Lý thuyết Viết các số đo khối lượng dưới dạng số thập phân (mới 2024 + Bài Tập) - Toán lớp 5

Lý thuyết Viết các số đo khối lượng dưới dạng số thập phân

I. Lý thuyết

1. Các đơn vị đo khối lượng đã học

Lớn hơn kg			Ki-lô-gam	Bé hơn kg
tấn	tạ	yến	kg	g
1 tấn = 10 tạ	1 tạ = 10 yến = $\frac{1}{10}$ tấn	1 yến = 10 kg = $\frac{1}{10}$ tạ	1 kg = 1000 g = $\frac{1}{10}$ yến	1 g = $\frac{1}{1000}$ kg

2. Cách viết các số đo khối lượng dưới dạng số thập phân

Ví dụ 1: 562 kg = ... tấn

562 kg = $\frac{562}{1000}$tấn = 0,562 tấn

Vậy 562 kg = 0,562 tấn

Giải thích chi tiết:

- Xác định hai đơn vị đo khối lượng đã cho (tấn và kg) và tìm mối liên hệ giữa chúng:

1 tấn = 1 000 kg hay 1kg = $\frac{1}{1000}$tấn.

- Đổi số đo khối lượng đã cho thành phân số thập phân.

- Đổi phân số thập phân vừa tìm được thành số thập phân gọn nhất.

562 kg = $\frac{562}{1000}$ tấn = 0,562 tấn

Vậy 562 kg = 0,562 tấn

Ví dụ 2: Viết số thập phân thích hợp vào chỗ chấm: 3 tấn 125 kg = ... tấn

Ta có 1 tấn = 1 000 kg hay 1kg $=\frac{1}{1000}$tấn.

3 tấn 125 kg = $3\frac{125}{1000}$ tấn = 3,125 tấn

Vậy 3 tấn 125 kg = 3,125 tấn.

Cách giải nhanh: Khi đổi đơn vị đo khối lượng, ta dời dấu phẩy lần lượt sang phải (nếu đổi từ đơn vị lớn ra đơn vị nhỏ) hoặc sang bên trái (nếu đổi từ đơn vị nhỏ ra đơn vị lớn) một chữ số cho mỗi hàng đơn vị đo.

Ví dụ:

2,36 tấn = 23,6 tạ (đổi từ đơn vị lớn là tấn ra đơn vị nhỏ hơn là tạ và hai đơn vị này liền nhau trong bảng đơn vị nên ta dời dấu phẩy một hàng sang bên phải).

5,12 kg = 0,0512 tạ (đổi từ đơn vị bé là kg sang đơn vị lớn hơn là tạ và trong bảng đơn vị ta có thứ tự kg, yến, tạ nên ta dời dấu phẩy hai hàng sang bên trái).

II. Bài tập minh họa

Bài 1. Cân nặng của thỏ, nhím, khỉ, sóc lần lượt như hình vẽ:

a) Điền số thập phân thích hợp vào chỗ chấm.

b) Con nào nhẹ nhất?

c) Con vật nào nhẹ hơn con nhím?

Hướng dẫn giải

a) Điền số thập phân thích hợp vào chỗ chấm.

Giải thích chi tiết:

3 kg 800 g = $3\frac{800}{1000}$kg = 3,8 kg

1 kg 500 g = $1\frac{500}{1000}$kg = 1,5 kg

b)

So sánh cân nặng của các con vật:

1,5 kg < 3,6 kg < 3,8 kg < 4,3 kg

Do đó cân nặng: con sóc < con thỏ < connhím < con khỉ

Vậy con sóc nhẹ nhất.

c) Con vật nhẹ hơn con nhím là: con thỏ và con sóc.

Bài 2. Một đội xe chở hàng có 4 xe tải. Trung bình mỗi xe chở được 2 315 kg. Hỏi đội xe đó chở được tất cả bao nhiêu tấn hàng?

Bài giải

Đội xe đó chở được tất cả số tấn hàng là:

2 315 × 4 = 9 260 (kg)

Đổi: 9 260 kg = 9,26 tấn

Đáp số: 9,26 tấn hàng.

Bài 3. Viết các số đo sau dưới dạng số thập phân có đơn vị đo là tấn.

a) 16 tạ; 28 yến; 3 kg

b) 45 tấn 9 tạ; 3 tấn 7 yến; 1 tấn 60 kg

Hướng dẫn giải

a) 16 tạ = $\frac{16}{10}$tấn = 1,6 tấn. Vậy 16 tạ = 1,6 tấn.

28 yến = $\frac{28}{100}$tấn = 0,28 tấn. Vậy 28 yến = 0,28 tấn.

3 kg = $\frac{3}{1000}$tấn = 0,003 tấn. Vậy 3 kg = 0,003 tấn.

b) 45 tấn 9 tạ = $45\frac{9}{10}$tấn = 45,9 tấn. Vậy 45 tấn 9 tạ = 45,9 tấn.

3 tấn 7 yến = $3\frac{7}{100}$tấn = 3,07 tấn. Vậy 3 tấn 7 yến = 3,07 tấn.

1 tấn 60 kg = $1\frac{60}{1000}$tấn = 1,06 tấn. Vậy 1 tấn 60 kg = 1,06 tấn

Bài 4. Thay .?. bằng số thập phân thích hợp.

a) 3 tấn 5 tạ = .?. tấn	b) 7 350 g = .?. kg
6 tạ 4 yến = .?. tấn	8 kg 200 g = .?. kg

Hướng dẫn giải

a) 3 tấn 5 tạ = $3\frac{5}{10}$ tấn = 3,5 tấn. Vậy 3 tấn 5 tạ = 3,5 tấn.

6 tạ 4 yến = $\frac{6}{10}$ tấn + $\frac{4}{100}$ tấn = $\frac{60}{100}$ tấn + $\frac{4}{100}$ tấn = $\frac{64}{100}$ tấn = 0,64 tấn

Vậy 6 tạ 4 kg = 0,64 tấn.

b) 7 350 g = $\frac{7350}{1000}$ kg = 7,35 kg. Vậy 7 350 g = 7,35 kg.

8 kg 200 g = $8\frac{200}{1000}$ kg = 8,2 kg. Vậy 8 kg 200 g = 8,2 kg.

Bài 5. Điền dấu thích hợp vào chỗ trống

1 258 g …. 0,1528 kg	3 tấn 7 yến …. 3,7 tấn
2 tấn 6 tạ …. 2,8 tạ	4 005 kg …. 4 tấn 5 kg

Hướng dẫn giải

1258 g>0,1528 kg	3 tấn 7 yến<3,7 yến
2 tấn 6 tạ< 2,8 tấn	4 005 kg= 4 tấn 5 kg

Giải thích chi tiết:

1 258 g >0,1528 kg Ta có: 1258 g = $\frac{1258}{1000}$kg = 1,258 kg Mà 1,258 kg > 0,1528 kg Nên 1258 g> 0,1528 kg	3 tấn 7 yến < 3,7 tấn Ta có: 3 tấn 7 yến = $3\frac{7}{100}$tấn = 3,07 tấn Mà 3,07 tấn < 3,7 tấn Nên 3 tấn 7 yến < 3,7 tấn
2 tấn 6 tạ <2,8 tấn Ta có: 2 tấn 6 tạ = $2\frac{6}{10}$tấn = 2,6 tấn Mà 2,6 tấn < 2,8 tấn Nên 2 tấn 6 tạ < 2,8 tấn	4,005 tấn= 4 tấn 5 kg Ta có: 4 tấn 5 kg = $4\frac{5}{1000}$tấn = 4,005 tấn Vậy 4,005 tấn = 4 tấn 5 kg

III. Bài tập vận dụng

Bài 1. 1 kg gấp 1 g bao nhiêu lần?

A. 10    B. $\frac{1}{10}$   C. 1000   D. $\frac{1}{1000}$

Bài 2. Điền số thích hợp vào chỗ trống:

4080kg = ….. tấn + 80kg

A. 4 000   B. 400   C. 40   D. 4

Bài 3. Chọn đáp án sai.

Các đơn vị khối lượng: tấn, tạ, yến, kg có mối liên hệ giữa hai đơn vị liền kề là:

A. Hai đơn vị liền kề, đơn vị lớn gấp 10 lần đơn vị bé.

B. Hai đơn vị liền kề, đơn vị bé bằng $\frac{1}{10}$đơn vị lớn.

C. Hai đơn vị liền kề, đơn vị lớn gấp 1 000 lần đơn vị bé.

D. Hai đơn vị liền kề, đơn vị bé bằng 0,1 đơn vị lớn.

Bài 4. Viết các số đo sau dưới dạng số thập phân có đơn vị đo là tấn.

a) 21 tạ; 19 yến; 7 kg

b) 62 tấn 5 tạ; 12 tấn 5 yến; 3 tấn 22 kg

Bài 5. Thay .?., bằng số thập phân thích hợp.

a) 2 tấn 7 tạ = .?. tấn	b) 6 231 g = .?. kg
35 tạ 6 kg = .?. tấn	5 kg 182 g = .?. kg

Bài 6. Điền dấu thích hợp vào chỗ trống

2376 g …. 0,2376 kg	8 tấn 1 yến …. 81 yến
7 tấn 2 tạ …. 7,2 tấn	9002 kg …. 9 tấn 2 kg

Bài 7. Bạn nào là người nhẹ nhất?

Bài 8. Cứ xay 200 kg thóc thì được 120 kg gạo. Hỏi xay 3 tấn thóc thì được bao nhiêu ki-lô-gam gạo?

Bài 9. Một cửa hàng trong 3 ngày bán được 1 tấn lương thực. Ngày đầu bán được 300kg. Ngày thứ hai bán được gấp 2 lần ngày đầu. Hỏi ngày thứ ba cửa hàng bán được bao nhiêu ki-lô-gam lương thực?

Bài 10. Một con chim sâu cân nặng 60g. Một con đà điểu cân nặng 120kg. Hỏi con đà điểu nặng gấp bao nhiêu lần con chim sâu?