứ nhất thể hiện sự mưu trí, vế thứ hai nói lên tinh thần quả cảm vô song:

"Đánh lạc hương thù // hứng lấy luồng bom"

Cô gái mở đường "đêm ấy" đã hi sinh cực kì anh dũng. Sự hi sinh cao cả của cô đã được nhà thơ cảm nhận như là sự hóa thân kì diệu vào quê hương, đất nước trong sự vĩnh hằng của thiên nhiên và trong cuộc đời của những người đang sống.

Câu 9 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Bài thơ gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm, trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với Tổ quốc?

Trả lời:

Chúng ta, thế hệ trẻ ngày nay được sống trong một xã hội đã không còn những khói lửa, bom đạn của chiến tranh, mà thay vào đó là bầu trời xanh của hòa bình, của độc lập, tự do. Thời kì yên bình này, thì trách nhiệm của mỗi con người Việt Nam, và nhất là của mỗi con người trẻ tuổi đã không còn chỉ là bảo vệ đất nước, mà là bảo vệ và xây dựng nước nhà giàu, đẹp và mạnh. Để làm được điều đó, mỗi một con người, mỗi một thanh niên, mỗi một tuổi trẻ phải luôn rèn luyện về tri thức, tôi luyện về nhân phẩm, phải luôn quan tâm, chú ý đến những sự kiện, sự việc trong nước nhà và quan trọng hơn hết, phải biết yêu thương người thân, bạn bè, quê hương, đất nước…

Câu 10 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2): Từ hai dòng thơ: "Gương mặt em, bạn bè tôi không biết / Nên mỗi người có gương mặt em riêng", hãy viết một đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) thể hiện cảm nhận về nhân vật “em” trong bài thơ.

Trả lời:

Các em nêu được cảm nhận về hai dòng thơ cuối: sự ghi nhớ, tri ân của những con người đang sống trước "em". Không ai biết gương mặt của "em" song trong mỗi người, "em" luôn hiện hữu, luôn sống mãi trong tình yêu thương, lòng biết ơn, ngưỡng mộ, mến phục…

Ví dụ tham khảo:

Cái chết thật thiêng liêng nhưng cũng thật bình dị. Sự hy sinh thầm lặng của các cô gái đã đi vào trái tim của những người còn sống. Mỗi người đều có một khuôn mặt riêng trong trái tim của họ, và tôi đã biến thành nhiều khuôn mặt, một hình ảnh lý tưởng mà mọi người đều mang theo bên mình. Vậy là cô, người con gái mở đường cho người con trai cả, từ cõi chết sống lại để trở thành bất tử, tiếp bước đồng đội trên con đường chiến đấu.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Hướng dẫn tự học trang 90

Kiến thức ngữ văn trang 91

Bản sắc là hành trang

Gió thanh lay động cành cô trúc

Đừng gây tổn thương