Soạn bài Ông già và biển cả (Hê-Minh-Uê) | Ngắn nhất Soạn văn 12

Soạn bài Ông già và biển cả (Hê-Minh-Uê) (ngắn nhất)

Soạn bài Ông già và biển cả (Hê-Minh-Uê) ngắn gọn

Phần hướng dẫn đọc bài

Câu 1 (trang 135 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

- Thời điểm: Ngày thứ ba của chuyến đi câu.

- Tư thế: Vòng lượn gợi lên hình ảnh một ngư phủ lành nghề kiên cường: Chỉ bằng con mắt từng trải và cảm giác đau đớn nơi bàn tay, ông lão ước lượng được khoảng cách ngày càng gần tới đích qua vòng lượn từ rộng tới hẹp, từ xa tới gần của con cá.

- Hình ảnh những vòng lượn của con cá kiếm được nhắc đi nhắc lại trong đoạn văn gợi lên cuộc giằng co đầy quyết liệt giữa hai bên, dù cuộc chiến chưa thưc sự diễn ra mà đó chỉ là cảm nhận gián tiếp vì Xan - ti - a - go chưa thể nhìn thấy con cá mà chỉ đoán biết nó qua vòng lượn.

Câu 2 (trang 135 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

* Cảm nhận về con cá kiếm tập trung vào những giác quan của ông lão:

+ Thị giác: Phán đoán con cá, đường bơi qua độ nghiêng và sức căng của sợi dây.

+ Xúc giác: Không trực tiếp tiếp xúc với con cá kiếm nhưng qua những vật trung gian, ông lão Xan- ti-a-gô vẫn có thể cảm nhận được từng cử động của nó.

* Những chi tiết này đã gợi sự tiếp nhận từ xa đến gần, từ bộ phận đến toàn thể:

+ “Một cái bóng đen vượt dài qua dưới con thuyền, đến mức lão không thể tin nổi độ dài của nó”.

+ “Cái đuôi lớn hơn cả chiếc lưỡi hái lớn, màu tím hồng dựng trên mặt đại dương xanh thẫm”.

+ “Cánh vi trên lưng xếp lại, còn bộ vây to sụ bên sườn xòe rộng”.

+ Ông lão: “vận hết sức bình sinh... phóng xuống sườn con cá ngay sau cái vây ngực đồ sộ”.

+ Con cá “phóng vút lên khỏi mặt nước phô hết tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và sức lực”.

+ “Nằm ngửa phơi cái bụng ánh bạc của nó lên trời”.

Câu 3 (trang 135 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2): 

- Lớp nghĩa mới: Mối quan hệ giữa ông lão và con cá kiếm là người đi săn và con mồi, nhưng cũng chính là kỳ phùng địch thủ.

- Mối liên hệ giữa cá kiếm và ông lão: con người - tự nhiên, con người - cái đẹp, con người - ước mơ, khát vọng.       

+ Đó là quan hệ giữa hai kì phùng địch thủ, ngang tài, ngang sức, đều nỗ lực hết mình.

+ Đó là quan hệ giữa con người và cái đẹp, cái mơ ước.

Câu 4 (trang 135 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

- Con cá trước khi ông lão chiếm được nó là con cá khổng lồ xinh đẹp, đuôi lớn hơn lưỡi hái lớn màu tím hồng, Cái bóng đen của nó khiến ông lão kinh ngạc. Khôn ngoan kiên cường chịu đựng tốt. Nó mang trong mình sưc mạnh oai phong kỹ vĩ và duyên dáng. 

- Khi bị ông lão chiếm được: Vẫn mang nét kiêu hùng mang cái chết trong mình, sực tỉnh phóng vút lên khỏi mặt nước phô hết tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và sức lực của nó. Cái chết của con cá cũng bộc lộ vẻ đẹp kiêu dũng hiếm thấy. 

- Con cá kiếm như là một biểu tượng. Sức mạnh của con cá vô cùng lớn ban đầu khi ông lão thả lưới con cá không có chút bị ảnh hưởng nào những chính sự kiên trì của ông, con cá đã dần mắc lưới. Con cá kiếm tượng trưng cho sức mạnh nghiệt ngã của thiên nhiên, những thử thách khó khăn mà con người phải đối mặt và vượt qua,đây tượng trưng cho những dào cản khó khăn mà con người luôn phấn đấu vượt qua để đạt được mục đích.

Phần luyện tập

Câu 1 (trang 135 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

- Ngôn ngữ độc thoại nội tâm, cuộc đối thoại của ông lão với cá kiếm.

+ Tác giả sử dụng cụm từ lão (ông lão) nghĩ: 24 lần (15 lần trước và 9 lần sau khi giết con cá kiếm). Những hình thức này là dấu hiệu của hình thức độc thoại nội tâm của nhân vật.

- Tác dụng:

Giúp bộc lộ được suy nghĩ của ông lão một cách chân thực.

Cho thấy hình ảnh con cá kiếm hiện lên giống như một con người.

Thể hiện vẻ đẹp của con người trong hành trình chinh phục ước mơ.

→ Ca ngợi vẻ đẹp về con người: “Con người có thể bị hủy diệt nhưng không thể bị đánh bại”.

Câu 2 (trang 135 sgk Ngữ Văn 12 Tập 2):

Em thích cách dịch “Ông già và biển cả” hơn, vì: Biển và biển cả đều theo từ điển tiếng Việt thì đều là danh từ chỉ sự rộng lớn. Nhan đề này tạo ra sự đối xứng cho tiêu đề “ông già” - “biển cả”. Từ biển đơn giản chỉ có nghĩa là phần nước mặn chiếm phần lớn bề mặt Trái Đất, rộng lớn còn từ biển cả  gợi cảm giác thênh thang rộng lớn. Vì thế khi dịch là ông già và biển cả, dễ dàng hình dung được sự rộng lớn đối lập với con người nhỏ bé, thấy được nghị lực và sức mạnh của con người. 

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 12 ngắn gọn, hay khác:

Soạn bài Diễn đạt trong văn nghị luận 

Soạn bài Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Trích - Lưu Quang Vũ)

Soạn bài Diễn đạt trong văn nghị luận (Tiếp theo)

Soạn bài Nhìn về vốn văn hóa dân tộc (Trần Đình Hượu)

Soạn bài Phát biểu tự do